11 Oct 2025
"မင်းအောင်လှိုင်က ကမ္ဘာ့ချဉ်ဖတ်။ ဝရမ်းပြေး ဘဝနဲ့တော့ နိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်လို့ ရမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ပြောချင်ပါတယ်။ ဒီ ဝရမ်းပြေးဘဝနဲ့ နိုင်ငံတွင်းမှာ နေလို့ရတယ်။ အာဏာကို ဆက်ပြီး ကိုင်ထားဖို့ တော်တော်လေးကို ခဲယဉ်းတယ်"
ရခိုင်ပြည်မှ ရိုဟင်ဂျာတွေနဲ့ပတ်သက်၍ လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ရာဇဝတ်မှုတွေ ကျူးလွန်ကြောင်း ပြစ်မှုထင်ရှားတာကြောင့် မြန်မာ စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်ကို ဖမ်း၀ရမ်းထုတ်ပေးဖို့ နိုင်ငံတကာရာဇဝတ်တရားရုံး (ICC)ရဲ့ ရှေ့နေချုပ် Karim A.A. Khan KC က ICC တရား ရုံးမှာ နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့ လျှောက်ထားလိုက်ပါတယ်။ အဲဒီလို ICC က ဖမ်း၀ရမ်းထုတ်မယ့် အာရှမှစစ်ခေါင်းဆောင် တစ်ဦးဖြစ်လာမယ့် မင်းအောင်လှိုင်အတွက် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တဲ့ အခြေအနေတွေနဲ့ပတ်သက်၍ Free Rohingya Coalition ရဲ့ ပူးတွဲတည်ထောင်သူ ရိုနေဆန်းလွင်ကို ရန်ကုန်ခေတ်သစ်သတင်းဌာနက တွေ့ဆုံမေးမြန်းထားပါတယ်။
ရန်ကုန်ခေတ်သစ်
၀၁ ဒီဇင်ဘာလ ၂၀၂၄
ဧရာဝတီ
စက်တင်ဘာ ၅၊ ၂၀၂၄
အာရက္ခအိပ်မက်က တော်တော်လေး ခရီးရောက်လာခဲ့ပြီ (ရုပ်/သံ)
• အာရက္ခအိပ်မက်က တော်တော်လေး ခရီးရောက်လ... ကျနော်တို့မှာ ခိုင်မာတဲ့ အထောက်အထားတွေရှိတယ် (ရုပ်/သံ)
• ကျနော်တို့မှာ ခိုင်မာတဲ့ အထောက်အထားတွ...
မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းမှာ သိပ်မကြာခင် တော်လှန်ရေးအခြေအနေ အရင်ထက်ပိုပြီး မြင်လာရလိမ့်မယ်လို့ အာရက္ခတပ်တော် (AA) တပ်မှူးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်ထွန်းမြတ်နိုင်က ဧရာဝတီနဲ့ သီးသန့် အင်တာဗျူးမှာ ပြောပါတယ်။
AA ဟာ ရခိုင်ပြည်နယ်တခုတည်းကိုသာ စစ်ဆင်ရေးလုပ်နေတာမဟုတ်ဘဲ မြန်မာပြည် အလယ်ပိုင်းအပါအဝင် နိုင်ငံတဝန်းက ပြည်နယ်နဲ့ တိုင်းတွေမှာပါ စစ်ကူဖြန့်ပေးထားတဲ့ အဖွဲ့ဖြစ်ပါတယ်။
နိုင်ငံတဝန်းစစ်ဆင်ရေးတွေမှာ စစ်ကူနေတဲ့ ရည်ရွယ်ချက် အပါအဝင် AA ရဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးအခြေအနေ၊ စစ်ခေါင်း ဆောင်ရဲ့ ရွေးကောက်ပွဲထွက်ပေါက်၊ စစ်ကောင်စီတပ်ရဲ့ လက်ရှိအခြေအနေပေါ်အမြင်နဲ့ တော်လှန်ရေး နိုင်မှာလား ဆိုတဲ့ အကြောင်းတွေကို ဧရာဝတီရဲ့ အယ်ဒီတာချုပ် အောင်ဇော်က မေးမြန်းထားပါတယ်။
Link : Hereရခိုင်ပြည်မြောက်ပိုင်း မောင်တော ဒေသ တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန် နေလို့ မကြာသေးခင်က နတ်မြစ်မှာ ဘင်ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်ကူးဖို့ ရိုဟင်ဂျာ ၂၀၀ လောက် ဒရုန်းဗုံး ထိလို့ သေတယ် ဆိုတဲ့ သတင်းတွေ အပေါ် အာရက္ခ တပ်တော် AA သူတို့ လက်ချက် မဟုတ်ဘူးလို့ ငြင်းဆို ထား ပါတယ်...
ဒီဖြစ်ရပ်အပေါ် စုံစမ်း စစ်ဆေးမှုတွ လုပ်မယ်လို့လည်း AA က ပြောပါတယ်။
ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ရိုဟင်ဂျာ အရေးဆောင်ရွက်သူ ရိုနေဆန်းလွင်ကို မေးမြန်းတင်ဆက်ထားပါတယ်။
-
Thet Htwe Naing - Freelance Journalist
RFA
လွတ်လပ်တဲ့အာရှအသံ
ခက်မာ (ဝါရှင်တန်ဒီစီ)
2024.04.02
==
စစ်ကောင်စီဟာ တိုက်တိုင်း ရှုံးနေတဲ့အတွက် လိုအပ်နေတဲ့ လူအရင်းအမြစ်နေရာမှာ ရိုဟင်ဂျာတွေကို အစားထိုးပြီး စစ်တိုက်ခိုင်းနေတာ ဖြစ်တယ်လို့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ လူ့အခွင့်အရေး ဒုတိယဝန်ကြီး ဦးအောင်ကျော်မိုးက ပြောပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်တွင်းက ရိုဟင်ဂျာတွေ ရဲ့ အခြေအနေတွေ နဲ့ ပတ်သက်ပြီး ရိုဟင်ဂျာလွတ် မြောက်ရေး ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့ ဦးနေဆန်းလွင် (ပူးတွဲတည်ထောင်သူ) ကို DVN ကဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။ ရိုဟင်ဂျာလွတ် မြောက်ရေး ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့ ဦးနေဆန်းလွင် (ပူးတွဲတည်ထောင်သူ) က “ကျနော်တို့ ရိုဟင်ဂျာတွေ နဲ့ ရခိုင်တွေ အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်လာတာ အခုမှ မဟုတ်ဘူး။ ဗိုလ်ချုပ်ထွန်းမြတ်နိုင်ကလည်း ဧရာဝတီသတင်းဌာနတို့ တခြားသတင်းဌာနတွေရဲ့ အင်တာဗျူးတွေမှာတောင် ရိုဟင်ဂျာနဲ့ ရခိုင်တွေ အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်လာတာဟာ မြောက်ဦးခောတ်ကတည်းက အတူနေထိုင်လာတာလို့ပြောထားတယ်။နောက်ပြီးတော့ ရိုဟင်ဂျာတွေ ရဲ့ လူ့အခွင့်အရေးတွေကို လေ့စာမယ်ဆိုပြီးတော့ ပြောဆိုထားတာတွေလည်း ရှိတယ်။ဒါတွေက အခြေခံ လူ့အခွင့်အရေး တစ်ခုလည်း ဖြစ်တယ် သမိုင်းအားဖြင့်လည်း လိမ်လို့ မရဘူးပေါ့”
RFA
စန်းမော်အောင်(ဝါရှင်တန်ဒီစီ)
2023.11.21
==
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရှိနေတဲ့ ရိုဟင်ဂျာတွေရဲ့အခြေအနေကို စစ်တမ်းပြုစုထားတဲ့ "အသက်ရှင်ရေးတွက် ရုန်းကန်ရခြင်း" လို့ အမည်ရတဲ့ အစီရင်ခံစာတစ်စောင်ကို ဗြိတိန်နိုင်ငံ ၊ လန်ဒန်မြို့အခြေစိုက် မြန်မာ-ရိုဟင်ဂျာအသင်းက နိုဝင်ဘာလ ၂၁ ရက်နေ့မှာ ထုတ်ပြန်လိုက်ပါတယ်။ တိုက်ပွဲပြင်းထန်လာတဲ့ ရခိုင် ပြည်နယ်မှာရှိတဲ့ ရိုဟင်ဂျာတွေအတွက် လူသားချင်းစာနာရေးအထောက်အပံ့တွေ မရအောင် မြန်မာ စစ်တပ်က တားဆီးပိတ်ပင်နေတာတွေနဲ့ စစ်တပ်က အကြမ်းဖက်တာတွေကို အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြ ထား ပါတယ်လို့ မြန်မာ-ရိုဟင်ဂျာအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးထွန်းခင်က ပြောပါတယ်။ ဦးထွန်းခင်ကို RFA သတင်းထောက် မစန်းမော်အောင် ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
ဧရာဝတီ
Justin Higginbottom
13 September 2023
စစ်ကောင်စီနဲ့ ကောင်းမွန်တဲ့ဆက်ဆံရေးတွေရှိနေတဲ့ ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းဦးဆောင်တဲ့ ရခိုင်ပြည် လွတ်မြောက်ရေး ပါတီ(ALP)အဖွဲ့ကွဲဟာ စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံ နယ်ခြားစောင့်တပ်(Border Guard Forces - BGF) အဖြစ် အသွင်ပြောင်းဖို့ စစ်ကောင်စီနဲ့ ဆွေးနွေးနေတယ်လို့ သတင်းတွေ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ထွက်ပေါ်နေပါတယ်။ အဲသလို သတင်းတွေ ထွက်ပေါ်နေမှုနဲ့ အတူ ဒီ ALP အဖွဲ့ ရဲ့ ထိပ်ပိုင်းခေါင်းဆောင်တချို့ဟာ ဒီနှစ်ထဲမှာ သေနတ်နဲ့ ပစ်သတ်ခံခဲ့ရတာတွေလည်း ရှိလာပါ တယ်။
BBC
၅ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃
ရိုဟင်ဂျာမွတ်ဆလင်တွေအပေါ် လူမျိုးတုန်း သတ်ဖြတ်မှု ဂျီနိုဆိုက် စွဲချက်နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ အပေါ် ဂမ် ဘီယာနိုင်ငံက အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံး ICJ မှာ စွဲဆိုထားမှု အတွက် မြန်မာဘက်က ချေပလွှာ counter-memorial ကို စစ်ကောင်စီဘက်က တင်သွင်းခဲ့ကြောင်း အတည်ပြုထားနိုင်ပါတယ်။
VOA
ဆုမွန်
၀၄ စက်တင်ဘာ၊ ၂၀၂၃
ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တွေ အတန်းပညာနဲ့အသက်မွေးဝမ်းကျောင်း ပညာရပ်တွေ ဆက်လက် လေ့လာ သင်ယူနိုင်ရေး အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ပညာသင်ဆုတွေပေးဖို့ပါ ကူညီထောက်ပံ့ ပံ့ပိုးပေးဖို့ အစီ အစဉ်အပေါ် ရိုဟင်ဂျာလူငယ်တွေဘက်က မျှော်လင့်ချက် ဘာတွေရှိပါသလဲ။ ရိုဟင်ဂျာလူငယ် ကို အောင်မြိုင်ကို မဆုမွန်က ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
BBC
၂ စက်တင်ဘာ ၂၀၂၃
ရိုဟင်ဂျာတွေ အပေါ် လူမျိုးတုန်းသတ်ဖြတ်မှု ဂျီနိုဆိုက် စွဲချက်နဲ့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ တရားရုံး ICJ မှာ မြန်မာအပေါ် တရားစွဲထားတဲ့ ဂမ်ဘီယာ နိုင်ငံရဲ့ ICJ အမှု ရှေ့နေအဖွဲ့ကို ဦးဆောင်သူ အမ် အာ ဆလန် ဆူလေမန် M. Arsalan Suleman နဲ့ ဘီဘီစီ သီးသန့် မေးမြန်းထားတာကို အထူးအစီအစဥ် အဖြစ် တင်ဆက် ပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဂမ်ဘီယာဟာ ICJ အမှု အတွက် ဝါရှင်တန်ဒီစီမြို့တော် အခြေစိုက် ဖိုလီဟို့ဂ်ဆိုတဲ့ နိုင်ငံတကာ အ ငြင်း ပွားမှု အမှုခင်းတွေကို အထူးပြု ကိုင်တွယ်တဲ့ ရှေ့နေ အဖွဲ့ကို ငှားရမ်းထားတာ ဖြစ်ပြီး မစ္စတာ ဆူလေမန်ဟာ ဖိုလီဟို့ဂ်က အတွေ့အကြုံရင့် ရှေ့နေတစ်ဦး ဖြစ်ပါတယ်။ မစ္စတာ ဆူလေမန် ဟာ အချုပ်အခြာ အာဏာပိုင်နိုင်ငံတွေကြား ပေါ်ပေါက်တဲ့ နိုင်ငံတကာ အငြင်းပွားမှုတွေမှာ အထူးကျွမ်း ကျင်ပြီး၊ ICJ တရားရုံး အပါအဝင် တခြား နိုင်ငံတကာ ရုံးတော်တွေမှာ အမှုလိုက်ထားသူ တစ်ဦး ဖြစ် ပါတယ်။
VOA
အင်ကြင်းနိုင်
၂၃ ဇူလိုင်၊ ၂၀၂၃
VOA
ဆုမွန်
၂၈ မေ၊ ၂၀၂၃
မုန်တိုင်းမိုခါ ဒဏ်နဲ့ ရိုဟင်ဂျာတွေ ထိခိုက်သေဆုံးမှု များပြားခဲ့ရတာဟာစစ်ကောင်စီဘက်က ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ တ မင် လုပ်ဆောင်သလိုဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ ဗြိတိန်နိုင်ငံအခြေစိုက် မြန်မာရိုဟင်ဂျာများအဖွဲ့က သတင်းထုတ် ပြန် ပါတယ်။ဗြိတိန်နိုင်ငံအခြေစိုက် မြန်မာရိုဟင်ဂျာအသင်း ဥက္ကဋ္ဌဦးထွန်းခင်ကို မဆုမွန်ဆက်သွယ်မေးမြန်းထား ပါတယ်။
မေလ (၁၄) ရက်နေ့က စစ်တွေမြို့ကမိုင် ၅၀ ဝန်းကျင်ကို ဗဟိုပြုတိုက်ခတ်ခဲ့တဲ့ မိုခါဆိုင်ကလုန်း မုန်တိုင်း ကြောင့် ရိုဟင်ဂျာ မွတ်ဆလင် ဒုက္ခသည်သေဆုံးသူအရေအတွက်တိုးလာနေပြီး ပျောက်ဆုံးသူပေါင်း ရာနဲ့ချီရှိနေ ကြောင်း သက်ကယ်ပြင် IDP စခန်းမှာ နေထိုင်တဲ့ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တဦးက ဗွီအိုအေကိုပြောပါတယ်။ မုန်တိုင်း ဒုက္ခသည် တွေအတွက် နေစရာ၊ စားနပ်ရိက္ခာနဲ့ ဆေးဝါးတွေ အရေးပေါ်လိုအပ်နေတယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။ မုန်တိုင်းဒုက္ခ သည်တွေအရေး ဆောင်ရွက်နေတဲ့ နောက်ဆုံးအခြေအနေနဲ့ပတ်သက်လို့ မအင်ကြင်းနိုင် က ဆက် သွယ်မေးမြန်း ထားပါတယ်။
VOA
ဆုမွန်
၀၉ မေ၊ ၂၀၂၃
ရိုဟင်ဂျာတို့အိမ်ပြန်နိုင်ရေး ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံတို့ကြား အပြန်အလှန်စီစဉ်နေပေမဲ့ အခုချိန်အထိ မသေ ချာမရေရာသေးတဲ့အခြေအနေအထားတွေအပေါ် ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တွေရဲ့ သဘောထား စိုးရိမ်ချက်တွေနဲ့ ပတ် သက်လို့ ဒုက္ခသည်စခန်းက ကိုအောင်မြိုင်ကို မဆုမွန်က ဆက်သွယ်မေးမြန်းတင်ပြထားပါတယ်။
Link : HereVOM
မတ်၂၂-၂၀၂၃
SW(VOM)