VOA
ဗြီအိုုေအ (ျမန္မာဌာန
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေရာက္ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြထဲမွာလည္း တခ်ိဳ႕က ျမန္မာျပည္ဘက္ကို ျပန္လာေနၾကျပီ ၿဖစ္ေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရးေတြမရလို႔ ျပန္ခ်င္ေပမယ့္ မျပန္ဘူးလို႔ ေျပာေနၾက သူ ေတြလည္း ရွိပါတယ္။
ဒီအေၾကာင္းကို မဆုမြန္က ဆက္ၿပီးေတာ့ ေျပာျပမွာပါ။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေရာက္ သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြထဲမွာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ျပန္လုိသူေတြ ရွိေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ေနရပ္ျပန္တဲ့အခါ လုံၿခံဳမႈနဲ႔ အေျခခံအခြင့္အေရးေတြ ရဖုိ႔လည္း ေတာင္းဆုိေနၾကတာပါ။ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ကေန အခုအခါ မိသားစု၀င္ ၁၂ ေယာက္နဲ႔အတူ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ Cox's Bazar က ကူ တူပေလာင္ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေနထုိင္ေနတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္တဦးျဖစ္တဲ့ Surat Alam ကေတာ့ စခန္း တြင္းမွာ မျပည့္မစုံေနထုိင္ေနရတယ္လုိ႔ ဗြီအုိေအ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဌာနကုိ ေျပာပါတယ္။ ဒီအတြက္လည္း သား သမီးေတြ ေရွ႕ေရးဟာ စိတ္ပူစရာ ေကာင္းတယ္လုိ႔ ေျပာခဲ့တာပါ။
“က်က်နန ပညာသင္ေပးတာမ်ဳိး မရွိတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တုိ႔ ကေလးေတြရဲ႕ အနာဂတ္ဟာ တေန႔ထက္ တ
ဒီအေၾကာင္းကို မဆုမြန္က ဆက္ၿပီးေတာ့ ေျပာျပမွာပါ။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေရာက္ သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြထဲမွာလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ျပန္လုိသူေတြ ရွိေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ေနရပ္ျပန္တဲ့အခါ လုံၿခံဳမႈနဲ႔ အေျခခံအခြင့္အေရးေတြ ရဖုိ႔လည္း ေတာင္းဆုိေနၾကတာပါ။ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ကေန အခုအခါ မိသားစု၀င္ ၁၂ ေယာက္နဲ႔အတူ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ Cox's Bazar က ကူ တူပေလာင္ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေနထုိင္ေနတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္တဦးျဖစ္တဲ့ Surat Alam ကေတာ့ စခန္း တြင္းမွာ မျပည့္မစုံေနထုိင္ေနရတယ္လုိ႔ ဗြီအုိေအ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဌာနကုိ ေျပာပါတယ္။ ဒီအတြက္လည္း သား သမီးေတြ ေရွ႕ေရးဟာ စိတ္ပူစရာ ေကာင္းတယ္လုိ႔ ေျပာခဲ့တာပါ။
“က်က်နန ပညာသင္ေပးတာမ်ဳိး မရွိတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တုိ႔ ကေလးေတြရဲ႕ အနာဂတ္ဟာ တေန႔ထက္ တ
ေန႔ ပ်က္စီးလာေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဒီစခန္းေတြမွာ တစကၠန္႔ေလးေတာင္ မေနခ်င္ေတာ့ပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံသား အခြင့္အေရး၊ ေဘးကင္းလုံၿခံဳမႈေတြသာ ရွိမယ္ဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ ခ်က္ခ်င္းျပန္မွာပါ။”
၂၀၁၇ ၾသဂုတ္လထဲ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းမွာရွိတဲ့ လုံၿခံဳေရးကင္းစခန္းေတြကုိ စီးနင္း တုိက္ခုိက္ခဲ့တဲ့ ARSA ႐ုိဟင္ဂ်ာ အစြန္းေရာက္အုပ္စုကုိ ျမန္မာစစ္တပ္က လုိက္လံရွင္းလင္းရာက သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေတြ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံဘက္ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကတာပါ။
ျမန္မာအစုိးရကေတာ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့ အသုံးအႏႈန္းကုိ တရား၀င္ လက္မခံေပမဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္ လက္ခံဖုိ႔အတြက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံနဲ႔ေရာ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ မဟာမင္းႀကီး႐ုံး (UNHCR) နဲ႔႔ပါ သီးျခားစီ သေဘာတူညီခ်က္ေတြကုိ လက္မွတ္ေရးထုိးထားတာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း ဒုကၡသည္ ေနရပ္ျပန္ ပုိ႔ေရး ၂ ႀကိမ္တုိင္တုိင္ စီစဥ္ခဲ့တာေတြ မေအာင္မျမင္ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ေနာက္မွာေတာ့ အျပန္အလွန္ အျပစ္တင္တာ တြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။
႐ုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ Surat Alam ကေတာ့ အေျခခံအခြင့္အေရးေတြနဲ႔ တရားမွ်တမႈေတြ ရရွိမွသာ ေနရပ္ျပန္ ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ထားတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“ဇာတိေျမကုိျပန္ဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ေတာင္းဆုိထားတာ တခ်ဳိ႕ရွိပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ နံပတ္ ၁ ႏုိင္ငံသား အ ခြင့္ အေရး ျပန္လည္ရရွိေရး၊ နံပတ္ ၂ ေဘးကင္းလုံၿခံဳေရး၊ နံပတ္ ၃ ကုလသမဂၢ လုံၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႔၊ နံပတ္ ၄ ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔အေပၚ ရာဇ၀တ္မႈေတြ က်ဳးလြန္ခဲ့သူေတြကုိ ဥပေဒနဲ႔အညီ အေရးယူဖုိ႔နဲ႔ နစ္နာဆုံး႐ႈံး ခဲ့ရတာေတြကုိ အေလ်ာ္ေပးဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။”
ကုလသမဂၢရဲ႕ ခန္႔မွန္းခ်က္အရ ၂၀၁၇ ႏွစ္မွာ ေနာက္ထပ္ ေရာက္လာသူေတြနဲ႔ပါဆုိရင္ အခုအခါ ၉ သိန္း ေက်ာ္အထိ ရွိေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရး မေရမရာ ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာပဲ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံက ဒုကၡ သည္ေတြကုိ တတိယႏုိင္ငံေတြက လက္ခံဖုိ႔ ဆႏၵရွိမရွိ သေဘာထား ေမးျမန္းတာေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ ဒုကၡသည္အေရး ေျဖရွင္းဖုိ႔ နည္းလမ္းတခုအျဖစ္ တျခားႏုိင္ငံ တခုခုက လက္ခံဖုိ႔ လမ္းဖြင့္ထားေၾကာင္း ဘဂၤ လားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Dr. AK Abdul Momen က ဒီသီတင္းပတ္ထဲ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပေန တဲ့ ကုလသမဂၢ ႏွစ္ပတ္လည္ အေထြေထြ ညီလာခံအတြင္း သတင္းေထာက္ေတြကုိ ေျပာခဲ့တာပါ။ ဒါေပမဲ့ လည္း ဒုကၡသည္ေတြကုိ အလုံးအရင္းနဲ႔ လက္ခံဖုိ႔ထက္ လူၾကား ေကာင္းေလာက္ေအာင္ မေျပာပေလာက္ တဲ့ အေရအတြက္ေလာက္ကုိသာ လက္ခံဖုိ႔ ေျပာဆုိေနတဲ့ ႏုိင္ငံတခ်ဳိ႕သာ ရွိေနေသးတယ္လုိ႔လည္း ေျပာဆုိ ခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၇ ၾသဂုတ္လထဲ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းမွာရွိတဲ့ လုံၿခံဳေရးကင္းစခန္းေတြကုိ စီးနင္း တုိက္ခုိက္ခဲ့တဲ့ ARSA ႐ုိဟင္ဂ်ာ အစြန္းေရာက္အုပ္စုကုိ ျမန္မာစစ္တပ္က လုိက္လံရွင္းလင္းရာက သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေတြ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံဘက္ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကတာပါ။
ျမန္မာအစုိးရကေတာ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့ အသုံးအႏႈန္းကုိ တရား၀င္ လက္မခံေပမဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္ လက္ခံဖုိ႔အတြက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံနဲ႔ေရာ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ မဟာမင္းႀကီး႐ုံး (UNHCR) နဲ႔႔ပါ သီးျခားစီ သေဘာတူညီခ်က္ေတြကုိ လက္မွတ္ေရးထုိးထားတာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း ဒုကၡသည္ ေနရပ္ျပန္ ပုိ႔ေရး ၂ ႀကိမ္တုိင္တုိင္ စီစဥ္ခဲ့တာေတြ မေအာင္မျမင္ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ေနာက္မွာေတာ့ အျပန္အလွန္ အျပစ္တင္တာ တြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။
႐ုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ Surat Alam ကေတာ့ အေျခခံအခြင့္အေရးေတြနဲ႔ တရားမွ်တမႈေတြ ရရွိမွသာ ေနရပ္ျပန္ ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ထားတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“ဇာတိေျမကုိျပန္ဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ေတာင္းဆုိထားတာ တခ်ဳိ႕ရွိပါတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ နံပတ္ ၁ ႏုိင္ငံသား အ ခြင့္ အေရး ျပန္လည္ရရွိေရး၊ နံပတ္ ၂ ေဘးကင္းလုံၿခံဳေရး၊ နံပတ္ ၃ ကုလသမဂၢ လုံၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႔၊ နံပတ္ ၄ ကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔အေပၚ ရာဇ၀တ္မႈေတြ က်ဳးလြန္ခဲ့သူေတြကုိ ဥပေဒနဲ႔အညီ အေရးယူဖုိ႔နဲ႔ နစ္နာဆုံး႐ႈံး ခဲ့ရတာေတြကုိ အေလ်ာ္ေပးဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။”
ကုလသမဂၢရဲ႕ ခန္႔မွန္းခ်က္အရ ၂၀၁၇ ႏွစ္မွာ ေနာက္ထပ္ ေရာက္လာသူေတြနဲ႔ပါဆုိရင္ အခုအခါ ၉ သိန္း ေက်ာ္အထိ ရွိေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရး မေရမရာ ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာပဲ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံက ဒုကၡ သည္ေတြကုိ တတိယႏုိင္ငံေတြက လက္ခံဖုိ႔ ဆႏၵရွိမရွိ သေဘာထား ေမးျမန္းတာေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ ဒုကၡသည္အေရး ေျဖရွင္းဖုိ႔ နည္းလမ္းတခုအျဖစ္ တျခားႏုိင္ငံ တခုခုက လက္ခံဖုိ႔ လမ္းဖြင့္ထားေၾကာင္း ဘဂၤ လားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Dr. AK Abdul Momen က ဒီသီတင္းပတ္ထဲ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပေန တဲ့ ကုလသမဂၢ ႏွစ္ပတ္လည္ အေထြေထြ ညီလာခံအတြင္း သတင္းေထာက္ေတြကုိ ေျပာခဲ့တာပါ။ ဒါေပမဲ့ လည္း ဒုကၡသည္ေတြကုိ အလုံးအရင္းနဲ႔ လက္ခံဖုိ႔ထက္ လူၾကား ေကာင္းေလာက္ေအာင္ မေျပာပေလာက္ တဲ့ အေရအတြက္ေလာက္ကုိသာ လက္ခံဖုိ႔ ေျပာဆုိေနတဲ့ ႏုိင္ငံတခ်ဳိ႕သာ ရွိေနေသးတယ္လုိ႔လည္း ေျပာဆုိ ခဲ့ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment