" ယူနီကုတ်နှင့် ဖော်ဂျီ ဖောင့် နှစ်မျိုးစလုံးဖြင့် ဖတ်နိုင်အောင်( ၂၁-၀၂-၂၀၂၂ ) မှစ၍ဖတ်ရှုနိုင်ပါပြီ။ (  Microsoft Chrome ကို အသုံးပြုပါ ) "

Tuesday, February 4, 2020

ICC စုံစမ္းေရးလုပ္ငန္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ စတင္

VOA
ဗြီအိုုေအ (ျမန္မာဌာန)
05 ေဖေဖာ္၀ါရီ၊ 2020
ကိုေအာင္လြင္ဦး
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံဘက္ ထြက္ေျပးခဲ့တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား

ျမန္မာႏုိင္ငံကေန သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံဘက္ ထြက္ေျပးခဲ့ရတဲ့ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ခုံ႐ုံး (ICC) အေထာက္အထား စုေဆာင္းတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ စတင္လုိက္ပါၿပီ။ ျမန္မာႏုိင္ ငံဟာ ICC အဖဲြ႔၀င္ႏုိင္ငံ မဟုတ္တဲ့အတြက္ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ ေရာက္ေနတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံမွာ စုံစမ္းမႈေတြ စတင္လုိက္တာပါ။ ဒီအေၾကာင္း AP သတင္းေဆာင္းပါးကုိ အေျခခံၿပီး ကုိေအာင္လြင္ဦးက ေျပာျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံကေန ထြက္ေျပးခဲ့ရတဲ့ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ICC စုံစမ္းစစ္ေဆးသူေတြ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံမွာ စုံစမ္းမႈေတြ စတင္လုိက္တာပါ။ စုံစမ္းစစ္ေဆးမယ့္ အစီအစဥ္မွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ aတြကုိ ေမးျမန္းစုံစမ္းတာေတြ အပါအ၀င္ အေထာက္အထား စုေဆာင္းမႈေတြ ပါ၀င္မွာ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ICC ညႊန္ၾကားေရးမွဴး တဦးျဖစ္တဲ့ Phakiso Mochochoko က ဒကၠားၿမိဳ႕ေတာ္ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာ ေျပာဆုိသြားပါတယ္။

“စုံစမ္းစစ္ေဆးသူေတြ စုေဆာင္းရရွိတဲ့ အေထာက္အထားေတြနဲ႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ဘာေတြျဖစ္ပ်က္ခဲ့ သလဲ ဆုိတဲ့ အမွန္တရားကုိ ေဖာ္ထုတ္ဖုိ႔ တရားလုိေရွ႕ေန႐ုံးက ႀကိဳးစားသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ေတြ အေပၚ က်ဳးလြန္ခဲ့တယ္လုိ႔ စြပ္စဲြထားတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြအတြက္ တရားမွ်တမႈရေရး ႀကိဳးပမ္းသြားမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။”

ICC ေရွ႕ေန စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈဆိုင္ရာ ထုတ္ျပန္ေၾကညာ ကို ဖတ္ရႈႏိုင္ပါၿပီ။


ICC စုံစမ္းစစ္ေဆးသူေတြ အေနနဲ႔ သီးျခားလြတ္လပ္ၿပီး ဘက္လုိက္မႈကင္းကင္း၊ ဓမၼဓိဌာန္က်က်၊ မွ်မွ်တ တနဲ႔ အမွန္တရားကို ေဖာ္ထုတ္ၿပီး ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ တရားမွ်တမႈကုိ ေဆာင္က်ဥ္းႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစား သြားမယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာအစုိးရကေတာ့ ICC ကုိ ဖဲြ႔စည္းထားတဲ့ ေရာမစာခ်ဳပ္ကုိ လက္မွတ္ ထုိး မထားတဲ့ ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ စုံစမ္းစစ္ေဆးတာဟာ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒနဲ႔ မညီတဲ့လုပ္ရပ္ အ ၿဖစ္ ကန္႔ကြက္ထားတာပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း အဖဲြ႔၀င္ႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံအထိ ႐ုိက္ခတ္လာတဲ့ ျပႆနာကုိ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ခုံ႐ုံး အေနနဲ႔ စုံစမ္းပုိင္ခြင့္ရွိေၾကာင္း ICC အရာရွိ Mochochoko ေျပာပါ တယ္။

“ဒါက နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ ျဖစ္ပြားတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈပါ။ အဖဲြ႔၀င္မဟုတ္တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စျဖစ္ခဲ့တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈ ဟာ အဖဲြ႔၀င္ႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ အဆုံးသတ္ခဲ့တာပါ။ ျပည္တြင္းဒုကၡသည္ေတြ အေျခအေနမ်ဳိးနဲ႔ မတူဘဲ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္ကေန တျခားႏုိင္ငံတြင္းက တေနရာရာကုိ ဖယ္ရွားခံခဲ့ရတာမ်ဳိး ဆုိရင္ေတာ့ ICC အေနနဲ႔ စီရင္ပုိင္ခြင့္ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့လည္း သူတုိ႔ကုိ ႏုိင္ငံတခုက ေနာက္တခုကုိ ေမာင္း ထုတ္တာ၊ အေရးယူခံရလုိ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သတ္ျဖတ္ခံရလုိ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဥပေဒမဲ့ လုပ္ရပ္ေတြေၾကာင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ႏုိင္ငံ တႏုိင္ငံကေန တျခားအဖဲြ႔၀င္ႏုိင္ငံ တႏုိင္ငံကုိ ထြက္သြားရတယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ICC တရားသူႀကီးေတြေရာ၊ ဥပေဒအရေရာ စီရင္ပုိင္ခြင့္ ရွိပါတယ္။”

ICJ/ICC တရားစြဲ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ ေထာက္ခံေၾကာင္း ဝါရွင္တန္ ျမန္မာသံ႐ံုးေရွ႕ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္

႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကုိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဘက္ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ ေမာင္းထုတ္ခဲ့တယ္လုိ႔ စြပ္စဲြထားတဲ့ အမႈကုိ စုံစမ္းဖုိ႔ ICC တရားသူႀကီး အဖဲြ႔က ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ထဲမွာပဲ ခြင့္ျပဳခဲ့တာပါ။ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ က်ဳးလြန္တဲ့လုပ္ ရပ္ေတြဟာ လူသားထုအေပၚ က်ဳးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈ ေျမာက္ေကာင္း ေျမာက္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ 
ေလာက္ စရာ အေၾကာင္းရင္းေတြ ရွိေနေၾကာင္းလည္း တရားသူႀကီးအဖဲြ႔က သုံးသပ္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာအစုိး ရ ကေတာ့ အဖဲြ႔၀င္ ႏုိင္ငံတခု မဟုတ္တာေၾကာင့္ ICC ရဲ႕ စုံစမ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွာ မဟုတ္ေၾကာင္း ေျပာဆုိထားတာပါ။ ICC ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Mochochoko ကေတာ့ စုံစမ္းစစ္ေဆးတဲ့ လုပ္ ငန္းစဥ္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ မရွိတဲ့အတြက္ အခက္အခဲေတြရွိႏုိင္ေပမဲ့ ရင္ဆုိင္ေက်ာ္ လႊားႏုိင္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။

“က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိသြားၿပီး သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ စုေဆာင္းႏုိင္ရင္ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ မရွိတဲ့အတြက္ မလုပ္ႏုိင္ပါဘူး။ ဒါဟာ စိန္ေခၚမႈတခုအျဖစ္ က်ေနာ္တုိ႔ လက္ခံရမွာပါ၊ ဒါေပမဲ့လည္း မေက်ာ္လႊားႏုိင္တဲ့ စိန္ေခၚမႈမ်ဳိးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ လည္း တရားလုိေရွ႕ေန႐ုံး အေနနဲ႔ စုံစမ္းစစ္ေဆး အေရးယူဖုိ႔ မျဖစ္ႏုိင္စရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။ ဒီလုိႏုိ္င္ ငံေတြက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ လက္မခံတာမ်ဳိး အရင္ကလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ႀကံဖူးပါတယ္။”

၂၀၁၇ ၾသဂုတ္လတုန္းက ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းမွာရွိတဲ့ ရဲကင္းစခန္းေတြကို စီးနင္းတုိက္ခုိက္ခဲ့တဲ့ ARSA ႐ုိဟင္ဂ်ာ အစြန္းေရာက္ အုပ္စုကို ျမန္မာစစ္တပ္က လုိက္လံရွင္းလင္းရာက ႀကီးေလးတဲ့ လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ က်ဳးလြန္ခဲ့တယ္ဆုိတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္နဲ႔ ICC အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ တရားေရး အဖဲြ႔အ စည္းေတြက အေရးယူဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းလာၾကတာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇန္န၀ါရီလထဲမွာပဲ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ တရား႐ုံး (ICJ) ကလည္း ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ လူမ်ဳိးတုံးသတ္ျဖတ္ရာေရာက္မယ့္ လုပ္ရပ္ေတြကုိ ဟန္႔တားႏုိင္ေအာင္ ျမန္မာအစုိးရက ေဆာင္ရြက္သြားဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်ထားပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့ အသုံးအႏႈန္းကုိ တရား၀င္ လက္ခံမထားတဲ့ ျမန္မာအစုိးရကေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ လူမ်ဳိးျပဳန္းေအာင္ လုပ္ခဲ့တာမ်ဳိး မရွိခဲ့ေၾကာင္း ေျပာဆုိထားေပမဲ့ စစ္ရာဇ၀တ္မႈေျမာက္တဲ့ လုပ္ရပ္တခ်ဳိ႕ရွိခဲ့ေၾကာင္း မၾကာေသးခင္ကပဲ ေျပာဆုိထား ပါ တယ္။ 

No comments:

Post a Comment

/* PAGINATION CODE STARTS- RONNIE */ /* PAGINATION CODE ENDS- RONNIE */