VOA
ဗြီအိုုေအ (ျမန္မာဌာန)
ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္
07 ဇူလိုင္၊ 2020
တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္
လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္က်ဴးလြန္တဲ့ စပြ္စြဲခ်က္နဲ႔ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္နဲ႔ ဒုတပ္ခ်ဳပ္ ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး စိုးဝင္းတို႔ကို ၿဗိတိန္အစိုးရက တနလၤာေန႔မွာ ဒဏ္ခတ္အေရး ယူလိုက္တဲ့ အေၾကာင္းကို ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္ က တင္ျပေပးမွာပါ။
ရခိုင္ျပည္နယ္က ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအပါအဝင္ အျခားတိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ျမန္မာစစ္တပ္က က်ဴးလြန္ခဲ့ တဲ့ လူအခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြအတြက္ တာဝန္အရွိဆုံး ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ ႏွစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ကာကြယ္ ေရး ဦးစီခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္နဲ႔ ဒုတပ္ခ်ဳပ္ ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး စိုးဝင္းတို႔ကို ၿဗိတိန္အစိုးရက ပိတ္ ဆို႔ဒဏ္ခတ္ အေရးယူလိုက္ေၾကာင္း ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Dominic Raab က ဇူလိုင္(၆)ရက္ တနလၤာ ေန ႔မွာ ေၾကညာသ ြားပါတယ္။
" ျမန္မာႏိုင္ငံက ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ လူမဆန္တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို အစီအစဥ္တက်နဲ႔ က်ဳးလြန္ခဲ့တဲ့ အတြက္ သူတို႔ကိုလည္း အခု အေရးယူဒဏ္ခတ္မႈမွာ ထည့္သြင္းပါတယ္" လို႔ ၿဗိတိန္ဝန္ႀကီးက ေျပာသ ြား တာပါ။
ျမန္မာ ထိပ္တန္းစစ္ေခါင္းေဆာင္ ႏွစ္ဦးကို ၿဗိတိန္အစိုးရက Magnitsky Act အရ အေရးယူလိုက္တာ ျဖစ္ ပါတယ္။ စစ္တပ္ကေရာ ျမန္မာအစိုးရကပါ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသုံးအႏႈန္းကို လက္မခံ ပယ္ခ်ထားပါတယ္။
ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံဟာ EU ဥေရာပသမဂၢ အဖဲြ႔၀င္ ျဖစ္ေနခ်ိန္တုန္းက EU တခုလုံးရဲ႕မူဝါဒအရ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ စစ္ ေခါင္းေဆာင္ေတြအေပၚ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔ေရး အဆိုဟာ ရႈံးနိမ့္ခဲ့ရတာေၾကာင့္ အခုအခါ ၿဗိတိန္က EU ကေန ခြဲထြက္လာၿပီမို႔ ျမန္မာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို အခုလို အေရးယူလာတာျဖစ္တယ္လို႔ Burma Campaign UK ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ ဒါ႐ိုက္တာ Mark Farmaner က VOA ျမန္မာပိုင္းကို ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၿဗိတိန္ရဲ႕ အခုပိတ္ဆို႔မႈဟာ ဟန္ျပသက္သက္သာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူက ေ၀ဖန္လိုက္ပါတယ္။
" ၿဗိတိသွ်အစိုးရရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္က ဟန္ျပ အေရးယူ ပိတ္ဆို႔မႈသာျဖစ္ၿပီး လုံေလာက္တဲ့ အေရးယူမႈ မဟုတ္ ပါ ဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္အေနနဲ႔ ဒီႏိုင္ငံကို အလည္အပတ္ခရီး လာေရာက္မွာ မဟုတ္သလို၊ ဒီႏိုင္ငံမွာ သူ႔စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြလည္း မရွိပါဘူး။ သူ႔ ဘဏ္ေငြစာရင္းလည္း မရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ထိ ေရာက္မႈ မရွိႏိုင္ပါဘူး။ "
ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚမွာသာမက တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာပါ စစ္ရာဇဝတ္မႈနဲ႔ လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြ က်ဴးလြန္ေနဆဲ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒါကို ထိေရာက္စြာ တားျမစ္ဖို႔လိုတယ္လို႔ Mark Farmaner ကေထာက္ျပပါတယ္။
" က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ကေတာ့ ျမန္မာစစ္တပ္အေပၚ ျပင္းထန္တဲ့ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈမ်ိဳးကို ခ်မွတ္ေစခ်င္ တာ ပါ။ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ ပတ္သက္သမွ် စီပြားေရးလုပ္ငန္း အားလုံးကို ပိတ္ဆို႔ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဥပမာ- ျမန္မာစစ္ တပ္ပိုင္ ဦးပိုင္လီမီတက္လိုဟာမ်ိဳး၊ MEC (ျမန္မာ့စီးပြားေရး ေကာ္ပိုေရးရွင္း)၊ Mytel ၊ ျမန္မာဘီယာ စတဲ့ လုပ္ ငန္းေတြက ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြအတြက္ ဝင္ေငြ ရေနတာပါ။ ဒီဝင္ေငြေတြနဲ႔ ျမန္မာစစ္ တပ္က လက္နက္သစ္ေတြ စုေဆာင္းၿပီး တိုင္းရင္းသားေဒသ စစ္ပြဲေတြမွာသုံးရင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္ မႈေတြ ျဖစ္လာတာပါ။ "
ၿဗိတိသွ်အစိုးရက ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြအေပၚ အေရးယူပိတ္ဆို႔ ေပမယ့္ ၊ ၿဗိတိသွ်ကုမၸဏီေတြ က ေတာ့ ျမန္မာစစ္တပ္ပိုင္ လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စီးပြားေရး လုပ္ေနတာကိုေတာ့ မတား ဆီးဘူးလို႔ Mark Farmaner ကေထာက္ျပ အျပစ္တင္ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ထင္ရွားတာက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က ျမန္ မာစစ္တပ္ပိုင္ TMT ဆိပ္ကမ္းလည္ပတ္မႈမွာ Portia Management Services ဆိုတဲ့ ၿဗိတိန္ကုမၸဏီက အက်ိဳး တူလုပ္ခဲ့တာကို ေထာက္ျပပါတယ္။
Global Magnitsky Human Rights Accountability Act (Magnitsky Act) ဟာ ကမာၻလုံးဆိုင္ရာ ဥပဒေျဖစ္ ၿပီး လူ႔အခငြ႕္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမွာ တာဝန္ရွိသူေတြကို ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔ အေရးယူတဲ့ ဥပဒေအျဖစ္ သမၼတ အိုဘားမားလက္ထက္ ၂၀၁၂ ဒီဇင္ဘာလက အေမရိကန္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွာ ျပဌာန္းခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
႐ုရွားအာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ အခြန္ေရွာင္လြဲမႈကို ေဖၚထုတ္ခဲ့တဲ့ ေရွ႕ေန Sergei Magnitsky အက်ဥ္းေထာင္တြင္း မွာ ေသဆုံးခဲ့ရတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈအတြက္ ႐ုရွားအစိုးရ တာဝန္ရွိသူေတြကို အေရးယူဖို႔ ျပဌာန္းခဲ့ ရာက ၂၀၁၆ မွာ ကမာၻလုံးဆိုင္ရာ ဥပေဒအျဖစ္ က်င့္သုံးလာၾကတာပါ။ Magnitsky Act ျပဌာန္းခ်က္အရ လူ အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈ က်ဴးလြန္သူေတြရဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မႈ၊ ဘဏ္စာရင္းေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္တာ သိမ္းဆည္းတာ ေတြ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိၿပီး ၊ အဲဒီလူေတြရဲ႕ ျပည္ဝင္ခြင့္ဗီဇာကို ပိတ္ပင္ထားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၉ ဒီဇင္ဘာလတုန္းကလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္၊ ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး စိုးဝင္း၊ အမွတ္ ၉၉ ေျခ လ်င္တပ္မမႉး ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းဦးနဲ႔ အမွတ္ ၃၃ ေျခလ်င္တပ္မမႉး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ေအာင္တို႔ကို ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ တျခားတိုင္းရင္းသားေဒသေတြက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြမွာ တာဝန္ရွိတယ္ဆိုၿပီး Magnitsky Act နဲ႔ အေမရိကန္အစိုးရက ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈ ခ်မွတ္ထားပါတယ္။
အလားတူ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈမွာ တာဝန္ရွိတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္နဲ႔ စစ္ဆင္ေရး အထူးအဖြဲ႕မႉး ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေအာင္ေက်ာ္ေဇာ၊ ဘူးသီးေတာင္ အေျခစိုက္ အမွတ္ ၁၅ စစ္ဆင္ေရး ကြပ္ ကဲမႈ ဌာနခ်ဳပ္မႉး ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ခင္ေမာင္စိုး၊ နယ္ျခားေစာင့္ တပ္ဖြဲ႕မႉးအျဖစ္ ကြပ္ကဲခဲ့ရတဲ့ ရဲမႉးခ်ဳပ္ သူရ စန္းလြင္ ၊ ေျချမန္တပ္မ ၉၉ နဲ႔ ၃၃ တို႔ကို Magnitsky Act အရ ၂၀၁၈ ၾသဂုတ္လမွာ အေမရိကန္အစိုးရက ဒဏ္ခတ္ အေရးယူခဲ့ပါတယ္။
ဇူလိုင္လ(၆)ရက္ တနလၤာေန႔တုန္းက Magnitsky Act နဲ႔ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံက ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔တဲ့အထဲမွာ ျမန္မာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ ႏွစ္ဦးသာမက ႐ုရွား ၊ ေဆာ္ဒီ၊ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံေတြက လူပုဂၢိဳလ္တဦးခ်င္းနဲ႔ အဖြဲ႕ အစည္း အားလုံးစုစုေပါင္း ၄၉ ခု ပါဝင္တာျဖစ္ပါတယ္။ ႐ုရွားအာဏာပိုင္ေတြကိုေတာ့ ေရွ႕ေန Sergei Magnitsky ေသဆုံးခဲ့မႈမွာ ပတ္သက္ ဆက္ႏႊယ္မႈ အတြက္ အေရးယူတာျဖစ္ၿပီး ၊ ေဆာ္ဒီ ထိပ္တန္း ေထာက္ လွမ္းေရးအရာရွိေတြကိုေတာ့ သတင္းေထာက္ Khashoggi ေသဆုံးခဲ့မႈမွာ ပါဝင္ခဲ့တဲ့အတြက္လို႔ အေကာင္း ၿပပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံေတာ္ လုံၿခဳံေရးဗ်ဴ႐ိုနဲ႔ ျပည္သူ႔လုံၿခဳံေရး အက်ဥ္းဦးစီးဌာန ေတြကိုေတာ့ အက်ဥ္းစခန္းေတြဖြင့္ၿပီး အဓမၼ လုပ္အားခိုင္းေစမႈ ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment