ရိုဟင္ဂ်ာေတြေနရပ္ျပန္ေရး အလွမ္းေဝးေနဆဲ

လြတ္လပ္တဲ့အာရွအသံ ( RFA )
ျမန္မာဌာန | သတင္းမ်ား
ခင္ေမာင္စိုး
2020-07-28



ရခိုင္ျပည္နယ္က ေနရပ္စြန႔္ခြာထြက္ေျပးသူေတြ ျပန္လည္လက္ခံေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ အာဆီယံက ပါဝင္ ကူ ညီေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာနဲ႔ အာဆီယံအဖြဲ႕ဝင္ေတြ ဇူလိုင္ ၂၇ ရက္ေန႔က ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႕ဆုံေဆြး ေႏြးခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီထြက္ေျပးသြားသူေတြ ျပန္လာေရးအစီအစဥ္ဟာ တိုးတက္မႈမရွိဘဲ ရပ္တန႔္ ေနတာၾကာၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။



ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပတဲ့ အာဆီယံ-ျမန္မာညႇိႏွိုင္း အစည္းအေဝးမွာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္ေရး ဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္တင္ က ရခိုင္ျပည္နယ္ကေန ေနရပ္စြန႔္ခြာသူေတြျပန္လည္လက္ခံေရး အတြက္ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရ၊ အာဆီယံ၊ ကုလအဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္ေန တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ရွိ ျမန္မာနိုင္ငံဆိုင္ရာ သံအမတ္ႀကီး ဦးေဟာက္ဒိုစြမ္းကလည္း အာ ဆီယံက ကူညီေပးေရးအပါအဝင္ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လာေရးကိစၥဟာ ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကပ္ဆိုက္မႈ ေၾကာင့္ ပိုမိုေႏွာင့္ေႏွးေနတယ္လို႔ RFA ကို ေျပာပါတယ္။

“အာဆီယံအတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ကိုယ္တိုင္က ရခိုင္ျပည္နယ္လည္းသြားတယ္။ ျပန္လည္လက္ခံေရး ကိစၥအ ေကာင္ အထည္ေဖာ္တဲ့ေနရာမွာ နည္းပညာအေထာက္အကူေပးဖို႔ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ နဂိုထဲက ရွိၿပီးသား ပါ၊ Covid ေၾကာင့္ လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္မေဖာ္နိုင္ေသးတဲ့ အေျခအေနျဖစ္တယ္။ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ျမန္ မာ ႏွစ္နိုင္ငံလည္း ဆက္ၿပီးလုပ္ဖို႔ ရွိတယ္။ အခုလက္ရွိမွာ တခ်ိဳ႕ ကိုယ့္သေဘာနဲ႔ကိုယ္ ျပန္လာတာရွိ တယ္။ သူတို႔ကို လက္ခံေရးစခန္းေတြက ေသခ်ာစိစစ္ၿပီးေတာ့မွ လက္ခံတဲ့အပိုင္းေတြ ရွိပါတယ္။ အထူး သျဖင့္ Covid ေရာဂါပိုး ပါလာမွာကို အဓိကစစ္ေဆးၿပီးမွ လက္ခံတယ္။ ပင္မ ႏွစ္နိုင္ငံသေဘာတူညီခ်က္ နဲ႔ အ ေကာင္ အထည္ေဖာ္မဲ့ ျပန္လည္လက္ခံေရးကိစၥေတြကေတာ့ နိုင္ငံ ၂ခု ပူးတြဲဖြဲ႕ထားတဲ့ working group အစည္းအေဝးကို ျပန္ၿပီးက်င္းပနိုင္မွ တကယ္လက္ေတြ႕လုပ္ရမဲ့ အပိုင္းေတြကို ျပန္လုပ္နိုင္မွာ။ ဆိုေတာ့ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဒီကိစၥေတြ ျပန္ၿပီးစတင္နိုင္မယ္ဆိုတာေတာ့ ဘယ္သူမွမေျပာနိုင္ဘူး၊ နိုင္ငံတ ကာ အ သိုင္း အဝိုင္း တို႔ UN တို႔ကလည္း သေဘာေပါက္တယ္ေလ”

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံမွာရွိတဲ့ UNHCR ကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ုံး အရာရွိ Louise Donovan လူးစ္ဒိုနိုဗန္ကေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာ စခန္းေတြမွာ တစ္စတုရန္း ကီလိုမီတာ မွာ လူ ေလးေသာင္း ေလာက္ စုျပဳံေနထိုင္ၾကတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္ထိန္းခ်ဳပ္ေရးဟာ စိန္ေခၚမႈတခုပဲလို႔ RFA ကို မေန႔ညက ေျပာပါတယ္။

“ရိုဟင္ဂ်ာစခန္းေတြမွာ အခုအခ်ိန္ထိ ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္သူ ၆၅ ဦးကိုေတြ႕ရၿပီး ၆ ဦး ေသဆုံးခဲ့ပါ တယ္။ က်မတို႔ အတတ္နိုင္ဆုံး ပညာေပးေရးလုပ္ငန္းေတြလုပ္ကိုင္ေနပါတယ္။ လူ ၈ သိန္းေက်ာ္ ရွိေနတဲ့ ဒီစခန္းေတြမွာ ဒီေလာက္ပဲ ကူးစက္မႈ ရွိေသးတာကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေကာင္းမြန္တယ္လို႔ ဆိုရမွာပါပဲ”

အဲဒီ ဒုကၡသည္စခန္းတခုမွာေနထိုင္တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေခါင္းေဆာင္တဦးကေတာ့ ဆိုင္းဖူးလ္ ဆိုသူပါ။ သူတို႔ အင္ မတန္ဒုကၡေရာက္ေနတဲ့အတြက္ အေထာက္အထားခိုင္လုံသူေတြကိုျမန္မာအစိုးရက အျမန္ဆုံး ျပန္ေခၚ ေပး ေစခ်င္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

“အိမ္ေတြကို မီးရွို႔လိုက္တာေပါ့ေနာ္။ အဲဒါေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕လူေတြမွာ ရွိတဲ့ အေထာက္အထားေတြ မီး 
ေလာင္ သြားၿပီေပါ့။ တခ်ိဳ႕လူေတြက အေထာက္အထားေတြကို ယူနိုင္ခဲ့တယ္။ တခ်ိဳ႕လူေတြက မယူနိုင္ ခဲ့ဘူး။ သူတို႔ မွာ ေမြးစာရင္းေတြရွိ မရွိဆိုတာ အစိုးရ လဝက႐ုံးမွာ မွတ္တမ္းေတြရွိတယ္။ အိမ္ေထာင္စု စာရင္းမွာရွိတယ္။ ဒါေတြကို အေထာက္အထားျပနိုင္တဲ့သူေတြကို နိုင္ငံသား ခ်က္ခ်င္းထုတ္ေပးပါ။ ထုတ္ ေပးရင္ အဆင္ေျပ သြားမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရရယ္ UNနဲ႔ ပူးတြဲၿပီး ေတာ့  ဆုံးျဖတ္ခ်က္တခု အျမန္ဆုံးလုပ္နိုင္ရင္ ေကာင္းတယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဒီမွာ ၃ ႏွစ္ နီး ပါးရွိၿပီ ေနာက္လဲ ဒီလိုဘဲ ဒီမွာဘဲေနရမယ္ ျပန္သြားလို႔လဲမရဘူးဆိုရင္ အမ်ားႀကီး ဒုကၡခံေနရတယ္ေပါ့”

မူလကတည္းက အဆင္မေျပခဲ့တဲ့ ဒီဒုကၡသည္ေတြ ရခိုင္ျပည္နယ္ျပန္ေရးအစီအစဥ္ဟာ အခုလို ကိုရိုနာဗိုင္း ရပ္စ္ ကပ္ဆိုက္မႈျဖစ္ပြားမႈေၾကာင့္ ဘယ္ေတာ့အေကာင္အထည္ေပၚမလဲဆိုတာ ဘယ္သူမွ မသိနိုင္တဲ့ အေျခ အေနမွာ ေရာက္ရွိေနပါတယ္။

လင့္၊https://www.rfa.org/burmese/program_2/repatriation-programme-rohingya-07282020181637.html