ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ထြက္မေျပးဘဲက်န္ေနခဲ့တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား

လြတ္လပ္တဲ့အာရွအသံ ( RFA ) 
ျမန္မာဌာန | သတင္းမ်ား
မင္းသိန္းေအာင္
2020.2.04


ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္က တပ္မေတာ္ရဲ့ နယ္ ေၿမ ရွင္းလင္းမႈေနာက္ပိုင္း တဘက္ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံကို ထြက္မေျပးဘဲ က်န္ရွိေနခဲ့ၾကတဲ့ မြတ္ဆလင္ေတြ ဟာ သူတို႔ရဲ့မူလေနရာေတြမွာ ျပန္လည္အေျခခ်ေနထိုင္နိုင္ေရးနဲ႔ လြတ္လပ္စြာသြားလာခြင့္ေတြမွာ အခက္ အခဲေတြ ၾကဳံေနၾကရဆဲျဖစ္ပါတယ္။



ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ေမာင္ေတာေဒသမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္က တပ္မေတာ္ရဲ့နယ္ေျမရွင္းလင္းမႈ ေတြေၾကာင့္ တဘက္ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံကို လူေပါင္း ငါးသိန္းေက်ာ္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္သြားၾကၿပီး ထြက္ မေျပးဘဲ က်န္ေနခဲ့တဲ့သူေတြက ခုႏွစ္ေသာင္းေလာက္ရွိတယ္လို႔ ေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရး တာဝန္ရွိသူေတြက ေျပာပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ထြက္မေျပးဘဲက်န္ေနခဲ့ၾကသူအမ်ားစုက သူတို႔ရဲ့ေနအိမ္ေတြ မီးရွို႔ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ၾကရတာေၾကာင့္ မီးရွို႔ မခံရဘဲ က်န္ေနခဲ့တဲ့အျခားရြာေတြကအိမ္ေတြမွာ စုစည္းၿပီးေနထိုင္ေနၾကရပါတယ္။

ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ေတာင္ပိုင္း ပဒင္းေက်းရြာအုပ္စု ကညင္တန္းရြာက အိမ္လြတ္တစ္လုံးမွာ ေနထိုင္ေနရတဲ့ အသက္ ၆၁ ႏွစ္အရြယ္ ဦးအဘူကလာမ္ဟာ မူလက ဒီပဒင္းေက်းရြာအုပ္စုထဲက ေခါင္းဒုကၠာေက်းရြာမွာ ေနထိုင္ခဲ့သူျဖစ္ၿပီး သူ႔တို႔ရဲ့ရြာတစ္ခုလုံး မီးရွို႔ခံခဲ့ရတာပါ။

တခ်ိန္က သူေနထိုင္ခဲ့တဲ့ အိမ္ေနရာေဟာင္းကို လာေရာက္တိုင္း သူကစိတ္မေကာင္းျဖစ္ေနၿပီး သူ႔ရဲ့အိမ္ ရာေျမမွာ အိမ္ျပန္ေဆာက္ၿပီး ေနထိုင္ခ်င္ေနပါတယ္။

“ဒါက ကၽြန္ေတာ့အိမ္ေနရာပါ။ အရင္က ႏွစ္ထပ္အိမ္ေပါ့။ အက်ယ္အဝန္းက ဒႆမ ၈၀ ေလာက္ရွိပါတယ္။ မီးေလာင္တဲ့အထဲမွာပါသြားတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္က ဒီမူလေနရာမွာပဲေနခ်င္တယ္။ မူလေနရာမွာပဲ အိမ္ ေဆာက္ ခ်င္တယ္။ အစိုးရကေပးမယ္လို႔ေတာ့ေျပာတယ္။ ဘယ္လိုေပးမလဲမသိေသးဘူး”

ပဒင္းေက်းရြာအုပ္စု ကညင္တန္းမွာ ဦးအဘူကလာမ္ တို႔လို စုစည္းၿပီးေနၾကတဲ့ လူေပါင္း ၃၀၀ ေလာက္ရွိပါ တယ္။ မူလကေတာ့ ပဒင္းေက်းရြာအုပ္စုမွာ လူေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ရွိခဲ့တာပါ။

အစိုးရအဖြဲ႕၊ UNDP နဲ႔ UNHCR အဖြဲ႕ တာဝန္ရွိသူေတြက ဒီေနရာကို သုံးႀကိမ္တိုင္ ကြင္းဆင္းၾကည့္ရႈၿပီး ေတာ့ မူလေနရာေတြမွာ အိမ္ေဆာက္ၿပီးေနလိုက ေနနိုင္ေၾကာင္း ေျပာဆိုထားေပမဲ့ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ မလြယ္ဘူးလို႔ ပဒင္းေက်းရြာ အုပ္စုအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးမာမတ္ဟာေဆာင္း ကေျပာပါတယ္။

“မီးေလာင္သြားတဲ့ ကိုယ့္နဂိုမူလေနရာေတြမွာ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ေဆာက္လို႔ရပါတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ အစိုးရအဖြဲ႕ အစည္းနဲ႔ UNDP ၊ UNHCR အဖြဲ႕တို႔ကလာၿပီးေတာ့ သုံးႀကိမ္တိုင္ ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးၿပီးေတာ့ ကိုယ့္ေနရာ မွာ အိမ္ေဆာက္ေနလို႔ရတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ အဲလိုေျပာသြားပါတယ္။ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းကလည္း ကၽြန္ေတာ္ တို႔ အတတ္နိုင္ဆုံးေထာက္ပံ့ေပးမယ္လို႔ ေျပာထားပါတယ္”

ဘူးသီးေတာင္နဲ႔ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ေတြက ထြက္မေျပးဘဲ က်န္ရွိေနခဲ့တဲ့ မြတ္ဆလင္ေတြကို WFP ကမၻာ့ စားနပ္ရိကၡာအဖြဲ႕က ရိကၡာအကူအညီေတြေပးထားတယ္လို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။

ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ တပ္မေတာ္နဲ႔ ရကၡိဳင့္တပ္ေတာ္ AA တို႔ရဲ့တိုက္ပြဲေတြဟာ ဆိုရင္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံကို ထြက္မေျပးဘဲ က်န္ေနခဲ့ၾကတဲ့ မြတ္ဆလင္ ေတြကိုပါ သက္ေရာက္မႈေတြရွိေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ သြားလာလႈပ္ရွားလို႔မရဘဲ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ေျပာလာသူက ဘူးသီးေတာင္ ၿမိဳ့ နယ္ တပ္ရာေက်းရြာမွာေနထိုင္တဲ့ ဦးအဘူေရာ္ရွီး ပါ။

“အခုက အလုပ္အကိုင္ေတြမရွိပါဘူး။ အလုပ္လုပ္လို႔လည္းမရပါဘူး။ အျခားရြာေတြကို သြားလို႔မရဘူး။ အခု တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေနတယ္။ ဖုန္ညိဳလိပ္ရြာဘက္လည္းသြားလို႔မရ၊ ေတာင္ဘဇာဘက္ကိုလည္းသြားလို႔မရဘူး။ ဒီလိုေတြျဖစ္ေနတာ”

ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ေနထိုင္တဲ့ မြတ္ဆလင္ေတြကို ျမန္မာအစိုးရက နိုင္ငံသားဥပေဒနဲ႔ လြတ္လပ္စြာ သြားလာ ခြင့္ေတြကို ဒီေန႔အခ်ိန္အထိ ကန႔္သတ္ထားဆဲျဖစ္ပါတယ္။

ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ ရြာမေက်းရြာအုပ္စုမွာေနထိုင္တဲ့ အသက္ ၅၁ ႏွစ္အရြယ္ ဦးမာမတ္ညာ က သူ႔ဘဝ တစ္သက္လုံးမွာ စစ္ေတြၿမိဳ႕ကို တစ္ႀကိမ္သာေရာက္ဖူးတယ္လို႔ေျပာပါတယ္။

“ကၽြန္ေတာ္က ဒီရြာမေက်းရြာမွာေနထိုင္တာက အသက္ ၅၁ ႏွစ္ရွိၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္စစ္ေတြၿမိဳ႕ကို တခါပဲ ေရာက္ဖူးတယ္။ ေနာက္တခါသြားမယ္ဆိုရင္လည္း ျပည္နယ္အဆင့္ဌာနဆိုင္ရာေတြက ခြင့္ျပဳခ်က္ေပးမွ သြားလို႔ရမွာ”

သူေနထိုင္တဲ့ ရြာမေက်းရြာကေန ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းက အျခားရြာေတြနဲ႔ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ေတြ ကိုသြားမယ္ဆိုရင္ အာဏာပိုင္ေတြရဲ့ ခြင့္ျပဳခ်က္ရမွ သြားလာခြင့္ရတာပါ။

ျမန္မာအစိုးရကေတာ့ လြတ္လပ္စြာသြားလာခြင့္အတြက္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ နိုင္ငံသားဥပေဒနဲ႔အညီအစီစစ္ခံဖို႔ တိုက္တြန္းေနေပမဲ့ မြတ္ဆလင္ေတြဘက္က ျမန္မာအစိုးရရဲ့ေျပာဆိုခ်က္ကို ယုံၾကည္မႈနည္းေနပါတယ္။

အာဏာပိုင္ေတြကို မယုံၾကည္ရဲတဲ့အေၾကာင္း ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ ဘဂုံးနားေတာင္ရြာမွာေနထိုင္တဲ့ ဦးႏူ ႐ူဆလာမ္ က ေျပာပါတယ္။

“ကၽြန္ေတာ္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ကို မသြားတာက ကၽြန္ေတာ့မွာရွိေနတဲ့ သုံးေခါက္ခ်ိဳး အမ်ိဳးသားမွတ္ပုံ တင္ ကတ္ ကို မေတာ္တဆအသိမ္းခံရမွာစိုးလို႔ပါ။ အဲဒါေၾကာင့္မသြားျဖစ္ပါဘူး။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာရမယ္ ဆို ရင္ အမ်ိဳးသား မွတ္ပုံတင္ကတ္ရွိတယ္၊ ရွိတာကိုသိမ္းထားတယ္။ တခ်ိဳ႕လူေတြဆို အသိမ္းခံရတယ္။ ကိုယ့္ မွာရွိေနတဲ့ အေထာက္ အထားတစ္ခုကို တန္ဖိုးထားလို႔ ေမာင္ေတာကို မသြားျဖစ္ဘူး”

ေမာင္ေတာခရိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးစိုးေအာင္ ကေတာ့ နိုင္ငံသားကတ္ကိုင္ေဆာင္သူေတြမွသာ ခရီးသြားလာ လို႔ရမွာျဖစ္ၿပီး အစိုးရဘက္ကေတာ့ ခြဲျခားဆက္ဆံတာ မဟုတ္ဘူးလို႔ဆိုပါတယ္။

“ကၽြန္ေတာ္တို႔ နိုင္ငံသားကတ္ကိုင္တဲ့ ဘဂၤါလီေတြရွိပါတယ္။ နိုင္ငံသားကတ္ကိုင္ရင္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္းမကဘူး ကမၻာပါပတ္လို႔ရတယ္။ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈလုံးဝမရွိပါဘူး”

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံကို ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္သြားၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြက သူတို႔ေနရပ္ျပန္လာဖို႔ ျမန္မာ အစိုးရ အေနနဲ႔ နိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေပးဖို႔နဲ႔ လြတ္လပ္စြာသြားလာခြင့္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆို ေနၾက ေပမယ့္ ထူးျခားတဲ့ေျပာင္းလဲမႈေတြရွိမေနပါဘူး။

ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္လာနိုင္ေရး၊ သူတို႔ရဲ့မူလေနရာေတြမွာ ေနထိုင္ခြင့္ျပဳေရး ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြက လည္း လြယ္လြယ္နဲ႔ျဖစ္လာမယ့္ အေျခအေနမရွိေသးဘူးလို႔ ေဒသခံမြတ္ဆလင္ေတြက ေျပာဆိုၾကပါတယ္။

လင့္၊https://www.rfa.org/burmese/multimedia/rohingya-family-live-apart-02042020062926.html?fbclid=IwAR0OIrVLoLOi0bm86idxPhepNAJEFR0dYnImd
CtDyRS1ma6rAD8NDOctLnk