ဗြီအိုုေအ (ျမန္မာဌာန)
မအင္ၾကင္းႏိုင္
ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚ လူမ်ိဳးတံုး
သတ္ျဖတ္မႈ၊ လူမ်ိဳးစု အလုုိက္ ရွင္းလင္း ဖယ္ ရွားမႈ အထိ က်ဴးလြန္ခဲ႔တဲ႔
ႏုုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္မႈေတြ အဆံုးသတ္ေစေရး က်ဴးလြန္ခဲ႔သူေတြကိုု ICC ၊ ICJ
ႏိုင္ငံတကာ တရားရံုးေတြကေန ကိုင္တြယ္ အေျဖရွာသင့္ေၾကာင္း မေလးရွား
ႏုုိင္ငံမွာ ျပဳလုပ္ခဲ႔တဲ႔ ရိုုဟင္ဂ်ာ အေရး ႏိုင္ငံတကာ ေဆြးေႏြးပြဲက
တိုုက္တြန္းခဲ႔ပါတယ္။ မတ္လ ၂၅ - ၂၆ ရက္ထိ မေလးရွားမွာ က်င္းပတဲ႔
ေဆြးေႏြးပြဲကိုေတာ့ မေလးရွား ႏုုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး Saifuddin Abdullah
နဲ႔ မေလးရွား ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ ႀကီးေဟာင္း Syed Hamid Syed Jaafar Albar
တိုု႔ တက္ေရာက္ခဲ႔ၾကပါတယ္။ မအင္ၾကင္းႏိုင္က အျပည့္ အစံု တင္ျပမွာပါ။
မတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔က ေဆြးေႏြးပဲြ အဖြင့္မိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားခဲ့တဲ့
မေလးရွားႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး Saifuddin Abdullah က ရခိုင္ျပည္နယ္
ေျမာက္ပိုင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚ ညွင္းပမ္းႏွိပ္စက္မႈေတြ အဆံုးသတ္ေစေရး နည္းလမ္းရွာေဖြဖို႔ အခုလို ေျပာသြားပါတယ္။
“ အဆိုးဆံုးက ဘာလဲဆိုေတာ့ လူမ်ဳိးတုံး သတ္ျဖတ္မႈနဲ႕ လူမ်ဳိးစုအလိုက္ ရွင္းလင္းဖယ္ရွားမႈေတြ ရပ္တန္႔ ေအာင္ လုပ္ႏိုင္ၿပီလား ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုျပစ္မႈက်ဴးလြန္မႈေတြ ဆက္ၿပီး မျဖစ္ေတာ့ဘူး ဆိုတဲ့ အာမခံခ်က္ ရွိလား။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ဒီကိစၥဟာ ႏွစ္ေပါင္း အတန္ၾကာ ရွိေနခဲ့တာပါ။ က်ေနာ္တို႔ မေလးရွား ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးေဟာင္း OIC ရဲ႕ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ Syed Hamid အေနနဲ႔ သူ တာ၀န္ယူထားတဲ့ ေနရာကေန ျမန္မာဘက္က တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ အေကာင္းဆံုး အတတ္ႏိုင္ဆံုး နည္းလမ္း ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အျပန္အလွန္ ျငင္းခံုေနရတဲ့ အေၾကာင္းအရာ ကိစၥ ရပ္ေတြ ေျပလည္မႈရခဲ့ေပမယ့္ ဒီျပစ္မႈ က်ဴးလြန္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ကိစၥရပ္ေတြကိုေတာ့ အခုခ်ိန္ထိ ေၿပာ ေနရတုန္းပါပဲ။”
ရိုဟင္ဂ်ာ အက်ပ္အတည္းႀကီးကို ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းကပါ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ အေျမာက္အမ်ား ခ်မွတ္ထားေပမဲ့ လက္ေတြ႕ အခုခ်ိန္ထိ ဘာမွျဖစ္မလာေသးတဲ့ အေပၚမွာ မေလးရွား အစိုးရဘက္က စိတ္ပ်က္မႈေတြ ရွိေနၿပီး လက္ေတြ႕ ထိေရာက္တဲ့နည္းလမ္းေတြ ရွာေဖြၾကဖို႔ တိုက္တြန္းေၾကာင္း ေဆြးေႏြးပဲြမွာ မေလးရွား ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး Saifuddin Abdullah ကအခုလို ေျပာသြားပါတယ္။
“ ဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တကယ့္လက္ေတြ႕မွာ ဘာေတြလုပ္ႏိုင္သလဲ။ ကုလသမဂၢ၊ OIC ၊ မေလးရွားအစိုးရနဲ႔ အာဆီယံ တို႔အေနနဲ႕ ဘာေတြလုပ္ႏိုင္သလဲ။ တနည္းေျပာရရင္ ေနာက္တဆင့္ ဘာဆက္လုပ္မလဲ။ ေနာက္တဆင့္ အေနနဲ႕ ICC ႏိုင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ခံုရံုး တင္မလား၊ ဒါမွမဟုတ္ ဒီထက္ ပိုေကာင္းမြန္တဲ့ နည္းလမ္းကို ရွာေဖြမလား။”
အထူးသျဖင့္ ျမန္မာအစိုးရက ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကိုေတာင္ လက္ခံျခင္း မရွိတဲ့ ကိစၥဟာ အေျခခံ လူ႕အခြင့္အေရး ရႈေထာင့္က ၾကည့္ရင္ အေတာ္ေလး ဆိုးရြားေၾကာင္း မေလးရွား ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးက ေဆြးေႏြးပဲြအတြင္း ေ၀ဖန္ေျပာဆို သြားပါတယ္။
ဒုတိယေန႔ ေဆြးေႏြးပဲြမွာ အဓိက ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးသူ အျဖစ္ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ မေလးရွား ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ေဟာင္း Syed Hamid ကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒေၾကာင္းအရ အေရးယူႏိုင္ေရး နည္းလမ္းေတြနဲ႔ ပတ္ သက္လို႔ အခုလိုေျပာသြားပါတယ္။
“ ICC နည္းလမ္းနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ မေသခ်ာ မေရရာတဲ့ အေျခအေနေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ေဆြးေႏြးၾကသူေတြ ရွိသလို၊ ICC နဲ႕ စတင္ၿပီး ကိုင္တြယ္တဲ့ နည္းလမ္းက ပိုၿပီးေကာင္းတယ္လို႔ ေဆြးေႏြး တင္ျပသူ ရွိတာကို လည္း က်ေနာ္ နားေထာင္ရပါတယ္။ က်ေနာ္ ကို္ယ္တိုင္လည္း ICC နဲ႕ အရင္စတင္တဲ့ နည္းလမ္းကေကာင္း တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဘက္က ဒီအတြက္ နစ္နာေကာင္း နစ္နာႏိုင္ေပမဲ့ ျပစ္မႈကို တကယ္ က်ဴး လြန္သူေတြ၊ တာ၀န္ရွိသူေတြကို အနည္းဆံုး အေရးယူ အျပစ္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္ သူေတြ ကို အေရးယူႏိုင္ေရး ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ အတြက္ ICJ ႏိုင္ငံတကာတရားရံုးကေန ကိုင္တြယ္တဲ့ နည္းလမ္းက အေကာင္းဆံုးလို႔ ျမင္ပါတယ္။ ”
မေလးရွား အစိုးရ ကိုယ္တိုင္လည္း မၾကာေသးခင္ကပဲ ICC ႏိုင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ခံုရံုးကို သေဘာတူ လက္ မွတ္ ေရးထိုးၿပီး အဖဲြ႕၀င္သစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာခဲ့တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ျပႆနာရဲ႕ အကန္႕အသတ္ေတြ သိထားၿပီး သား ျဖစ္တဲ့အတြက္ အျခား နည္းလမ္းေတြနဲ႔ ဘယ္လိုရွာေဖြ အေရးယူႏိုင္သလဲ ဆိုတဲ့ လမ္းေၾကာင္းေတြ ကိုပဲ အေျဖရွာသင့္ေၾကာင္း သူကေျပာသြားပါတယ္။
ဒါ႔အျပင္ အာဆီယံအဖဲြ႕၀င္ ေတြထဲမွာ မေလးရွားႏိုင္ငံက ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ဖိႏွိ္ပ္ခံရမႈနဲ႕ သူတို႔ရဲ႕ ေမြးရာပါ အ ခြင့္ အေရးေတြ ျပန္ရရွိေရး၊ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ျပဳေရး စတာေတြကို အက်ယ္ေလာင္ဆံုးေျပာတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ေနတဲ့ အတြက္ ျမန္မာက မေလးရွား ဆိုရင္ ကန္႕သတ္ထားေၾကာင္း Syed Hamid က အခုလိုေျပာပါတယ္။
“ အဲဒီမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ပဋိပကၡဒဏ္ကို မေလးရွားအေနနဲ႕ခံခဲ့ရပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျမန္မာ ၄၀၀,၀၀၀ ေလာက္ အလုပ္လုပ္ေနတာကို က်ေနာ္တို႔ လက္ခံထားၿပီး သူတို႔ကိုလည္း တားျမစ္ပိတ္ ပင္မႈေတြ မလုပ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက စီမံကိန္းေတြ အတြက္ တင္ဒါေခၚတဲ့အခါ မေလးရွားကို မေပး ပါ ဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ မေလးရွားက ျမန္မာကို အေ၀ဖန္ဆံုးျဖစ္ေနလို႔ပါ။ ”
အာဆီယံ အဖဲြ႕၀င္ေတြထဲမွာ ျမန္မာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သေဘာထား ကဲြလဲြမႈေတြ အေတာ္ေလး ႀကီးမားခဲ့ ေၾကာင္း Syed Hamid ကေျပာပါတယ္။
“ အာဆီယံ ေဆြးေႏြးပဲြေတြမွာ ျမန္မာနဲ႕ ပတ္သက္လို႔ သီးသန္႕ ေဆြးေႏြးတာကို လက္ခံဖို႔ အျခားအဖဲြ႔၀င္ ႏိုင္ငံေတြက အေတာ္ေလး အခက္အခဲ ရွိခဲ့တာပါ။ ေနာက္ဆံုး ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ျပည္တြင္းေရးဟာ ေဒသတြင္း ကို ပ်ံ႔႕ႏွံလာေနၿပီး ေဒသလံုၿခံဳေရးကိုပါ စိုးရိမ္ေနရတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေျပာတဲ့အခါမွ သူတို႔ လက္ခံခဲ့ၾက တာပါ။”
OIC ရဲ႕ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ အေနနဲ႕ ျမန္မာအစိုးရနဲ႕ဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္ရာမွာ အခက္အခဲေတြ ရွိခဲ့တာကိုလည္း သူက အခုလိုေျပာပါတယ္။
“ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႕ OIC နဲ႕ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘာမွ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္လုိ တာမ်ဳိး မရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္ကိုေတာ့ ခြင့္ျပဳခဲ့ၿပီး အစိုးရက တာ၀န္ရွိသူအဆင့္ဆင့္နဲ႕ ေတြ႕ဆံုစကားေျပာခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အာဆီယံရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္အေနနဲ႕ က်ေနာ့္ကို သူတို႔က ခြင့္ျပဳခဲ့တာပါ။ OIC ထက္ အာဆီယံ အေနနဲ႕ လာတာကို ျမန္မာက လက္ခံခဲ့တာပါ။ ဒါကိုၾကည့္ရင္ OIC ရဲ႕ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈေတြ ထဲမွာ အာဆီယံရဲ႕အခန္းက႑ဟာ အေရးပါခဲ့ပါတယ္။ ”
ဒါေၾကာင့္ OIC အေနနဲ႕ ရိုဟင္ဂ်ာကိစၥ ေျဖရွင္းေပးဖို႔ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ အာဆီယံရဲ႕ ၾကား၀င္ေဆာင္ရြက္မႈကို လက္ခံပံ့ပိုးေပးဖို႔ သေဘာတူခဲ့ေၾကာင္း Syed Hamid က ဆိုပါတယ္။ အာဆီယံ အေနနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း အေျခအေနေတြ တိုးတက္ေရးကို အာရံုစိုက္ၿပီး ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရး မွာလည္း ဖိအားေပးမယ့္ အစား အကာအကြယ္ေပးေရး အစီအစဥ္ကို ေစာင့္ၾကည့္သင့္ေၾကာင္း Syed Hamid ကေျပာပါတယ္။
မေလးရွား အစိုးရအေနနဲ႔ မေလးရွားႏိုင္ငံတြင္း ရွိေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ အပါအ၀င္ ျမန္မာနဲ႔ တိုင္းရင္းသား ဒုကၡ သည္ေတြ အတြက္ လူသားခ်င္း စာနာမႈ အကူအညီေတြေပးတာ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ Cox’s Bezar က ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ အတြက္ အကူအညီ ေထာက္ပံ့မႈေတြ ေပးေနေၾကာင္း မေလးရွားႏိုင္ငံ ၿခားေရး ၀န္ႀကီးက Saifuddin Abdullah က ေဆြးေႏြးပဲြမွာ ေျပာသြားပါတယ္။
https://burmese.voanews.com/a/malaysia-rohingya-forum/4851446.html
No comments:
Post a Comment