" ယူနီကုတ်နှင့် ဖော်ဂျီ ဖောင့် နှစ်မျိုးစလုံးဖြင့် ဖတ်နိုင်အောင်( ၂၁-၀၂-၂၀၂၂ ) မှစ၍ဖတ်ရှုနိုင်ပါပြီ။ (  Microsoft Chrome ကို အသုံးပြုပါ ) "

Tuesday, September 15, 2020

ျမန္မာျပည္အေရး လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီမွာ ေဆြးေႏြး

လြတ္လပ္တဲ့အာရွအသံ ( RFA )
ျမန္မာဌာန | သတင္းမ်ား
ခင္ေမာင္စိုး
2020-09-14

ျမန္မာနိုင္ငံကေန ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ထြက္ေျပးခဲ့ရတာ ၃ ႏွစ္ရွိၿပီ ျဖစ္ေပမယ့္ ျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းနိုင္ျခင္း မရွိေသးဘူးလို႔ ၄၅ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ညီလာခံမွာ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး မစ္ရွဲလ္ ဘက္ခ်လက္ က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္ေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး မစ္ရွဲလ္ ဘက္ခ်လက္က လာမယ့္ နိုဝင္ဘာေရြးေကာက္ ပြဲအၿပီး တက္လာမယ့္ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးတိုးတက္ေရးအတြက္ ဘယ္အခ်က္ေတြ အဓိ ကေဆာင္ရြက္သင့္သလဲဆိုတာကို ဆန္းစစ္ရမယ့္ အခ်ိန္ျဖစ္တယ္လို႔ အစခ်ီၿပီးေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။



ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ေၾကာက္မက္ဖြယ္က်ဴး လြန္ခဲ့ၿပီး aနာက္ ရိုဟင္ဂ်ာေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရတာ ၃ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္ေပမယ့္ ဒီျပႆနာေတြကို ေျဖရွင္းနိုင္ Nခင္း မရွိေသးပါဘူး။ ကုလသမဂၢအခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ FFMM ရဲ့ ၂ဝ၁၉ အစီရင္ခံစာမွာ အဲဒီလို ျဖစ္ပြားခဲ့မႈေတြအတြက္ ျမန္မာအစိုးရမွာ တာဝန္ရွိေၾကာင္းေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ခိုင္ခိုင္မာမာ အေရးယူျခင္း မရွိေသးပါဘူး။ ျမန္မာျပည္မွာ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ စုံစမ္းေရးေကာ္မရွင္နဲ႔ စစ္ခုံ႐ုံး ဖြဲ႕ စစ္ေဆးတာေတြဟာ နိုင္ငံတကာစံေတြနဲ႔ မကိုက္ညီပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ နိုင္ငံတကာ တရားစီရင္ေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ စုံစမ္းေရးအဖြဲ႕ေတြနဲ႔ အျပည့္အဝ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ပါလို႔ တိုက္တြန္းပါ တယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡေၾကာင့္ ရခိုင္၊ ခ်င္း၊ ဒိုင္းနက္၊ ၿမိဳ၊ ရိုဟင္ဂ်ာစတဲ့ ေဒသခံေတြ ဥပေဒမဲ့ ညႇဥ္းပန္းသတ္ျဖတ္ဖမ္းဆီးခံေနရတဲ့အတြက္ ေနာက္ထပ္ စစ္ရာဇ ဝတ္မႈေတြ တိုးပြားလာနိုင္ပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အရင္ကေနထိုင္သြားခဲ့တဲ့ ရြာေတြကို ေျမပုံေပၚက နာမည္ ပယ္ဖ်က္ျခင္း၊ ေျမယာေတြကို အျခားနည္းနဲ႔ ေျပာင္းလဲအသုံးျပဳျခင္းေတြ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ အဲဒီလိုျပဳ မူျခင္းအားျဖင့္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ေနရပ္ျပန္လာတဲ့အခါ အခက္ေတြ႕နိုင္သလို ၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္ စစ္ဆင္ေရး ကာလ အတြင္း ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ျပစ္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သက္ေသအေ ထာက္အထား ေတြ လည္း ေပ်ာက္ပ်က္သြားနိုင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လာမယ့္ နိုဝင္ဘာေရြးေကာက္ပြဲမွာ ရိုဟင္ဂ်ာအေျမာက္ အ ၿမား ပါဝင္မဲေပးခြင့္ ရမွာမဟုတ္တဲ့အတြက္လည္း စိတ္ပ်က္စရာျဖစ္ပါတယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီညီလာခံကို တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ဂ်နီဗာရွိ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ ျမန္မာအစိုးရ အျမဲတမ္းကိုယ္စားလွယ္ ဦးေက်ာ္မိုးထြန္းက မစ္ရွဲလ္ဘက္ခ်လက္ ရဲ့ တင္ျပခ်က္ကို ေဝဖန္ခ်က္မေပးလိုပါဘူး။ သူ႔ကေတာ့ နိုင္ငံတ ကာအသိုင္းအဝိုင္းအေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္ရဲ့ ပကတိအေျခအေနကို သိရွိေအာင္ႀကိဳးစားဖို႔နဲ႔ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ပါဝင္ကူညီဖို႔ တင္ျပခဲ့ပါတယ္လို႔ RFA ကိုေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ နိုင္ငံအေနနဲ႔ ဒီမိုကရက္တစ္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေထာင္တဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီလိုမ်ိဳးကိစ ၥေတြက တခုနဲ႔တခု ဆက္ႏြယ္ေနတယ္။ ဥပမာ အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရး ၊ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အ ခြင့္အေရး၊ စဥ္ဆက္မျပတ္ ဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးေပါ့ေနာ္။ အားလုံးဆက္ႏြယ္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ကိစၥတခု ထဲကို ၾကည့္ၿပီး ကိုင္တြယ္လို႔ မရဘူးေပါ့ေနာ္။ အားလုံးကို comprehensively က်ယ္က်ယ္ျပန႔္ျပန႔္ ျပည့္ ၿပည့္ စုံစုံ ၾကည့္ၿပီးေတာ့ တခ်ိဳ႕ဥစၥာေတြမွာ အခ်ိန္လိုတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ဒါကို နားလည္ဖို႔လိုတယ္ ဆိုတဲ့ဥစၥာ ရယ္၊ က်ေနာ္တို႔ အခုလိုျဖစ္ေနတဲ့ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရွိတယ္ဆိုတာကိုေတာ့ ဘယ္ သူမွ ျငင္းလို႔မရဘူးေပါ့ေနာ္။ တခ်ိဳ႕ေတြအေနနဲ႔ အခုေျပာင္းလဲေနတဲ့ ဥစၥာေတြအေပၚမွာ အားမရဘူးဆိုတဲ့ ေဝဖန္မႈေတြလည္း ရွိတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီနိုင္ငံႀကီးကို ေန႔ခ်င္း ညခ်င္း လုပ္ခ်င္တာေပါ့ ေနာ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ့ လက္ရွိပကတိ အေျခအေနကိုေတာ့ နားလည္ဖို႔လိုတယ္ေပါ့ေနာ္။ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ သမိုင္းေၾကာင္း ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ယဥ္ေက်းမႈ ျပႆနာရဲ့ အတိမ္အနက္ကို နားလည္ဖို႔လိုတယ္။ ေနာက္တခုက information ေပါ့ေနာ္။ Accuracy of information သတင္းအခ်က္အလက္မွန္ကန္ဖို႔ က အရမ္းအေရးႀကီး တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္၊ အစိုးရရဲ့သြားေနတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြကို က်ေနာ္တို႔ ဆက္လက္သြားဖို႔ကို နိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္း အေနနဲ႔ ဆက္လက္ ပံ့ပိုးကူညီေပးပါလို႔ က်ေနာ္ေျပာခဲ့တာရွိပါတယ္။ သူ႔ရဲ့ Report ကို က်ေ နာ္ တိုက္ရိုက္ႀကီး ျပန္တုံ႔ျပန္တာမဟုတ္ဘူး။ သူ႔ရဲ့ report ကို က်ေနာ္ ကြန္မန႔္ေပးတာလည္းမဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာနိုင္ငံအေနနဲ႔ ဒီကိစၥေတြမွာ လုပ္ေနတာေတြကို လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီကို အသိေပး ေၿပာၾကားခဲ့ပါတယ္”

လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီမွာ ကုသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာမဟာမင္းႀကီး မစ္ရွဲလ္ ဘဲခ်လက္ရဲ့ တင္ျပခ်က္ ေတြကို လန္ဒန္အေျခစိုက္ ျမန္မာရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအဖြဲ႕ ဥကၠ႒ ဦးထြန္းခင္က ႀကိဳဆိုလိုက္ပါတယ္။

“ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ နိုင္ငံတကာအစိုးရအဖြဲ႕ေတြနဲ႔ UN Facts Finding Mission ကုလသမဂၢ အခ်က္အ လက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ရဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ လိုအပ္တယ္ဆိုတာ သူအမ်ား ႀကီး ေထာက္ျပခဲ့တယ္။ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ အမ်ားႀကီးႀကိဳဆိုတယ္။ ဒါ ေကာင္းပါတယ္။ အဲ ေတာ့ နိုင္ငံတကာအစိုးရေတြအေနနဲ႔ ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ေကာ္မရွင္နာရဲ့ တင္သြင္း ခ်က္ ေတြကို ေထာက္ခံဖို႔လိုအပ္တယ္။ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ ျမန္မာအစိုးရအေပၚ နိုင္ငံတကာရဲ့ ဖိအားေတြ ပိုၿပီးမ်ားလာမယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္”

NLD ျပန္ၾကားေရးအရာရွိ မုံရြာေအာင္ရွင္က ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာအစိုးရက ေစာေစာကတည္းက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ အမ်ားႀကီးလုပ္ေနတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဘဂၤါလီျပႆနာကို အထူးသတိထားၿပီး ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းေနတာ ရွိပါတယ္။ တဖက္နိုင္ငံကို ထြက္သြားတဲ့ ဘဂၤါလီေတြကို ျပန္ၿပီးေခၚယူဖို႔ ႀကိဳးစားေနတာေတြ ရွိပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္ ထပ္ေျပာခ်င္တာက က်ေနာ္ တို႔အေနနဲ႔ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ သတ္ျဖတ္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ခုံ႐ုံးေတြကို အခု ဖြဲ႕စည္းၿပီး ေျဖရွင္းေနတာ လဲ ရွိပါတယ္၊ အထူးသျဖင့္ က်ေနာ္တို႔ NLD ရဲ့ ၂ဝ၂ဝ ေၾကညာစာတမ္းမွာ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕အစည္း ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုၿပီး အတိအလင္းေရးသားထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီေရွ႕ ဆက္ၿပီးေတာ့ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မယ့္ အလားအလာ ေကာင္းတယ္လို႔ က်ေနာ္ေျပာခ်င္ပါတယ္”

မုံရြာေအာင္ရွင္ ေျပာၾကားခဲ့တာပါ။

ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္မင္းႀကီး မစ္ရွဲလ္ ဘက္ခ်လက္က ျမန္မာအစိုးရဟာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ဂုဏ္ရွိစြာနဲ႔ လုံျခဳံစိတ္ခ်စြာ ေနရပ္ျပန္ေရးအတြက္ လိုလားပါတယ္လို႔ ထပ္တလဲလဲ ေျပာၾကားခဲ့တာကို လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ လိုပါတယ္လို႔လည္း လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ညီလာခံမွာ မေန႔က ထည့္သြင္းေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။

လင့္၊https://www.rfa.org/burmese/news/UN-fact-findings-mission-in-Myanmar-09142020175115.html

No comments:

Post a Comment

/* PAGINATION CODE STARTS- RONNIE */ /* PAGINATION CODE ENDS- RONNIE */