ICJ ဆုံးျဖတ္ခ်က္နဲ႔ ေမာင္ေတာေဒသက ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား

လြတ္လပ္တဲ့အာရွအသံ ( RFA ) 
ျမန္မာဌာန | သတင္းမ်ား
2020-02-05

ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းက ရိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြ အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ICJ နိုင္ငံတကာ တရား႐ုံး က ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ ၾကားျဖတ္အမိန႔္အေပၚ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသမွာရွိေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္ေတြက ဘယ္လိုျမင္ၾကသလဲ။

ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္ေတြကို လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈကေန ကာကြယ္ေပးဖို႔ ICJ နိုင္ငံတကာ တရား႐ုံးက ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇန္နဝါရီ ၂၃ ရက္ေန႔မွာ ၾကားျဖတ္အမိန႔္ ေလးခ်က္ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။



အဲဒီအထဲမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္လူမ်ိဳးစုေတြအေပၚ သတ္ျဖတ္တာ၊ စိတ္ေရာကိုယ္ပါ အႏၲရာယ္က်ေရာက္ ေအာင္ လုပ္ေဆာင္တာအပါအဝင္၊ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ ေျမာက္ေစတဲ့လုပ္ေဆာင္ခ်က္အားလုံးကို အစြမ္း ကုန္ ကာကြယ္ တားဆီးေပးဖို႔နဲ႔ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ က်ဳးလြန္ခဲ့တယ္လို႔ စြပ္စြဲခံထားရတဲ့ ေနရာေဒသေတြ က သက္ေသ အေထာက္အထားအားလုံးကို ဖ်က္ဆီးေဖ်ာက္ဖ်က္မႈမရွိေအာင္ မူလအတိုင္း ကာကြယ္ထိန္း သိမ္းထားဖို႔ စတဲ့အခ်က္ေတြ ပါဝင္ပါတယ္။

ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္မွာ ေနထိုင္တဲ့ ဦးမိုဟာမတ္ဆာလိမ္ကေတာ့ အစုလိုက္အျပဳံလိုက္ သတ္ျဖတ္ခံခဲ့ရတဲ့ ေနရာေတြဟာ ဂူတာျပင္ေက်းရြာျဖစ္စဥ္သာမက အျခားရြာအခ်ိဳ႕မွာ လည္းရွိခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါ တယ္။

“လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္တာကို တစ္ခ်ိဳ႕ေနရာမွာလုပ္တယ္။ ဒီေနရာမွာေတာ့မလုပ္ဘူး။ တစ္ခ်ိဳ႕ေနရာေတြ မွာ လုပ္ခဲ့တာကို သတင္းၾကားပါတယ္။ တူလာတူလီ၊ ေဖာင္ေတာ္ျပင္၊ ေမာင္နီရြာ၊ ေနာက္တစ္ခုက ဂူ တာျပင္မွာ လုပ္ခဲ့တယ္လို႔ သတင္းရပါတယ္”

တပ္မေတာ္ဘက္ကေတာ့ ဂူတာျပင္ျဖစ္စဥ္ကို စစ္ေဆးေနသလို ICJ ၾကားျဖတ္ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္ သက္ လို႔ အစိုးရရဲ့ ညႊန္ၾကားမႈအတိုင္းေဆာင္ရြက္မယ္လို႔ တုံ႔ျပန္ထားၾကပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ဇန္နဝါရီလ ၂၉ ရက္ေန႔က RFA အပါအဝင္ ျပည္တြင္းျပည္ပ သတင္းမီဒီယာသမားေတြကို အစိုးရက ေမာင္ေတာေဒသကို သတင္းယူခြင့္ျပဳခဲ့ပါတယ္။

အငူေမာ္ကေန ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ကို သြားရာလမ္းက အင္းဒင္နဲ႔ ၿမိဳ႕သူႀကီးေတြမွာ တစ္ခ်ိန္က ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္ စလင္ေတြ ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ရြာနဲ႔ ေျမေတြမွာ ရဲတပ္ရင္းေတြ ေဆာက္လုပ္ထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

ဒီအေျခအေနေတြအျပင္ ICJ ၾကားျဖတ္ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေမာင္ေတာခရိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးစိုးေအာင္ကို RFA ကေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။u-soe-aung-350.jpg

“ကၽြန္ေတာ္တို႔က လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္ တာလည္းမရွိဘူး။ အခု အိုင္စီေဂ်ကတားတဲ့ ေနရပ္စြန႔္ခြာ ဘဂၤါလီ ေတြရဲ့ ဟာကို ဒီအ တိုင္း ထားဖို႔ဆိုတာက ကၽြန္ေတာ္တို႔ အခုလတ္တေလာ အေျခ အေန မွာလည္း ဒီေနရာ ေတြကို ဒီအတိုင္းပဲထားထားတာ။ ဘာမွ အသုံးျပဳတာလည္းမရွိဘူး။ သို႔ေသာ္လည္း နိုင္ငံေတာ္မွာက ဒီ ခရိုင္မွာမွမဟုတ္ဘူး က်န္တဲ့ေနရာေတြမွာလည္း နိုင္ငံေတာ္အ တြက္ အက်ိဳးရွိမယ့္ အစိုးရစီမံကိန္းေတြ ရွိ ရင္ေတာ့ လုပ္ေဆာင္ ရတာပဲေလ။ လူေနလို႔ရွိရင္ ေျမသိမ္းၿပီး လုပ္တာရွိတယ္။ ဒါမ်ိဳး ေတြကေတာ့ရွိမွာေပါ့။ အဲေတာ့ အိုင္စီေဂ်နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ကၽြန္ ေတာ္ ကဘာမွ စိုးရိမ္စရာလည္း မရွိဘူး။ ေနာက္ စိတ္ထဲလည္း မထည့္ထားဘူး”

မြတ္စလင္ေတြနဲ႔ ဟိႏၵဴေတြဟာ ဘာသာကိုးကြယ္မႈမတူတဲ့ ဘဂၤါလီေတြျဖစ္တယ္၊ တစ္ဘက္နိုင္ငံကို ထြက္ ေၿပးသြားၾကတဲ့ ဘဂၤါလီေတြက ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ ဟိႏၵဴေတြကို အစုလိုက္အျပဳံလိုက္ ဘာေၾကာင့္ သတ္ျဖတ္ခဲ့သလဲ လို႔ ေမာင္ေတာခရိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးစိုးေအာင္က ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ပါတယ္။

၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လက အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ တစ္ဘက္ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံကို ထြက္ေျပး ရာကေန ေမာင္ေတာေဒသကိုျပန္ဝင္လာတဲ့ ကိုမာမတ္ေရွာ္ရိ ကေတာ့ လူမ်ိဳးတုံးရွင္းလင္းမႈဆိုတဲ့ အသုံး အႏႈန္းကို ကန႔္ကြက္ပါတယ္။

ကုလသမဂၢရဲ့စာရင္းေတြအရ တစ္ဘက္ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံကို လူေပါင္း ခုနစ္သိန္းေက်ာ္ထြက္ေျပး တိမ္း ေရွာင္သြားၾကရတဲ့ အေျခခံအေၾကာင္းရင္းဟာ အာဆာအၾကမ္းဖက္သမားေတြျဖစ္တယ္၊ သူတို႔ဟာ နယ္ ၿခားေစာင့္ရဲစခန္းေတြကို အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္တာ၊ အျပစ္မဲ့ေဒသခံ အမ်ားအျပားကို သတ္ျဖတ္ ခဲ့ တာ ေတြေၾကာင့္ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈနဲ႔ ျမန္မာနိုင္ငံကို အေရးယူမယ္ဆိုရင္ အာဆာ အၾကမ္းဖက္ သမားေတြ ကိုပါ အေရးယူရမယ္လို႔ ကိုမာမတ္ေရွာရိကေျပာပါတယ္။

“လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ ဘာမႈညာမႈဆိုတဲ့ဟာေတြကို အေရးယူရမယ္ဆိုရင္ ပထမဆုံး အာဆာဆိုတဲ့ အဖြဲ႕ ႀကီးကို အေရးယူရမယ္။ ဒီျဖစ္စဥ္က သူတို႔ကေနစတင္ေပၚေပါက္လာတာ။ ရခိုင္ျဖစ္စဥ္က အာဆာကေန စတင္ ေပၚေပါက္လာရျခင္းျဖစ္တယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ေျပာခ်င္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရြာနားမွာ မီးတိုက္ေခ်ာင္းဝ ကင္းစခန္းရွိပါတယ္။ အဲဒီစခန္းမွာ ရဲႏွစ္ေယာက္ အရွင္းခံခဲ့ရတယ္”

ေက်းရြာအမ်ားအျပား မီးရွို႔ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရၿပီး လူေပါင္းသိန္းနဲ႔ခ်ီ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရတဲ့ ေမာင္ေတာ ပဋိပက ၡျဖစ္ ရပ္ဟာ အခ်ိန္ ႏွစ္ႏွစ္ခြဲေက်ာ္ ၾကာလာေပမယ့္လည္း ထြက္မေျပးဘဲက်န္ေနခဲ့ၾကတဲ့ မြတ္စလင္ေတြရဲ့ စိုး ရိမ္မႈေတြက ျခာက္လွန႔္ေနတုန္းပါ။

ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ေညာင္ေခ်ာင္းေက်းရြာက ကိုေရွာင္ရႉအာေလာင္က အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ေနာက္ထပ္တစ္ႀကိမ္ ျဖစ္လာမလားဆိုတဲ့ စိတ္မလုံျခဳံမႈေတြက ဒီေန႔အထိ ရွိေနဆဲလို႔ေျပာပါတယ္။

“စိုးရိမ္တာကေတာ့ ဒီလိုပါပဲ။ ပဋိပကၡျဖစ္ရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ ကေလးေတြရွိပါတယ္။ သက္ႀကီးရြယ္အိုေတြ ရွိတယ္။ မသန္စြမ္းေတြရွိတယ္ သူတို႔ကိုဘယ္လိုလုပ္မလဲ။ ေနာက္ကေလးေတြရွိတယ္၊ ကိုယ္ဝန္သည္ေတြ ရွိတယ္ ဒါေတြအတြက္ တကယ့္စိုးရိမ္ပါတယ္”

အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈျဖစ္စဥ္ မတိုင္ခင္က ဒီေညာင္ေခ်ာင္းေက်းရြာမွာ လူေပါင္း ေျခာက္ေထာင္ ေလာက္ ေနထိုင္ခဲ့ၿပီး အဲဒီအထဲက လူေပါင္း ငါးေထာင္ေက်ာ္ ထြက္ေျပးသြားၾကလို႔ အခုလိုရင္ ရြာမွာ လူ ရွစ္ရာ ေလာက္ ပဲ က်န္ေတာ့တယ္လို႔ သူကဆိုပါတယ္။

တစ္ဘက္ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံကို ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္သြားၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကို မူလေနရာျပန္ ေခၚေရး ႏွစ္နိုင္ငံ သေဘာတူညီခ်က္ေတြရွိေပမယ့္ ဒီသေဘာတူညီခ်က္နဲ႔အညီ ျပန္လာၾကသူေတြ မရွိေသးပါဘူး။

အစိုးရကစီစဥ္တဲ့ ေမာင္ေတာေဒသကို သတင္းယူတဲ့ခရီးစဥ္မွာ ထြက္မေျပးဘဲ က်န္ေနခဲ့ၾကသူ အခ်ိဳ႕ကို RFA ကေမးျမန္းခဲ့ေပမယ့္ သူတို႔ရင္ဆိုင္ၾကဳံေတြ႕ခဲ့ၾကရတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာ ဖို႔ တြန႔္ဆုတ္ေနၾကတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

လင့္၊https://www.rfa.org/burmese/program_2/icj-maungtaw-02052020044215.html