မဇၩိမ
Friday, October 09, 2020
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ျဖဴရွိ ေက်ာက္တစ္လုံးစခန္းတြင္ မြတ္ဆလင္အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦး သူ၏တဲတြင္ ထမင္းခ်က္ေနသည္ကို ေအာက္တိုဘာ ၃ ရက္၊ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္က ရိုက္ကူးထားခဲ့ေသာ ဓါတ္ပုံျဖစ္သည္။ (ဓါတ္ပုံ- ေအအက္ဖ္ပီ)
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ ၁၃၀,၀၀၀ ခန႔္ကို ထိန္းသိမ္းထားရွိသည့္ ေနခ်င္စဖြယ္မေကာင္းေသာ ခိုလႈံေရး စခန္းမ်ားကို ႐ုတ္သိမ္းသင့္ေၾကာင္း လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕ (HRW) က ေတာင္းဆို လိုက္ သည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးမ်ားေၾကာင့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကစၿပီး ေနရပ္စြန႔္ခြာကာ ထိန္းသိမ္းေရး စ ခန္း တြင္ ပိတ္မိေနသည့္ ရိုဟင္ဂ်ာ ႏွင့္ ကမန္မြတ္စလင္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာရွိေနသည္ဟု HRW ၏ ေအာက္တိုဘာလ ၇ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္သည့္ စာမ်က္ႏွာ ၁၆၉ မ်က္ႏွာပါ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထား သည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးမ်ားေၾကာင့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကစၿပီး ေနရပ္စြန႔္ခြာကာ ထိန္းသိမ္းေရး စ ခန္း တြင္ ပိတ္မိေနသည့္ ရိုဟင္ဂ်ာ ႏွင့္ ကမန္မြတ္စလင္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာရွိေနသည္ဟု HRW ၏ ေအာက္တိုဘာလ ၇ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္သည့္ စာမ်က္ႏွာ ၁၆၉ မ်က္ႏွာပါ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထား သည္။
အစီရင္ခံစာ ေခါင္းစဥ္မွာ “အဆုံးသတ္ မရွိသည့္ ေလဟာျပင္ အက်ဥ္းေထာင္ - ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ အေျမာက္အျမား ထိန္းသိမ္းခံရျခင္း” ျဖစ္သည္။ ယင္းအစီရင္ခံစာတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ခိုလႈံေရးစခန္း ၂၄ ခုရွိ အေျခအေနမ်ားကို ေဖာ္ျပထားၿပီး အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္း၊ လႈပ္ရွားသြားလာမႈ၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာ ေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈတို႔အတြက္ အလြန္အမင္း ကန႔္သတ္ခ်က္မ်ား ရွိေနျခင္း၊ စားနပ္ရိကၡာ မလုံေလာက္ျခင္း၊ လူသား ခ်င္း စာနာေထာက္ထားသည့္ အကူအညီမ်ားေရာက္ရွိရန္ ခက္ခဲျခင္းတို႔ ပါဝင္သည္။
လက္ရွိ အေျခအေနသည္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားတို႔၏ ဘဝရပ္တည္ခြင့္ႏွင့္ အျခား အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရး မ်ားအ တြက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ ျမင့္တက္ေနေၾကာင္း၊ ခိုလႈံေရးစခန္းမ်ားတြင္ အာဟာရမျပည့္မႈ၊ ေသာက္သုံးရေ ေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ ေရာဂါဘယျဖစ္မႈ၊ ကေလးငယ္ႏွင့္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ေသဆုံးမႈႏႈန္းသည္ ျမန္မာနိုင္ငံရွိ အ ၿခားျပည္နယ္မ်ားထက္ ျမင့္ေၾကာင္းလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။
“ခိုလႈံေရးစခန္းဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔အတြက္ ေနဖို႔သင့္တဲ့ေနရာ မဟုတ္ပါဘူး” ဟု ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသား တစ္ဦး က HRW သို႔ ေျပာထားသည္။
“ျမန္မာအစိုးရဟာ ရိုဟင္ဂ်ာ ၁၃၀၀၀၀ ကို လူသားမဆန္တဲ့ အေျခအေနမွာ ရွစ္ႏွစ္ၾကာ ထားထားပါတယ္။ ဇာတိရပ္ရြာ၊ လယ္ေျမ၊ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းေတြနဲ႔လည္း အဆက္အသြယ္ ျပတ္ေနပါၿပီ။ ေမၽွာ္လင့္စရာ နည္းနည္းပဲ ရွိပါတယ္” ဟု အာရွသုေတသီႏွင့္ အစီရင္ခံစာကို ေရးသားသူ ေရွနာ ေဘာ္ခ်နာက ေျပာသည္။
အစီရင္ခံစာတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား အေပၚ ျပဳမူမႈသည္ “လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားၿပီး လူသားထုအေပၚ က်ဴးလြန္ သည့္ ရာဇဝတ္မႈ” ဟူ၍လည္း သုံးႏႈန္းထားသည္။
အစီရင္ခံစာအတြက္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ ရိုဟင္ဂ်ာ ၊ ကမန္ မြတ္စလင္ႏွင့္ လူသားခ်င္း စာနာ ေထာက္ ထားေရးဆိုင္ရာ ဝန္ထမ္း ၆၀ ေက်ာ္ကို ေမးျမန္းထားသည္။ ထို႔အျပင္ HRW က အစိုးရ၊ ကုလသမဂၢ၊ အစိုးရမ ဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ စာရြက္စာတမ္း ထုတ္ျပန္ခ်က္ ၁၀၀ ေက်ာ္ကိုလည္း သုံးသပ္ ေလ့လာထားေၾကာင္း သိရသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ လမ်ားအတြင္းက ကိုဗစ္ကပ္ေရာဂါ၊ တပ္မေတာ္ႏွင့္ AA ရခိုင္လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕တို႔၏ တိုက္ပြဲမ်ား က ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ ထိခိုက္လြယ္မႈကို ပိုမိုျမင့္မားေစေၾကာင္း၊ လာမည့္ နိုဝင္ဘာ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ ပြဲတြင္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား မဲေပးခြင့္ မရွိေၾကာင္းလည္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
သြားလာလႈပ္ရွားမႈ တင္းက်ပ္ျခင္းကို ဖယ္ရွားျခင္းကဲ့သို႔ေသာ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကိစၥမ်ားကို ျမန္မာအစိုးရ လက္ခံလာေစရန္ ရခိုင္ျပည္နယ္၌ အေျခခံအေဆာက္အဦႏွင့္ ဖြံ့ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္းမ်ားအတြက္ ရန္ပုံေငြ ပံ့ပိုး ရာ တြင္ အလႉရွင္မ်ား၊ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္မႈဆိုင္ရာ ေအဂ်င္စီမ်ားႏွင့္ ကုလသမဂၢတို႔က စုေပါင္း၍ အင္ႏွင့္ အားႏွင့္ လုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္းလည္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
လင့္၊http://www.mizzimaburmese.com/article/74326
လက္ရွိ အေျခအေနသည္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားတို႔၏ ဘဝရပ္တည္ခြင့္ႏွင့္ အျခား အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရး မ်ားအ တြက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ ျမင့္တက္ေနေၾကာင္း၊ ခိုလႈံေရးစခန္းမ်ားတြင္ အာဟာရမျပည့္မႈ၊ ေသာက္သုံးရေ ေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ ေရာဂါဘယျဖစ္မႈ၊ ကေလးငယ္ႏွင့္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ ေသဆုံးမႈႏႈန္းသည္ ျမန္မာနိုင္ငံရွိ အ ၿခားျပည္နယ္မ်ားထက္ ျမင့္ေၾကာင္းလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။
“ခိုလႈံေရးစခန္းဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔အတြက္ ေနဖို႔သင့္တဲ့ေနရာ မဟုတ္ပါဘူး” ဟု ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသား တစ္ဦး က HRW သို႔ ေျပာထားသည္။
“ျမန္မာအစိုးရဟာ ရိုဟင္ဂ်ာ ၁၃၀၀၀၀ ကို လူသားမဆန္တဲ့ အေျခအေနမွာ ရွစ္ႏွစ္ၾကာ ထားထားပါတယ္။ ဇာတိရပ္ရြာ၊ လယ္ေျမ၊ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းေတြနဲ႔လည္း အဆက္အသြယ္ ျပတ္ေနပါၿပီ။ ေမၽွာ္လင့္စရာ နည္းနည္းပဲ ရွိပါတယ္” ဟု အာရွသုေတသီႏွင့္ အစီရင္ခံစာကို ေရးသားသူ ေရွနာ ေဘာ္ခ်နာက ေျပာသည္။
အစီရင္ခံစာတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား အေပၚ ျပဳမူမႈသည္ “လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားၿပီး လူသားထုအေပၚ က်ဴးလြန္ သည့္ ရာဇဝတ္မႈ” ဟူ၍လည္း သုံးႏႈန္းထားသည္။
အစီရင္ခံစာအတြက္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ ရိုဟင္ဂ်ာ ၊ ကမန္ မြတ္စလင္ႏွင့္ လူသားခ်င္း စာနာ ေထာက္ ထားေရးဆိုင္ရာ ဝန္ထမ္း ၆၀ ေက်ာ္ကို ေမးျမန္းထားသည္။ ထို႔အျပင္ HRW က အစိုးရ၊ ကုလသမဂၢ၊ အစိုးရမ ဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ စာရြက္စာတမ္း ထုတ္ျပန္ခ်က္ ၁၀၀ ေက်ာ္ကိုလည္း သုံးသပ္ ေလ့လာထားေၾကာင္း သိရသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ လမ်ားအတြင္းက ကိုဗစ္ကပ္ေရာဂါ၊ တပ္မေတာ္ႏွင့္ AA ရခိုင္လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕တို႔၏ တိုက္ပြဲမ်ား က ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ ထိခိုက္လြယ္မႈကို ပိုမိုျမင့္မားေစေၾကာင္း၊ လာမည့္ နိုဝင္ဘာ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ ပြဲတြင္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား မဲေပးခြင့္ မရွိေၾကာင္းလည္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
သြားလာလႈပ္ရွားမႈ တင္းက်ပ္ျခင္းကို ဖယ္ရွားျခင္းကဲ့သို႔ေသာ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ကိစၥမ်ားကို ျမန္မာအစိုးရ လက္ခံလာေစရန္ ရခိုင္ျပည္နယ္၌ အေျခခံအေဆာက္အဦႏွင့္ ဖြံ့ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္းမ်ားအတြက္ ရန္ပုံေငြ ပံ့ပိုး ရာ တြင္ အလႉရွင္မ်ား၊ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္မႈဆိုင္ရာ ေအဂ်င္စီမ်ားႏွင့္ ကုလသမဂၢတို႔က စုေပါင္း၍ အင္ႏွင့္ အားႏွင့္ လုပ္ေဆာင္သင့္ေၾကာင္းလည္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
လင့္၊http://www.mizzimaburmese.com/article/74326
No comments:
Post a Comment