စမ္းစမ္းတင္
2019-11-17
နယ္သာလန္နိုင္ငံ သဟိတ္ၿမိဳ႕က အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ရာဇဝတ္ခုံ႐ုံးကို ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၉ ရက္ေန႔က ေတြ႕ရစဥ္
ကမၻာ့ကုလသမဂၢ ပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္နဲ႔ နယ္သာလန္နိုင္ငံ အေျခစိုက္ ICJ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံး ဥပေဒ ပါ တခ်ိဳ႕အခ်က္အလက္ေတြကို ေဒၚစမ္းစမ္းတင္က ေကာက္ႏႈတ္တင္ျပထားပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းကေန ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံကို ဒုကၡသည္ေတြ အစုလိုက္အျပဳံလိုက္ ထြက္ေျပးမႈမွာ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ တားဆီးေရးနဲ႔ အျပစ္ေပးေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ ပဋိညာဥ္ ခ်ိဳးေဖာက္မႈနဲ႔ ျမန္မာနိုင္ငံ ကို ICJ ကမၻာ့ခုံ႐ုံးမွာ အေနာက္အာဖရိက တစ္နိုင္ငံျဖစ္တဲ့ ဂမ္ဘီယာက အမႈဖြင့္လိုက္ပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းကေန ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံကို ဒုကၡသည္ေတြ အစုလိုက္အျပဳံလိုက္ ထြက္ေျပးမႈမွာ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ တားဆီးေရးနဲ႔ အျပစ္ေပးေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ ပဋိညာဥ္ ခ်ိဳးေဖာက္မႈနဲ႔ ျမန္မာနိုင္ငံ ကို ICJ ကမၻာ့ခုံ႐ုံးမွာ အေနာက္အာဖရိက တစ္နိုင္ငံျဖစ္တဲ့ ဂမ္ဘီယာက အမႈဖြင့္လိုက္ပါတယ္။
နယ္သာလန္နိုင္ငံ သည္ဟိဂ္ၿမိဳ႕မွာ ကမၻာ့ခုံ႐ုံးလို႔လည္းေခၚတဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံး အေျခစိုက္တာ ပါ။
ကုလသမဂၢပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္အရ အဖြဲ႕ဝင္နိုင္ငံေတြဟာ ကိုယ္ပါဝင္တဲ့ ဘယ္အမႈမဆို ICJ ရဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို လိုက္နာေဆာင္ရြက္ဖို႔ တာဝန္ယူရတယ္လို႔ အခန္း ၁၄၊ အပိုဒ္ ၉၄ မွာ အတည့္အလင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အခန္း ၁၄ ဟာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ တရား႐ုံးအေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားၿပီး အပိုဒ္ ၉၂ မွာ ဒီတရား႐ုံးဟာ ကုလ သမဂၢရဲ့ အဓိကတရားစီရင္ေရးအဖြဲ႕ ျဖစ္ရမယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။
အပိုဒ္ ၉၃ မွာေတာ့ ကုလအဖြဲ႕ဝင္နိုင္ငံအားလုံးဟာ အဖြဲ႕ဝင္အျဖစ္ ပါဝင္တဲ့အေၾကာင္းေၾကာင့္ပဲ အျပည္ ၿပည္ ဆိုင္ရာ တရား႐ုံး ဥပေဒနဲ႔ သက္ဆိုင္တာခ်ည္းပဲလို႔ ေျပာပါတယ္။
အဖြဲ႕ဝင္နိုင္ငံမဟုတ္ရင္ေတာင္ လုံျခဳံေရးေကာင္စီရဲ့ ေထာက္ခံခ်က္နဲ႔ ကိစၥတစ္ခုခ်င္းစီအလိုက္ သတ္မွတ္ ထားတဲ့ စည္းကမ္းခ်က္အရ ICJ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံး ဥပေဒနဲ႔ အက်ဳံးဝင္တဲ့ နိုင္ငံျဖစ္လာနိုင္တယ္ လို႔လည္း ဆိုျပန္ပါတယ္။
အပိုဒ္ ၉၄ မွာေတာ့ အမႈတစ္ခုခုမွာပါေနတဲ့ အဖြဲ႕ဝင္တစ္နိုင္ငံဟာ တရား႐ုံးရဲ့စီရင္ခ်က္အရ မိမိေပၚ က် ေရာက္တဲ့ တာဝန္ကိုပ်က္ကြက္ရင္ တဖက္အမႈသည္နိုင္ငံဟာ လုံျခဳံေရးေကာင္စီရဲ့ အကူအညီကို ရယူနိုင္ ပါတယ္။ လိုအပ္ တယ္လို႔ လုံျခဳံေရးေကာင္စီက ထင္ျမင္ရင္ စီရင္ခ်က္အတိုင္း အတည္ျဖစ္ေအာင္ ဘယ္ပုံ ဘယ္နည္းေဆာင္ရြက္ မယ္ဆိုတာ ဆုံးျဖတ္နိုင္ပါတယ္။
ကုလသမဂၢပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္ အပိုဒ္ ၉၆ အပိုဒ္ခြဲ ၁ မွာ အေထြေထြညီလာခံ ဒါမွမဟုတ္ လုံျခဳံေရးေကာင္စီဟာ တရားဥပေဒနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ဘယ္ကိစၥမဆို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံးနဲ႔ တိုင္ပင္႐ုံမက ထင္ျမင္ခ်က္ေတာင္းနိုင္ တယ္လို႔ ေဖာ္ျပပါတယ္။
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ တရား႐ုံး ဥပေဒ အခန္း၂ ကေတာ့ တရား႐ုံးရဲ့ စီရင္ပိုင္ခြင့္ကို ေဖာ္ျပထားပါတယ္။အပိုဒ္ မွာ ၁ မွာ ICJ ေရွ႕ေမွာက္ေရာက္လာတဲ့ အမႈေတြမွာ အမႈသည္ေတြဟာ နိုင္ငံေတြသာ ျဖစ္ရမယ္လို႔ သတ္ မွတ္ ထားပါတယ္။ ICJ ဟာ သူ႔ဥပေဒနဲ႔အညီ အမႈနဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကို အမ်ားနဲ႔ဆိုင္ တဲ့ နိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းေတြက ေတာင္းနိုင္တဲ့အျပင္ ဒီအေၾကာင္းအရာေတြကို အဖြဲ႕အစည္းေတြက အလို အေလ်ာက္တင္သြင္းရင္လည္း လက္ခံရမယ္လို႔ ပါရွိပါတယ္။
အခန္း-၃ ဟာ က်င့္ထုံးျဖစ္ၿပီး အပိုဒ္ ၅၀ မွာ ဆိုရင္ တရား႐ုံးက ေရြးခ်ယ္တဲ့ ဘယ္ပုဂၢိဳလ္၊ ဘယ္အဖြဲ႕ ဘယ္ ဌာန ၊ ဘယ္ေကာ္မရွင္၊ ဒါမွမဟုတ္ တျခား ဘယ္အဖြဲ႕အစည္းကိုမဆို စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးကိစၥ ေဆာင္ ရြက္ ဖို႔ျဖစ္ျဖစ္၊ အထူးထင္ျမင္ခ်က္ေပးဖို႔ျဖစ္ျဖစ္ အခ်ိန္မေရြးတာဝန္အပ္ႏွင္းနိုင္တယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားတာ ေတြ႕ ရွိရပါတယ္။
တိုက္ဆိုင္တာကေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံကို ICJ မွာ တရားလိုလုပ္တရားစြဲတဲ့ ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံသူ ဖာတူးဘင္ဆူးဒါး Fatou Bensouda ဟာ ICC နိုင္ငံတကာရာဇဝတ္ခုံ႐ုံး ဥပေဒခ်ဳပ္ျဖစ္ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment