ဘဂၤါလီနဲ့ ပတ္သက္လာရင္ UN တို့ INGO တို့က အစြန္းေရာက္တယ္

ဧရာဝတီ

17 March 2019
 ေက်ာ္ခ

“ေျမာက္ဦး စစ္တမ္း” စာအုပ္ျဖင့္ ၂၀၁၇ ခုနွစ္အတြက္ အမ်ိုးသားစာေပဆု (နိုင္ငံေရးစာေပဆု) ရရွိခဲ့သူလည္းျဖစ္နိုင္ငံေရး          သုေတသီ တဦးလည္း ျဖစ္သည့္ ဦးေမာင္ေမာင္စိုး / ဧရာဝတီ

အစိုးရက တနိုင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ုပ္ (NCA) ကို လက္မွတ္မေရး ထိုးရ ေသးေသာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ၈ ဖြဲ့ကို ျငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဉ္နွင့္ ပတ္သက္ျပီး ေနျပည္ေတာ္ တြင္ ယခုလ ၂၁ ရက္ေန့ေတြ့ဆံုေဆြးေနြးရန္ တရားဝင္ ဖိတ္ေခၚလိုက္သည္။


နိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိုလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုျကည္ ကိုယ္တိုင္ ဥကၠ႒ဌ အျဖစ္တာဝန္ယူထားေသာ အမ်ိုးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးနွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ဗဟိုဌာန (NRPC) အေနျဖင့္ မတ္ ၁၃ ရက္ေန့ ရက္စြဲျဖင့္ အဆိုပါ ၈ ဖြဲ့ထံ ေပးပို့ခဲ့ျခင္းျဖစ္ျပီး တပ္မေတာ္ကလည္း ၈ ဖြဲ့လံုးကို ထိုခရီးစဉ္၌ပင္ တဖြဲ့ခ်င္းစီ သီးျခားေဆြး ေနြးလိုေျကာင္း တပါတည္းေတာင္းဆိုထားသည္ကိုလည္းေတြ့ရသည္။

ထို့ေျကာင့္ အဆိုပါေဆြးေနြးပြဲနွင့္ ပတ္သက္ျပီး လတ္တေလာ တပ္မေတာ္နွင့္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားေနသည့္ ရကၡိုင့္ တပ္မေတာ္ (AA) တို့၏ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက တိုက္ပြဲမ်ား၏ အလားအလာ၊ က်န္အဖြဲ့မ်ားနွင့္ အပစ္ ရပ္နိုင္
ေရး အလာအလာမ်ားက စိတ္ဝင္စားစရာ ျဖစ္လာသည္။

ထိုအေျခအေနမ်ားအပါအဝင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းပဋိပကၡမ်ားနွင့္ ပတ္သက္ျပီး “ေျမာက္ဦး စစ္တမ္း” စာအုပ္ျဖင့္ ၂၀၁၇ ခုနွစ္အတြက္ အမ်ိုးသားစာေပဆု (နိုင္ငံေရးစာေပဆု) ရရွိခဲ့သူလည္းျဖစ္ နိုင္ငံေရး သုေတ သီ တဦးလည္း ျဖစ္သည့္ ဦးေမာင္ေမာင္စိုး ကို ဧရာဝတီ သတင္းေထာက္ခ်ုပ္ ေက်ာ္ခ က ဆက္ သြယ္ေမး ၿမန္းထားသည္။

ေမး ။ ။ အပစ္မရပ္ရေသးတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ၈ ဖြဲ့ကို ဒီလ ၂၁ ရက္ေန့ ေနျပည္ေတာ္မွာ ျငိမ္း ခ်မ္းေရး ေဆြးေနြးဖို့ ဖိတ္ေခၚလိုက္တယ္ ဆိုေတာ့ ဒီေဆြးေနြးပြဲကေန ပိတ္ဆို့ေနတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး လမ္း ေၾကာင္း ျပန္ပြင့္လာလိမ့္မယ္လို့ ျမင္ပါသလား၊

ေၿဖ ။ ။ ေလာေလာဆယ္ ပိတ္ဆို့ေနတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ ငန္းစဉ္အတြက္ လမ္းစတခု ရွာတာလို့ပဲ က်ေနာ္ ျမင္ပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ ဒီေဆြးေနြးပြဲမွာလည္းပဲ ၈ ဖြဲ့က တက္ေရာက္မယ္လို့ အေျကာင္းျပန္ထား တယ္လို့ သိရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဝ အပါအဝင္ ပြဲ (UWSA ျငိမ္းခ်မ္ေရး နွစ္ ၃၀ ျပည့္) လုပ္ဖို့ က်င္းပေနတဲ့ ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ေတြေတာ့ လာနိုင္မယ္ မထင္ပါဘူး။

ဒါေပမယ့္ တတိယ အျကိမ္ညီလာခံ ေနာက္ပိုင္း ျငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဉ္ ပိတ္ဆို့ေနတဲ့ အေျခအေန မွာ NRPC အေနနဲ့ လုပ္တယ္ဆိုတာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ ငန္းစဉ္ အသက္ဆက္ဖို့ အဓိက အားျဖင့္ ေနာက္လ ေနာက္လေတြမွာ အသက္ဝင္တဲ့ သေဘာတူညီ ခ်က္ ရနိုင္တဲ့ ေဆြးေနြးပြဲ ေတြ အသက္ဝင္ဖို့ အတြက္ လမ္းစေပၚတယ္လို့ပဲ ယူဆရမွာပါ။

ေနာက္တခုကလည္း ဒီဇင္ဘာ ၂၁ ရက္ေန့ တပ္မေတာ္ရဲ့ ေျကညာခ်က္ကလည္း တဖြဲ့ခ်င္း ေဆြးေနြး မယ္လို့ ဆိုထားတယ္။ NRPC အျပင္ တပ္နဲ့ တဖြဲ့ခ်င္း ေဆြးေနြးပြဲ အေျခအေန အေနအထာကေတာ့ ေစာင့္ျကည့္ ရဦးမွာပဲ။ ဘာလို့လဲဆိုေတာ့ ေျမာက္ပိုင္း က တခ်ို့အဖြဲ့ေတြ ကေတာ့ သူတို့ အားလံုး စံုမွ ေဆြးေနြးမယ္ ေျပာတဲ့ သူလည္း ရွိတယ္။ တဖြဲ့ခ်င္းေဆြးေနြးမယ္ သူလည္း ရွိတယ္ဆိုေတာ့ တပ္နဲ့ ေဆြးေနြးပြဲ ရလဒ္က ဘယ္လိုျဖစ္မလဲဆိုတာ ျကည့္ရဦးမယ္ထင္ပါတယ္။

ေမး ။ ။ ဝ ဦးေဆာင္တဲ့ ေျမာက္ပိုင္း ၇ ဖြဲ့ဟာ လက္ရွိေဆြးေနြးေနျကတဲ့ NCA ကို ျပင္ခ်င္တဲ့ အဖြဲ့ေတြ ျဖစ္ ပါတယ္။ NCA ကို အထူးသျဖင့္ တပ္မေတာ္ဘက္က သိပ္မျပင္ခ်င္ဘူး။ ဆိုေတာ့ ဒီေဆြးေနြးပြဲ ကေန ရ လဒ္ေကာင္းေတြ ေမွ်ာ္လို့ ရပါ့မလား။

ေၿဖ ။ ။ အဲဒါကေတာ့ အဓိကက NRPC ေရာ တပ္မေတာ္ေရာက Bi-Lateral (ပဏာမ အပစ္ရပ္ စာခ်ုပ္) ပဲ ထိုးထိုး၊ DOC (ကတိကဝတ္ စာခ်ုပ္ Deed Of Commitment ) ပဲထိုးထိုး ထိုးျပီးရင္ NCA အျမန္ဆံုး ထိုးဖို့ လိုလားတယ္။ NCA လမ္းေျကာင္းပဲ သြားခ်င္တယ္။ အဲေတာ့ NCA ကို ဟိုဘက္ (အပစ္မရပ္ေသး သည့္ အဖြဲ့မ်ား) က ျပင္ဖို့ လိုအပ္တယ္လို့ ယူဆေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ ခက္တာက အဲဒါကို ေဆြးေနြးတဲ့ အခ်ိန္ကို မေရာက္ဘူး ျဖစ္ေနတာ။ ေဆြးေနြးတဲ့ ကာလ ေရာက္လာ ရင္ေတာ့ အဲကိစၥကို တိတိက်က် ေဆြးေနြး ေျဖရွင္းလို့ ရနိုင္မယ္လို့ ထင္တယ္။

ေမး ။ ။ AA နဲ့ တပ္မေတာ္တို့အျကား ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ လတ္တေလာ တိုက္ပြဲေတြက အျပင္း အထန္ ေနတယ္။ ဒီေဆြးေနြးပြဲကေန ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက ၂ ဘက္တိုက္ပြဲေတြ ရပ္သြားေစနိုင္တဲ့ လမ္းစမ်ား ျဖစ္ လာနိုင္မယ္လို့ ေမွ်ာ္လင့္လို့ ရနိုင္မလား။

ေၿဖ ။ ။ ၂၁ ရက္ေန့ ေတြ့ဆံုပြဲ တခုတည္းသက္သက္နဲ့ေတာ့ ရခိုင္ ၿပည္နယ္ထဲက တိုက္ပြဲေတြ ေလ်ာ့က် သြားဖို့ေတာ့ ခက္ခဲမယ္လို့ ထင္ပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီကေန ျပီး ေတာ့မွ ေနာက္တျကိမ္ ေတြ့ဆံုဖို့ ထပ္ ၿပီးေတာ့ ေတြ့ဆံုမႈလုပ္ျပီး နက္နက္နဲနဲ ေဆြးေနြးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တိုက္ပြဲ ေတြ ေလွ်ာ့ခ်နိုင္လိမ့္ မယ္လို့ ထင္ပါတယ္။

ေမး ။ ။ တခါ အပစ္ရပ္ ၁၀ ဖြဲ့နဲ့ အစိုးရ အျကားက ျငိမ္းခ်မ္းေရး အေျခအေနကို ျကည့္မယ္ ဆိုရင္လည္း အေျခအေနမလွဘူးလို့ပဲ ေျပာရပါမယ္။ PPST ေတာင္ ပ်က္ေတာ့မယ့္ အေျခအေနပါ၊ လက္ရွိအေျခအေန အရဆိုရင္ NCA လမ္းေျကာင္းေပၚကိုေတာင္ အျမန္ျပန္ေရာက္ဦးမယ္လို့ မထင္ပါဘူး။ ဆရာေရာ ဘယ္ လိုျမင္ပါလဲ။

ေၿဖ ။ ။ အပစ္ရပ္ထားတဲ့ အဖြဲ့ေတြကေတာ့ PPST မွာ အဓိက ရွမ္းနဲ့ RCSS နဲ့ KNU က ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေျပာင္းေပမယ့္လို့ သေဘာ ထား ေျပာင္းလဲမယ္လို့ေတာ့ မထင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ လက္ရွိအေျခအေနမွာ PPST ေဆြးေနြးပြဲကို ေမလမွာ ေခၚထားတာ ေတြ့ရတယ္ခင္ဗ်။အဲဒီေတာ့ ေမလ ေနာက္ပိုင္းမွ သာလွ်င္ PPST က NCA လမ္းေျကာင္းေပၚကို ေမလ ေနာက္ပိုင္းမွဘဲ ျပန္ေရာက္လိမ့္မယ္လို့ ယူဆရပါတယ္။ လက္ေတြ့က်က်ကေတာ့ တခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ ျပႆနာတို့၊ ခြဲမထြက္ရ ကတိကဝတ္တို့ ကိစၥေတြကေတာ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာ္မရွင္နဲ့ PPST နဲ့ အဓိက စကားေျပာရမယ့္ကိစၥေတြ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို့ ထင္ပါတယ္။

ေမး ။ ။ ဆရာ့ရဲ့ လူမႈကြန္ယက္ေပၚမွာ ေရးထားတဲ့ မွတ္ခ်က္ေလး ေတြ့မိပါတယ္။ ၂၀၁၇ တုန္းက ရခိုင္ ၿပည္ နယ္ ေျမာက္ပိုင္းပဋိပကၡမွာ လက္နက္ငယ္ေတြနဲ့ ရွင္းလင္းခဲ့တာကို UN နဲ့ INGO ေတြက Genocide ျဖစ္ တယ္ဆိုျပီး ဝိုင္းေအာ္ျကတယ္၊ ၂၀၁၈- ၂၀၁၉ မွာ တပ္က ရခိုင္နဲ့ ျဖစ္တဲ့ကိစၥမွာ လက္နက္ျကီး လက္ နက္ ငယ္နဲ့ ေလယာဉ္ေတြနဲ့ေရာ တိုက္တာကို UN နဲ့ INGO တို့က Genocide ဆိုျပီးေအာ္တာမ်ိုး မရွိဘူးလို့ ေျပာ ထားပါတယ္။ ဒီအေပၚမွာ ဆရာက ဘယ္လိုမ်ား သံုးသပ္မိလို့လဲခင္ဗ်။

ေၿဖ ။ ။ အဲဒါက က်ေနာ္တို့ ျမန္မာ ၿပည္မွာ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ့ ျဖစ္တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္က အမ်ားျကီး ပါ။ က ရင္မွာျဖစ္တယ္၊ မြန္မွာျဖစ္တယ္၊ ရွမ္းမွာျဖစ္တယ္၊ ကခ်င္မွာျဖစ္တယ္၊ အခု ရခိုင္မွာ ျဖစ္တယ္ ေပါ့။ ဒီကိစၥ ေတြနဲ့ ပတ္သက္လို့ UN တို့ INGO တို့ရဲ့ အေလးထားမႈက ေတာ္ေတာ္ ေလ်ာ့ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဘဂၤါလီ မြတ္ဆလင္ေတြနဲ့ ပတ္သက္လာရင္ UN တို့ INGO တို့က အရမ္းကို extreme (အစြန္းေရာက္) ျဖစ္တဲ့ အသံုး အနႈန္းေတြနဲ့ တင္ျပျကတာရွိပါတယ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ့ကေတာ့ ဒီျပသနာ ေတြကို မွန္မွန္ကန္ ကန္ ျဖစ္ေစ ခ်င္တာပါ။

ဘဂၤါလီ မြတ္ဆလင္ေတြနဲ့ ပတ္သက္လို့ မွန္မွန္ကန္ကန္ ျမင္သလို က်န္တဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြက သူတို့ ထက္ပိုျပီး အမ်ားျကီး ခံရတဲ့ အေန အထားမွာ ရွိတယ္ဆိုတာကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ျမင္နိုင္မွ က်ေနာ္တို့ က ျပႆနာကို ေျဖရွင္းနိုင္မွာ။ ေနာက္တခုက က်ေနာ္တို့ တိုင္းရင္းသား ေတြက ကိုယ့္ ျပည္တြင္းက ျပႆ နာ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ေျဖရွင္းဖို့၊ နိုင္ငံတကာနဲ့ ဘယ္ေလာက္ပဲ ဆက္ဆံ သည္ျဖစ္ေစ၊ အကူအညီေတာင္း သည္ျဖစ္ေစ ကိုယ့္ျပႆနာကို ကိုယ္ေျဖရွင္းဖို့ ျကိုးစားတာပါ။

ဆိုလိုတာက က်ေနာ္တို့တိုင္းရင္းသားေတြက ကိုယ့္ဘာသာ ကိုယ္မျကိုက္လို့ စစ္တပ္ကို မျကိုက္လို့ လက္ နက္ ကိုင္ တိုက္ေနေပမယ့္ ဒါကို နိုင္ငံတကာျပႆနာအျဖစ္ ပံုေဖာ္တဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြ မဟုတ္ဘူး။ ဒီလိုအေနအထားမ်ိုးမွာ အစိုးရနဲ့ တပ္မေတာ္နဲ့က တိုင္းရင္းသားေတြရဲ့ ဆနၵနဲ့ ပတ္သက္ျပီးေတာ့၊ ဒီအေနအထားေတြ ေထာက္ထားျပီးေတာ့ ေတြ့ဆံုေဆြးေနြးေျဖရွင္းေစခ်င္တဲ့ ေစတနာပါ။

ေမး ။ ။ ၂၀၁၇ ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္းမွာျဖစ္တဲ့ ျပသနာမွာ ဘဂၤ࿿ါလီမြတ္ဆလင္ေတြက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဘက္ ကို ေျပးသြားတယ္။ လက္ရွိျဖစ္ေနတဲ့ ပဋိပကၡေတြမွာက်ေတာ့ ဟိုဘက္ကို မေျပးသြားျကဘူးဆိုျပီး ဆရာက ေမး ခြန္းထုတ္ထားပါတယ္။ ဒါနဲ့ပတ္သက္ျပီးလည္း ရွင္းျပေပးေစခ်င္ ပါတယ္။

ေၿဖ ။ ။ အဲဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို့ ဘယ္သူေတြက ျမန္မာျပည္တိုင္းရင္းသားေတြလဲ၊ ျမန္မာျပည္ထဲမွာ ေသ အ တူ၊ ရွင္မကြာ ျပႆနာျဖစ္ရင္ လဲ ေနထိုင္လွ်က္ပဲ ဆိုတာကို ေဖာ္ျပေစခ်င္တဲ့ အခ်က္ပါဘဲ။ တကယ္လို့ က်ေနာ္တို့ ၈၈ အေရးအခင္းတုန္းကလဲ အနည္းနဲ့အမ်ား ခံတိုက္ မယ္၊ စုျပီးေတာ့ အစိုးရ ကို တိုက္မယ္ ဆိုျပီးေတာ့ ထိုင္းဘက္ ေရာက္ျကတာရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ထိုင္းဘက္ ေရာက္သြားျပီး ေတာ့ နိုင္ငံသား ျပႆနာမဟုတ္ဘူးဗ်။

နယ္စပ္မွာဘဲ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ့ အတူေနျပီးေတာ့ ABSDF တို့လို ဖြဲ့ျပီးေတာ့ ျပန္တိုက္ျကတာဘဲ။ အဲလို အေနအထားမ်ိုးမွာ က်ေနာ္တို့ တိုင္းရင္းသားေတြက ကိုယ့္နိုင္ငံသားေတြက အဓိကအားျဖင့္ ကိုယ့္ျပည္ တြင္း မွာဘဲ ကိုယ့္ျပႆနာကို ကိုယ္ေျဖရွင္းလို့ ရတယ္ဆိုတာကို နိုင္ငံတကာက အသိအမွတ္ ျပု သတိထားမိဖို့ လိုအပ္ေနတယ္လို့ ထင္ပါတယ္။

ေမး ။ ။ ဘဂၤါလီမြတ္ဆလင္ေတြ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းတဲ့ ေနရာမွာ နိုင္ငံတကာ ျပႆနာပံု ဖန္တီးေန ျက တယ္။ လက္ရွိျဖစ္ေနတဲ့ ရခိုင္ပဋိပကၡမွာက်ေတာ့ ျပည္တြင္းပံုစံနဲ့ဘဲ ကိုယ့္ျပႆနာကို ေျဖရွင္းေန ျကတယ္ လို့ကို ဆရာေျပာထားပါတယ္။ အဲဒါလဲ ရွင္းျပေပးပါဦးဆရာ။

ေၿဖ ။ ။ ဟုတ္တယ္။ အခုဒီျပသနာကို ကုလသ မဂၢ ကေနျပီးေတာ့ နိုင္ငံတကာ ျပႆနာအျဖစ္ ပံုေဖာ္ေနတာ ကိုပါ။ Safe Zone သတ္မွတ္ ေပးဖို့တို့၊ ကုလ သမဂၢကေန ျကားဝင္ဖို့တို့ ျပႆနာ ဖန္တီးေပးေနတာပါ။ ရခိုင္ အပါအဝင္ က်န္တဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြက လက္နက္ကိုင္ တိုက္ရင္တိုက္ မယ္။ သို့မဟုတ္ နိုင္ငံေရးပါတီ အ ေနနဲ့ ျမို့ေပၚတရားဝင္ဥပေဒ လႈပ္ရွားရင္ လႈပ္ရွားမယ္။ ဒီျမန္မာ ျပည္တြင္း ျပႆနာကို နိုင္ငံတကာျ ပႆ နာအျဖစ္ ပံုမေဖာ္ပါဘူး။အဲဒါေျကာင့္မို့လို့ ခုနက က်ေနာ္ေျပာခဲ့သလိုဘဲ အစိုးရနဲ့ တပ္မေတာ္သည္လည္းဘဲ ကိုယ့္ျပည္တြင္း ျပႆနာနဲ့ ပတ္သက္လာရင္ အေလး ထားျပီး က်ေနာ္တို့ အခ်င္းခ်င္း ေျဖရွင္းဖို့ လိုအပ္ တယ္။ေနာက္ နိုင္ငံတကာသည္ တိုင္းရင္းသားေတြက က်ေနာ္တို့ ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ ျပသနာ ကို နိုင္ငံတကာ ျပသနာအျဖစ္ ပံုေဖာ္ျပီးေတာ့ ပံုျကီးခ်ဲ့တဲ့သူ ေတြမဟုတ္ဘူး။ ကိုယ့္နိုင္ငံ ျပည္တြင္းျပႆနာ အျဖစ္ သေဘာ ထားျပီးေတာ့ ေျဖရွင္းျကတဲ့သူေတြျဖစ္တယ္။ဒီအေနအထားမွာ အစိုးရနဲ့ တပ္မေတာ္အေနနဲ့ ကလည္း လိုက္ေလ်ာမႈေတြ လုပ္ျပီးေတာ့ ကိုယ့္ျပည္တြင္း ျပႆနာကို ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္း မွန္မွန္ ကန္ကန္ ေျဖရွင္း နိုင္ျကဖို့ လိုအပ္တယ္လို့ က်ေနာ္ဆိုလိုခ်င္တာပါ။

ေမး ။ ။ ဒီျပသနာျဖစ္ေတာ့ ဘဂၤ࿿ါလီေတြက ဘဂၤႅားေဒ့ရွ္ဘက္ကို ေျပးျကတယ္။ AA နဲ့ျဖစ္တဲ့ တပ္မေတာ္နဲ့ ျဖစ္တဲ့ ပဋိပကၡမွာကေတာ့ ရခိုင္ေတြက ဟိုဘက္ကို မေျပးဘူး။ ဒီဘက္မွာဘဲ ကုတ္ကပ္ေနျကတယ္ ဆို
ေတာ့ ၊ ဒါက နိုင္ငံသားျဖစ္တည္မႈ၊ မျဖစ္တည္မႈအေပၚမွာေရာ မမူတည္ဘူးလားဆရာ။ေ

ေၿဖ ။ ။ တိုင္းရင္းသားေတြအေနနဲ့ကေတာ့ ဘယ္ေဒသက ကိုယ့္ေဒသ ဘယ္ေဒသက ကိုယ့္တိုင္းရင္း သားေတြရဲ့ ေဒသဆိုတာကို ရည္ညွြန္းတဲ့ လကၡဏာေဆာင္တယ္လို့ က်ေနာ္ေတာ့ျမင္ပါတယ္။

ေမး ။ ။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡ အေျခအေန ၂ ရပ္ကို ဆရာက ယွဉ္ျပီးေတာ့ ေျပာျပပံု ျကည့္ ရင္ နိုင္ငံတကာက ဘဂၤ࿿ါလီ အေရးကိုပဲ ဦးတည္ျပီး ေျပာဆိုေနတဲ့အေပၚမွာ လက္မခံဘူးဆိုတဲ့ သေဘာ မ်ိုးသက္ေရာက္တာေပါ့။

ေၿဖ ။ ။ နိုင္ငံတကာ အေနနဲ့ က်ေနာ္တို့ရဲ့ ျမန္မာျပည္ ျပႆနာကို ျကည့္တဲ့ ေနရာ မွာ က်န္တဲ့ တိုင္းရင္းသား ေတြ၊ လက္နက္ကိုင္ေတြနဲ့ ျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာကို ယွဉ္ထိုးျပီး ျကည့္ဖို့ လိုမယ္လို့ ထင္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို့ ျမန္မာျပည္ရဲ့အဓိက ပဋိပကၡသည္ တပ္မေတာ္ရယ္၊ တပ္မေတာ္ ေထာက္ခံ သူ ေတြက တဘက္၊ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုျကည္ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္ေတြနဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္ေတြ ေထာက္ခံသူ အင္အားစုေတြက တ ဘက္၊ တိုင္းရင္းသား ပါတီေတြ၊ တိုင္းရင္းသားပါတီေတြ ေထာက္ခံ သူ ေတြက တဘက္ ဒီသံုးခုဟာ ျမန္ မာျပည္ရဲ့ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပါတယ္။ဒါေပမယ့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ဘဂၤါလီ မြတ္ဆလင္ ကိစၥ ေပၚျပီး လာတဲ့အခါမွာ နိုင္ငံတကာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ကုလသမဂၢ တခ်ို့အဖြဲ့အစည္း ေတြပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ျပႆနာကို ျကည့္တဲ့ အခါမွာ ျမန္မာျပည္ရဲ့ ပဋိပကၡကို ေဘးဖယ္ တြန္းထုတ္လိုက္ျပီးေတာ့ ဘဂၤါလီ မြတ္ဆလင္ ျပႆနာကို အဓိက ျပႆနာ အျဖစ္ ပံုေဖာ္တာသည္ မွားယြင္းေနတယ္ ဆိုတာကို ေထာက္ျပျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။

ေမး ။ ။ ဆရာရဲ့ ဒီအျမင္သေဘာထားအေပၚမွာ ဆရာက အသားအေရာင္ ခြဲျခားတဲ့သူလားလို့ ေမးလာျကရင္ ဘယ္လိုမ်ား တုန့္ျပန္မလဲ။

ေၿဖ ။ ။ က်ေနာ္က အသားအေရာင္မခြဲျခားပါဘူး။ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ကလည္း အသားအလြန္မဲတဲ့လူ ျဖစ္ပါ တယ္။က်ေနာ္တို့ လက္ရွိကာလမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတာ တခုရွိတယ္ဗ်။ အဲဒါက ဘာလဲဆိုေတာ့ တရုတ္ျပည္နဲ့ ပတ္သက္ျပီး ဆန့္က်င္ေရးလုပ္တယ္ ဆိုလို့ရွိရင္ ဒါ ဒီမိုကေရစီနဲ့ လူ့အခြင့္ အေရး ကာကြယ္သူျဖစ္ျပီး ေတာ့ ဘဂၤါလီ မြတ္ဆလင္နဲ့ ပတ္သက္ျပီး ေဝဖန္မႈ ျပုလုပ္လာလို့ရွိရင္ေတာ့ လူမ်ိုးေရးဝါဒီလို့ စြပ္စြဲတာေတြ ရွိပါ တယ္။ ဒါေတြကလည္း အမ်ားစု ေျပာတဲ့သူေတြ ျပန္ျကည့္လိုက္ရင္ေတာ့ နိုင္ငံတကာ Donor (အလႉရွင္) ဆီက ပိုက္ဆံ ယူထားတဲ့လူေတြက အမ်ားစုျဖစ္ေနတာ ေတြ့ရပါလိမ့္ မယ္။က်ေနာ္တို့က ရခိုင္ျပႆ နာ ပဲျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာျပည္ ျပႆနာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ က်ေနာ့္ အျမင္ကေတာ့ လက္ေတြ့က်တဲ့ သမိုင္းဆိုင္ရာ ျပႆနာ အျဖစ္ျကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။ သာမာန္ လူ့အခြင့္အေရး ဒီမိုကေရစီ ေပတံေလးနဲ့ တိုင္းယံုမွ်နဲ့ က်ေနာ္တို့ ျမန္မာျပည္ ျပႆနာေတြကို ဘယ္ျပႆနာမွ မေျဖရွင္းနိုင္ပါဘူး။

လင့္၊https://burma.irrawaddy.com/opinion/interview/2019/03/17/186767.html