Jonathan Head
15 February 2021
မြန်မာပြည်မှာ မျက်စိမှိတ်ပြီးတော့ အမှောင်ထဲမှာ ဗေဒင်ဟောရသလိုပဲ။ တပ်က AAနဲ့ တွေ့နေပြီ မူဆလင် ရိုဟင်ဂျာဆိုတဲ့ စကားလုံးကို စကားလုံးကို စသုံးတယ်။ ဆိုတော့ တပ်ကဘယ်လိုသွားမလဲ။ NLD အစိုးရက ဘယ် လိုသွားမလဲ။ ဗန်းစကားနဲ့ပြောမယ်ဆိုရင် ရွှီးနေတာလား"
အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ တရားရုံးICJ က ၎င်းတို့ချမှတ်ထားသော ကြားဖြတ်အမိန့်များကို အကောင် အထည်ဖော် ခြင်းရှိ၊ မရှိစောင့်ကြည့်စိစစ်မည့် ကော်မတီတစ်ရပ် (ad Hoc committee) ကို ဖွဲ့စည်းလိုက်ကြောင်း ICJ က ဒီဇင်ဘာလ ၂၁ ရက်နေ့က သတင်းထုတ်ပြန်သည်။ယောနသံ
Hla Soewai
Dec 01 2020
၂၀၁၂ နိုဝင်ဘာလထဲတွင် သမ္မတ အိုဘားမား သည် မြန်မာပြည်ရှိ ‘တိုးတက်မှု အလင်းတန်း” လေးအား ကိုယ် တိုင်ကိုယ်ကျ သွားရောက်ကြည့်ရှုရန် ဆုံးဖြတ်လိုက်သည်။ သမ္မတ အဖြစ် ပြန်လည် အရွေးချယ် ခံရ ပြီးနောက် သူ၏ပထမဆုံး ပြည်ပ ခရီးစဉ် ဖြစ်သည်။ခရီးအတူတူ သွားဖြစ်ခဲ့သည့် နောက်ဆုံးခရီးစဉ်လည်း ဖြစ်ပေလိမ့်မည်။
ထိုင်းဘုရင်နှင့် အတူ သူ၏ ဘန်ကောက် ဆေးရုံသို့ အတူတူ သွားရောက်ကြည့်ရှုခဲ့ပြီးနောက် ကမ္ဘောဒီယား တွင် ကျင်းပမည့် အရှေ့အာရှ ထိပ်သီး ဆွေးနွေးပွဲ မတိုင်မီ ခြောက်နာရီ ခရီးစဉ်အဖြစ် မြန်မာ သို့ ထွက်ခွာ လာခဲ့ကြ သည်။ သမ္မတသည် သိန်းစိန်နှင့်ကော အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့်ပါ တွေ့ဆုံရန် ရှိပြီးရန်ကုန်တက္ကသိုလ်တွင်ကျောင်း သားများကို မိန့်ခွန်းပြောရန်လည်း စီစဉ်ထားသည်။
ISP China Desk
Khin Khin Kyaw Kyee
November 29, 2020
You may also like these stories:
မြန်မာနိုင်ငံမှပထမဦးဆုံး ပိုင်ဆိုင်သည့် ရုရှားနိုင်ငံလုပ် အိန္ဒိယနိုင်ငံမှဝယ်ယူထားသည့် ရေငုပ်သင်္ဘော ဖြစ် သည့် Type 877 EKM အမျိုးအစား၊ Kilo-class submarine တစီးသည် မနေ့က ရန်ကုန်မြစ်ဝ အနီးသို့ ပြန်လည် ဝင် ရောက်လာခဲ့ပြီး တပ်မတော် ကာကွယ်ရေး ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က ကြည့်ရူ့ စစ်ဆေးခဲ့ သည်ကို တွေ့ ရသည်။
ယခုလို ရေငုပ်သင်္ဘော ကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်ရန် ဆယ်စုနှစ်ပေါင်းများစွာကြာအောင် ကြံ့ စည်၊ စိတ်ကူး၊ ကြိုးစားခဲ့ရ သည်ဟု ဗိုလ် ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က စစ်ရေယာဉ် မုတ္တမပေါ်တွင် ပြောဆိုခဲ့ပြီး ရေကြောင်းတိုက်ပွဲ များ ကို ရဲဝံ့စွာ ဆင်နွဲနိုင်ရန် ရေငုပ်သင်္ဘော ကို မင်းရဲသိင်္ခသူဟု အမည်ပေးထားကြောင်းလည်း ပြောဆိုခဲ့သည်။
မြန်မာ၏ ဒေသတွင်း ပြိုင်ဘက် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ကလည်း တရုတ်လုပ် Type 053H3 အမျိုးအစား(နေတိုးအခေါ် ) Jiangwei II ဖရီဂိတ်စစ်သင်္ဘော ၂စီးကို တရုတ်နိုင်ငံထံမှ လွှဲပြောင်းရယူထားပြီး ဖြစ်သည်။
မြန်မာက ယခု စတင်ပိုင်ဆိုင်သည့် ရေငုပ်သင်္ဘော ၏ စွမ်းဆောင်ရည် အပါအဝင် ၎င်းနှင့် သက်ဆိုင်သော အ ချက်အလက် များကို ဧရာဝတီသတင်းဌာနမှ နေပြည်တော် သတင်းထောက် ထက်နိုင်ဇော်က တပ်မတော်၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ် ချုပ် ဇော်မင်းထွန်းကို ဆက်သွယ် မေးမြန်းထားပါသည်။
မေး ။ ။ ရေငုပ်သင်္ဘောကြီး ဖြစ်မြောက်ဖို့ တပ်မတော်အနေနဲ့ ဘယ်လောက် ကြိုးစားအားထုတ်ခဲ့ရလဲဆိုတာ အရင်ဆုံး သိချင်ပါတယ်။
ဖြေ ။ ။ အဓိကကတော့ ဒီရေငုပ်သင်္ဘောနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ကျနော်တို့ ကြိုးစားခဲ့တာပေါ့နော်။ တပ်မတော် ကာကွယ် ရေး ဦးစီးချုပ်က ပြောသွားတယ်။ ဆယ်စုနှစ်နဲ့ချီပြီဆိုတာ ပြောသွားပါတယ်။ ကြိုးစားခဲ့တာ ၂၀၀၁ ခုနှစ်ကတည်းက ကြိုး စားခဲ့တာ ဖြစ်တယ်။ သမိုင်းကြောင်း ပြန်ပြောရရင်တော့ နည်းနည်းတော့ ရှည်ပါတယ်။ ၂၀၀၁ ခုနှစ်ကတည်းက စတင် ကြိုးစားခဲ့တာ ဖြစ်တယ်။
ကြိုးစားခဲ့တဲ့အခါမှာ ကျနော်တို့ အနေနဲ့က ရေငုပ်သင်္ဘော ဝယ်ယူဖို့ကို ၃ နိုင်ငံလောက်နဲ့ အဲဒီကြားထဲမှာ ညှိ နှိုင်းခဲ့တယ်။ ရေငုပ်သင်္ဘော တစင်း ဝယ်ယူဖို့ဆိုတာလည်း ကျနော်တို့လို့ နိုင်ငံအနေနဲ့လည်း ခက်ခဲပါတယ်။ ရေငုပ်သင်္ဘော တစင်း ဝယ်ယူဖို့တောင်မှ ခက်ခဲတယ်။ ခက်ခဲတယ်ဆိုတာ ပိတ်ဆို့မှုတွေ ကြားထဲကနေ ဝယ် ယူလို့ ရရှိအောင် ကြိုးစားရတာပေါ့။
အဲဒီရေငုပ်သင်္ဘော ဝယ်ယူဖို့ ခက်ခဲတာထက် ပိုပြီးခက်ခဲတာက ရေငုပ်သင်္ဘော အတွက် လေ့ကျင့်ဖို့ ပိုခက် တယ်။ လေ့ ကျင့်ဖို့ ပိုခက်တယ်ဆိုတာ ရေငုပ်သင်္ဘောက ပိုက်ဆံရှိရင် ပြောရရင်တော့ စစ်လက်နက် ပစ္စည်းလိုပဲ သူတို့ တောင်းတဲ့ ဈေးနှုန်းအတိုင်း ပေးမယ်ဆိုရင် ဝယ်ယူလို့ ရနိုင်တယ်။ ဒီရေငုပ်သင်္ဘောကို ကိုယ်တိုင် မောင်းနှင်နိုင်ဖို့ ရေငုပ်သင်္ဘောနဲ့ ကိုယ်တိုင် စစ်ဆင်ရေး ပြုလုပ်နိုင်ဖို့ ရေငုပ်သင်္ဘောမှာပါတဲ့ လက်နက်တွေကိုကျွမ်းကျင်ဖို့ရေငုပ် သင်္ဘောမှာပါတဲ့ Sonar (အသံလှိုင်းနှင့် ရေအောက် အရာဝတ္ထုတို့၏ တည်နေရာကို ရှာဖွေ သည့် ကိရိယာ) အပါ အဝင် သူရဲ့ Facilities တွေကို သုံးနိုင်ဖို့ကိုကတော့ ပိုပြီးတော့ ခက်ခဲပါတယ်။
ရေပေါ်မှာ မောင်းတဲ့သင်္ဘောနဲ့ ဘယ်လိုမှ မတူပါဘူး။ ပြောရရင်တော့ ၂၀၀၁ ခုနှစ်ကတည်းက စတင်ပြီး ကြိုးစား ခဲ့တယ်။ ၂၀၀၅ ခုနှစ်မှာ စတင်ပြီး အကောင်အထည်ဖော်လာတယ်လို့ ပြောရမှာပေါ့။ ၂၀၀၅ ခုနှစ်မှာတော့ ဆွေး နွေးခဲ့တဲ့ နိုင်ငံတွေ ထဲကနေ သွားကြည့်ခဲ့တဲ့နိုင်ငံတွေကမှ အိန္ဒိယနိုင်ငံက ရေငုပ်သင်္ဘောတစင်းဟာ မြန် မာ့ရေ ပိုင်နက်ထဲမှာပဲ လာပြီးတော့ ရေငုပ်သင်္ဘောနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ကိစ္စတွေကိုလာပြီး လေ့ကျင့်တယ်။ လေ့ကျင်တဲ့ ဟာ မှာ မြန်မာတပ်မတော်က တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ က ကျနော်တို့နည်း၊ ကျနော်တို့ဟန်နဲ့ ကြိုတင်ပြီး လေ့ကျင့်ထားတဲ့ ရေ တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေပါ ပူးပေါင်းပါဝင်ပြီး ရေငုပ် သင်္ဘော ပေါ်အထိတက်ပြီး လေ့ကျင့်ခဲ့တယ်။
နိုင်ငံတနိုင်ငံအနေနဲ့က သူ့ရေငုပ်သင်္ဘောပေါ်မှာ တက်ပြီးတော့ တခြား နိုင်ငံက တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေကို ရေငုပ်သင်္ဘော ကို ကမ်းခြေမှာကပ်ပြီး လာကြည့်တာတို့ အထဲဝင်ပြီး လေ့လာတာတို့တောင် မပြောဘူး။ သူခုတ်မောင်း နေတဲ့ အချိန်မှာ ရေအောက်မှာ ဝင်ပြီးခုတ်မောင်းနေတဲ့အခါမှာ လေ့လာနိုင်ဖို့ဆိုတာတော့ တော်တော်လေး ခဲယဉ်း တယ်။ တော်တော်ကို ဆက်ဆံရေးကောင်းမှ တော်တော်ကို စိတ်ချယုံကြည်မှ လုပ်ခွင့်ပေးတာဖြစ် တယ်။ ၂၀၀၅ ခုနှစ်မှာ ကျနော်တို့ စလေ့လာ ပါပြီ။ အဲဒီမှာပြီး ၂၀၀၅ ခုနှစ်မှာ မြန်မာနိုင်ငံ ရေပိုက်နက်အတွင်း မှာ လေ့ကျင့်တဲ့ အခါမှာ မြန်မာ့ တပ်မတော်က စစ်သည် တွေ အရာရှိစစ်သည်တွေပါ တက်ပြီး စတင်လေ့လာ ခဲ့တယ်။
ရေငုပ်သင်္ဘောအကြောင်း စတင်ပြီး လေ့ကျင့်ခဲ့တယ်။ လေ့ကျင့်ခဲ့တဲ့နေရာမှာ အဲဒီမှာတော့ အခုအချိန်ထိ တာဝန် ထမ်း ဆောင်နေတဲ့ အရာရှိတွေ ရှိပါတယ်။ ခေါင်းဆောင်ကတော့ အခု စစ်ဦးစီးအရာရှိချုပ် (ရေ)ဖြစ်နေတဲ့ ဒုတိ ယဗိုလ်ချုပ်ကြီး မိုးအောင်ပေါ့။ အဲဒီတုန်းက ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီးမိုးအောင်က ဒုတိယ ဗိုလ်မှူးကြီးပဲ ရှိပါသေး တယ်။ သူတို့နဲ့စပြီး ကျနော်တို့ ၂၀၀၅ ခုနှစ်ကတည်းက လုပ်ခဲ့တယ်။ ဝယ်ယူနိုင်ရေးအတွက် ဆွေး နွေးခဲ့တယ်။
ဒီတော့ အဲဒီမှာလည်း ဒီအိန္ဒိယနိုင်ငံတင် မဟုတ်ဘူး ကျန်တဲ့နိုင်ငံတွေမှာလည်း လေ့လာခဲ့ပါတယ်။ လေ့လာ ခဲ့ တဲ့အချိန်မှာ သင့်တော်မှုတို့ ဈေးနှုန်း အမျိုးမျိုးတို့က ရှိနေတာပေါ့လေ။ ဒါတွေကိုချိန်ဆပြီးတော့ ကျနော်တို့ က လေ့လာခဲ့တယ်။ ရေငုပ် သင်္ဘောပေါ်မှာ တက်လိုက်လေ့လာလိုက်နဲ့ အဲဒီလိုလုပ်လာခဲ့တာ ၂၀၀၇ နှစ် လောက် မှာ စတင်ပြီးတော့ ရေငုပ်သင်္ဘောနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ လေ့ကျင့်ရေးကို အပြည့်အဝပေးနိုင်ဖို့အတွက် အရာ ရှိစစ်သည် တွေကို အိန္ဒိယကို လွှတ်တယ်။
အရာရှိစစ်သည် ရာနဲ့ချီပြီးတော့ ကျနော်တို့ လေ့ကျင့်ခဲ့တယ်။ အဲဒီလိုမျိုး လေ့ကျင့်ခွင့်ရဖို့ဆိုတာကလည်း ရေငုပ် သင်္ဘော သင်တန်းကျောင်းတကျောင်းမှာ လေ့ကျင့်ခွင့်ရဖို့ဆိုတာကလည်း အလကားတော့ ရတာ မဟုတ် ပါ ဘူး။ ကျနော်တို့အနေနဲ့ အဲဒီ Training ကုန်ကျစရိတ်က ရေငုပ်သင်္ဘောတန်ဖိုးထက် ပိုတောင်ကြီးပါသေး တယ်။ Training လုပ်ဖို့အတွက် ကျနော် တို့ အလကားသွားပြီး လေ့ကျင့်လို့ရတာ မဟုတ်ဘူး။ ဒါလည်း ပိုက် ဆံရှိတိုင်း လည်း လေ့ကျင့်လိုရတာ လေ့လာလို့ မရဘူး။ အဲဒီနိုင်ငံကလည်းခွင့်ပြုမှ၊ အဲဒီနိုင်ငံခွင့်ပြုမပြု ဆို တာ က လည်း စိတ်ချယုံကြည်ရမှုနဲ့ဆက်ဆံရေးအပေါ်မှာ မူတည်တယ်။
မေး ။ ။ ဘာဖြစ်လို့ ဗိုလ်ချုပ်တို့အနေနဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံကို ရွေးချယ်ခဲ့ရတာလဲ။
ဖြေ ။ ။ ကျနော်တို့ အိန္ဒိယနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြောမယ်ဆိုရင် ၂၀၀၅ မှာ ကျနော်တို့ တက်ရောက်ပြီး လေ့လာနေ ပြီ။ အဲဒီရဲ့ ရှေ့မှာရှိတဲ့ ၂၀၁၂၊ ၁၃ ခုနှစ်မှာ အခု လက်ရှိတပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်အနေနဲ့က ၂၀၁၂- ၁၃ လောက်မှာ သူ တပ်မတော် ကာကွယ်ရေး ဦးစီးချုပ် ဘဝမှာပဲ အိန္ဒိယကို သွားတယ်။ ရေငုပ်သင်္ဘော နဲ့ ပတ်သက် ပြီးတော့ ဝယ်နိုင်မယ့် ရေငုပ် သင်္ဘောတွေပေါ့ အိန္ဒိယကနေပြီးတော့ ဝယ်ယူနိုင်မယ့် ရေငုပ်သင်္ဘော တွေကို ကျ နော်တို့ လိုက်ပြီး ကြည့်တယ်။
ကြည့်ပြီးတော့ Training ကိစ္စတွေ စုံစမ်းခဲ့တယ်။ ၂၀၁၅ မှာလည်း တခါထပ်သွားတယ်။ စုံစမ်းခဲ့တယ်။ ၂၀၁၇ မှာ ခုနက ပြောတဲ့ Training တွေ စပေးတယ်။ ပေးပြီးတော့ ဒါကျနော်တို့ ရရှိလာတယ်။ အဲဒီမှာ အိန္ဒိယမှာ ကျနော် တို့ လေ့ကျင့်ခဲ့တာ။ အခု မြန်မာနိုင်ငံထဲရောက်ပြီးမှ လေ့ကျင့်ခဲ့တာရော လက်ရှိ ရေငုပ်သင်္ဘောနဲ့ ကျနော် တို့ အ ကြိမ် ၁၀၀ ကျော်လောက် ရေအောက်ကို ငုပ်လျှိုးပြီး အိန္ဒိယ သမုဒ္ဒရာတခွင်မှာ မြန်မာတပ်မတော်က ရေငုပ်သ င်္ဘောတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေပါ ပါဝင်ပြီးတော့ ကျနော်တို့ ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီးပြီ။
အဲဒီလိုဆောင်ရွက်တဲ့အခါမှာတော့ ကျနော်တို့က တစတစနဲ့ ကိုယ်ဘာသာကိုယ်မောင်းနှင်နိုင်အောင် ကိုယ့် ဘာ သာကိုယ် လက်နက်ပစ်နိုင်အောင်လုပ်တယ်။ နောက်ဆုံးမှာ သူတို့ဆီမှာတော့ ကျနော်တို့ကိုယ်တိုင်လည်း မြန်မာ ရေတပ်သားတွေ ကိုယ်တိုင်မောင်းနှင်နိုင်ပြီး လက်နက်ပစ်လွှတ်နိုင်တဲ့အဆင့်ထိ အိန္ဒိယသမုဒ္ဒ ရာ ထဲမှာလည်း ရေငုပ်သင်္ဘောတွေ အဓိက လက်နက်ဖြစ်တဲ့ တော်ပီဒိုလက်နက် စမ်းသပ်ပစ်ခတ်မှုတွေ အောင်မြင်စွာ ပြုလုပ်နိုင် ခဲ့ပြီးမှ လွှဲပြောင်းရယူထားတာ။
အိန္ဒိယကို ရွေးချယ်ရတဲ့ အဓိက အချက်ကတော့ ကျနော်တို့ ရေငုပ်သင်္ဘောပိုင်ဆိုင်ဖို့တွက် ၂၀၀၁ ခုနှစ်က စပြီး ကြိုးစား တဲ့အခါမှာ နိုင်ငံ ၃ နိုင်ငံလောက်နဲ့ ကြိုးစားခဲ့ပါတယ်။ အိန္ဒိယနဲ့တော့ အဆင်ပြေတယ်။ နောက် တခုက ပိုပြီး အရေးကြီး တာက ရေငုပ်သင်္ဘောရဲ့ Quality ပေါ့။ ရေငုပ်သင်္ဘောရဲ့ Facilities နဲ့ပတ်သက်ပြီးအဓိကအရေး ကြီးပါတယ်။ ရေငုပ် သင်္ဘောရဲ့ Facilities ဆိုတာက ရေငုပ်သင်္ဘောတွေသည် သူက သူရဲ့ အ ချိန်မှန် ပြင်ဆင်မှု ဇယား ရှိတယ်။
သင်္ဘော လိုပြောရရင် ဒေါက်တင်ရတာရှိတယ်။ ဒေါက်တင်ပြီး ပြင်ဆင်တာ ရှိတယ်။ အနည်းဆုံးတော့ တနှစ် ကိုတကြိမ် ပြင်ဆင်ရတယ်။ တနှစ်ကို တကြိမ်ပြင်ဆင်ရတဲ့အခါမှာ ဒီပြင် ရေငုတ်သင်္ဘောပိုင်ဆိုင်တဲ့ နိုင်ငံကေ န ဝယ်မယ်ဆိုလို့ရှိရင် အဲဒီရေငုပ်သင်္ဘော ကို သူကပြင်ဆင်ဖို့အတွက် ဝေးလွန်းတဲ့ နိုင်ငံကနေဝယ်တယ် ဆိုရင် ဝေး လွန်းတဲ့ နိုင်ငံအတွက်က သင်္ဘောသည် ပင်လယ်ပြင်မှာ ခုတ်မောင်းလို့ မရတော့ဘူး။ သင်္ဘောတစင်း ထပ် ခေါ်ရ တယ်။
အဲဒီသင်္ဘောပေါ်မှာတင်ပြီးမှ အဲဒီနိုင်ငံထိသွားပြင်ရမယ်။ အခုက အိန္ဒိယကနေဝယ်လိုက်တဲ့အတွက်ကြောင့် သူ တို့က ပြင်စရာရှိပြီဆိုရင် ပြင်စရာရှိတဲ့အချိန်ကျတော့ အိန္ဒိယကို ကျနော်တို့ Training လည်း ရတယ်။ အိန္ဒိယ သမုဒ္ဒရာကို ဖြတ်ပြီးတော့ ဒီရေငုပ်သင်္ဘောနဲ့မောင်းသွား ဟိုမှာ ပြင်ပြန်လာတယ်။ လေ့ကျင့်တယ် ပြင်တယ်။ ဒီအကျိုးကျေးဇူးတွေ ရတဲ့အတွက် ကျနော်တို့က ဝယ်တာ။
မေး – အဓိက သူက ဘယ်လိုတာဝန်တွေကို ထမ်းဆောင်မှာလဲ။
အဓိကကတော့ ရေငုပ်သင်္ဘောဆိုတဲ့ဟာက ဒီဟာကို မပြောခင်မှာ ကျနော်တို့ ဝယ်လိုက်တဲ့ Kilo-class Submarine ပတ်သက်ပြီး ပြောချင်တယ်။ ဒီ Kilo-class Submarine မြန်မာနိုင်ငံက ဝယ်လိုက်တဲ့ဟာက Type 877 EKM အမျိုးအစား ဖြစ်တယ်။ Kilo-class Diesel Electric Under Submarine ပေါ့နော်။ သူ့ရဲ့ အဓိက အား သာချက်ကတော့ Silent Killer ပဲ။ သူ့ကို ထောက်လှမ်းနိုင်ဖို့ တော်တော် ခက်ပါတယ်။ ရေအောက်မှာ သူ့ကို ထောက်လှမ်းနိုင်ဖို့ တော်တော်ခက်တယ်။
ဥပမာတခုပြောရင် အိန္ဒိယရေတပ်နဲ့ အမေရိကန်ရေတပ်နဲ့ သူတို့ ပူးပေါင်းစစ်ဆင်ရေး လုပ်ခဲ့ဖူးတယ်။ အိန္ဒိယ သမုဒ္ဒရာ ထဲမှာပဲ လေ့ကျင့်ခဲ့ဖူးတယ်။ အမေရိကန်တွေက အိန္ဒိယရဲ့ သုံးသပ်ချက်တွေအရ အမေရိကန် တော် တော် အံ့သြရတယ်။ တော်တော်အံ့သြရတယ်ဆိုတာက ဒီ Kilo-class အခု ကျနော်တို့ လက်ရှိ သုံးနေတဲ့ Kilo-class ရေငုပ်သင်္ဘောက အမေရိကန် သင်္ဘောတွေ ရေပေါ် သင်္ဘောတွေနားကို ချဉ်းကပ်တယ်။
ရေပေါ်က ရေငုပ် သင်္ဘော င်္တွေကလည်း Sonar ကိရိယာတွေနဲ့ ထောက်လှမ်းတယ်။ ထောက်လှမ်းတဲ့အခါမှာ ရေငုပ် သင်္ဘော ဘယ်နေရာမှာ ရှိမှန်းတောင်မှ သူတို့ထောက်လှမ်းလို့ မရဘူး။ နောက်ဆုံးဘယ်လောက် အ ကွာ အဝေးကျမှသူတို့ ထောက် လှမ်းလို့ ရတုန်းဆိုတော့ ၃ ကီလိုမီတာ။ မီတာ ၃၀၀၀ အကွာအဝေးကို ရေငုပ်သင်္ဘော ကပ်လာမှ စတင် ထောက်လှမ်းမိ တယ်လို့ ပြောပါတယ်။ အဲဒီ ၃ ကီလိုမီတာအကွာအဝေးဆိုရင် ရေ ငုပ်သင်္ဘော က တပ်ထားတဲ့ တော်ပီဒိုလက်နက်တွေ ပစ်လွှတ်ပြီး ဖြစ်တယ်။ တော်ပီဒို လက်နက်မီတဲ့အကွာအေဝးရဲ့အောက် ကိုတောင် ရောက်နေသေးတယ်။
တော်ပီဒိုလက်နက်သည် ၅ ကီလိုမီတာ ၁၀ ကီလိုမီတာလောက်က နေပြီးတော့ သူတို့က စပြီးတော့ပစ် လွှတ် လို့ ရတယ်။ အဲဒါကြောင့်မို့ သူတို့က ထောက်လှမ်းလို့မရခင်ကို အပစ်ခံရမယ့် ရေငုပ် သင်္ဘော ရှိတယ်။ ရုရှားရဲ့ ကီလို ရေငုပ် သင်္ဘော င်္တွေရဲ့ အဓိက အားသာချက်က အဲဒါ ဖြစ်တယ်။ အဲဒါကြောင့်မိုလို့သူက ဘယ်နေရာမှာ သူတို့သုံး မလဲဆိုရင် အဓိကကတော့ ကျနော်တို့ပင်လယ်ပြင်မှာ ရေငုပ်သင်္ဘောတစင်းရှိနေပြီဆိုတာနဲ့ ဘယ်လိုပဲပြောပြော ကျနော်တို့ရဲ့ ရေပိုင်နက်ထဲကို ကျူးကျော်ဝင်ရောက်လာမယ့်လူတွေက ဒီရေငုပ်သင်္ဘော ဘယ် နေရာမှာရှိနေမှန်း သူတို့မသိဘူး။
ဒီရေငုပ်သင်္ဘောနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ စုံစမ်းထောက်လှမ်းဖို့ခက်တယ်။ ရေငုပ်သင်္ဘောနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ ကျူး ကျော်နေ တဲ့ သူကို လိုက်လံချေမှုန်းဖို့ ရေငုပ်သင်္ဘောနောက်က လိုက်လာမှန်းလည်း သိမှာ မဟုတ်ဘူး။ ရေငုပ် သင်္ဘော ဘယ်နေ ရာရှိ မှန်းလည်းသိမှာ မဟုတ်တဲ့အတွက် ဒီဟာသည် ဝင်ရောက်ဖို့ဆိုတဲ့ဟာကို သူတို့ တော် တော်ကို စဉ်းစားရတော့မယ့် အနေအထား ဖြစ်လာတယ်။ စဉ်းစားရမယ့် အနေအထားဖြစ်လာတော့ဒီဟာတွေကို သုံးမယ့်နေရာဟာ ကျနော်တို့ ရေပိုင် နက်သည် ကျနော်တို့ရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ကမ်းရိုးတန်းရှည် သည် ရေမိုင် ၁၃၀၀ ကျော် ရှိပါတယ်။
ဒီကျနော်တို့ အခုဝယ်လိုက်တဲ့ Kilo-class အမျိုးအစား ရေငုပ်သင်္ဘောသည် ရေထဲမှာ ၄၅ ရက်တိတိ နေနိုင်တယ်။ ပြီးရင် အဝေးဆုံး ခုတ်မောင်းနိုင်တဲ့ အကွာအဝေးက ရေမိုင် ၆၅၈၄ မိုင် ဖြစ်တယ်။ ဒါကိုသုံးသပ်ကြည့် လို့ရှိရင် တွေ့နိုင်ပါတယ်။ ကျနော်တို့ ကမ်းရိုးတန်းအရှည်သည် ၁၃၀၀ ရေမိုင် ရှိတယ်။ ကျနော်တို့ သင်္ဘော ခုတ်မောင်း နိုင်တဲ့ အကွာအဝေးသည် ရေမိုင် ၆၅၀၀ ကျော်ရှိပါတယ်။
တဆက်တည်း ခုတ်မောင်းနိုင်တဲ့ အကွာအဝေး ရေမိုင် ၆၅၀၀ ကျော်ရှိတယ်။ ဒီလောက်ဆိုရင် စစ်နဲ့ပတ်သက် လို့ သုံးသပ် တတ်တဲ့သူတွေ အနေနဲ့ ဒီရေငုပ်သင်္ဘောရဲ့အသုံးဝင်မှုကို သိနိုင်မှာဖြစ်တယ်။ အဲလိုမျိုးဖြစ်တဲ့ အတွက် ကြောင့်မိုလို့ ပင်လယ်ပြင် ဆိုတာသည် ပင်လယ်ပြင် ကာကွယ်ရေး တခုတည်း စစ်ရေးအမြင်အရ ကာကွယ်ရေး တခုတည်း မကဘူး။ ပင်လယ်ပြင်မှာ ကျနော်တို့ သယံဇာတတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သီးသန့် စီးပွားရေး ဇုံတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ကာကွယ်နိုင်မယ်လို့ ပြောချင်တယ်။
You may also like these stories:
Link : Here
ဧရာဝတီ
မင်းအောင်ခိုင်
11 October 2020
လွန်ခဲ့တဲ့ ၁၅ရက်ခန့် September 11, 2020 မှာ အမေရိကန် ကာကွယ်ရေ းဝန်ကြီး မတ်ခ် အက်စ်ပါ က ဘင်္ဂ လားေ ဒ့ရှ် ဝန်ကြီးချုပ် ဟာဆီနာ ထံကို ဖုန်းဆက်ခဲ့ တယ်။ လိုရင်းပြောရရင် အမေရိကန်က သူတို့ရဲ့ အင်ဒို - ပစိဖိတ်ဒေသ မဟာဗျူဟာ အရ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ကို ထည့် ကစားဖို့ စည်းရုံးရေး ဆင်းတဲ့ သဘောပါဘဲ။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နဲ့ မြန်မာနယ်စပ်မှာ လှုပ်ရှားနေတဲ့ ARSA ခေါ် Arakan Rohingya Salvation Army ဟာ သူ့ရဲ့ အကြမ်းဖက် လက်နက်ကိုင် လှုပ်ရှားမှုတွေကို ခပ်စိပ်စိပ် ပြန်ပြီး လုပ်နေတယ်လို့ ပြည်တွင်းပြည်ပ လေ့လာ သုံးသပ်သူတွေက ရှုမြင်သုံးသပ်ကြပါတယ်။