ေနရိန္ေက်ာ္
2020-01-20
တ႐ုတ္သမၼတရွီက်င့္ဖ်င္နဲ႔ နိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ ၂ဝ၂ဝ ျပည့္ႏွစ္ ဇန္နဝါရီ ၁၇ ရက္ေန႔က ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေတြ႕ဆုံၾကစဥ္။Photo: AFP
ကမၻာ့အင္အားႀကီးနိုင္ငံျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္နိုင္ငံရဲ့အႀကီးဆုံးေခါင္းေဆာင္ သမၼတရွီက်င့္ဖ်င္က ႏွစ္နိုင္ငံသံတမန္ ထူေထာင္တဲ့အႏွစ္ ၇ဝ ျပည့္ခ်ိန္ကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံကို လာသြားခဲ့ပါၿပီ။
၁၉ ႏွစ္မွာ တခါျပန္ေပၚလာတဲ့ တ႐ုတ္သမၼတတေယာက္ရဲ့ ခရီးစဥ္ဟာ ႏွစ္နိုင္ငံၾကား ထူးျခားတဲ့ ျဖစ္ရပ္ျဖစ္ ခဲ့သလို ဒီခရီးစဥ္အတြင္းမွာ နိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မယ့္ သေဘာတူညီခ်က္၊ နားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာနဲ႔ စာခ်ဳပ္ေပါင္း ၃၃ ခု ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကပါတယ္။
၁၉ ႏွစ္မွာ တခါျပန္ေပၚလာတဲ့ တ႐ုတ္သမၼတတေယာက္ရဲ့ ခရီးစဥ္ဟာ ႏွစ္နိုင္ငံၾကား ထူးျခားတဲ့ ျဖစ္ရပ္ျဖစ္ ခဲ့သလို ဒီခရီးစဥ္အတြင္းမွာ နိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မယ့္ သေဘာတူညီခ်က္၊ နားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာနဲ႔ စာခ်ဳပ္ေပါင္း ၃၃ ခု ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒီ့အျပင္ ျမန္မာဖြံ့ၿဖိဳးေရးအတြက္ တ႐ုတ္က ယြမ္ေငြသန္းေလးေထာင္ ကူညီမယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။
ဒီခရီးစဥ္မွာ နိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ တ႐ုတ္သမၼတ ရွီက်င့္ဖ်င္တို႔က ျမန္မာ့ နိုင္ငံေရးနဲ႔ ႏွစ္နိုင္ငံစီးပြားေရးေတြ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့အခါမွာ နိုင္ငံေရးက႑အတြက္ NCA လက္မွတ္မထိုး ရ ေသးတဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းအေျခစိုက္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြ NCA မွာ လက္မွတ္ထိုး လာနိုင္ ဖို႔ကိစၥ ပါဝင္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
စီးပြားေရးက႑မွာေတာ့ တ႐ုတ္က လိုခ်င္ေနတဲ့ ေက်ာက္ျဖဴေရနက္ဆိပ္ကမ္းနဲ႔ အထူးစီးပြားေရးဇုန္၊ ရန္ ကုန္ၿမိဳ႕သစ္စီမံကိန္းတို႔ ပါဝင္ပါတယ္။
သေဘာတူလက္မွတ္ထိုးလိုက္တဲ့ ၃၃ ခ်က္မွာလဲ အဲဒီေက်ာက္ျဖဴေရနက္ဆိပ္ကမ္းနဲ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ သစ္စီမံ ကိန္း လို ဧရာမစီမံခ်က္ေတြအျပင္ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ အဓိကက်တဲ့ ရန္ကုန္တိုင္း၊ မႏၲေလးတိုင္းနဲ႔ ယူနန္ျပည္ နယ္ၾကား ခ်စ္ၾကည္မႈနဲ႔ စီးပြားေရးစၾကၤန္ ပူးတြဲတည္ေထာင္ေရးတို႔ပါၿပီး၊ တ႐ုတ္နဲ႔ျမန္မာ အသံလႊင့္ဌာနႏွစ္ခု ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးလည္း ပါဝင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ CMEC – China Myanmar Economic Corridor ဆိုတဲ့ တ႐ုတ္-ျမန္မာစီးပြားေရးစၾကၤန္လမ္း စီမံ ကိန္းအတြက္ အဓိကလိုအပ္မယ့္ ထူေထာင္မႈေတြကို သေဘာတူလိုက္ၾကၿပီလို႔ ေျပာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီစီးပြားေရးစၾကၤန္လမ္းဟာ ျမန္မာနိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းကေန ျပည္တြင္းကိုျဖတ္ၿပီး ေက်ာက္ျဖဴကို သြားမွာျဖစ္ တဲ့အတြက္ စၾကၤန္လမ္းရဲ့အစ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုင္းေဒသမွာေတာ့ ဝ၊ ကခ်င္၊ ရွမ္း၊ ကိုးကန႔္နဲ႔ တအာင္း လက္ နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြရွိၿပီး၊ စၾကၤန္လမ္းရဲ့အဆုံး ေက်ာက္ျဖဴရွိတဲ့ ရခိုင္မွာေတာ့ AA အဖြဲ႕တို႔ ရွိေနပါ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ တ႐ုတ္အေနနဲ႔ သူ႔ရဲ့ျမန္မာနိုင္ငံထဲကအပိုင္း ေအာင္ျမင္ဖို႔ဆိုရင္ အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္တို႔ နဲ႔ေျပလည္ရမယ့္အျပင္ အဲဒီေဒသက တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြနဲ႔လည္း ေျပလည္ဖို႔က လိုအပ္ ေနတာအမွန္ပါ။
ဒီေနရာမွာ တ႐ုတ္ရဲ့လူတန္းစားလကၡဏာကိုျပန္ၾကည့္ရင္ သူဟာ စီးပြားေရးအက်ိဳးစီးပြားပဓာနဝါဒီ ျဖစ္ေန တဲ့ အတြက္ ဘယ္နိုင္ငံမွာမဆို သူ႔စီးပြားေရးေျပလည္ဖို႔အတြက္သာ ဦးစားေပးေလ့ရွိတာေတြ႕ရၿပီး ထိပ္ တိုက္ေတြ႕တဲ့နည္းကို ေရွာင္ေလ့ရွိတာေတြ႕ရပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ ဂ်ပန္နိုင္ငံထုတ္ Nikkei Asian သတင္းစာက အခုလိုေရးပါတယ္။ တ႐ုတ္အတြက္ အိႏၵိယသမု ဒၵရာ ထြက္ေပါက္ျဖစ္ေနတဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံဟာ သူ႔အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ မဟာဗ်ဴဟာက်တဲ့ ေဒသတခုျဖစ္ၿပီး ဒီေဒသမွာ လုံျခဳံေရးရွိဖို႔က အေရးႀကီးေနပါတယ္တဲ့။ ဒီလမ္းေၾကာင္းကိုရၿပီဆိုရင္ မလကၠာေရလက္ၾကား ကေနျဖတ္သယ္မယ့္ သူ႔အတြက္ စြမ္းအင္ေလာင္စာစိတ္ခ်ရၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီအျပင္ ျမန္မာနဲ႔ အခု လိုနိုင္ငံေရး စီးပြားေရးေျပလည္ေအာင္ေဆာင္ရြက္တာဟာ သူ႔ရဲ့ ပထဝီ နိုင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္ေအာင္ျမင္ ဖို႔ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အိႏၵိယသမုဒၵရာကမ္းေျခနိုင္ငံေတြမွာ ဆိပ္ကမ္းေတြတည္ေဆာက္ဖို႔ စိုင္းျပင္းထားတဲ့ တ႐ုတ္ရဲ့ ပုလဲလည္ ဆြဲမဟာဗ်ဴဟာစီမံကိန္းကိုလည္း ဆက္ၿပီးအေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတာလို႔ ဆိုပါတယ္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကစလို႔ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္ကေနထြက္ၿပီး ဒီမိုကေရစီစနစ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ခဲ့တဲ့ ျမန္ မာနိုင္ငံဟာလဲ သံတမန္ဆက္ဆံေရးမွာ တ႐ုတ္ကိုအားကိုးရမယ့္အစား ဘက္မလိုက္ေနဖို႔ႀကိဳးစားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ NLD ပါတီ ေရြးေကာက္ပြဲအနိုင္ရၿပီး အစိုးရျဖစ္လာတဲ့ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေနာက္ ပိုင္း မွာေတာ့ ေျမာက္ပိုင္းလက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕ေတြအေပၚ တ႐ုတ္က တစိတ္တပိုင္း ၾသ ဇာလႊမ္းမိုးလာတဲ့အတြက္ ျမန္မာနိုင္ငံအေနနဲ႔ တ႐ုတ္အေပၚျပန္ၿပီး မွီခိုလာရျပန္တယ္လို႔ Nikkei Asian သတင္းစာက ေထာက္ျပပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာအေနနဲ႔ တ႐ုတ္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးေကာင္းေအာင္ ဆက္ေနရမယ့္အေျခအေနကလြဲလို႔ တျခား နည္းလမ္းမရွိဘဲျဖစ္ေနတယ္လို႔ ဂ်ပန္နိုင္ငံက မူဝါဒေရးရာေလ့လာေရးအမ်ိဳးသားတကၠသိုလ္က ပါေမာကၡ တိုရွီဟီရို ကူဒိုက သုံးသပ္ပါတယ္။
တဖက္မွာလည္း ျမန္မာနိုင္ငံမွာ တပ္မေတာ္က လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ၊ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ေမာင္း ထုတ္လိုက္တာေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ နိုင္ငံတကာ၊ ကုလသမဂၢနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားတဲ့ အဖြဲ႕ႀကီးေတြက ဝိုင္းေဝဖန္ၿပီး ICJ မွာ တရားမၽွတေရးအတြက္ အေရးယူဖို႔ႀကိဳးစားေနတဲ့ကာလမွာ တ႐ုတ္က ျမန္မာအစိုးရ ဘက္က ရပ္တည္တဲ့အေၾကာင္း ကမၻာကို ထင္ထင္ရွားရွားျပလိုက္တာလို႔ သုံးသပ္ေနၾကတာလဲရွိပါတယ္။ တ႐ုတ္သမၼတေရာက္ေနတဲ့ကာလမွာပဲ ျမစ္ဆုံစီမံကိန္းအၿပီးရပ္ေပးဖို႔နဲ႔ စီမံကိန္းေတြဟာ ျပည္သူအတြက္ အက်ိဳးရွိဖို႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ေတာင္းဆိုၾကတာလညတြ႕ရပါတယ္။
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုရင္ ျမန္မာအစိုးရ၊ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္နဲ႔ လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းသားတခ်ိဳ႕က တ႐ုတ္ သမၼတ ရဲ့ခရီးစဥ္ကို ႀကိဳဆိုေထာက္ခံခ်ီးက်ဴးခဲ့ၾကၿပီး ျပည္တြင္းအရပ္ဘက္အဖြဲ႕နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳး ေဖာက္ခံရတဲ့ ေအာက္ေျချပည္သူေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရးစံႏႈန္းေတြကို ေလးစားတဲ့ နိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္း တခ်ိဳ႕က လက္မခံၾကတာေတြ႕ရပါတယ္။
No comments:
Post a Comment