VOA
ဗြီအိုုေအ (ျမန္မာဌာန)
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေရာက္ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မိသားစု (ဓာတ္ပံု-ကုလသမဂၢ)
ရခုိင္ျပည္နယ္က မတည္မၿငိမ္အေျခအေနေတြေၾကာင့္ အိမ္နီးခ်င္း
ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏိုင္ငံကုိ ထြက္ေျပးသြားတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြထဲက ၈ ေထာင္ ေလာက္ကုိ
ျပန္လည္လက္ခံဖုိ႔ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာအစုိး ရက
ေျပာဆုိလုိက္ပါတယ္။ စိစစ္ထားတဲ့ လူစာရင္းကုိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကုိ
ေပးပုိ႔ထားၿပီး အခုအခ်ိန္အထိ တုံ႔ျပန္ခ်က္ မရေသးေၾကာင္းလည္း
ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန အႀကီးတန္းအရာရွိတဦးက ေျပာပါ တယ္။
ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရး ေနာက္ဆုံးအေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔
ဆက္သြယ္စုံစမ္းထားတဲ့ ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္း သတင္းေထာက္ ေမခ က
ေျပာျပေပးမွာပါ။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံေရာက္ သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြထဲက ၈ ေထာင္ေလာက္ကုိ ျမန္မာတာ၀န္ရွိသူေတြ စိစစ္ၿပီးေနာက္ ျပန္လည္ လက္ခံဖုိ႔ အဆင္သင့္ ရွိေနတဲ့အေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ညႊန္ ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးစုိးဟန္ ကေျပာပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဘက္က ေပးပုိ႔ထားတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ စာရင္းအေပၚ စိစစ္အတည္ျပဳၿပီး ျပန္လည္ လက္ခံဖုိ႔လည္း အေၾကာင္းၾကားထားတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးကစစ္တာမွာ ၈၀၀၀ ေက်ာ္မွာ ၅၀၀၀ေက်ာ္က ေနထိုင္ေၾကာင္းအတည္ျပဳ ႏိုင္ခဲ့ တယ္။ ၂၀၀၀ေက်ာ္ကေတာ့က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ စာရင္းမရွိဘူး အဲထဲမွာ ၅၅ေယာက္လံုးက အၾကမ္းဖက္ က်ဴးလြန္တဲ့ အထဲပါတယ္။ အားလံုးကို ေခါင္းစဥ္ေတြခြဲျပန္လိုက္ပါတယ္။ ေနာက္သူတို႔က ၂ေသာင္းသံုး ေထာင္ စာရင္းထပ္ေပး ေသးတယ္။ အဲဒါလည္းဒီဘက္မွာစစ္ေနၿပီ။ စစ္တာပထမအသုတ္ဆို ၆၀၀ေက်ာ္ အဲဒါ လည္းေပးၿပီးသား။ သူတို႔ကို က်ေနာ္တို႔ျပန္လက္ခံႏို္င္ဖို႔ေပးထားတဲ့ စာရင္းက ၇၀၀၀နဲ႔ ၈၀၀၀ ၾကား မွာရွိေနၿပီ”
ဒုကၡသည္ေတြကုိ ျပန္လည္လက္ခံဖုိ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ တာ၀န္ရွိသူေတြ ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလထဲ စီစဥ္ခဲ့ၾကေပမဲ့ လုံၿခံဳေရး စုိးရိမ္မႈေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရေရး အပါအ၀င္ အေျခခံ အခြင့္အေရးေတြ ရရွိေရး ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ ေတာင္းဆုိမႈေတြေၾကာင့္ မေအာင္မျမင္ ျဖစ္ခဲ့ရတာပါ။
တႏွစ္ေက်ာ္လာတဲ့ အခ်ိန္အထိ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္မျပန္ႏုိင္ေသးပဲ ျဖစ္ေနတဲ့အေပၚ ကုလသမဂၢနဲ႔ လူ႔ အခြင့္အေရး အဖဲြ႔ေတြကလည္း ေ၀ဖန္ေနၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးစုိးဟန္ ကေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြ လက္ခံေရး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ ေဆြးေႏြးေန တဲ့အေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။
“သူတို႔ဘက္က ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးၿပီမို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့လထဲက က်ေနာ္တို႔ဆီက အျမဲတန္းအတြင္ဝန္က ဘဂၤလား ေဒရွ္ သံအမတ္ကိုေခၚေဆြးေႏြးပါတယ္။ ဘာမွတံုျပန္တာမရပါဘူး။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၁ရက္ေန႔က က်ေနာ္သူတို႔ သံအမတ္ကို ေခၚေျပာပါတယ္။ အဲအတြက္ အေရးႀကီးတာက Joint working group အစည္းအေဝးလုပ္ဖို႔ပါ. ဒီတေခါက္က်ေနာ္ တို႔ ႏိုင္ငံအလွည္႔က်တာေၾကာင့္ လာမယ့္ ဧၿပီလလည္မွာလုပ္ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ေျပာ ထားေပ မယ့္ သူတို႔ဘက္ကခုထိ အေၾကာင္းမျပန္ေသးပါဘူး။”
ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရး အစီအစဥ္ေတြမွာ ကုိယ့္သေဘာဆႏၵနဲ႔သာျဖစ္ဖု႔ိ လုံၿခံဳမႈရွိဖုိ႔နဲ႔ အေျခခံအခြင့္ အေရးေတြ ခံစားခြင့္ရွိဖုိ႔ လုိအပ္ေၾကာင္းလည္း ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာက တုိက္တြန္းေနၾက တာပါ။ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန အရာရွိ ဦးစုိးဟန္ ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္က ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လာႏုိင္ ေအာင္ ျပင္ဆင္ထားတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“အဓိကကေတာ့ ၂ပိုင္းေပါ့။ တပိုင္းက ဘဂၤလားေဒရွ္႔ကျပန္ပို႔တဲ့ အပိုင္းေနာက္တပိုင္းကက်ေနာ္တို႔ျပန္ လက္ခံေရး ေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ခုလုပ္ရမယ့္ အလူပ္မွန္သမ ွ် ၂ႏိုင္ငံသေဘာတူထားတဲ့ အတိုင္း က် ေနာ္တို႔ အားလံုး လုပ္ထားပါတယ္။ လက္ခံေရးစခန္းေတြဖြင့္ထားတယ္။ ျပန္လာရင္ေနရာခ်ထားဖို႔ အိမ္ ယာေတြလည္းေဆာက္ တယ္။ အိမ္ယာေတြေဆာက္ထားတာလည္းရွိၿပီ။ ျပန္ပို႔တာမွာလည္း လက္ခံ တဲ့ေန ရာေတြကေနၿပီးေတာ့ သယ္ ယူပို႔ေဆာင္ဖို႔ ေမာ္ေတာ္ကားေတြလည္းစီစဥ္ၿပီးၿပီ။ စားဝတ္ေနေရးေျပလည္ဖို႔ အတြက္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ ထားမႈအကူအညီေတြလည္းရယ္ဒီလုပ္ထားတယ္။
ဒါက်ေနာ္တို႔ဘက္ကလုပ္ထားတဲ့ အပိုင္းဒါေပမယ့္ါ တဖက္က ျပန္မပို႔မခ်င္းကေတာ့ လက္ခုပ္လိုဘဲ ၂ဖက္ တီးမွျမည္တာ။ သူတို႔ဘက္က ျပန္ပို႔မွဘဲ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ ျဖစ္မွာပါ”
၂၀၁၇ ခုႏွစ္တုန္းက ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းမွာရွိတဲ့ လုံၿခံဳေရး ကင္းစခန္းေတြကုိ စီးနင္းတုိက္ခုိက္ခဲ့တဲ့ ARSA အစြန္းေရာက္အုပ္စုကုိ ျမန္မာလုံၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႔ေတြ လုိက္လံရွင္းလင္းရာက အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကုိ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကတဲ့ သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ျပန္လည္လက္ခံဖုိ႔ ေႏွာင့္ေႏွးေနတဲ့အတြက္ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀န္းက ျမန္မာအစုိးရအေပၚ ေ၀ဖန္ေနၾကတာပါ။
ျမန္မာအစုိးရကေတာ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့ အမည္ကုိ တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံမထားေပမဲ့ ဒုကၡသည္ ေတြကုိ စိစစ္ၿပီး ျပန္လည္လက္ခံမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ကတိျပဳေျပာဆုိထားၿပီး၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံနဲ႔ေရာ၊ ဒုကၡ သည္မ်ားဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ မဟာမင္းႀကီး႐ုံး (UNHCR) နဲ႔ပါ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္ လက္ခံေရး သီးျခား စီ လက္မွတ္ေရးထုိးထားပါတယ္ရွင္
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံေရာက္ သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြထဲက ၈ ေထာင္ေလာက္ကုိ ျမန္မာတာ၀န္ရွိသူေတြ စိစစ္ၿပီးေနာက္ ျပန္လည္ လက္ခံဖုိ႔ အဆင္သင့္ ရွိေနတဲ့အေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ညႊန္ ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးစုိးဟန္ ကေျပာပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဘက္က ေပးပုိ႔ထားတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ စာရင္းအေပၚ စိစစ္အတည္ျပဳၿပီး ျပန္လည္ လက္ခံဖုိ႔လည္း အေၾကာင္းၾကားထားတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးကစစ္တာမွာ ၈၀၀၀ ေက်ာ္မွာ ၅၀၀၀ေက်ာ္က ေနထိုင္ေၾကာင္းအတည္ျပဳ ႏိုင္ခဲ့ တယ္။ ၂၀၀၀ေက်ာ္ကေတာ့က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ စာရင္းမရွိဘူး အဲထဲမွာ ၅၅ေယာက္လံုးက အၾကမ္းဖက္ က်ဴးလြန္တဲ့ အထဲပါတယ္။ အားလံုးကို ေခါင္းစဥ္ေတြခြဲျပန္လိုက္ပါတယ္။ ေနာက္သူတို႔က ၂ေသာင္းသံုး ေထာင္ စာရင္းထပ္ေပး ေသးတယ္။ အဲဒါလည္းဒီဘက္မွာစစ္ေနၿပီ။ စစ္တာပထမအသုတ္ဆို ၆၀၀ေက်ာ္ အဲဒါ လည္းေပးၿပီးသား။ သူတို႔ကို က်ေနာ္တို႔ျပန္လက္ခံႏို္င္ဖို႔ေပးထားတဲ့ စာရင္းက ၇၀၀၀နဲ႔ ၈၀၀၀ ၾကား မွာရွိေနၿပီ”
ဒုကၡသည္ေတြကုိ ျပန္လည္လက္ခံဖုိ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ တာ၀န္ရွိသူေတြ ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလထဲ စီစဥ္ခဲ့ၾကေပမဲ့ လုံၿခံဳေရး စုိးရိမ္မႈေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရေရး အပါအ၀င္ အေျခခံ အခြင့္အေရးေတြ ရရွိေရး ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ ေတာင္းဆုိမႈေတြေၾကာင့္ မေအာင္မျမင္ ျဖစ္ခဲ့ရတာပါ။
တႏွစ္ေက်ာ္လာတဲ့ အခ်ိန္အထိ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္မျပန္ႏုိင္ေသးပဲ ျဖစ္ေနတဲ့အေပၚ ကုလသမဂၢနဲ႔ လူ႔ အခြင့္အေရး အဖဲြ႔ေတြကလည္း ေ၀ဖန္ေနၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးစုိးဟန္ ကေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြ လက္ခံေရး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ ေဆြးေႏြးေန တဲ့အေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။
“သူတို႔ဘက္က ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးၿပီမို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့လထဲက က်ေနာ္တို႔ဆီက အျမဲတန္းအတြင္ဝန္က ဘဂၤလား ေဒရွ္ သံအမတ္ကိုေခၚေဆြးေႏြးပါတယ္။ ဘာမွတံုျပန္တာမရပါဘူး။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၁ရက္ေန႔က က်ေနာ္သူတို႔ သံအမတ္ကို ေခၚေျပာပါတယ္။ အဲအတြက္ အေရးႀကီးတာက Joint working group အစည္းအေဝးလုပ္ဖို႔ပါ. ဒီတေခါက္က်ေနာ္ တို႔ ႏိုင္ငံအလွည္႔က်တာေၾကာင့္ လာမယ့္ ဧၿပီလလည္မွာလုပ္ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ေျပာ ထားေပ မယ့္ သူတို႔ဘက္ကခုထိ အေၾကာင္းမျပန္ေသးပါဘူး။”
ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရး အစီအစဥ္ေတြမွာ ကုိယ့္သေဘာဆႏၵနဲ႔သာျဖစ္ဖု႔ိ လုံၿခံဳမႈရွိဖုိ႔နဲ႔ အေျခခံအခြင့္ အေရးေတြ ခံစားခြင့္ရွိဖုိ႔ လုိအပ္ေၾကာင္းလည္း ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာက တုိက္တြန္းေနၾက တာပါ။ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန အရာရွိ ဦးစုိးဟန္ ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္က ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လာႏုိင္ ေအာင္ ျပင္ဆင္ထားတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
“အဓိကကေတာ့ ၂ပိုင္းေပါ့။ တပိုင္းက ဘဂၤလားေဒရွ္႔ကျပန္ပို႔တဲ့ အပိုင္းေနာက္တပိုင္းကက်ေနာ္တို႔ျပန္ လက္ခံေရး ေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ခုလုပ္ရမယ့္ အလူပ္မွန္သမ ွ် ၂ႏိုင္ငံသေဘာတူထားတဲ့ အတိုင္း က် ေနာ္တို႔ အားလံုး လုပ္ထားပါတယ္။ လက္ခံေရးစခန္းေတြဖြင့္ထားတယ္။ ျပန္လာရင္ေနရာခ်ထားဖို႔ အိမ္ ယာေတြလည္းေဆာက္ တယ္။ အိမ္ယာေတြေဆာက္ထားတာလည္းရွိၿပီ။ ျပန္ပို႔တာမွာလည္း လက္ခံ တဲ့ေန ရာေတြကေနၿပီးေတာ့ သယ္ ယူပို႔ေဆာင္ဖို႔ ေမာ္ေတာ္ကားေတြလည္းစီစဥ္ၿပီးၿပီ။ စားဝတ္ေနေရးေျပလည္ဖို႔ အတြက္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ ထားမႈအကူအညီေတြလည္းရယ္ဒီလုပ္ထားတယ္။
ဒါက်ေနာ္တို႔ဘက္ကလုပ္ထားတဲ့ အပိုင္းဒါေပမယ့္ါ တဖက္က ျပန္မပို႔မခ်င္းကေတာ့ လက္ခုပ္လိုဘဲ ၂ဖက္ တီးမွျမည္တာ။ သူတို႔ဘက္က ျပန္ပို႔မွဘဲ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ ျဖစ္မွာပါ”
၂၀၁၇ ခုႏွစ္တုန္းက ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းမွာရွိတဲ့ လုံၿခံဳေရး ကင္းစခန္းေတြကုိ စီးနင္းတုိက္ခုိက္ခဲ့တဲ့ ARSA အစြန္းေရာက္အုပ္စုကုိ ျမန္မာလုံၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႔ေတြ လုိက္လံရွင္းလင္းရာက အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကုိ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကတဲ့ သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ျပန္လည္လက္ခံဖုိ႔ ေႏွာင့္ေႏွးေနတဲ့အတြက္ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀န္းက ျမန္မာအစုိးရအေပၚ ေ၀ဖန္ေနၾကတာပါ။
ျမန္မာအစုိးရကေတာ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့ အမည္ကုိ တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံမထားေပမဲ့ ဒုကၡသည္ ေတြကုိ စိစစ္ၿပီး ျပန္လည္လက္ခံမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ကတိျပဳေျပာဆုိထားၿပီး၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံနဲ႔ေရာ၊ ဒုကၡ သည္မ်ားဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ မဟာမင္းႀကီး႐ုံး (UNHCR) နဲ႔ပါ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္ လက္ခံေရး သီးျခား စီ လက္မွတ္ေရးထုိးထားပါတယ္ရွင္
https://burmese.voanews.com/a/myanmar-bangladesh-rohingya-/4804392.html
No comments:
Post a Comment