VOA
ဗြီအိုုေအ (ျမန္မာဌာန)
ဗြီအိုုေအ (ျမန္မာဌာန)
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ရွိ ဘုရားနားက ေရတြင္းမွာ ေဒသခံေတြ ေရလာခပ္စဥ္ (ၾသဂုတ္၊ ၀၄၊ ၂၀၁၅)
ရခိုင္ လက္နက္ကိုင္တပ္နဲ႔ အစိုးရတပ္တို႔ၾကား ရင္ဆို္င္တိုက္ပြဲေတြ ျပင္းထန္ေနဆဲ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း စစ္ ေဘးေရွာင္ျပည္သူ ၂၀၀၀၀ ေက်ာ္ အထိ ရွိလာေနၿပီး ဒီ စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ေသာက္သံုးေရ ရွား ပါးျပတ္လပ္ေနၿပီး ေရ အေရးေပၚ လိုအပ္ေနတယ္လို႔ ကူညီ ကယ္ဆယ္ေပးေနသူေတြက ေျပာပါတယ္။ ယာယီစခန္းေတြထဲ လာေရာက္ခိုလႈံတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ တေန႔ထက္ တေန႔ပိုတိုးလာေနၿပီး စားနပ္ရိကၡာနဲ႔ အေျခခံေဆးဝါး ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြလည္း အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနပါတယ္။ မဆုမြန္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္း ထားပါတယ္။
ရခိုင္တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ AA နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရ စစ္တပ္တို႔ၾကား တုိက္ပြဲေတြ ျပင္းထန္လာလို႔ စစ္ေဘး ဒဏ္သင့္ေနတဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း ေျမာက္ဦး၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ မင္းျပား၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ရေသ့ ေတာင္နဲ႔ ပု႑ားကၽြန္း ၿမိဳ႕နယ္ ေျခာက္ၿမိဳ႕နယ္က ယာယီ ဒုကၡသည္ စခန္းေပါင္း ၄၀ ထဲက စစ္ေရွာင္ျပည္သူ ေတြ အပါအဝင္ ေက်းရြာေတြထဲမွာပဲ ေဘးလြတ္ရာကို တိမ္းေရွာင္ေနၾကရတဲ့ ဒုကၡသည္စုစုေပါင္း အခု ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္အထိ ၂၃၅၀၀ အထိရွိသြားၿပီ ျဖစ္တယ္လို႔ စစ္ေရွာင္စခန္းေတြအထိ စာရင္း လုိက္လံ ေကာက္ ယူထားတဲ့ ရခုိင္တိုင္းရင္းသား မ်ိဳးႏြယ္မ်ားအစည္းအ႐ံုး (REC) က ေျပာပါတယ္။ စခန္း (၄၀)ထဲက မွ ၿမိဳ႕နဲ႔ အလွမ္းေဝးတဲ့ စခန္း(၃၀)ေက်ာ္က စစ္ေရွာင္ျပည္သူေတြအတြက္ ေသာက္သံုးေရ အခက္ခဲေတြ႔ေန ၿပီ အေရးေပၚေရ လိုအပ္ေနတယ္လို႔ ဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီေပးေနတဲ့ ရခုိင္တိုင္းရင္းသား မ်ိဳးႏြယ္မ်ား အ စည္းအ႐ံုးက ကိုေဇာ္ေဇာ္ထြန္းက အေျခအေနကို ရွင္းျပပါတယ္။
"က်ေနာ္ အခုေလာေလာဆယ္မွာ လူေတြက ႀကံဳတဲ့ေရကိုပဲ ႀကံဳသလို ေသာက္ေနရတယ္ေပါ့ေနာ္ သူတို႔။ ေက်းရြာေတြမွာ ရွိေနတဲ့ ေရတြင္း ေရကန္ကေနၿပီးေတာ့မွ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေနာက္အနီးအနားကေန သယ္ၿပီးေတာ့ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မသန္႔ရွင္းတဲ့ ေရအခ်ိဳ႕ကို တခ်ိဳ႕ ေသာက္ေနရၿပီ အဲ့သလို အေျခအေန ေတြျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အတတ္ႏိုင္ဆံုးေတာ့ က်ေနာ္ ေျပာထားပါတယ္။ ေရကို ၾကိဳခ်က္ၿပီးေတာ့မွ ေသာက္ဖို႔ေပါ့ေနာ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့မွ ဒီၾကိဳခ်က္ထားတာ မဟုတ္တဲ့ေရေတြကို လံုး၀မေသာက္ဖို႔ေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒါကို က်ေနာ္တို႔ ေသခ်ာေျပာထားပါတယ္။"
ေႏြရာသီ ျဖစ္လာခ်ိန္ ေရက ျပတ္လပ္ခ်ိန္္လည္းျဖစ္သလို စစ္ေျပးဒုကၡသည္ ေထာင္ခ်ီရွိေနတဲ့ စခန္းေတြထဲ ေသာက္သံုးေရ ရွားပါးျပတ္လပ္လာေနတာပါ။ ပိုမ်ားျပားလာတဲ့ စစ္ေရွာင္ ဒုကၡသည္ေတြ ေရအေရးေပၚ ရႏိုင္ဖို႔ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ၾကက္ေျခနီေကာ္မတီ ICRC အပါအဝင္ လူမႈအဖြဲ႔ေတြဘက္ကေတာ့ အေရးေပၚ ေသာက္သံုးေရရႏုိင္ဖို႔ ေရအရင္းအျမစ္ ေပးလွဴႏိုင္ဖို႔ စီစဥ္ေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သက္ဆို္င္ရာ ျပည္နယ္အစိုးရ ဘက္ကေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြအေရး စီမံေဆာင္ရြက္ေပးမႈ အားနည္းေနေသးတယ္လို႔ ကိုေဇာ္ေဇာ္ထြန္းက ရွင္းျပပါတယ္။
"အခုကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဒီကူညီေပးေနတဲ့ အဖဲြ႔အစည္းတခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဒီေရကိုေပါ့ေလ ရွိတဲ့ေနရာ ကေနၿပီး ေတာ့မွ ေရာက္ေအာင္ပို႔ဖို႔အတြက္ကို ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ ဒီကားလမ္းကေနၿပီးေတာ့မွ ပို႔လို႔မရလို႔ရွိရင္ပဲ လည္း က်ေနာ္တို႔ တျခားပို႔ႏိုင္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းေတြရွာၿပီးေတာ့ေပါ့ေနာ္ ဒီေရေၾကာင္းကေနေသာ္ လည္း ေကာင္းပါ့ အနီးစပ္ဆံုးရြာကို ပို႔ႏိုင္တဲ့ အေနအထားမ်ိဳး၊ အဲ့ဒီကေနၿပီးေတာ့မွ စခန္းေတြအထိ ပို႔ႏိုင္တဲ့ အေန အထားေပါ့။ အဲ့လိုမ်ိဳး ျဖစ္ေအာင္လို႔ အဖဲြ႔အစည္းအခ်ိဳ႕က ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ ေနာက္တခါ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ ရ သေလာက္ကေတာ့ ဒီအေပၚမွာ ဒီ ICRC ဟာလည္းပဲ ေရ အရင္းအျမစ္ေတြရွာ၊ ရွာၿပီးေတာ့မွ ေရသန္ ႔ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ ဆိုတဲ့ဟာမ်ိဳးလည္းပဲ ႀကိဳးစားေနတယ္ဆိုတာ သိရပါတယ္။
အခုထိကေတာ့ ျပည္နယ္အစိုးရရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြကို ၾကည့္လိုက္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ သူတိုု႔က ဒုကၡသည္ အေရအတြက္ ေဖာ္ျပခ်က္ေပါ့ေလ၊ တကယ့္လက္ေတြ႔မွာ ရွိတဲ့ အေရအတြက္ထက္ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ကြာေနတာကို ေတြ႔ရတယ္ေပ့ါေနာ္ က်ေနာ္တို႔။ ေနာက္ တခုကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ဘာပါရွိ လဲဆိုလို႔ရွိရင္ သူတို႔က ဒီလံုၿခံဳေရးအေျခအေနနဲ႔ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး အေျခအေနအရ သြားႏိုင္တဲ့ ေန ရာေတြကိုေတာ့ ပံုမွန္ေထာက္ပံ့သြားမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ေျပာတာရွိပါတယ္။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ဘာကို စိတ္ပူလဲဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီလမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ခက္ခဲၿပီးေတာ့မွ ဒီတိုက္ပဲြေတြၾကားထဲ ပိတ္မိေနၾကတဲ့ ဒါမွမ ဟုတ္လို႔ရွိရင္လည္း တုိက္ပဲြေတြျဖစ္ေနၾကတဲ့ ေနရာေတြကို အစိုးရကိုယ္တိုင္ကိုက ဒီသြားလာရ ခက္ခဲၿပီး ေတာ့မွ မပို႔ႏိုင္ဘူးဆိုလို႔ရွိရင္ တျခားအဖဲြ႔အစည္းေတြ သြားႏိုင္ဖို႔ အရမ္းခက္ပါတယ္။ က်ေနာ္ အဲ့ဒီေနရာေတြ အတြက္ေတာ့ အရမ္းစိတ္ပူပါတယ္။ လူေတြကေနၿပီးေတာ့မွ နီးစပ္ရာ ထြက္ေျပးက်ရင္းနဲ႔ ဒီစခန္းဆိုတဲ့ ေနရာကို မေရာက္ဘဲနဲ႔ နီးစပ္ရာရြာေတြမွာ ျဖစ္သလို ခိုလံႈေနရတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီ ၂၃၅၀၀ ကို
ေတာ့ ေရာက္ေနပါၿပီ။"
အခုလို အေရးေပၚေသာက္သံုးေရနဲ႔ စားနပ္ရိကၡာေတြ လိုအပ္ေနတဲ့ စစ္ေရွာင္ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ သက္ ဆို္င္ရာ တာဝန္ရွိသူေတြဘက္က ဘယ္လို စီမံေဆာင္ရြက္ေပးေနပါသလဲ ဆိုတာ သိရွိႏိုင္ဖို႔ သက္ဆိုင္ရာ ရခိုင္ျပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရအဖြဲ႔ရဲ႕ လူမႈဝန္ထမ္း ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ ျပန္လည္ေနရာခ် ထား ေရး ဝန္ႀကီးဌာနက ဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္းက ေမးျမန္းဖို႔ ဆက္သြယ္ခဲ့ေပမဲ့ ဆက္သြယ္လို႔ မရခဲ့ပါဘူး။
တဘက္မွာလည္း စစ္ေဘးဒုုကၡသည္ အေရအတြက္မွာ ရက္ပိုုင္းအတြင္ (၂) ဆ ခန္႔ပိုမ်ားလာခ်ိန္ စခန္းအား လံုုးမွာ စားနပ္ရိကၡာ ပံုမွန္ကူညီ ေထာက္ပံ့မႈေတြ အရမ္းအားနည္းလာေနၿပီး သူတို႔အတြက္ အေျခခံ စားသံုး ကုန္ျဖစ္တဲ့ ဆန္ကစလို႔ အေျခခံစားသံုးကုန္ပစၥည္းေတြ အေရးေပၚ လိုအပ္လာေနတဲ့ အေနအထားျဖစ္ ပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ ေရျပတ္လပ္မႈႀကံဳေနရတဲ့ စခန္းေတြကေတာ့ ပုုဏၰားကြ်န္းၿမိဳ႕နယ္၊ ေတာဖ်ားေခ်ာင္းရွိ အထက္ သင္ပုုန္းတန္း၊ ဖားႂကြယ္ စခန္း၊ ေအာက္ျမတ္လွဲ စခန္းမ်ား၊ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ခြဆံုု၊ ေစတီေတာင္ စ ခန္း မ်ား၊ ရေသ့ေတာင္ ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ပဲသဒူ၊ ေစ်းေခါင္း၊ ဆင္ခံုုးတိုုင္၊ အိုုးေဖာက္ စခန္းမ်ားတြင္ ပိုုမိုုၿပီး အခက္ အခဲ ႀကံဳေနရပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြ ပိုမ်ားလာတဲ့ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္၊ ပန္းေျမာင္းတိုုက္နယ္၊ ဘူသီးေတာင္ၿမိဳ႕ နယ္ေတြက ေက်းရြာေတြက ယာယီ စခန္းေတြ၊ ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္၊ ပုုဏၰားကြ်န္းၿမိဳ႕နယ္ ေတာဖ်ားေခ်ာင္း အဖ်ားပိုုင္းရွိ စခန္းေတြမွာေတာ့ စားနပ္ရိကၡာ အေတာ္ေလး အခက္အခဲ ႀကံဳေနရတယ္လို႔ စခန္းေတြအထိ ဒုကၡသည္ စာရင္းေတြကို လိုက္လံေကာက္ခံေနတဲ့ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား မ်ိဳးႏြယ္မ်ား အစည္းအ႐ံုးက ေျပာပါတယ္။
လင့္၊https://burmese.voanews.com/a/rakhine-needs-emergency-aid/4854885.html
No comments:
Post a Comment