အိုင္စီစီေရာက္ တပ္မေတာ္သားႏွစ္ဦးကို ျပန္ေတာင္းယူ မယ္ လို႔ အစိုးရ ေျပာ

လြတ္လပ္တဲ့အာရွအသံ ( RFA )

ျမန္မာဌာန | သတင္းမ်ား
သက္စုေအာင္
2020-10-14

ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာအေျမာက္အမ်ားကို ကိုယ္တိုင္သတ္ျဖတ္ခဲ့တယ္လို႔ ဝန္ခံထားတဲ့ တပ္ မေတာ္သားႏွစ္ဦးဟာ၊ လက္ရွိ နိုင္ငံတကာရာဇဝတ္ခုံ႐ုံး အိုင္စီစီကို ေရာက္၊ မေရာက္ အျငင္းပြားမႈေတြ ရွိေန ၿပီး၊ တကယ္လို႔ ေရာက္ေနတယ္ဆိုရင္ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ သူတို႔ႏွစ္ဦးကို သံတမန္နည္းနဲ႔ တရားဝင္ ျပန္ ေတာင္းယူသြားမယ္လို႔ သမၼတ႐ုံး ေျပာခြင့္ရ ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာလိုက္ပါတယ္။

နိုင္ငံတကာဥပေဒေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူေတြကေတာ့ တစ္ျခားနိုင္ငံကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ သုံ႔ပန္းကို ျပန္ေတာင္းဖို႔ ဆိုရာမွာ၊ ႏွစ္နိုင္ငံသေဘာတူစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ထိုးတာမ်ိဳးမရွိတဲ့အတြက္ လက္ေတြ႕မျဖစ္နိုင္ဘူးလို႔ သုံးသပ္ ပါတယ္။

ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာအေျမာက္အမ်ားကို သတ္ျဖတ္တဲ့အထဲ ကိုယ္တိုင္ပါဝင္ခဲ့တယ္လို႔ ဝန္ခံထားတဲ့ တပ္မေတာ္သားႏွစ္ေယာက္ နိုင္ငံတကာရာဇဝတ္ခုံ႐ုံး အိုင္စီစီ ကို ေရာက္ရွိေနျခင္းရွိ၊ မရွိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ ကိုေရာ၊ နယ္သာလန္နိုင္ငံကိုေရာ တရားဝင္ သံတမန္လမ္းေၾကာင္းကေန ေမးထားၿပီး၊ အမွန္တကယ္ ေရာက္ ေနတယ္ဆိုရင္ ျပန္ေတာင္းယူသြားမယ္လို႔ နိုင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ုံး ေျပာခြင့္ရသူ ဦးေဇာ္ေဌးက ေအာက္တိုဘာ ၁၀ ရက္ေန႔ကလုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာလိုက္တာပါ။

“ဒီအေပၚမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကိုလည္း ေမးထားတယ္ နယ္သာလန္ဘက္ကိုလည္း ေမးထားပါတယ္၊တရား ဝင္ ေမးခိုင္းထားတယ္၊ တရားဝင္ေမးၿပီးေတာ့ တရားဝင္ရွိတယ္ဆိုရင္ က်ေတာ္တို႔ access ေတာင္းမွာျဖစ္ တယ္၊ ကိုယ့္တိုင္းျပည္က ကိုယ့္နိုင္ငံက စစ္သုံ႔ပန္းျဖစ္ၿပီး အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕စည္းေတြ ဖမ္းသြားတာခံရ တဲ့သူ ကို က်ေတာ္တို႔ ျပန္ေတာင္းမွာျဖစ္တယ္၊ သူတို႔ရဲ့ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေကာင္းရဲ့လား၊ ေနာက္တစ္ ခု က သူ႔အျပင္ေပါ့ေနာ္ ဟိုသူရဲ့ က်န္တဲ့ စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ အေနအထားေတြကို ဒါေတြကိုလည္း ကာကြယ္ေပးဖို႔ လိုတယ္ အစိုးရအေနနဲ႔ အဲဒါေလးပါ”

နိုင္ငံတကာ ဥပေဒေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူေတြကေတာ့ တစ္နိုင္ငံနဲ႔ တစ္နိုင္ငံ အျပန္အလွန္ အက်ဥ္းသား လဲ လွယ္ေရး၊ ရာဇဝတ္မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စာခ်ဳပ္ေတြရွိမွသာ အက်ဥ္းသားေတြကို ျပန္ေတာင္းယူလို႔ရမွာ ျဖစ္တယ္ လို႔ ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာနိုင္ငံအေနနဲ႔ အဲဒီလို သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုထားတာမ်ိဳး မရွိတဲ့အတြက္ ျပန္ေတာင္းယူဖို႔ လက္ေတြ႕ မျဖစ္နိုင္ဘူးလို႔ ျမန္မာနိုင္ငံ လြတ္လပ္ေသာေရွ႕ေနမ်ားအသင္း ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္၊ ျမန္မာနိုင္ငံ တရား လႊတ္ေတာ္ ေရွ႕ေနမ်ားေကာင္စီ အတြင္းေရးမႉး ဦးခင္ေမာင္ေဇာ္က ေျပာပါတယ္။

“သူတို႔ကို ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ တိုင္းျပည္နဲ႔ ကိုယ္နဲ႔အၾကားမွာ အဲလိုသေဘာတူညီခ်က္ေပါ့ေနာ္၊ ရာဇဝတ္သား လဲလွယ္ေရးတို႔ စာခ်ဳပ္ေတြရွိရင္ေတာ့ တစ္မ်ိဳးေပါ့၊ အဲလိုမဟုတ္ရင္ က်ေတာ္တို႔က သူတို႔ကို ေတာင္းလို႔မရ ဘူးဗ်၊ ေနာက္ အိုင္စီစီကို က်ေတာ္တို႔က အသိအမွတ္မျပဳဘူးလို႔ ေျပာထားတယ္ဗ်၊ အိုင္စီစီကို လတ္မွတ္မ ထိုးထားေတာ့ အိုင္စီစီရဲ့ စစ္ေဆးခ်က္ေတြ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြက က်ေတာ္တို႔ေပၚမွာ စည္းေႏွာင္မႈမရွိဘူးလို႔ အေစာႀကီးကတည္းက ေျပာထားတယ္၊ အဲေတာ့ အိုင္စီစီမွာလာၿပီးေတာ့ သက္ေသခံမယ့္ လူကို က်ဴပ္တို႔ကို ေပးပါဆိုၿပီး ေတာင္းခြင့္မရွိဘူးနဲ႔တူတယ္၊ကိုယ္ကမွ ျငင္းပယ္ထားတာကို သူ႔ကို”

ဒါ့အျပင္ အဲဒီတပ္မေတာ္သားႏွစ္ဦးက အိုင္စီစီမွာ သက္ေသအျဖစ္ထြက္ဆိုလာတယ္ဆိုရင္လည္း ျမန္မာနိုင္ငံ အေနနဲ႔ အိုင္စီစီမွာ လတ္မွတ္ထိုးမထားတဲ့အတြက္ အဲဒီမွာ သက္ေသခံမယ့္သူေတြကို ျပန္ေပးပါဆိုၿပီးေတာင္း ခံခြင့္မရွိဘူးလို႔ ဦးခင္ေမာင္ေဇာ္က ဆက္လက္ရွင္းျပပါတယ္။

နိုင္ငံတကာအေတြ႕အၾကဳံရွိတဲ့ ဥပေဒပါရဂူဘြဲ႕ရ ေဒါက္တာအင္ဒ႐ူး ငုံက်ဳန္းလ်ံ ကေတာ့ နယ္သာလန္နိုင္ငံ သဟိက္ၿမိဳ႕ နိုင္ငံတကာရာဇဝတ္ခုံ႐ုံး အိုင္စီစီမွာ တပ္မေတာ္သားႏွစ္ဦး ေရာက္၊ မေရာက္ကို သံတမန္နည္း လမ္းအရ ေမးျမန္းတာက နိုင္ငံတကာဥပေဒအရဆိုရင္ မွန္ကန္တယ္ လို႔ သုံးသပ္ပါတယ္။

“က်ေတာ္နားလည္တဲ့ နိုင္ငံတကာ ဥပေဒအရ ဆိုရင္ နံပါတ္ ၁ Counsellor Access ဆိုတာရွိတယ္၊ Counsellor ပဲ သူတို႔ကို အရင္ဆုံးေတြ႕ခြင့္ရွိတယ္၊ နံပါတ္ ၂ Counsellor Access ေတြ႕ၿပီးမွ သူတို႔ကို ေရွ႕ေန ငွားေပးရမလား မဟုတ္ရင္ Counsellor Access လုပ္ၿပီးမွ သူတို႔ကို ဘယ္လိုတရားစြဲမလား မစြဲဘူးလား ဆို တာ အမွန္ကေပၚမွာ၊အခုခ်ိန္မွာ အဲဒီဘက္တရား႐ုံးက ဘာမွထုတ္ျပန္တာမရွိဘူး၊ မရွိေတာ့ က်ေတာ္တို႔က ဘာမွေျပာလို႔မရဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ ကိုေဇာ္ေဌး ေျပာတဲ့ဟာက နိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးနဲ႔ နိုင္ငံတကာဥပေဒ အရကေတာ့ မွန္တယ္၊ ျပန္ေတာင္းလို႔ ရ၊ မရဆိုတာကေတာ့ ဟိုးအေဝးႀကီးမွာရွိေသးတယ္”

နိုင္ငံတကာရာဇဝတ္ခုံ႐ုံး အိုင္စီစီ ကိုေရာက္ေနတဲ့ တပ္မေတာ္သားႏွစ္ဦးကို ျပန္ေတာင္းဖို႔ကိစၥ ဘာေတြ လက္ ေတြ႕ေဆာင္ရြက္ေနသလဲဆိုတာ သိနိုင္ဖို႔အတြက္ နိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႕ အစည္း မ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးဦးစီးဌာန ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးခ်မ္းေအးကို RFA က ဖုန္းနဲ႔အႀကိမ္ႀကိမ္ ဆက္ သြယ္ခဲ့ေပ မယ့္ အဆက္အသြယ္ မရခဲ့ပါဘူး။

တပ္မေတာ္သားေဟာင္းေတြျဖစ္တဲ့ တပ္သား မ်ိဳးဝင္းထြန္းနဲ႔ တပ္သား ေဇာ္နိုင္ထြန္းတို႔ဟာ ေအေအ အဖြဲ႕ရဲ့ ထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရသူေတြျဖစ္ၿပီး၊ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္က ဘူးသီးေတာင္နဲ႔ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ တပ္မေတာ္က က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြကို အစုအျပဳံလိုက္သတ္ျဖတ္ရာမွာ ကိုယ္တိုင္ပါဝင္ခဲ့တယ္ဆိုၿပီး ေအေ အအဖြဲ႕က ထုတ္ျပန္တဲ့ ေမလ ၂၈ ရက္ေန႔ ႐ုပ္သံဗီဒီယိုမွာ ထြက္ဆိုထားတာပါ။

စက္တင္ဘာ ၈ ရက္ေန႔မွာေတာ့ နယူေယာက္တိုင္းမ္ သတင္းစာႀကီးက “အဲဒီတပ္မေတာ္သားႏွစ္ေယာက္ကို နယ္သာလန္နိုင္ငံ သဟိတ္ၿမိဳ႕မွာရွိတဲ့ နိုင္ငံတကာရာဇဝတ္ခုံ႐ုံး အိုင္စီစီမွာ ထိန္းသိမ္းထားေၾကာင္း” တစ္ ကမၻာလုံးသိေအာင္ ထုတ္ေဖာ္‌ေရးသားခဲ့ပါတယ္။

Aljazeera နဲ႔ CBC သတင္းမီဒီယာႀကီးႏွစ္ခုကေတာ့ “အိုင္စီစီေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ ဖာဒီက အဲဒီတပ္သားႏွစ္ ေယာက္ဟာ အိုင္စီစီလက္ထဲမွာ မရွိဘူး” လို႔ ျငင္းဆိုခ်က္ကို ထုတ္လႊင့္ခဲ့ပါတယ္။

ဒီလိုျငင္းဆိုမႈေတြရွိေနေပမယ့္ ဒီတပ္မေတာ္သားႏွစ္ဦးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့အေျခအေနကို ေလ့လာေစာင့္ ၾကည့္ေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ျဖစ္တဲ့ Fortify Rights ရဲ့တည္ေထာင္သူ Mathew Smith က ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ ပိုင္းက RFA နဲ႔ သီးသန႔္အင္တာဗ်ဴးမွာ “အဲဒီတပ္မေတာ္သားႏွစ္ေယာက္ဟာ နယ္သာလန္နိုင္ငံ သဟိတ္ၿမိဳ႕ မွာ ရွိေနေၾကာင္း၊ သူတို႔ဟာ ျမန္မာနယ္စပ္ကေန ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကို သြားေရာက္ၿပီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္ စပ္ လုံျခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕ကို ဆက္သြယ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ အဲဒီေနာက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရက အိုင္စီစီကို ဆက္သြယ္ၿပီး နယ္သာလန္နိုင္ငံကို ပို႔ေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း” ထပ္မံအတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။

တပ္မေတာ္ ေျပာခြင့္ရသူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းကေတာ “တကယ္လို႔ တပ္သားႏွစ္ဦး အိုင္စီစီကို ေရာက္ခဲ့ ရင္ လည္း အဲဒီကို ပို႔ေပးသူနဲ႔ လက္ခံသူေတြဟာ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ တရားစီရင္ေရးစနစ္နဲ႔ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ေစာ္ကားတာျဖစ္ေၾကာင္း၊ လက္ခံထားတဲ့သူေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာနိုင္ငံအစိုးရကို တရားဝင္လြဲေျပာင္းေပးရမယ္” လို႔ စက္တင္ဘာလ ၂၇ ရက္ေန႔က အြန္လိုင္းကတဆင့္ က်င္းပတဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာၾကားထားပါတယ္။

ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးခင္ေမာင္ေဇာ္က “ျမန္မာနိုင္ငံဟာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္းကို လတ္မွတ္ထိုးထားတဲ့အတြက္၊ လူ႔အခြင့္ေရး ခ်ိဳးေဖာက္တာမွန္သမၽွကို နိုင္ငံတကာကေန အေရးယူေျဖရွင္းခြင့္ရွိတယ္” လို႔ မွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။

“တရားမၽွတမႈကို ရရွိဖို႔အတြက္ နိုင္ငံတစ္ခုခ်င္းမွာ အဲဒီနိုင္ငံရဲ့ ေဘာင္အတြင္းမွာ ရနိုင္ရင္ရေပါ့ဗ်ာ၊ မရနိုင္ရင္ အဲဒီဥစၥာကို နိုင္ငံတကာေဘာင္ ေရာက္သြားမွာေပါ့၊ ဘာလို႔တုန္းဆိုေတာ့ က်ေတာ္တို႔နိုင္ငံက ကုလသမဂၢ နိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးေၾကညာစာတမ္း လတ္မွတ္ထိုးထားၿပီးသား အဲေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ တာမွန္သမၽွ ကုစားခြင့္ရွိရမယ္၊ အဲဒီကုစားခြင့္ကို ျပည္တြင္းကမေပးနိုင္ရင္ နိုင္ငံတကာမွာ အဲဒီကုစားခြင့္ကို ရွာႀကံတာကို အျပစ္ေျပာလို႔မရဘူးဗ်”

ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ အစုအျပဳံလိုက္သတ္ျဖတ္ခံရတဲ့ သတင္းေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တပ္မေတာ္ ဘ က္ကေတာ့ “အစိုးရက ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ လြတ္လပ္ေသာစုံစမ္းေရးေကာ္မရွင္ ICOE ရဲ့ အစီရင္ခံစာပါ အႀကံျပဳ ခ်က္ေတြအတိုင္း စုံစမ္းစစ္ေဆးေနၿပီး၊ လက္ရွိအခက္အခဲက စုံစမ္းစစ္ေဆးရမယ့္ ေနရာေတြမွာ တိုက္ပြဲေတြ ၿဖစ္ပြားေနတာနဲ႔ ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကာလျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးကို ေျမျပင္မွာ က်ယ္က်ယ္ျပန႔္ ၿပန႔္ မလုပ္ေဆာင္နိုင္ေသးဘူး” လို႔ မီဒီယာေတြကို ေျပာထားပါတယ္။

စစ္သား ႏွစ္ဦး နယ္သာလန္နိုင္ငံ ေရာက္ရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ နယ္သာ လန္သံ႐ုံးကို ေမးျမန္းဖို႔ ဒီေကေန႔ ႀကိဳးစားခဲ့ေပမယ့္ တယ္လီဖုန္း ဆက္သြယ္လို႔မရခဲ့ပါဘူး။

တပ္မေတာ္သားႏွစ္ဦး အိုင္စီစီမွာ တကယ္ေရာက္ေနသလား၊ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕တခ်ိဳ႕ သုံးသပ္ေနၾကသလို အိုင္စီစီမွာ သက္ေသထြက္ဆိုလာမလားဆိုတာကိုေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

Link: Here