ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးအပါအဝင္ သူတို႔ေတာင္းဆိုထားတဲ့ အခ်က္ေတြကို ျမန္မာအစိုးရဘက္ ကမလိုက္ ေလ်ာေပးေသးသေရြ႔ ဒီကေန႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကေန ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္ကို ျပန္ပို႔ဖို႔စီစဥ္ထားတဲ့ ဒုကၡသည္ သံုးေထာင္ေက်ာ္ထဲက တဦးတေယာက္မွ မျပန္လိုၾကဘူးလို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြကေျပာဆို လိုက္ ပါတယ္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္က တင္ျပထားတဲ့ ဒုကၡသည္ ႏွစ္ေသာင္းႏွစ္ေထာင္ထဲက ပထမဆံုး အသုတ္အျဖစ္ သံုးေထာင္ေက်ာ္ကို ျမန္မာအစိုးရဘက္က စီစစ္ၿပီး ျပန္လက္ခံဖို႔သေဘာတူထားေပမယ့္၊ အခုအခ်ိန္အထိ ျပန္လာမယ့္သူ မရိွေသးပါဘူး။ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွ ဒုကၡသည္ေတြစခန္းေတြထဲ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ တဦး တေယာက္မွ ျပန္မလာတာ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ မဆုမြန္ ဆက္ေျပာျပပါမယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၇ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လမွာျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ARSA အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔က ျမန္မာစစ္စခန္းေတြနဲ႔ နယ္စပ္ အေျခစိုက္စခန္းေတြကို အင္အားသံုး တုိက္ခုိက္မႈေတြရဲ႕ေနာက္ပိုင္း အစိုးရတပ္နဲ႔ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ဝင္ေတြရဲ႕ နယ္ေျမရွင္းလင္းမႈေတြေၾကာင့္ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဘက္ကို ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ သိန္းနဲ႔ခ်ီ ထြက္ ေၿပးတိမ္းေရွာင္သြားခဲ့ၾကရတာပါ။ အခုအဲ့ဒီ့ဒုကၡသည္ေတြထဲကမွ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရဘက္က စိစစ္တင္ျပ ထားတဲ့ ဒုကၡသည္ ႏွစ္ေသာင္းႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ထဲကေန သံုးေထာင္ေက်ာ္ကို ျပန္ပို႔ဖို႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံ စီစဥ္ေနတာ ၿဖစ္ ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၈ခုႏွစ္ ႏုိဝင္ဘာလတုန္းကလည္း ဌာေနျပန္ႏုိင္ေရးစီစဥ္ခဲ့ၾကေပမဲ့ အထမေ ေၿမာက္ခဲ့ပါဘူး။
ၾသဂုတ္လ ၂၂ရက္ေန႔ ဒီကေန႔မွာလည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္က တိမ္းေရွာင္သြားတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြထဲက သံုးေထာင္ေက်ာ္ကို ျပန္လက္ခံဖို႔ ျမန္မာအစိုးရဘက္က ေစာင့္ဆိုင္းေနၾကေပမဲ့လို႔ အခုအခ်ိန္အထိေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္က ဒုကၡသည္တဦးတေယာက္မွ မျပန္လာၾကေသးပါဘူး။ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ ဘာ ေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္ ျပန္လာဖို႔အေရး ျငင္းဆန္ေနရတာပါလဲ သူတို႔ ဘာေၾကာင့္ အိမ္မျပန္ခ်င္ၾကရ တာ လဲ ဆိုတာကိုေတာ့ ဂ်န္သူေလ ဒုကၡသည္စခန္းက ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ ဦးေမာင္ေက်ာ္မင္းက အခုလိုေျပာ ပါတယ္။
“အဓိက မျပန္ရတာကေတာ့ သူတို႔က ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရး မေပးလို႔ရွိရင္ ဘယ္လိုသြားမွာလဲ။ အခုရခိုင္ မွာ AA နဲ႔ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္နဲ႔ တိုက္ပြဲျဖစ္ေပၚေနတာ က်ေနာ္တို႔ဘယ္လိုသြားမွာလဲ က်ေနာ္တို႔အတြက္ Guarantee မရွိဘူးခင္ဗ်။
ေမး ။ ။ အဲဒီေတာ့ မျပန္ဘူးဆိုရင္ ဘယ္လိုလုပ္ေပးမွ ျပန္မွာလဲ။
ေျဖ။ ။ အဓိက က်ေနာ္တို႔ ရိုဟင္ဂ်ာေတြက ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးဆိုၿပီးေတာ့ ေတာင္းဆိုေနတာ ျမန္မာ အစိုးရက ဘာတခုမွ မလုပ္ပဲနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လိုျပန္မွာလဲ။ ေနာက္တခုက ဦးျမင့္သူ တို႔ ဒီမွာလာတဲ့ အခါ မွာ က်ေနာ္တို႔ ေဆြးေႏြးၾကတာ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အဓိက Dialogue လုပ္ဖို႔အတြက္ ၂ ဦး ႏွစ္ဘက္ သေ ဘာတူညီခဲ့ပါတယ္ခင္ဗ်။ သူတို႔က ျဗဳန္းခနဲ Repatriation လုပ္ဖို႔ဆိုၿပီး လုပ္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ စိတ္တိုေန တာ ေပါ့။ ဒီျပႆနာကို ေျဖရွင္းၿပီးရင္ ျပန္မွာေပါ့။ သူတို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရက ဒီျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႔အတြက္ လုပ္မေပးပါဘူး။ သူတို႔က Repatriation ဆိုၿပီးေတာ့ မီဒီယာ propaganda လုပ္ဖို႔အတြက္ စီစဥ္ထားတာရွိပါ တယ္။ ဘာတခုမွ ျပင္ဆင္ထားတာမရွိဘူးခင္ဗ်။”
ျမန္မာအစိုးရကို ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ ေတာင္းဆိုထားတဲ့ လံုျခံဳေရးအာမခံခ်က္ေပးဖို႔ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရး အျပည့္အဝေပးေရး၊ မူလေနရပ္ရင္းေတြမွာ ျပန္လည္အေျခခ် ေနထုိင္ႏုိင္ ေရး၊ လြတ္လပ္စြာခရီးသြားလာခြင့္နဲ႔ အေျခခံလူအခြင့္အေရးေတြ မရမခ်င္း မျပန္လိုၾကဘူးလို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡ သည္ေတြကေျပာပါတယ္။ ျပန္ပို႔ဖို႔စီစဥ္ထားတဲ့ စခန္းသံုးခုထဲက ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ သံုးေထာင္ေက်ာ္ထဲက တဦးတေယာက္မွ မျပန္ၾကေသးဘူးလို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ ေကာ့ဇ္ဘဇားအနီး ဘာလုခါေလဒုကၡ သည္ စ ခန္း ေန ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ ဦးအီစလံက အခုလိိုေျပာျပပါတယ္။
“ဒီကေန႔ကေတာ့ ေနရပ္ျပန္မယ့္အစီအစဥ္မွာ တဦးတေယာက္မွ ျပန္ဖို႔ စိတ္ဆႏၱမရွိဘူးဆိုတာကို ေတြ႔ရွိရ ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ဘ၀အာမခံခ်က္ တစံုတခု မရွိပဲနဲ႔ ေမြးရာပါ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရး မရရွိပဲနဲ႔ ေနာက္ က်ေနာ္တို႔ မူလေက်းရြာမွာ ျပန္လည္ေနထိုင္ခြင့္မရရွိပဲနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ပိုင္ဆိုင္ခဲ့တဲ့ ပိုင္ဆိုင္ မႈေတြ မရရွိပဲနဲ႔ အာမခံခ်က္ တစံုတခု မရွိပဲနဲ႔ တဦးတေယာက္မွ သြားဖို႔ ဆႏၵမရွိပါဘူး။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင္လ ၂၇-၂၈ မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရးအတြင္း၀န္ ဦးျမင့္သူ ခရီးစဥ္မွာ ဦးျမင့္သူနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ကိုယ္စား လွယ္ေတြ သေဘာတူခဲ့တာ တခုရွိတယ္။ သဘာတူညီခ်က္အတိုင္း ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ ဒါ ရလဒ္ေကာင္း တခု ပါလာမယ္ဆိုရင္ ျပန္လည္လက္ခံေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကေတာ့ ေအာင္ျမင္ႏိုင္တယ္။ အဲလိုမဟုတ္ပဲနဲ႔ အခုလို လုပ္ေဆာင္မယ္ဆိုရင္ ဘယ္လိုမွ က်ေနာ္တို႔ ျပန္ဖို႔ အစီအစဥ္မရွိပါဘူးခင္ဗ်။”
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဘက္ကေန ျပန္လာမယ့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ျမန္မာအစိုးရဘက္ကေန ျပန္လည္လက္ခံေရးစခန္းေတြ ၾကားစခန္းေတြ ဒုကၡသည္ေတြ ယာယီခိုလံႈေနထိုင္ေရးစခန္းေတြကို တည္ ေဆာက္ၿပီး အသင့္ေစာင့္ဆိုင္းေနၾကေပမဲ့လို႔ အခုခ်ိန္အထိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ေန တဦးတေယာက္မွ ျပန္မ လာၾကေသးဘူးလို႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ၿမိဳ႕သူၾကီးေက်းရြာသား ဦးလွထြန္းကလည္း ေျပာျပ ပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ သူတို႔ေနထုိင္ဖို႔စီစဥ္ေပးထားတာေပမဲ့ သူတို႔ေတာင္းဆိုတဲ့ ဘဝအာမခံခ်က္ ႏုိင္ငံ သားအခြင့္အေရးမေပးေသးသေရြ႔ေတာ့ ျပန္လာႏုိင္ေရး အလွမ္းေဝးေနဦးမွာပဲလို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာမူဆလင္ တဦး ၿဖစ္တဲ့ ဦးလွထြန္းကေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္ေမးၾကည့္တယ္ တေယာက္မွ မျပန္လာဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔က ေစာင့္ေနတယ္လို႔ ေျပာတယ္။ အားလံုးျပင္ထားတယ္လို႔ ေျပာတာက စခန္းေတြပဲ ေဆာက္ထားတာရွိတယ္။ ေနာက္ထပ္ ဘာမွ မျပင္ထား ဘူး က်ေနာ္တို႔ လူေတြက အဓိက ေတာင္းဆိုေနတာက သူတို႔ရဲ႕ မူလေနရာေတြမွာ ေနခြင့္ရဖို႔လိုတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီလူေတြ ဆံုးရံႈးခံေနရတဲ့ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးေတြရဖို႔လိုတယ္။ အဲဒါေတြကို အစိုးရက ဘာမွ မေျပာပဲနဲ႔ ဒီကို ျပန္လာမယ္ဆိုရင္ NVC လက္ခံရမယ္ဆိုၿပီး ေျပာတာက တေယာက္မွ မလာနဲ႔လို႔ ေျပာတာ နဲ႔ အတူတူပဲ။ သူတို႔ရဲ႕ ဘ၀ေတြက အရင္လိုေပါ့ ႏွစ္ ၂၀ -၃၀ ေနရမွာကို ေၾကာက္တယ္ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ တေယာက္မွ ျပန္မလာတာ”
ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာက ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ ေခၚေဝၚသံုးစြဲေပမဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့အသံုးအႏႈန္းကို လက္မခံမ ထားတဲ့ ျမန္မာအစိုးရဘက္ကေတာ့ သူတို႔အေနနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ရင္းျပန္လာေရး အစစအရာရာ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ၿပီးျဖစ္သလို ျမန္မာအစိုးရကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ ႏုိင္ငံျခားေရးအတြင္းဝန္ကိုယ္တိုင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ စခန္းေတြထဲအထိသြားေရာက္ေတြ႔ဆံုညိွႏိႈင္းမႈေတြ ေဆာင္ရြက္ၿပီးမွ ဒီျပန္လည္လက္ခံေရး အစီအစဥ္ကို ႏွစ္ႏုိင္ငံပူးေပါင္းစီစဥ္ထားတာျဖစ္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီး ဦးေဟာက္ဒိုဆြမ္း ကလည္း မေန႔တုန္းက ဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္းကို ေျပာဆိုထားပါတယ္။
လင့္၊https://burmese.voanews.com/a/myanmar-rohingya-repatriation-why-they-do-not-want-to-come-back-/5052656.html
No comments:
Post a Comment