ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ ျမန္မာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအသင္း ဥကၠဌ ဦးထြန္းခင္ ႏွင့္ အာဂ်င္တီးနားလူ႔အခြင့္အေရးေရွ႕ေန Tomas Ojea Quintana
ICC နိုင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ခံုရံုးက ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အတင္းအက်ပ္ေမာင္းထုတ္ခံရမႈကို စံုစမ္းစစ္ေဆးမယ့္ ကိစၥနဲ႔ အခု အာဂ်င္တီးနားတရားရံုးခ်ဳပ္က ကိုင္တြယ္မယ့္ျမန္မာကိစၥ တူညီမႈရွိမရွိ ေသခ်ာေအာင္ စံုစမ္းေန ေၾကာင္း အာဂ်င္တီးနားအစိုးရ ေရွ႕ေနေတြက အေၾကာင္းၾကားခဲ့တယ္လို႔ ဦးထြန္းခင္က ေျပာပါတယ္။ ဒီလို အာဂ်င္တီးနားဘက္က ေရွ႕ဆက္ေဆာင္ရြက္လာတာဟာ သူတို႔စဲြထားတဲ့အမႈကိုလက္ခံမယ့္ အေျခအေန လို႔ ျမင္ေၾကာင္း ဦးထြန္းခင္က ဆိုပါတယ္။
ဦးထြန္းခင္ ကိုယ္တိုင္လည္း အာဂ်င္တီးနီးႏိုင္ငံကိုသြားၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္နဲ႔ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္ အပါအဝင္ စစ္ဖက္၊ အရပ္ဖက္ ေခါင္း ေဆာင္ အမ်ားအျပားကို ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူစလင္ေတြအေပၚ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ၊ စစ္ရာဇ၀တ္က်ဴးလြန္မႈ စတဲ့ စဲြခ်က္ေတြနဲ႔ႏို၀င္ဘာလ ၁၃ ရက္ေန႔က အျခားလူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႕ေတြနဲ႔အတူ အာဂ်င္တီးနား ဗဟိုတရား ရံုးမွာ “Universal Jurisdiction”ႏိုင္ငံတကာဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္မႈ မွန္သမွ် ကမၻာ့ေနရာတိုင္းမွာ စံုစမ္း စီရင္ပိုင္ ခြင့္ နဲ႔ အမႈတင္သြင္းခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ေျခာက္လအတြင္း အာဂ်င္တီးနားတရားရံုးခ်ဳပ္ဘက္က ျမန္မာအမႈကို ေရွ႕ဆက္ေဆာင္ရြက္လာတဲ့ အေျခ အေနနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအသင္း ဥကၠဌ ဦးထြန္းခင္ကို မအင္ၾကင္းႏိုင္က Skype ကေန ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
SEE ALSO:
ျမန္မာ ပ်က္ကြက္လဲ အာဂ်င္တီးနားတရား႐ံုးက ဆက္လက္ ၾကားနာသြားမည္
မအင္ၾကင္းႏိုင္။ ။ အခုလို အာဂ်င္တီးနား ျပည္ေထာင္စုတရားရံုးခ်ုပ္က ျမန္မာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ICC က ကိုင္တြယ္ေနတဲ့အမႈနဲ႔ တူညီမႈရွိမရွိ ICC ကိုစံုစမ္းေမးျမန္းတဲ့ သေဘာက ဦးထြန္းခင္တို႔ စဲြထားတဲ့ အမႈကို လက္ခံမယ္ဆိုတဲ့ သေဘာလား။ ဘယ္လို ယူဆလို႔ ရလဲရွင့္။
ဦးထြန္းခင္။။ ဒါကေတာ့ လက္ခံတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာလို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆိုေတာ့ တူ ညီတဲ့ အမႈတခုကို ႏိုင္ငံတကာဥပေဒေတြနဲ႔ ဖြင့္ထားၿပီဆိုရင္ အသံုးစရိတ္ေတြက မ်ားတယ္ေလ။ အမႈတခု ကို ဒီဘက္ကလဲလုပ္မယ္၊ ICC ကလည္း လုပ္မယ္ဆိုရင္ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးေလ။ ICC က ကိုင္တြယ္တဲ့ အမႈနဲ႔ ထပ္တူေနတယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔အမႈက သြားစရာမလိုဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီေနရာမွာက က်ေနာ္တို႔ ထင္ထင္ ရွားရွား သိထားတာက ICC အမႈက deportation case (အတင္းအက်ပ္ ေမာင္းထုတ္ခံရမႈ)၊ ရွစ္သိန္းနီးပါး ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ရက္ရက္စက္စက္သတ္ျဖတ္ၿပီး ျမန္မာေျမေပၚကေန ေမာင္းထုတ္ခဲ့တယ္။ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအသင္းကေန စြဲထားတဲ့ အမႈကေတာ့ အဲဒီလို ရက္ရက္စက္စက္ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ၊ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ အကုန္လံုး ပါပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အမႈက ပိုၿပီး က်ယ္ ၿပန္႔တဲ့ အေနအထားမွာ ရွိတယ္။ ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အမႈစဲြထားတဲ့ အထဲမွာ အစိုးရေရာ၊ စစ္တပ္က ထိပ္ ပိုင္း ကလူေတြ ၁၂ ေယာက္ေလာက္ပါတယ္။ အဲေတာ့ ဒီအမႈက ႀကီးေတာ့ သူတို႔အေနနဲ႔ ICC ကိုစံုစမ္းေမး ၿမန္း ၿပီးေနာက္ အမႈကို ဆက္ၿပီးကိုင္တြယ္သြားမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။
အင္ၾကင္းႏိုင္။။ အဲေတာ့ ICC ဘက္ကတုံ႔ျပန္ခ်က္ရၿပီဆိုရင္ အာဂ်င္တီးနားတရားရံုးခ်ဳပ္က ဘာဆက္လုပ္ မွာလဲ။
ဦးထြန္းခင္။။ တုံ႔ျပန္ခ်က္ရၿပီဆိုတာနဲ႔ အာဂ်င္တီးနားတရားရံုးဘက္က က်ေနာ္တို႔ စဲြထားတဲ့ အမႈကိုစတင္စံု စမ္း စစ္ေဆးလို႔ ရပါၿပီ။
အင္ၾကင္းႏိုင္။။ အမႈကိုစဲြထားတဲ့ေနရာမွာ ဘယ္ႏွစ္ခုႏွစ္က အျဖစ္အပ်က္ေတြအေပၚ အေျခခံၿပီး စဲြထားတာ လဲရွင့္။
ဦးထြန္းခင္။။ အျဖစ္အပ်က္ေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအမႈမွာေတာ့ ၂၀၁၆နဲ႔ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ရိုဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီးနဲ႔ ကေလးေတြကို ျမန္မာစစ္တပ္က အစု လိုက္၊ အၿပံဳလိုက္သတ္ျဖတ္ခဲ့တယ္။ စစ္ရာဇ၀တ္က်ဴးလြန္မႈေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိေနတယ္။ ေနာက္ လူ မ်ဳိး တုန္းသတ္ျဖတ္မႈၾကေတာ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စနစ္တက်နဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို သုတ္သင္ ရွင္းလင္းတယ္ဆိုတာ တမႈ။
အင္ၾကင္းႏိုင္။။ ဒါေပမယ့္လည္း အဲဒီလိုအမႈေတြနဲ႔ ျမန္မာစစ္ဖက္နဲ႔ အရပ္ဖက္ေခါင္းေဆာင္ တဦးခ်င္းစီကို တရားစဲြထားတဲ့ ကိစၥမွာ အာဂ်င္တီးနားတရားရံုးက ကိုင္တြယ္ႏိုင္မယ့္ အလားအလာက ဘယ္လိုရွိမလဲ။
ဦးထြန္းခင္။ ။ ဒီအမႈကို အာဂ်င္တီးနားဘက္က ေတာ္ေတာ္စိတ္၀င္စားတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လည္း ဆိုေတာ့ ၂၁ ရာစုမွာ လူမ်ဳိးတမ်ဳိးကို အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္ၿပီးေတာ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ ရွင္းလင္းေနတာက ျမန္ မာ တႏိုင္ငံတည္းမွာပဲ ျဖစ္ေနတာ ထင္ရွားတယ္။ အဲဒါကို သူတို႔ စိတ္၀င္စားပံုရတယ္။ က်ေနာ္ Buenos Aires ေရာက္တုန္းကလည္း တရားသူႀကီး၊ ဥပေဒပညာရွင္ေတြနဲ႕ တျခားအဖဲြ႕အစည္းေတြနဲ႔ ေတြ႕ခဲ့ပါ တယ္။ က်ေနာ္ေျပာႏိုင္တာကေတာ့ အာဂ်င္တီးနား တရားရံုးကလည္း ေတာ္ေတာ္ေလး စိတ္၀င္တစားနဲ႔ ဒီအမႈကို ေရွ႕ဆက္သြားလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ေျပာလို႔ ရပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရဘက္ကေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကို လက္မခံသလို အာဂ်င္တီးနား တရားရံုးအမႈကို တံု႔ျပန္ေခ်ပစရာ အေၾကာင္းမရွိဘူးလို႔ ေျပာဆိုထားပါတယ္။
No comments:
Post a Comment