စစ္ေတြက ရိုဟင္ဂ်ာတစ္ဦး အမတ္ေလာင္းေလၽွာက္လႊာ ပယ္ခ်ခံရ

လြတ္လပ္တဲ့အာရွအသံ ( RFA )
ျမန္မာဌာန | သတင္းမ်ား သန႔္ဇင္ဦး
2020-08-14


ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးပါတီကေန ရခိုင္ျပည္နယ္ စစ္ေတြၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္မွာ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ဖို႔ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ေလၽွာက္လႊာ တင္ထားတဲ့ ဦးအဓူေရာ္ရွိကို စစ္ေတြခရိုင္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အျဖစ္ကေန ပယ္ခ်လိုက္ပါတယ္။



သူ႔ရဲ့ မိဘေတြဟာ သူ႔ကို ေမြးဖြားစဥ္က နိုင္ငံသားမဟုတ္ဘူးဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ ေကာ္မရွင္က ပယ္ ခ်လိုက္တာျဖစ္တယ္လို႔ ဦးအဓူေရာ္ရွိက ေျပာပါတယ္။

"ကၽြန္ေတာ့အေဖက ဝန္ထမ္းျဖစ္တယ္၊ ကၽြန္ေတာ့အေဖက ကၽြန္ေတာ္မေမြးခင္ကတည္းက အစိုးရဝန္ ထမ္း အရာရွိတစ္ဦးျဖစ္တယ္၊ ေရယာဥ္ဦးစီးဌာနမွာ ေရယာဥ္အုပ္၊ ၃၈ ႏွစ္အထိ အစိုးရဌာနမွာ အလုပ္ လုပ္ခဲ့ တယ္၊ ပင္စင္ရခဲ့တယ္၊ ကၽြန္ေတာ့အေမက လက္ရွိအခ်ိန္ထိ ပင္စင္က စားေနတုန္းပဲ၊ ေနာက္ တစ္ခ်က္က ကၽြန္ေတာ့အေမက အခုလက္ရွိ (နိုင္) ကိုင္ထားတယ္၊ ကၽြန္ေတာ္ေျပာတာက ကၽြန္ေတာ့ အေမက ဘာျဖစ္ လို႔ (နိုင္)ရခဲ့တာလဲ၊ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ့အေမရဲ့ ဒီ အမတ သုံးေခါက္ ခ်ိဳးက မွန္ကန္လို႔၊ အဲအ ခ်ိန္က နိုင္ငံသားျဖစ္လို႔ ကၽြန္ေတာ့အေမက အခုမွ (နိုင္) ရထားဆိုေတာ့ ကၽြန္ ေတာ္မေမြးခင္ကတည္းက နိုင္ငံသားတစ္ေယာက္ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ သူတို႔ကိုေျပာေပးလိုက္ တယ္၊ အဲေတာ့ သူတို႔က တစ္ခုပဲေျပာ တာက “ဆရာေျပာတာေတာ့ လက္ခံတယ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာက်ေတာ့ ခင္ဗ်ားရဲ့မိဘကို နိုင္ငံသားအျဖစ္ ဆုံး ၿဖတ္ခ်က္ခ်ဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ အခြင့္မရွိတဲ့အတြက္ ဆရာကို ဒီ ကေန ပယ္ခ်ေပးမယ္၊ အဲဒါကိုသေဘာမတူ ရင္ အယူခံတက္လို႔ရပါတယ္”ဆိုၿပီး သူတို႔ကေျပာခဲ့တယ္။"

ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးအဓူေရာ္ရွိရဲ့ ဖခင္ျဖစ္သူဟာ အစိုးရ ေရယာဥ္ဦးစီးဌာနမွာ ေရယာဥ္ အုပ္အေနနဲ႔ ၃၈ ႏွစ္ အထိ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ၿပီး ပင္စင္ရခဲ့တဲ့ အရာရွိႀကီးတစ္ေယာက္ ျဖစ္တယ္လို႔ သိရ ပါတယ္။

သူမေမြးခင္ကတည္းက မိဘေတြဟာ ျမန္မာနိုင္ငံသား ခံယူခဲ့ေၾကာင္း အေထာက္အထားေတြနဲ႔ တင္ျပခဲ့ေပ မယ့္လည္း အခုလို ပယ္ခ်ခံခဲ့ရတာလို႔ သူက ဆိုပါတယ္။

ထပ္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ထံကို အယူခံ ဆက္တင္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။

သုံးေခါက္ခ်ိဳးမွတ္ပုံတင္ ကိုင္ထားတဲ့ အျခားသူေတြကို နိုင္ငံသားလို႔ သတ္မွတ္ၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္ေတြ ကိုမွ ဘာေၾကာင့္ နိုင္ငံသားအျဖစ္ မသတ္မွတ္လဲဆိုတာ ဦးအဓူေရာ္ရွိက ေမးခြန္းထုတ္ပါတယ္။

"ေနာက္တစ္ခု လူေတြ ကၽြန္ေတာ့ကို ေမးတယ္၊ ခင္ဗ်ားကိုပယ္ခ်တာက မြတ္စလင္မိုလို႔လား၊ ခြဲျခားမႈ လား၊ ရိုဟင္ဂ်ာမိုလို႔လား ကၽြန္ေတာ့ကိုေမးတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ အေျဖမေပးနိုင္ဘူး၊ ကၽြန္ ေတာ္ဘာ ေၿပာရမလဲမသိဘူး၊ ကၽြန္ေတာ္ခံစားေနရတာက ဘာျဖစ္လို႔ အလားတူကတ္နဲ႔ အျခားသူေတြ က ဝင္လို႔ရ တယ္၊ အျခားသူေတြကို နိုင္ငံသားလို႔ သတ္မွတ္တယ္၊ အလားတူကတ္ ကိုင္ေဆာင္တဲ့ ကၽြန္ ေတာ္တို႔ မြတ္ စလင္ျဖစ္ျဖစ္ ရိုဟင္ဂ်ာျဖစ္ျဖစ္ ဘာျဖစ္လို႔ သူတို႔ နိုင္ငံသားအျဖစ္ မသတ္မွတ္တာ လဲ။ လက္မခံတာ လဲဆို တာ ေမးခြန္းထုတ္စရာျဖစ္တယ္၊ အေျဖကေတာ့ ရွာမေတြ႕ဘူး၊ အေျဖက ဘယ္သူ ေပးနိုင္မလဲ အဲဒါလည္း ကၽြန္ေတာ္မသိဘူး၊ ဒီ ၈၈ ခုႏွစ္မတိုင္ခင္ကတည္းက မည္သူမဆို ဒီသုံးေခါက္ ခ်ိဳး ကိုင္ထားတဲ့ မိဘျဖစ္ျဖစ္ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ျဖစ္ျဖစ္ သူတို႔က ေရြးေကာက္ပြဲ ၿပိဳင္လို႔ရတယ္၊ သူတို႔ ဘာ ၿဖစ္လို႔ ဥပေဒနဲ႔ညီတာလဲ၊ ကၽြန္ေတာ့ မိဘလည္း အလားတူမွတ္ပုံတင္ကိုင္ထားၿပီး ဘာလို႔ျဖစ္ဥပေဒ နဲ႔ မညီတာလဲဆိုတာ ေမးခြန္းထုတ္စရာျဖစ္တယ္။"

ဒီလို ပယ္ခ်ခံရတာ ပထမဆုံးအႀကိမ္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။

၂၀၁၅ ခုႏွစ္က စစ္ေတြၿမိဳ႕ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းအျဖစ္ ေလၽွာက္ထားမႈကို ခရိုင္ ေကာ္မရွင္က ပယ္ခ်တဲ့အတြက္ အယူခံဝင္ရာမွာ ျပည္နယ္ေကာ္မရွင္ကလည္း ပယ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။

အေရွ႕ေတာင္အာရွ အေျခစိုက္ Fortify Rights အဖြဲ႕ရဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးသုေတသီ နစ္ကီ ဒိုင္းမြန္းက ေရြးေကာက္ပြဲဝင္မယ့္သူဟာ ရိုဟင္ဂ်ာျဖစ္တာေၾကာင့္ အခုလိုျငင္းပယ္ခံရတာ ျဖစ္တယ္လို႔ သုံး သပ္ပါတယ္။

"ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္ျဖစ္လို႔ပဲ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကေန ျငင္းပယ္လိုက္တယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရး ရႈေထာင့္အရ သုံးသပ္လို႔ရတယ္၊ အရင္တုန္းက ပယ္ခ်တုန္းကလည္း ဒီအေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ပဲ ပယ္ခ် တယ္၊ လက္ရွိလည္း ဒီအေၾကာင္းျပန္ခ်က္နဲ႔ပဲ ပယ္ခ်တဲ့ဟာမ်ိဳးက ကၽြန္ေတာ္တို႔က ဒီမိုကေရစီအစိုးရ လက္ထက္မွာ အမ်ားႀကီးေမၽွာ္လင့္တယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒီ NLD အစိုးရလက္ထက္မွာ အမ်ားႀကီးေမၽွာ္လင့္ တယ္ေပါ့ေနာ္၊ အဲေတာ့ ဒါသူ႔အခြင့္အေရးအရ သူ႔ပါတီကလည္း တရားဝင္မွတ္ပုံတင္ထားတဲ့ ပါတီျဖစ္ တယ္၊ အဲ့ကေနၿပီးေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္တဲ့ဟာကို ေရြးေကာက္ပြဲဝင္လို႔မရေအာင္ ျငင္းဆိုတယ္ဆိုက တည္းကိုက တရားမၽွတဲ့ လြတ္လပ္တဲ့ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္ဖို႔ သံသယအမ်ားႀကီးရွိတယ္။"

နိုင္ငံသားျဖစ္လ်က္သားနဲ႔ ေရြးေကာက္ခံ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ေလၽွာက္လႊာ ပယ္ခ်ခံရတာ၊ေရြးေကာက္ ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႕တစ္ခုျဖစ္တဲ့ PACE ကို ေစာင့္ၾကည့္ခြင့္မျပဳတာ စတဲ့ ဒီရက္ပိုင္းမွာ ေပၚေ ပါက္ လာတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမၽွတ ပါ့မလားဆိုတဲ့ သံသယေတြ ျဖစ္လာေစတယ္လို႔ နစ္ကီဒိုင္းမြန္းက ဆိုပါတယ္။

ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးလွသိန္းကေတာ့ - သတ္မွတ္ထားတဲ့ အရည္အခ်င္းေတြနဲ႔ ကိုက္ညီရင္ လူမ်ိဳးဘာသာမေရြး ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဝင္ေရာက္ အေရြးခံခြင့္ေပးမယ္လို႔ RFA နဲ႔ သီးသန႔္ ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းခန္းမွာ ေျဖၾကားထားပါတယ္။

"ကၽြန္ေတာ္တို႔က လူမ်ိဳးဘာသာခြဲျခားၿပီးေတာ့ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းကို လက္ခံတာမဟုတ္ပါဘူး၊ အဲဒါ ေၾကာင့္ သူ႔ဘာသာသူ လူမ်ိဳး ကြဲရင္ကြဲေနမယ္၊ ဘာသာ ကြဲရင္ကြဲေနမယ္၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔က လိုအပ္တဲ့ အခ်က္အလက္ျပည့္စုံရင္ လူမ်ိဳးဘာသာမေရြး သတ္မွတ္ထားတဲ့ အရည္အခ်င္းနဲ႔ ျပည့္စုံရင္ အေရြးခံ ခြင့္ ေပး မွာပါ။"

၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡအတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ဘဂၤလား ေဒ့ရ္ွဘက္ကို ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရၿပီး အဲဒီမွာရွိတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေနထိုင္ေနၾကရပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ က်န္ရွိေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြထဲက သုံးေခါက္ခ်ိဳးလို႔ ေခၚတဲ့အမ်ိဳး သား မွတ္ပုံတင္ ကိုင္ေဆာင္ထားသူေတြမွာလည္း မဲေပးလို႔ရမယ့္ နိုင္ငံသားစိစစ္ေရး ကတ္ျပား ေလၽွာက္ ထား မႈ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ၾကန႔္ၾကာေနတာေၾကာင့္ လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ သူတို႔ မဲေပးနိုင္ခြင့္ရဖို႔ မေရ ရာေသးပါဘူး။

ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးပါတီဟာ လာမယ့္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ကေန ငါးေယာက္၊ ရန္ကုန္ တိုင္းမွာ ႏွစ္ေယာက္ ဝင္ၿပိဳင္ဖို႔ စုစုေပါင္း ခုႏွစ္ေယာက္ ေလၽွာက္လႊာ တင္ထားတာပါ။

က်န္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြကိုေတာ့ ေကာ္မရွင္က စိစစ္ေနဆဲျဖစ္ၿပီး ဦးအဓူေရာ္ရွိ က ပထမဆုံး ပယ္ခ်ခံရတာျဖစ္ပါတယ္။

လင့္၊https://www.rfa.org/burmese/news/neglect-mp-application-of-one-rohingya-08142020062940.html