လြတ္လပ္တဲ့အာရွအသံ
2022-01-11
နတ္ျမစ္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံကို ထြက္ေျပးေနၾကတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကို ၂၀၁၇၊ ေအာက္တိုဘာ ၁၆ ရက္ေန႔က ေတြ႕ရစဥ္ Photo: MUNIR UZ ZAMAN / AFP
ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ေတြကေန ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ စစ္တပ္က နယ္ေၿမ ရွင္းလင္းေရး လုပ္ခဲ့တုန္းက တစ္ဘက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း နီးစပ္ရာ ဒုကၡသည္စခန္း ေတြကို ထြက္ေျပးခဲ့ရတဲ့ မြတ္စလင္ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္လာနိုင္ဖို႔ အဆင္သင့္ျပင္ဆင္ထားတယ္လို႔ စစ္ေကာင္စီေျပာခြင့္ရ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းက RFA ကိုေျပာပါတယ္။
မြတ္စလင္ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္လက္ခံေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလကလည္း စစ္ေကာင္စီရဲ့ လူမႈဝန္ထမ္းကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ဝန္ႀကီး ေဒၚသက္သက္ခိုင္၊ နယ္စပ္ေရးရာ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ထြန္းထြန္းေနာင္ အပါအဝင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာ ေအာင္ေက်ာ္မင္း တို႔အဖြဲ႕ဟာ မြတ္စလင္ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို သြားေရာက္ခဲ့ၾက ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္မွာရွိတဲ့ ေတာင္ၿပိဳလက္ဝဲ၊ လွဖိုးေခါင္၊ ငါးခူရစတဲ့ မြတ္စလင္ဒုကၡသည္ စခန္းေတြအပါအဝင္၊ စစ္ေတြ၊ ေပါက္ေတာ၊ ေက်ာက္ျဖဴစတဲ့ ၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာရွိတဲ့ မြတ္စလင္ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို ဒီဇင္ဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔ကေန ၁၉ ရက္ေန႔အထိ ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လက္ခံနိုင္ေရး သြားေရာက္ ၾကည့္ရႈခဲ့ၾကပါတယ္။
"အခုထိ စစ္ေကာင္စီက လူေတြကိုရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီကိစၥဟာၿပီးနိုင္မလား။ အဲ့ ဒါကိုလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ ေမးခြန္းထုတ္ဖို႔ လိုတဲ့အခ်ိန္ေရာက္ေနပါၿပီ။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဒီကိစၥကို ကၽြန္ ေတာ္ တို႔ လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ ယုံၾကည္လို႔မရဘူး။ စစ္တပ္ရဲ့ဖန္တီးမႈအကြက္ကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ သိၿပီးသားပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ေနရပ္ျပန္ဖို႔အတြက္ အဓိက ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေတာင္းဆိုခ်က္ ေတြက ကၽြန္ေတာ္ တို႔ကို နိုင္ငံသားအခြင့္အေရးအျပည့္အဝေပးရမွာ။ ဒါနံပါတ္တစ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္ ဒါကိုစစ္ ေကာင္စီက လိုက္ေလ်ာနိုင္မလား သူ႔တို႔ဒါကိုေျပာရဲရဲ့လား"
ဒုကၡသည္ေတြကို အခုလို ျပန္လည္လက္ခံဖို႔ လုပ္ေဆာင္ေနတာဟာ နိုင္ငံတကာစာမ်က္ႏွာမွာ စစ္ေကာင္စီ ကို အျမင္ေကာင္းေအာင္လုပ္ေနတာလို႔ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္က ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္က လုံျခဳံေရးအရ အမည္ မေဖာ္လိုတဲ့ မြတ္စလင္ ရပ္မိရပ္ဖတစ္ဦးကလည္း ယူဆေနပါတယ္။
"ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္ေခၚဖို႔ အစီအစဥ္က်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ယုံၾကည္မႈ သိပ္မရွိပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္ လဲ ဆိုရင္ သူတို႔က ဟန္ျပအေနနဲ႔ နိုင္ငံတကာအျမင္မွာ အျမင္ေကာင္းျပခ်င္လို႔ အဲဒီလိုလုပ္တာလို႔ ယူဆ ပါ တယ္။ အခုဆိုရင္ ေလး၊ ငါးႏွစ္ေတာင္ ရွိၿပီ။ သူတို႔က အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ျပေနတယ္။ ပထမက်ေတာ့ ကို ဗစ္ကိုအေၾကာင္း ျပတယ္။ ဒုတိယက်ေတာ့ ေဒသတြင္း မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ေနတာကို ျပတယ္။ အ ေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေတြ ျပၿပီးတဲ့အခါက်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ရင္ထဲက ျဖဴစင္တဲ့စိတ္ဓာတ္နဲ႔ ေခၚတယ္လို႔ မျမင္ဘူး"
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းမွာ အာရကန္ရိုဟင္ဂ်ာကယ္တင္ေရးတပ္ (ARSA) အဖြဲ႕ကို စစ္တပ္က ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လမွာ နယ္ေျမရွင္းလင္းမႈ စစ္ဆင္ေရး ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္ ေတြ ေနရပ္စြန႔္ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရတာ အခုဆိုရင္ အခ်ိန္ေလးႏွစ္ေက်ာ္ လာပါၿပီ။ အဲဒီနယ္ေျမရွင္းလင္းမႈေတြမွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို လူမ်ိဳးတုံး သတ္ျဖတ္မႈက်ဴးလြန္တယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္နဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ နယ္သာလန္ နိုင္ငံက အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ တရား႐ုံး ICJ မွာ တရားစြဲခံထားရသလို၊ အာဂ်င္တီးနားနိုင္ငံက ဖက္ဒရယ္ တရား႐ုံးမွာလည္း တရားစြဲခံေနရပါတယ္။
"ကၽြန္ေတာ္တို႔အမ်ိဳးေတြ ဟိုမွာ ဒုကၡေရာက္ေနတယ္။ သူတို႔ျပန္လာနိုင္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာင္ သူတို႔ ပိုင္ ဆိုင္ တဲ့ ပစၥည္းေတြက သူတို႔မရွိတာနဲ႔ မရွိေတာ့ပါဘူး"
ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြဟာ ေနရပ္ကို သူတို႔ျပန္ေရာက္ရင္ေတာင္ ပိုင္ဆိုင္ခဲ့တာ မွန္သမၽွ ဘာတစ္ခုမွ မရွိ ေတာ့တာေၾကာင့္ ဘဝအသစ္ျပန္ၿပီး တည္ေဆာက္ရမယ့္ အေျခအေနျဖစ္ေနတယ္လို႔ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ က မြတ္စလင္ ေက်းရြာလူႀကီးတစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။
"ကၽြန္ေတာ္တို႔အမ်ိဳးေတြ ဟိုမွာ ဒုကၡေရာက္ေနတယ္။ သူတို႔ျပန္လာနိုင္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာင္ သူတို႔ ပိုင္ ဆိုင္ တဲ့ ပစၥည္းေတြက သူတို႔မရွိတာနဲ႔ မရွိေတာ့ပါဘူး။ သူတို႔ျပန္လာမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ ဘဝ အသစ္ ျပန္ၿပီး ေတာ့ တည္ေဆာက္ရမယ့္အေျခအေန ရွိေနတာေပါ့"
သူတို႔ရဲ့ေတာင္းဆိုခ်က္ျဖစ္တဲ့ နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္၊ အရင္ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ေနရာေတြမွာ လုံလုံျခဳံျခဳံနဲ႔ လြတ္လပ္စြာ သြားလာေနထိုင္ခြင့္ေပးဖို႔ စတာေတြကို လက္မခံမခ်င္း ေနရပ္ျပန္ဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္နိုင္ဘူးလို႔လည္း ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြက ေျပာၾကပါတယ္။
စစ္ေကာင္စီ ေျပာခြင့္ရ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းကေတာ့ မြတ္စလင္ေတြ ေနရပ္နိုင္ဖို႔ အဆင္သင့္ျပင္ဆင္ၿပီးၿပီ ျဖစ္သလို ၁၉၈၂ နိုင္ငံသားဥပေဒအရ နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရွိတဲ့သူေတြအားလုံး နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ေပးဖို႔လည္း လုပ္ေဆာင္ေဆာင္ေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
"ျပန္လည္လက္ခံေရးအစီအစဥ္ကေတာ့ ယခင္တုန္းကအတိုင္းပဲ ကၽြန္ေတာ္အေနနဲ႔က တံခါးဖြင့္ ထားၿပီး သား ျဖစ္တယ္။ ျပန္လည္လက္ခံနိုင္ဖို႔အတြက္ကလည္း အရင္တုန္းကအတိုင္းပဲ အသင့္ျဖစ္ၿပီး အိမ္ေတြ လည္း ေဆာက္ၿပီးၿပီ။ သို႔ေသာ္ လိုအပ္တဲ့ ဒုကၡသည္ စာရင္းဇယားေတြ အခုအခ်ိန္မေပးေသးဘူး။ ကၽြန္ ေတာ္တို အေန နဲ႔ကေတာ့ နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ကို ၁၉၈၂ နိုင္ငံသား ဥပေဒအရ နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရွိတဲ့ လူေတြ အားလုံးကို နိုင္ငံသား ျဖစ္ခြင့္ေပးမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ နိုင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကလည္း ေျပာထားၿပီးသား ျဖစ္ တယ္။ ဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေလ့လာ ဆန္းစစ္မႈေတြလည္း လက္ေတြ႕လုပ္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္တယ္"
အခုလက္ရွိ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ မြတ္စလင္ေတြဟာလည္း ခရီးသြားလာခြင့္ေတြကို ကန႔္ သတ္ခံထားရတုန္းပဲျဖစ္လို႔ က်န္းမာေရးကိစၥေတြအျပင္ တျခားေဒသတြင္း သြားလာေရးကိစၥေတြမွာ ေတာ္ ေတာ္ေလးကို အခက္အခဲ ျဖစ္ေနၾကတယ္လို႔လည္း မြတ္စလင္ေက်းရြာ လူႀကီးေတြက ေျပာပါတယ္။
ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္မွာ ၿပီးခဲ့တဲ့နိုဝင္ဘာလ ၂၅ ရက္ေန႔ကစလို႔ မြတ္စလင္ေတြကို ခရီးသြားလာခြင့္ ေထာက္ ခံ ခ်က္ ပုံစံ (၄)နဲ႔မွ သြားလာရမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးက ေဒသႏၲရအမိန႔္ထုတ္ၿပီး အခ်ိန္ သုံး လအထိ ကန႔္သတ္လိုက္ပါတယ္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံ၊ ကုတုပေလာင္ဒုကၡသည္စခန္းကို ၂၀၂၀၊ ၾသဂုတ္ ၂၆ ရက္ေန႔က ေတြ႕ရစဥ္ (Photo: MUNIR UZ ZAMAN / AFP)
တစ္ဘက္မွာလည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကေန ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ျပည္ပနိုင္ငံ ေတြကို တရားမဝင္လမ္းေၾကာင္းကေန ထြက္ခြာဖို႔ႀကိဳးစားေနတဲ့ မြတ္စလင္ဒုကၡသည္ေတြကိုလည္း စစ္ ေကာင္စီကေန ဖမ္းဆီးၿပီး ေထာင္ဒဏ္ခ်တာေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင္ဘာ ၁၄ ရက္ေန႔က မေလးရွားနိုင္ငံကို ရိုဟင္ဂ်ာတခ်ိဳ႕ စက္ေလွနဲ႔ထြက္ခြာေနတုန္း ရခိုင္ျပည္ နယ္ မွာ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရသူ ၁၉၀ ေက်ာ္ထဲက ၁၀၉ ဦးဟာလည္း ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ုံးက အလုပ္ၾကမ္းနဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ ငါးႏွစ္စီခ်မွတ္ခံလိုက္ရပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕နယ္မွာ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရတဲ့ မြတ္စလင္ဒုကၡသည္ ၇၆ ဦးထဲက ၃၃ ဦး ဟာလည္း ဒီဇင္ဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔မွာ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕ နယ္တရား႐ုံးကေန ေထာင္ဒဏ္ တစ္ႏွစ္စီ ခ်မွတ္ခံလိုက္ ရပါ တယ္။ သူတို႔ေတြဟာ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ဥပေဒပုဒ္မ-၁၃(၁)၊ ပုဒ္မ-၆(၂)နဲ႔ ပုဒ္မ-၆(၃)ေတြနဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ခံရတာပါ။ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လက္ခံေရး စစ္ေကာင္စီက စီစဥ္ေနတယ္ဆိုေပမယ့္ တစ္ဘက္မွာလည္း အဖမ္းခံရတာေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ေနရပ္ျပန္ေရး ကိစၥက အခုခ်ိန္ထိ မေရမရာ ျဖစ္ေနတုန္း ပါပဲ။
2022-01-11
ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ေတြကေန ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ စစ္တပ္က နယ္ေၿမ ရွင္းလင္းေရး လုပ္ခဲ့တုန္းက တစ္ဘက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း နီးစပ္ရာ ဒုကၡသည္စခန္း ေတြကို ထြက္ေျပးခဲ့ရတဲ့ မြတ္စလင္ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္လာနိုင္ဖို႔ အဆင္သင့္ျပင္ဆင္ထားတယ္လို႔ စစ္ေကာင္စီေျပာခြင့္ရ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းက RFA ကိုေျပာပါတယ္။
မြတ္စလင္ဒုကၡသည္ေတြကေတာ့ အခုလိုစစ္ေကာင္စီက လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြကို အယုံအၾကည္ မရွိဘူးလို႔ ေျပာေနၾကပါတယ္။ စစ္ေကာင္စီတပ္ေတြက ျပည္သူေတြကို ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္ေနတဲ့ အခုလို အ ခ်ိန္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္လက္ခံေရး ေဆာင္ရြက္ေနတာကို အယုံအၾကည္မရွိဘူးလို႔ Rohingya Youth Association ထူေထာင္သူ ဦးခင္ေမာင္က ေျပာပါတယ္။
"အခုထိ စစ္ေကာင္စီက လူေတြကိုရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီကိစၥဟာၿပီးနိုင္မလား။ အဲ့ ဒါကိုလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ ေမးခြန္းထုတ္ဖို႔ လိုတဲ့အခ်ိန္ေရာက္ေနပါၿပီ။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဒီကိစၥကို ကၽြန္ ေတာ္ တို႔ လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔ ယုံၾကည္လို႔မရဘူး။ စစ္တပ္ရဲ့ဖန္တီးမႈအကြက္ကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ သိၿပီးသားပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ေနရပ္ျပန္ဖို႔အတြက္ အဓိက ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေတာင္းဆိုခ်က္ ေတြက ကၽြန္ေတာ္ တို႔ကို နိုင္ငံသားအခြင့္အေရးအျပည့္အဝေပးရမွာ။ ဒါနံပါတ္တစ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္ ဒါကိုစစ္ ေကာင္စီက လိုက္ေလ်ာနိုင္မလား သူ႔တို႔ဒါကိုေျပာရဲရဲ့လား"
ဒုကၡသည္ေတြကို အခုလို ျပန္လည္လက္ခံဖို႔ လုပ္ေဆာင္ေနတာဟာ နိုင္ငံတကာစာမ်က္ႏွာမွာ စစ္ေကာင္စီ ကို အျမင္ေကာင္းေအာင္လုပ္ေနတာလို႔ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္က ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္က လုံျခဳံေရးအရ အမည္ မေဖာ္လိုတဲ့ မြတ္စလင္ ရပ္မိရပ္ဖတစ္ဦးကလည္း ယူဆေနပါတယ္။
"ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္ေခၚဖို႔ အစီအစဥ္က်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ယုံၾကည္မႈ သိပ္မရွိပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္ လဲ ဆိုရင္ သူတို႔က ဟန္ျပအေနနဲ႔ နိုင္ငံတကာအျမင္မွာ အျမင္ေကာင္းျပခ်င္လို႔ အဲဒီလိုလုပ္တာလို႔ ယူဆ ပါ တယ္။ အခုဆိုရင္ ေလး၊ ငါးႏွစ္ေတာင္ ရွိၿပီ။ သူတို႔က အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ျပေနတယ္။ ပထမက်ေတာ့ ကို ဗစ္ကိုအေၾကာင္း ျပတယ္။ ဒုတိယက်ေတာ့ ေဒသတြင္း မတည္မၿငိမ္ျဖစ္ေနတာကို ျပတယ္။ အ ေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေတြ ျပၿပီးတဲ့အခါက်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ရင္ထဲက ျဖဴစင္တဲ့စိတ္ဓာတ္နဲ႔ ေခၚတယ္လို႔ မျမင္ဘူး"
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းမွာ အာရကန္ရိုဟင္ဂ်ာကယ္တင္ေရးတပ္ (ARSA) အဖြဲ႕ကို စစ္တပ္က ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လမွာ နယ္ေျမရွင္းလင္းမႈ စစ္ဆင္ေရး ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္ ေတြ ေနရပ္စြန႔္ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရတာ အခုဆိုရင္ အခ်ိန္ေလးႏွစ္ေက်ာ္ လာပါၿပီ။ အဲဒီနယ္ေျမရွင္းလင္းမႈေတြမွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို လူမ်ိဳးတုံး သတ္ျဖတ္မႈက်ဴးလြန္တယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္နဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ နယ္သာလန္ နိုင္ငံက အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ တရား႐ုံး ICJ မွာ တရားစြဲခံထားရသလို၊ အာဂ်င္တီးနားနိုင္ငံက ဖက္ဒရယ္ တရား႐ုံးမွာလည္း တရားစြဲခံေနရပါတယ္။
"ကၽြန္ေတာ္တို႔အမ်ိဳးေတြ ဟိုမွာ ဒုကၡေရာက္ေနတယ္။ သူတို႔ျပန္လာနိုင္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာင္ သူတို႔ ပိုင္ ဆိုင္ တဲ့ ပစၥည္းေတြက သူတို႔မရွိတာနဲ႔ မရွိေတာ့ပါဘူး"
ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြဟာ ေနရပ္ကို သူတို႔ျပန္ေရာက္ရင္ေတာင္ ပိုင္ဆိုင္ခဲ့တာ မွန္သမၽွ ဘာတစ္ခုမွ မရွိ ေတာ့တာေၾကာင့္ ဘဝအသစ္ျပန္ၿပီး တည္ေဆာက္ရမယ့္ အေျခအေနျဖစ္ေနတယ္လို႔ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ က မြတ္စလင္ ေက်းရြာလူႀကီးတစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။
"ကၽြန္ေတာ္တို႔အမ်ိဳးေတြ ဟိုမွာ ဒုကၡေရာက္ေနတယ္။ သူတို႔ျပန္လာနိုင္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာင္ သူတို႔ ပိုင္ ဆိုင္ တဲ့ ပစၥည္းေတြက သူတို႔မရွိတာနဲ႔ မရွိေတာ့ပါဘူး။ သူတို႔ျပန္လာမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ ဘဝ အသစ္ ျပန္ၿပီး ေတာ့ တည္ေဆာက္ရမယ့္အေျခအေန ရွိေနတာေပါ့"
သူတို႔ရဲ့ေတာင္းဆိုခ်က္ျဖစ္တဲ့ နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္၊ အရင္ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ေနရာေတြမွာ လုံလုံျခဳံျခဳံနဲ႔ လြတ္လပ္စြာ သြားလာေနထိုင္ခြင့္ေပးဖို႔ စတာေတြကို လက္မခံမခ်င္း ေနရပ္ျပန္ဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္နိုင္ဘူးလို႔လည္း ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြက ေျပာၾကပါတယ္။
စစ္ေကာင္စီ ေျပာခြင့္ရ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းကေတာ့ မြတ္စလင္ေတြ ေနရပ္နိုင္ဖို႔ အဆင္သင့္ျပင္ဆင္ၿပီးၿပီ ျဖစ္သလို ၁၉၈၂ နိုင္ငံသားဥပေဒအရ နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရွိတဲ့သူေတြအားလုံး နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ေပးဖို႔လည္း လုပ္ေဆာင္ေဆာင္ေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
"ျပန္လည္လက္ခံေရးအစီအစဥ္ကေတာ့ ယခင္တုန္းကအတိုင္းပဲ ကၽြန္ေတာ္အေနနဲ႔က တံခါးဖြင့္ ထားၿပီး သား ျဖစ္တယ္။ ျပန္လည္လက္ခံနိုင္ဖို႔အတြက္ကလည္း အရင္တုန္းကအတိုင္းပဲ အသင့္ျဖစ္ၿပီး အိမ္ေတြ လည္း ေဆာက္ၿပီးၿပီ။ သို႔ေသာ္ လိုအပ္တဲ့ ဒုကၡသည္ စာရင္းဇယားေတြ အခုအခ်ိန္မေပးေသးဘူး။ ကၽြန္ ေတာ္တို အေန နဲ႔ကေတာ့ နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ကို ၁၉၈၂ နိုင္ငံသား ဥပေဒအရ နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရွိတဲ့ လူေတြ အားလုံးကို နိုင္ငံသား ျဖစ္ခြင့္ေပးမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ နိုင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကလည္း ေျပာထားၿပီးသား ျဖစ္ တယ္။ ဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေလ့လာ ဆန္းစစ္မႈေတြလည္း လက္ေတြ႕လုပ္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္တယ္"
အခုလက္ရွိ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ မြတ္စလင္ေတြဟာလည္း ခရီးသြားလာခြင့္ေတြကို ကန႔္ သတ္ခံထားရတုန္းပဲျဖစ္လို႔ က်န္းမာေရးကိစၥေတြအျပင္ တျခားေဒသတြင္း သြားလာေရးကိစၥေတြမွာ ေတာ္ ေတာ္ေလးကို အခက္အခဲ ျဖစ္ေနၾကတယ္လို႔လည္း မြတ္စလင္ေက်းရြာ လူႀကီးေတြက ေျပာပါတယ္။
ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္မွာ ၿပီးခဲ့တဲ့နိုဝင္ဘာလ ၂၅ ရက္ေန႔ကစလို႔ မြတ္စလင္ေတြကို ခရီးသြားလာခြင့္ ေထာက္ ခံ ခ်က္ ပုံစံ (၄)နဲ႔မွ သြားလာရမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးက ေဒသႏၲရအမိန႔္ထုတ္ၿပီး အခ်ိန္ သုံး လအထိ ကန႔္သတ္လိုက္ပါတယ္။
တစ္ဘက္မွာလည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကေန ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ျပည္ပနိုင္ငံ ေတြကို တရားမဝင္လမ္းေၾကာင္းကေန ထြက္ခြာဖို႔ႀကိဳးစားေနတဲ့ မြတ္စလင္ဒုကၡသည္ေတြကိုလည္း စစ္ ေကာင္စီကေန ဖမ္းဆီးၿပီး ေထာင္ဒဏ္ခ်တာေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင္ဘာ ၁၄ ရက္ေန႔က မေလးရွားနိုင္ငံကို ရိုဟင္ဂ်ာတခ်ိဳ႕ စက္ေလွနဲ႔ထြက္ခြာေနတုန္း ရခိုင္ျပည္ နယ္ မွာ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရသူ ၁၉၀ ေက်ာ္ထဲက ၁၀၉ ဦးဟာလည္း ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ တရား႐ုံးက အလုပ္ၾကမ္းနဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ ငါးႏွစ္စီခ်မွတ္ခံလိုက္ရပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕နယ္မွာ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရတဲ့ မြတ္စလင္ဒုကၡသည္ ၇၆ ဦးထဲက ၃၃ ဦး ဟာလည္း ဒီဇင္ဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔မွာ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕ နယ္တရား႐ုံးကေန ေထာင္ဒဏ္ တစ္ႏွစ္စီ ခ်မွတ္ခံလိုက္ ရပါ တယ္။ သူတို႔ေတြဟာ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ဥပေဒပုဒ္မ-၁၃(၁)၊ ပုဒ္မ-၆(၂)နဲ႔ ပုဒ္မ-၆(၃)ေတြနဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ ခ်မွတ္ခံရတာပါ။ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လက္ခံေရး စစ္ေကာင္စီက စီစဥ္ေနတယ္ဆိုေပမယ့္ တစ္ဘက္မွာလည္း အဖမ္းခံရတာေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ေနရပ္ျပန္ေရး ကိစၥက အခုခ်ိန္ထိ မေရမရာ ျဖစ္ေနတုန္း ပါပဲ။
Link : Here
No comments:
Post a Comment