အစိုးရ ျပင္ဆင္ထားရမည့္ အိုင္စီေဂ်၏ ၾကားျဖတ္လုပ္ ေဆာင္မႈဆိုင္ရာ အမိန္႔

ၿမန္မာတိုင္းမ္အပတ္စဥ္
ဉာဏ္လင္းေအာင္
16 JAN 2020 

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံးက ခ်မွတ္မည့္ ၾကားျဖတ္လုပ္ေဆာင္မႈဆိုင္ရာအမိန္႔သည္ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ျမန္မာနိုင္ငံသည္ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈစြပ္စြဲခ်က္ကို ဆက္လက္ရင္ဆိုင္ရမည္ျဖစ္သည္ ။ ဓာတ္ပုံ • အီးပီေအ

ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း၌ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္အတြင္းက ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အၾကမ္းဖက္မႈေနာက္ဆက္တြဲ နယ္ေျမ ရွင္းလင္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ လုံျခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား၏ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားသည္ လူမ်ိဳးတုံး သတ္ ၿဖတ္မႈက်ဴးလြန္ေၾကာင္းစြပ္စြဲခ်က္ ၾကားနာျခင္း၏ ၾကားျဖတ္လုပ္ေဆာင္မႈဆိုင္ရာအမိန္႔ (ProvisionalMeasures)   ကို ယခုလ ၂၃ ရက္တြင္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံးက ခ်မွတ္ရန္ရွိသည္။

ျမန္မာနိုင္ငံကို လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ စြပ္စြဲခ်က္ျဖင့္ တရားစြဲဆိုခဲ့ေသာဂမ္ဘီယာနိုင္ငံ၏ အျပည္ျပည္ ဆိုင္ ရာတရား႐ုံးတြင္ ေတာင္းဆိုခ်က္အရ ယမန္ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလအတြင္း ႏွစ္ဖက္အျပန္အလွန္ ထြက္ဆိုၾကား နာခ်က္မ်ားအေပၚ မူတည္ၿပီး အထက္ပါ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ခုံ႐ုံးက ခ်မွတ္မည္ျဖစ္သည္။

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံးတြင္ ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံက ျမန္မာနိုင္ငံအေနျဖင့္လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ က်ဴးလြန္ ေၾကာင္း စြပ္စြဲခ်က္ ခုနစ္ခ်က္ကို တင္ျပစြပ္စြဲခဲ့ၿပီးၾကားျဖတ္လုပ္ေဆာင္မႈဆိုင္ရာ အမိန္႔ခ်မွတ္ရန္ အခ်က္ငါး ခ်က္ကို တင္ျပခဲ့သည္။

ျမန္မာနိုင္ငံဘက္က လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ က်ဴးလြန္ျခင္းမရွိသျဖင့္ စြပ္စြဲခ်က္ကို ပယ္ဖ်က္ေပးရန္ ခုခံေခ်ပ ခဲ့ေသာ္လည္း ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း၌ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားရွိေၾကာင္း ဝန္ခံေျပာဆိုခဲ့ကာ ထိုခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားအတြက္ ျပည္တြင္း၌ တရားစစ္ေဆးစီရင္မႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္းႏွင့္ ျမန္မာ့တရား ေရးစနစ္ တရားမၽွတမႈျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ခြင့္ျပဳရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။

ထို႔အတြက္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံးက ]ၾကားျဖတ္လုပ္ေဆာင္မႈဆိုင္ရာအမိန္႔} ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ခဲ့ လၽွင္ ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံ၏ ေတာင္းဆိုခ်က္ပါ အခ်က္အမ်ားစုသည္ ျမန္မာနိုင္ငံအစိုးရက ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိသည့္ ကိစၥရပ္မ်ားျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ ႀကီးမားေသာ ထိခိုက္နစ္နာမႈ မရွိနိုင္ေၾကာင္း ဘာသာေပါင္းစုံၿငိမ္း ခ်မ္းေရးအဖြဲ႕ တည္ေထာင္သူမ်ားအဖြဲ႕ဝင္ ဦးေအးလြင္က ေျပာသည္။

"Provisional Measuresလုပ္မယ္ဆိုရင္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံးကဒီလို ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ိဳးခ်ခံရတယ္ဆို တဲ့ နိုင္ငံရဲ့ပုံရိပ္ေတာ့ ထိခိုက္နိုင္တယ္။ဒါေပမဲ့ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈအဆင့္ မေရာက္ဘူးဆိုတာကို ေျပာ ထား သလိုမျဖစ္ေအာင္လည္း လုပ္ေနတာရွိေတာ့ ယာယီအေရးယူေဆာင္ရြက္ဖို႔ရွိရင္ေတာ့ဒါေတြကို လုပ္ေနပါတယ္လို႔ ေျပာရမွာေပါ့" ဟု ဦးေအးလြင္က ေျပာသည္။

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံး၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္သည္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ရန္သာ ျဖစ္သည္။ တရား႐ုံးက ၾကားျဖတ္ လုပ္ေဆာင္မႈဆိုင္ရာ အမိန္႔ခ်မည္ဆိုပါက ထိုဆုံးျဖတ္ကို အေရးယူေဆာင္ရြက္ရန္ ကိစၥသည္ ကုလသ မဂၢလုံျခဳံေရးေကာင္စီမွတစ္ဆင့္ လုပ္ေဆာင္ရမည္ျဖစ္သည္။

ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံက ေတာင္းဆိုထားေသာ ၾကားျဖတ္လုပ္ေဆာင္မႈဆိုင္ရာ အမိန္႔ခ်မွတ္ရန္ အခ်က္မ်ားတြင္ ျမန္မာအစိုးရသည္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ ကာကြယ္ေရးႏွင့္ အျပစ္ေပးေရး သေဘာတူ ညီခ်က္ကို လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ဘဂၤလီ (ရိုဟင္ဂ်ာ) အုပ္စုဝင္မ်ားကို ဥပေဒျပင္ပသတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ေစာ္ကားျခင္း၊ အဓမၼျပဳက်င့္ျခင္း၊ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္ျခင္း၊ ေနအိမ္မ်ား မီးရွို႔ ဖ်က္ဆီးျခင္းႏွင့္ အျခားဖ်က္ဆီးျခင္းမ်ားကို တားဆီးေရး ခ်က္ခ်င္းေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ တပ္မေတာ္၏ ထိန္း ခ်ဳပ္မႈေအာက္ရွိ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းက လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္ရန္ ႀကံစည္က်ဴးလြန္ျခင္းမျပဳေရး တား ဆီးရန္ အခ်က္မ်ားပါဝင္ထားသည္။ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ တရား႐ုံးအေနျဖင့္ ၾကားျဖတ္လုပ္ေဆာင္ မႈဆိုင္ရာ အမိန္႔ခ်မွတ္မည္ဆိုလၽွင္ ထိုအခ်က္မ်ားသည္ ဦးစားေပးခ်မွတ္ဖြယ္အခ်က္မ်ား ျဖစ္လာနိုင္သည္။

လက္ရွိတြင္ ထိုအခ်က္မ်ားသည္ ျမန္မာအစိုးရက ေကာ္မတီမ်ားဖြဲ႕စည္း၍ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ ရြက္ေနေသာ ကိစၥမ်ားျဖစ္ေသာ္လည္း ထိုျပည္တြင္းျပႆနာမ်ားကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရာ၌ နိုင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားႏွင့္အညီတိတိက်က် ေဆာင္ရြက္နိုင္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံးတြင္ ျမန္မာနိုင္ငံ တရားစြဲဆိုခံရမႈအေရးေလ့လာသူ သတင္းစာဆရာ ဦးသီဟေသြးက ေျပာသည္။

"တပ္မေတာ္၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕ အပါအဝင္ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းတိုင္းဟာ ၾကပ္ၾကပ္မတ္မတ္ ေလ့က်င့္ျပင္ဆင္ ေန ဖို႔လိုသလို ဒီလို အမူအက်င့္ေတြနဲ႔ အခ်ိန္မေရြး အသားက်ေနဖို႔လည္း လိုပါတယ္။ အခုလို စြဲခ်က္ျဖစ္ေပၚ ေစခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းတရားေတြကို အမႈမဲ့ အမွတ္မဲ့မေနဘဲ အေလးအနက္ထားၿပီး ကိုယ့္ဘက္က ဆင္ျခင္ ရမယ့္ကိစၥေတြ ျပင္ဆင္ရမယ့္ ကိစၥေတြကို လုပ္ေဆာင္ေနသင့္ပါတယ္" ဟု ၎ကေျပာသည္။

ကုလသမဂၢအဖြဲ႕ဝင္ နိုင္ငံတခ်ိဳ႕ႏွင့္ အစၥလာမ္မစ္အဖြဲ႕ဝင္ နိုင္ငံတခ်ိဳ႕က ဖိအားေပးေနသည့္ အျပည္ျပည္ ဆိုင္ရာတရား႐ုံးတြင္ ျမန္မာနိုင္ငံ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ စြပ္စြဲခ်က္ အေရးကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာနိုင္ ငံက ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္မႈမ်ားအေပၚ အေမရိကန္နိုင္ငံႏွင့္ ဥေရာပသမဂၢအဖြဲ႕ဝင္နိုင္ငံမ်ား အပါအဝင္ အာ ရွနိုင္ငံမ်ားက အျပဳသေဘာေဆာင္ေသာ ရႈျမင္ခ်က္ရွိထားခဲ့သည္။

အာဆီယံ-အေမရိကန္ ထိပ္သီးအစည္းအေဝး တက္ေရာက္ရန္ အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္ ကိုယ္ တိုင္ ျမန္မာအစိုးရကို ဖိတ္ၾကားမႈႏွင့္ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းစဥ္ကို ေထာက္ခံ လ်က္ရွိေၾကာင္းဥေရာပသမဂၢ၏ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခ်က္မ်ားသည္ ထိုရႈျမင္ခ်က္ကို သက္ေသျပလ်က္ ရွိသည္။

ထို႔အတြက္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံးက ၾကားျဖတ္လုပ္ေဆာင္မႈဆိုင္ရာအမိန္႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ တစ္စုံတစ္ ရာ ခ်မွတ္မည္ဆိုပါက ထိုခ်မွတ္မႈကို ျမန္မာအစိုးရသည္ ေကာင္းမြန္စြာ ကိုင္တြယ္နိုင္ေၾကာင္း လက္ေတြ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ျဖင့္ သက္ေသျပရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ဦးေအးလြင္က ေျပာသည္။

"တကယ္လို႔ ၾကားျဖတ္အမိန္႔ခ်ခဲ့မယ္ဆိုရင္ အစိုးရအေနနဲ႔ ဒီအခ်က္ေတြကိုေကာင္းမြန္စြာ ကိုင္တြယ္နိုင္ တယ္ ဆိုတာကို လက္ေတြ႕အလုပ္နဲ႔ သက္ေသျပဖို႔ လိုအပ္တယ္။ ခိုင္မာတဲ့ သက္ေသျပခ်က္မ်ိဳး ခ်ျပနိုင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္။ လက္ေတြ႕ဆုပ္ဆုပ္ကိုင္ကိုင္ Concrete results ျပဖို႔ လိုအပ္တယ္"ဟု ၎က ေျပာသည္။

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံးက ယခုလ ၂၃ ရက္တြင္ ျမန္မာနိုင္ငံကိုဂမ္ဘီယာနိုင္ငံ၏ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ စြပ္စြဲ ခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ၾကားျဖတ္လုပ္ေဆာင္မႈဆိုင္ရာ အမိန္႔ခ်မွတ္ရာတြင္ အေရးယူေဆာင္ရြက္ ရန္ ၿဖစ္ေစသို႔မဟုတ္ အေရးယူေဆာင္ရြက္ျခင္းမျပဳရန္ျဖစ္ေစ ခ်မွတ္မည္ျဖစ္သည္။ မည္သို႔ေသာ အမိန္႔ဆုံး ၿဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္ေစကာမူ ျမန္မာနိုင္ငံသည္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံးတြင္ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ စြပ္စြဲ ခ်က္ ပယ္ပ်က္ေရးအတြက္ဆက္လက္တရားရင္ဆိုင္ရမည္ျဖစ္သည္။

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံးတြင္ ျမန္မာနိုင္ငံက ခုခံေခ်ပထားသည့္အတိုင္း လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈမရွိ ေၾကာင္းႏွင့္ ရွိခဲ့သည့္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားအတြက္ ျပည္တြင္းတရားစီရင္ေရးေဆာင္ရြက္ရန္ အခြင့္ေပးသင့္ေၾကာင္း တင္ျပခ်က္အတြက္ ခိုင္မာအားေကာင္းေစမည့္ အရာသည္လြတ္လပ္ေသာ စုံစမ္း စစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္၏ အစီရင္ခံစာႏွင့္ တပ္မေတာ္စစ္ခုံ႐ုံး၏ အစီရင္ခံစာမ်ားပင္ျဖစ္သည္။

အဆိုပါ အစီရင္ခံစာမ်ားသည္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံး၏ ၾကားျဖတ္လုပ္ေဆာင္မႈ ဆိုင္ရာအမိန္႔ ဆုံး ၿဖတ္ခ်မွတ္ပါက ျပန္လည္ခုခံေခ်ပရန္ႏွင့္ဆက္လက္ရင္ဆိုင္ရမည့္ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ စြပ္စြဲခ်က္ ပယ္ ဖ်က္ေရး တရားခြင္အတြက္ အေရးႀကီးသည့္ အစီရင္ခံစာမ်ား ျဖစ္လာမည္ျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ ထိုအစီရင္ခံစာႏွစ္ခုသည္ နိုင္ငံတကာအပါအဝင္ ေဒသတြင္းကယုံၾကည္လက္ခံနိုင္သည့္ သက္ ေသ ခိုင္မာေသာ တင္ျပခ်က္မ်ား ပါဝင္ရန္လိုအပ္ၿပီး ထိုသို႔မဟုတ္ဘဲ လက္ေတြ႕အမွန္တရားႏွင့္ ကြာဟ ေသာ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ိဳးျဖစ္ပါက အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံးတရားခြင္တြင္ မ်က္ႏွာပန္းလွနိုင္မည္မဟုတ္ ေၾကာင္း ဦးေအးလြင္က ေျပာသည္။

"သူ႔ (အစီရင္ခံစာေတြ)ရဲ့Credibility က ဘယ္ေလာက္ရွိမလဲဆိုတဲ့ အေပၚမွာ မူတည္တယ္။ သိပ္ၿပီးေတာ့ Cover up ကစ လုပ္တဲ့သေဘာမ်ိဳးျဖစ္သြားရင္ေတာ့ အဲဒါက တိုင္းျပည္အတြက္ မ်က္ႏွာပန္းမလွဘူးေပါ့" ဟု ၎က ေျပာသည္။

လြတ္လပ္ေသာ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္၏ အစီရင္ခံစာသည္ ယခုလမကုန္မီ ထြက္ရွိမည္ဟု ေကာ္မ ရွင္ အဖြဲ႕ဝင္ ေဒါက္တာေအာင္ထြန္းသက္က ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုထားေသာ္လည္း အစီရင္ခံစာပါ ေကာ္မရွင္ ၏ ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းမရွိေပ။ ထို႔အတူ တပ္မေတာ္စစ္ခုံ႐ုံးက ၎ တို႔၏ တရားခြင္စစ္ေဆးမႈကို အမ်ားျပည္သူေရွ႕ေမွာက္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း ထိုစစ္ေဆးမႈ ရလဒ္ မ်ားႏွင့္ပတ္သက္သည့္ တစ္စုံတစ္ရာ ထုတ္ျပန္မႈ ယေန႔တိုင္မရွိေသးေပ။ တပ္မေတာ္သတင္း မွန္ျပန္ၾကား ေရး အဖြဲ႕ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေဇာ္မင္းထြန္း၏ အဆိုအရ လက္ရွိတြင္တပ္မေတာ္စစ္ခုံ႐ုံး တရား ခြင္စစ္ေဆးမႈ ခုနစ္ႀကိမ္ ၿပီးစီးထားၿပီး တရားလိုသက္ေသစစ္ေဆးမႈလုပ္ငန္းစဥ္ ၿပီးဆုံးခါနီးၿပီဟု သိရသည္။

"ကၽြန္ေတာ္တို႔တပ္မေတာ္ဘက္အေနနဲ႔ တာဝန္ယူမႈ တာဝန္ခံမႈအျပည့္နဲ႔ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ ေဆာင္ရြက္ လ်က္ ရွိပါတယ္။ အစိုးရဘက္အေနနဲ႔လည္း အဲဒီအတိုင္းပဲ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စစ္ေဆး ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြ အကုန္လုံးကို ထုတ္ျပန္ေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက တရား႐ုံးမွာ အေထာက္အကူျပဳဖို႔ မျပဳဖို႔ဆို တာထက္ အစိုးရနဲ႔တပ္မေတာ္ရဲ့ တာဝန္ယူမႈ တာဝန္ခံမႈရယ္၊ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ့

ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို ေဖာ္ျပျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္" ဟု

ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေဇာ္မင္းထြန္းက ေျပာသည္။
လင့္၊https://myanmar.mmtimes.com/news/133887.html