ျမန္မာ့ျပႆနာ ေျဖရွင္းေရး၊ Burma Act ဥပေဒမူၾကမ္း၊ အေမရိကန္ တင္သြင္း

RFA
လြတ္လပ္တဲ့အာရွအသံ
ေမာင္သစ္ဆင္း (ဝါရွင္တန္ ဒီစီ)
2022.02.05

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဆူးေလးဘုရားအနီးမွာ စစ္အာဏာရွင္ဆန႔္က်င္ေရး ၂၀၂၁ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁၇ ရက္ေန႔က ဆႏၵျပခဲ့ၾကစဥ္
Photo: RFA

ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ၂၀၂၁ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁ ရက္၊ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းခဲ့ျပန္ၿပီး တဲ့ေနာက္၊ နိုင္ငံတဝွမ္း အၾကမ္းဖက္မႈနဲ႔ မတည္ၿငိမ္မႈေတြ လႊမ္းျခဳံလာခဲ့ပါတယ္။

ေရြးေကာက္ခံအစိုးရကို ဖယ္ရွားခဲ့ၿပီး ၁၁ လအတြင္း အရပ္ဘက္ ျပည္သူေတြ၊ တက္ႂကြ လႈပ္ရွားသူေတြ၊ လူ နည္းစု ဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ သတင္းသမားေတြ ဖမ္းဆီးခံ ခဲ့ၾကရ၊ လူတစ္ေထာင္ေက်ာ္ သတ္ျဖတ္ ခံခဲ့ရပါတယ္။ နိုင္ငံ့စီးပြားေရးလည္း တုံ႔ဆိုင္းသြား ခဲ့ၿပီး၊ ျပည္သူ တစ္သိန္းခုနစ္ေသာင္းဝန္းက်င္ ေနရာေျပာင္း ေရႊ႕ခဲ့ၾကရပါတယ္။

COVID-19 ကူးစက္မႈကလည္း ပ်ံ႕ႏွံ့ေနၿပီး၊ အေျခခံ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈနဲ႔ ေအာက္ ဆီဂ်င္ကိုလည္း စစ္တပ္က ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာပါ။ ကခ်င္၊ ကရင္နဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္ေတြ၊ မြတ္စလင္ ရိုဟင္ဂ်ာအသိုင္းအဝန္းေတြ ရဲ့ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ကိုလည္း စစ္တပ္က ဖိႏွိပ္ထားသလို၊ ဘာသာေရး အေဆာက္အအုံေတြကို လည္း မီးရွို႔ဖ်က္ဆီး၊ ဘာသာေရး ဝန္ထမ္းေတြကို ဖမ္းဆီးအက်ဥ္းခ်ခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင္ဘာလအေစာပိုင္း ကလည္း လက္နက္မဲ့ သူပုန္ ၁၁ ဦးကို မီးရွို႔သတ္ျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။

ဒီအထိ စစ္ေကာင္စီအေပၚ၊ နိုင္ငံတကာရဲ့ တုံ႔ျပန္အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈက ရႈတ္ခ်ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္တာ၊ ေဝ ဖန္တာ၊ အေသးစား ပိတ္ဆို႔မႈေလးေတြ ခ်မွတ္တာေလာက္သာ ရွိခဲ့တာပါ။ ဒါေပမဲ့ စစ္ေကာင္စီက သူ႔ရဲ့ လုပ္ ရပ္ေတြကို တိုးျမႇင့္လာတဲ့အခါ၊ ျမန္မာမွာ ဒီမိုကေရစီ အေျခခံတဲ့ ပါတီမ်ိဳး ျပန္လည္ေဖာ္ေဆာင္ေရး အ တြက္၊ ကမၻာ့အားထုတ္မႈက အားေကာင္းေမာင္းသန္ ျပန္ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

ျပင္သစ္ အထက္လႊတ္ေတာ္နဲ႔ အီးယူ ဥေရာပသမဂၢတို႔ကလည္း ျမန္မာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ အနိုင္ရ အမ်ိဳးသား ညီညြတ္ေရးအစိုးရ NUG ကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

 

အေရွ႕ေတာင္အာရွနိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႕ အာဆီယံကပါ၊ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ မင္းေအာင္လွိုင္ကို အာဆီယံ အ စည္းေဝးပြဲတက္ေရာက္ဖို႔ ဖိတ္ၾကားမႈကို ျပန္လည္႐ုပ္သိမ္းခဲ့တာပါ။အခုေတာ့ ပိုမိုတိက် အားေကာင္း၊ေရရွည္ တည္တံ့ၿပီး၊ အက်ပ္အတည္းကို ေျဖရွင္းနိုင္ေရးအတြက္၊ Burma Act ဥပေဒမူၾကမ္းကို၊ အေမရိကန္ ကြန္ဂ ရက္ မွာ တင္သြင္းလိုက္‌ၿပီျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ဥပေဒၾကမ္းမွာ ပိတ္ဆို႔အေရးယူတာေတြ၊ သြင္းကုန္တားဆီးတာ ‌ေတြ၊ လူသားခ်င္း စာနာကူညီေရး၊ အာဏာသိမ္းမႈ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေရး အစရွိတဲ့ အေရးကိစၥေတြ ပါဝင္ ပါတယ္။

အေရးအႀကီးဆုံးကေတာ့ ျမန္မာစစ္တပ္အတြက္ ရန္ပုံေငြ ၇၀ ရာႏႈန္း ဝန္းက်င္အထိ ရရွိေနတဲ့၊ ျမန္မာ့ေရနံနဲ႔ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕လုပ္ငန္း MOGE ျဖစ္ပါတယ္။

ရီပါဘလီကင္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကေတာ့ အဲဒီ Burma Act ဥပေဒၾကမ္းကို ေထာက္ ခံဖို႔ တုံ႔ဆိုင္းေနၾက တာပါ။

အေမရိကန္ ေရနံကုမၸဏီ Chevron ဆိုရင္ ျမန္မာ့ ေရနံနဲ႔ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕လုပ္ငန္း MOGE မွာ ထဲထဲဝင္ဝင္ ပါဝင္ေနၿပီး၊ အထူသျဖင့္ ရတနာ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕လုပ္ကြက္ကို ေဆာင္ ရြက္လုပ္ကိုင္ေနတာပါ။ ျပင္သစ္ စြမ္းအင္ကုမၸဏီ တိုတယ္ ကလည္း ရတနာလုပ္ကြက္မွာပဲ ျမန္မာ့ေရနံနဲ႔ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕လုပ္ငန္း MOGE၊ Chevron အပါအဝင္ ထိုင္းကုမၸဏီတစ္ခု တို႔နဲ႔အတူ လုပ္ကိုင္ေနတာပါ။

ျမန္မာ့ေရနံနဲ႔ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕လုပ္ငန္းရဲ့ ရတနာ လုပ္ကြက္ကရတဲ့ ဝင္ေငြဟာ၊ ၂၀၂၁ ခုႏွစ္ တစ္ႏွစ္တည္း မွာတင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၅၃၆ သန္း ရရွိခဲ့ပါတယ္။ စစ္ေကာင္စီအစိုးရအေနနဲ႔လည္း အခြန္ေငြ ေဒၚလာ သန္းနဲ႔ခ်ီ ရရွိခဲ့ရာမွာ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္က အနည္းဆုံး ေဒၚလာ သန္း ၁၂၀ ရခဲ့ပါတယ္။ Chevron ဆိုရင္ ရတနာ လုပ္ကြက္ကေန ႏွစ္စဥ္ အျမတ္ေငြ ေဒၚလာ သန္း ၁၀၀ ကေန ၁၅၀ အထိ ရရွိခဲ့တာပါ။

ဒါ့ျပင္ ျမန္မာ့ေက်ာက္စိမ္းေဈးကြက္ လုပ္ငန္းကလည္း ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ကဆိုရင္ ေဒၚလာ ၃၁ ဘီလ်ံ ဝန္းက်င္ အ ထိ တန္ဖိုးရွိခဲ့ၿပီး ကမၻာ့ပတၱျမားေဈးကြက္မွာလည္း ျမန္မာ့ပတၱျမားက ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ေနရာယူထားခဲ့တာပါ။ အခုေတာ့ ျမန္မာ့ပတၱျမားေဈးကြက္ကို စစ္တပ္က လုံးဝထိ တန္းခ်ဳပ္လိုက္ၿပီလို႔ သိရပါတယ္။

Burma Act ဥပေဒၾကမ္းမွာ အေမရိကန္နိုင္ငံျခားေရးဌာန အေနနဲ႔၊ ျမန္မာနိုင္ငံက ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ အေပၚ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈဆိုင္ရာ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးလည္း ပါဝင္ပါတယ္။

Link : Here