အစိုးရ ပြင်ဆင်ထားရမည့် အိုင်စီဂျေ၏ ကြားဖြတ်လုပ် ဆောင်မှုဆိုင်ရာ အမိန့်

မြန်မာတိုင်းမ်အပတ်စဉ်
ဉာဏ်လင်းအောင်
16 JAN 2020 

 အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးက ချမှတ်မည့် ကြားဖြတ်လုပ်ဆောင်မှုဆိုင်ရာအမိန့်သည် မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ မြန်မာနိုင်ငံသည် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုစွပ်စွဲချက်ကို ဆက်လက်ရင်ဆိုင်ရမည်ဖြစ်သည် ။ ဓာတ်ပုံ • အီးပီအေ

 

ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၌ ၂၀၁၇ ခုနှစ်အတွင်းက ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် အကြမ်းဖက်မှုနောက်ဆက်တွဲ နယ်မြေ ရှင်းလင်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များတွင် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များ၏ ပြုမူဆောင်ရွက်ချက်များသည် လူမျိုးတုံး သတ် ဖြတ်မှုကျူးလွန်ကြောင်းစွပ်စွဲချက် ကြားနာခြင်း၏ ကြားဖြတ်လုပ်ဆောင်မှုဆိုင်ရာအမိန့် (ProvisionalMeasures)  ကို ယခုလ ၂၃ ရက်တွင် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးက ချမှတ်ရန်ရှိသည်။

မြန်မာနိုင်ငံကို လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု စွပ်စွဲချက်ဖြင့် တရားစွဲဆိုခဲ့သောဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ အပြည်ပြည် ဆိုင်ရာတရားရုံးတွင် တောင်းဆိုချက်အရ ယမန်နှစ် ဒီဇင်ဘာလအတွင်း နှစ်ဖက်အပြန်အလှန် ထွက်ဆိုကြား နာချက်များအပေါ် မူတည်ပြီး အထက်ပါ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ခုံရုံးက ချမှတ်မည်ဖြစ်သည်။

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးတွင် ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံက မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့်လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု ကျူးလွန် ကြောင်း စွပ်စွဲချက် ခုနစ်ချက်ကို တင်ပြစွပ်စွဲခဲ့ပြီးကြားဖြတ်လုပ်ဆောင်မှုဆိုင်ရာ အမိန့်ချမှတ်ရန် အချက်ငါး ချက်ကို တင်ပြခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံဘက်က လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု ကျူးလွန်ခြင်းမရှိသဖြင့် စွပ်စွဲချက်ကို ပယ်ဖျက်ပေးရန် ခုခံချေပ ခဲ့သော်လည်း ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၌ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများရှိကြောင်း ဝန်ခံပြောဆိုခဲ့ကာ ထိုချိုးဖောက်မှုများအတွက် ပြည်တွင်း၌ တရားစစ်ဆေးစီရင်မှုများ ဆောင်ရွက်နေကြောင်းနှင့် မြန်မာ့တရား ရေးစနစ် တရားမျှတမှုဖြစ်အောင် လုပ်ဆောင်ခွင့်ပြုရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။

ထို့အတွက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးက ]ကြားဖြတ်လုပ်ဆောင်မှုဆိုင်ရာအမိန့်} ဆုံးဖြတ်ချက်ချမှတ်ခဲ့ လျှင် ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ တောင်းဆိုချက်ပါ အချက်အများစုသည် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရက ဆောင်ရွက်လျက် ရှိသည့် ကိစ္စရပ်များဖြစ်ခြင်းကြောင့် ကြီးမားသော ထိခိုက်နစ်နာမှု မရှိနိုင်ကြောင်း ဘာသာပေါင်းစုံငြိမ်း ချမ်းရေးအဖွဲ့ တည်ထောင် သူများအဖွဲ့ဝင် ဦးအေးလွင်က ပြောသည်။

"Provisional Measuresလုပ်မယ်ဆိုရင် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးကဒီလို ဆုံးဖြတ်ချက်မျိုးချခံရတယ်ဆို တဲ့ နိုင်ငံရဲ့ပုံရိပ်တော့ ထိခိုက်နိုင်တယ်။ဒါပေမဲ့ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုအဆင့် မရောက်ဘူးဆိုတာကို ပြော ထား သလိုမဖြစ်အောင်လည်း လုပ်နေတာရှိတော့ ယာယီအရေးယူဆောင်ရွက်ဖို့ရှိရင်တော့ဒါတွေကို လုပ်နေပါတယ်လို့ ပြောရမှာပေါ့" ဟု ဦးအေးလွင်က ပြောသည်။

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံး၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်သည် ဆုံးဖြတ်ချက်ချရန်သာ ဖြစ်သည်။ တရားရုံးက ကြားဖြတ် လုပ် ဆောင်မှုဆိုင်ရာ အမိန့်ချမည်ဆိုပါက ထိုဆုံးဖြတ်ကို အရေးယူဆောင်ရွက်ရန် ကိစ္စသည် ကုလသ မဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီမှတစ်ဆင့် လုပ်ဆောင်ရမည်ဖြစ်သည်။

ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံက တောင်းဆိုထားသော ကြားဖြတ်လုပ်ဆောင်မှုဆိုင်ရာ အမိန့်ချမှတ်ရန် အချက်များတွင် မြန်မာအစိုးရသည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု ကာကွယ်ရေးနှင့် အပြစ်ပေးရေး သဘောတူ ညီချက်ကို လိုက်နာဆောင်ရွက်ရာတွင် ဘင်္ဂလီ (ရိုဟင်ဂျာ) အုပ်စုဝင်များကို ဥပဒေပြင်ပသတ်ဖြတ်ခြင်း၊ ကိုယ်ထိလက်ရောက်စော်ကားခြင်း၊ အဓမ္မပြုကျင့်ခြင်း၊ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်ခြင်း၊ နေအိမ်များ မီးရှို့ ဖျက်ဆီးခြင်းနှင့် အခြားဖျက်ဆီးခြင်းများကို တားဆီးရေး ချက်ချင်းဆောင်ရွက်ရန်နှင့် တပ်မတော်၏ ထိန်း ချုပ်မှုအောက်ရှိ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းက လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်ရန် ကြံစည်ကျူးလွန်ခြင်းမပြုရေး တား ဆီးရန် အချက်များပါဝင်ထားသည်။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ တရားရုံးအနေဖြင့် ကြားဖြတ်လုပ်ဆောင် မှုဆိုင်ရာ အမိန့်ချမှတ်မည်ဆိုလျှင် ထိုအချက်များသည် ဦးစားပေးချမှတ်ဖွယ်အချက်များ ဖြစ်လာနိုင်သည်။

လက်ရှိတွင် ထိုအချက်များသည် မြန်မာအစိုးရက ကော်မတီများဖွဲ့စည်း၍ အကောင်အထည်ဖော် ဆောင် ရွက်နေသော ကိစ္စများဖြစ်သော်လည်း ထိုပြည်တွင်းပြဿနာများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရာ၌ နိုင်ငံတကာ စံချိန်စံညွှန်းများနှင့်အညီတိတိကျကျ ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် လိုအပ်ကြောင်း အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးတွင် မြန်မာနိုင်ငံ တရားစွဲဆိုခံရမှုအရေးလေ့လာသူ သတင်းစာဆရာ ဦးသီဟသွေးက ပြောသည်။

"တပ်မတော်၊ ရဲတပ်ဖွဲ့ အပါအဝင် အစိုးရအဖွဲ့အစည်းတိုင်းဟာ ကြပ်ကြပ်မတ်မတ် လေ့ကျင့်ပြင်ဆင် နေ ဖို့လိုသလို ဒီလို အမူအကျင့်တွေနဲ့ အချိန်မရွေး အသားကျနေဖို့လည်း လိုပါတယ်။ အခုလို စွဲချက်ဖြစ်ပေါ် စေခဲ့တဲ့ အကြောင်းတရားတွေကို အမှုမဲ့ အမှတ်မဲ့မနေဘဲ အလေးအနက်ထားပြီး ကိုယ့်ဘက်က ဆင်ခြင် ရမယ့်ကိစ္စတွေ ပြင်ဆင်ရမယ့် ကိစ္စတွေကို လုပ်ဆောင်နေသင့်ပါတယ်" ဟု ၎င်းကပြောသည်။

ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံတချို့နှင့် အစ္စလာမ်မစ်အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံတချို့က ဖိအားပေးနေသည့် အပြည်ပြည် ဆိုင်ရာတရားရုံးတွင် မြန်မာနိုင်ငံ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု စွပ်စွဲချက် အရေးကိစ္စနှင့် ပတ်သက်ပြီး မြန်မာနိုင် ငံက ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်မှုများအပေါ် အမေရိကန်နိုင်ငံနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ အပါအဝင် အာ ရှနိုင်ငံများက အပြုသဘောဆောင်သော ရှုမြင်ချက်ရှိထားခဲ့သည်။

အာဆီယံ-အမေရိကန် ထိပ်သီးအစည်းအဝေး တက်ရောက်ရန် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် ကိုယ် တိုင် မြန်မာအစိုးရကို ဖိတ်ကြားမှုနှင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒီမိုကရေစီပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု လုပ်ငန်းစဉ်ကို ထောက်ခံ လျက်ရှိကြောင်းဥရောပသမဂ္ဂ၏ ထုတ်ဖော်ပြောကြားချက်များသည် ထိုရှုမြင်ချက်ကို သက်သေပြလျက် ရှိသည်။

ထို့အတွက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးက ကြားဖြတ်လုပ်ဆောင်မှုဆိုင်ရာအမိန့် ဆုံးဖြတ်ချက် တစ်စုံတစ် ရာ ချမှတ်မည်ဆိုပါက ထိုချမှတ်မှုကို မြန်မာအစိုးရသည် ကောင်းမွန်စွာ ကိုင်တွယ်နိုင်ကြောင်း လက်တွေ့ လုပ် ဆောင်ချက်ဖြင့် သက်သေပြရန် လိုအပ်ကြောင်း ဦးအေးလွင်က ပြောသည်။

"တကယ်လို့ ကြားဖြတ်အမိန့်ချခဲ့မယ်ဆိုရင် အစိုးရအနေနဲ့ ဒီအချက်တွေကိုကောင်းမွန်စွာ ကိုင်တွယ်နိုင် တယ် ဆိုတာကို လက်တွေ့အလုပ်နဲ့ သက်သေပြဖို့ လိုအပ်တယ်။ ခိုင်မာတဲ့ သက်သေပြချက်မျိုး ချပြနိုင်ဖို့ လိုအပ်တယ်။ လက်တွေ့ဆုပ်ဆုပ်ကိုင်ကိုင် Concrete results ပြဖို့ လိုအပ်တယ်"ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးက ယခုလ ၂၃ ရက်တွင် မြန်မာနိုင်ငံကိုဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု စွပ်စွဲ ချက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ကြားဖြတ်လုပ်ဆောင်မှုဆိုင်ရာ အမိန့်ချမှတ်ရာတွင် အရေးယူဆောင်ရွက် ရန် ဖြစ်စေသို့မဟုတ် အရေးယူဆောင်ရွက်ခြင်းမပြုရန်ဖြစ်စေ ချမှတ်မည်ဖြစ်သည်။ မည်သို့သော အမိန့်ဆုံး ဖြတ်ချက် ချမှတ်စေကာမူ မြန်မာနိုင်ငံသည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးတွင် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု စွပ်စွဲ ချက် ပယ်ပျက်ရေးအတွက်ဆက်လက်တရားရင်ဆိုင်ရမည်ဖြစ်သည်။

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးတွင် မြန်မာနိုင်ငံက ခုခံချေပထားသည့်အတိုင်း လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုမရှိ ကြောင်းနှင့် ရှိခဲ့သည့် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများအတွက် ပြည်တွင်းတရားစီရင်ရေးဆောင်ရွက်ရန် အခွင့်ပေးသင့ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၌ ၂၀၁၇ ခုနှစ်အတွင်းက ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် အကြမ်းဖက်မှုနောက်ဆက်တွဲ နယ်မြေ ရှင်းလင်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များတွင် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များ၏ ပြုမူဆောင်ရွက်ချက်များသည် လူမျိုးတုံး သတ် ဖြတ်မှုကျူးလွန်ကြောင်းစွပ်စွဲချက် ကြားနာခြင်း၏ ကြားဖြတ်လုပ်ဆောင်မှုဆိုင်ရာအမိန့် (ProvisionalMeasures)   ကို ယခုလ ၂၃ ရက်တွင် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးက ချမှတ်ရန်ရှိသည်။
မြန်မာနိုင်ငံကို လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု စွပ်စွဲချက်ဖြင့် တရားစွဲဆိုခဲ့သောဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ အပြည်ပြည် ဆိုင် ရာတရားရုံးတွင် တောင်းဆိုချက်အရ ယမန်နှစ် ဒီဇင်ဘာလအတွင်း နှစ်ဖက်အပြန်အလှန် ထွက်ဆိုကြား နာချက်များအပေါ် မူတည်ပြီး အထက်ပါ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ခုံရုံးက ချမှတ်မည်ဖြစ်သည်။

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးတွင် ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံက မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့်လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု ကျူးလွန် ကြောင်း စွပ်စွဲချက် ခုနစ်ချက်ကို တင်ပြစွပ်စွဲခဲ့ပြီးကြားဖြတ်လုပ်ဆောင်မှုဆိုင်ရာ အမိန့်ချမှတ်ရန် အချက်ငါး ချက်ကို တင်ပြခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံဘက်က လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု ကျူးလွန်ခြင်းမရှိသဖြင့် စွပ်စွဲချက်ကို ပယ်ဖျက်ပေးရန် ခုခံချေပ ခဲ့သော်လည်း ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၌ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများရှိကြောင်း ဝန်ခံပြောဆိုခဲ့ကာ ထိုချိုးဖောက်မှုများအတွက် ပြည်တွင်း၌ တရားစစ်ဆေးစီရင်မှုများ ဆောင်ရွက်နေကြောင်းနှင့် မြန်မာ့တရား ရေးစနစ် တရားမျှတမှုဖြစ်အောင် လုပ်ဆောင်ခွင့်ပြုရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။

ထို့အတွက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးက ]ကြားဖြတ်လုပ်ဆောင်မှုဆိုင်ရာအမိန့်} ဆုံးဖြတ်ချက်ချမှတ်ခဲ့ လျှင် ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ တောင်းဆိုချက်ပါ အချက်အများစုသည် မြန်မာနိုင်ငံအစိုးရက ဆောင်ရွက်လျက် ရှိသည့် ကိစ္စရပ်များဖြစ်ခြင်းကြောင့် ကြီးမားသော ထိခိုက်နစ်နာမှု မရှိနိုင်ကြောင်း ဘာသာပေါင်းစုံငြိမ်း ချမ်းရေးအဖွဲ့ တည်ထောင်သူများအဖွဲ့ဝင် ဦးအေးလွင်က ပြောသည်။

"Provisional Measuresလုပ်မယ်ဆိုရင် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးကဒီလို ဆုံးဖြတ်ချက်မျိုးချခံရတယ်ဆို တဲ့ နိုင်ငံရဲ့ပုံရိပ်တော့ ထိခိုက်နိုင်တယ်။ဒါပေမဲ့ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုအဆင့် မရောက်ဘူးဆိုတာကို ပြော ထား သလိုမဖြစ်အောင်လည်း လုပ်နေတာရှိတော့ ယာယီအရေးယူဆောင်ရွက်ဖို့ရှိရင်တော့ဒါတွေကို လုပ်နေပါတယ်လို့ ပြောရမှာပေါ့" ဟု ဦးအေးလွင်က ပြောသည်။

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံး၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်သည် ဆုံးဖြတ်ချက်ချရန်သာ ဖြစ်သည်။ တရားရုံးက ကြားဖြတ် လုပ်ဆောင်မှုဆိုင်ရာ အမိန့်ချမည်ဆိုပါက ထိုဆုံးဖြတ်ကို အရေးယူဆောင်ရွက်ရန် ကိစ္စသည် ကုလသ မဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီမှတစ်ဆင့် လုပ်ဆောင်ရမည်ဖြစ်သည်။

ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံက တောင်းဆိုထားသော ကြားဖြတ်လုပ်ဆောင်မှုဆိုင်ရာ အမိန့်ချမှတ်ရန် အချက်များတွင် မြန်မာအစိုးရသည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု ကာကွယ်ရေးနှင့် အပြစ်ပေးရေး သဘောတူ ညီချက်ကို လိုက်နာဆောင်ရွက်ရာတွင် ဘင်္ဂလီ (ရိုဟင်ဂျာ) အုပ်စုဝင်များကို ဥပဒေပြင်ပသတ်ဖြတ်ခြင်း၊ ကိုယ်ထိလက်ရောက်စော်ကားခြင်း၊ အဓမ္မပြုကျင့်ခြင်း၊ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်ခြင်း၊ နေအိမ်များ မီးရှို့ ဖျက်ဆီးခြင်းနှင့် အခြားဖျက်ဆီးခြင်းများကို တားဆီးရေး ချက်ချင်းဆောင်ရွက်ရန်နှင့် တပ်မတော်၏ ထိန်း ချုပ်မှုအောက်ရှိ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းက လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်ရန် ကြံစည်ကျူးလွန်ခြင်းမပြုရေး တား ဆီးရန် အချက်များပါဝင်ထားသည်။ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ တရားရုံးအနေဖြင့် ကြားဖြတ်လုပ်ဆောင် မှုဆိုင်ရာ အမိန့်ချမှတ်မည်ဆိုလျှင် ထိုအချက်များသည် ဦးစားပေးချမှတ်ဖွယ်အချက်များ ဖြစ်လာနိုင်သည်။

လက်ရှိတွင် ထိုအချက်များသည် မြန်မာအစိုးရက ကော်မတီများဖွဲ့စည်း၍ အကောင်အထည်ဖော် ဆောင် ရွက်နေသော ကိစ္စများဖြစ်သော်လည်း ထိုပြည်တွင်းပြဿနာများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရာ၌ နိုင်ငံတကာ စံချိန်စံညွှန်းများနှင့်အညီတိတိကျကျ ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် လိုအပ်ကြောင်း အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးတွင် မြန်မာနိုင်ငံ တရားစွဲဆိုခံရမှုအရေးလေ့လာသူ သတင်းစာဆရာ ဦးသီဟသွေးက ပြောသည်။

"တပ်မတော်၊ ရဲတပ်ဖွဲ့ အပါအဝင် အစိုးရအဖွဲ့အစည်းတိုင်းဟာ ကြပ်ကြပ်မတ်မတ် လေ့ကျင့်ပြင်ဆင် နေ ဖို့လိုသလို ဒီလို အမူအကျင့်တွေနဲ့ အချိန်မရွေး အသားကျနေဖို့လည်း လိုပါတယ်။ အခုလို စွဲချက်ဖြစ်ပေါ် စေခဲ့တဲ့ အကြောင်းတရားတွေကို အမှုမဲ့ အမှတ်မဲ့မနေဘဲ အလေးအနက်ထားပြီး ကိုယ့်ဘက်က ဆင်ခြင် ရမယ့်ကိစ္စတွေ ပြင်ဆင်ရမယ့် ကိစ္စတွေကို လုပ်ဆောင်နေသင့်ပါတယ်" ဟု ၎င်းကပြောသည်။

ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံတချို့နှင့် အစ္စလာမ်မစ်အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံတချို့က ဖိအားပေးနေသည့် အပြည်ပြည် ဆိုင်ရာတရားရုံးတွင် မြန်မာနိုင်ငံ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု စွပ်စွဲချက် အရေးကိစ္စနှင့် ပတ်သက်ပြီး မြန်မာနိုင် ငံက ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်မှုများအပေါ် အမေရိကန်နိုင်ငံနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ အပါအဝင် အာ ရှနိုင်ငံများက အပြုသဘောဆောင်သော ရှုမြင်ချက်ရှိထားခဲ့သည်။

အာဆီယံ-အမေရိကန် ထိပ်သီးအစည်းအဝေး တက်ရောက်ရန် အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် ကိုယ် တိုင် မြန်မာအစိုးရကို ဖိတ်ကြားမှုနှင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဒီမိုကရေစီပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု လုပ်ငန်းစဉ်ကို ထောက်ခံ လျက်ရှိကြောင်းဥရောပသမဂ္ဂ၏ ထုတ်ဖော်ပြောကြားချက်များသည် ထိုရှုမြင်ချက်ကို သက်သေပြလျက် ရှိသည်။

ထို့အတွက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးက ကြားဖြတ်လုပ်ဆောင်မှုဆိုင်ရာအမိန့် ဆုံးဖြတ်ချက် တစ်စုံတစ် ရာ ချမှတ်မည်ဆိုပါက ထိုချမှတ်မှုကို မြန်မာအစိုးရသည် ကောင်းမွန်စွာ ကိုင်တွယ်နိုင်ကြောင်း လက်တွေ့ လုပ်ဆောင်ချက်ဖြင့် သက်သေပြရန် လိုအပ်ကြောင်း ဦးအေးလွင်က ပြောသည်။

"တကယ်လို့ ကြားဖြတ်အမိန့်ချခဲ့မယ်ဆိုရင် အစိုးရအနေနဲ့ ဒီအချက်တွေကိုကောင်းမွန်စွာ ကိုင်တွယ်နိုင် တယ် ဆိုတာကို လက်တွေ့အလုပ်နဲ့ သက်သေပြဖို့ လိုအပ်တယ်။ ခိုင်မာတဲ့ သက်သေပြချက်မျိုး ချပြနိုင်ဖို့ လိုအပ်တယ်။ လက်တွေ့ဆုပ်ဆုပ်ကိုင်ကိုင် Concrete results ပြဖို့ လိုအပ်တယ်"ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးက ယခုလ ၂၃ ရက်တွင် မြန်မာနိုင်ငံကိုဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ၏ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု စွပ်စွဲ ချက်နှင့်ပတ်သက်ပြီး ကြားဖြတ်လုပ်ဆောင်မှုဆိုင်ရာ အမိန့်ချမှတ်ရာတွင် အရေးယူဆောင်ရွက် ရန် ဖြစ်စေသို့မဟုတ် အရေးယူဆောင်ရွက်ခြင်းမပြုရန်ဖြစ်စေ ချမှတ်မည်ဖြစ်သည်။ မည်သို့သော အမိန့်ဆုံး ဖြတ်ချက် ချမှတ်စေကာမူ မြန်မာနိုင်ငံသည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးတွင် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု စွပ်စွဲ ချက် ပယ်ပျက်ရေးအတွက်ဆက်လက်တရားရင်ဆိုင်ရမည်ဖြစ်သည်။

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးတွင် မြန်မာနိုင်ငံက ခုခံချေပထားသည့်အတိုင်း လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုမရှိ ကြောင်းနှင့် ရှိခဲ့သည့် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများအတွက် ပြည်တွင်းတရားစီရင်ရေးဆောင်ရွက်ရန် အခွင့်ပေးသင့်ကြောင်း တင်ပြချက်အတွက် ခိုင်မာအားကောင်းစေမည့် အရာသည်လွတ်လပ်သော စုံစမ်း စစ်ဆေးရေးကော်မရှင်၏ အစီရင်ခံစာနှင့် တပ်မတော်စစ်ခုံရုံး၏ အစီရင်ခံစာများပင်ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ အစီရင်ခံစာများသည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံး၏ ကြားဖြတ်လုပ်ဆောင်မှု ဆိုင်ရာအမိန့် ဆုံး ဖြတ်ချမှတ်ပါက ပြန်လည်ခုခံချေပရန်နှင့်ဆက်လက်ရင်ဆိုင်ရမည့် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု စွပ်စွဲချက် ပယ် ဖျက်ရေး တရားခွင်အတွက် အရေးကြီးသည့် အစီရင်ခံစာများ ဖြစ်လာမည်ဖြစ်သည်။

သို့သော် ထိုအစီရင်ခံစာနှစ်ခုသည် နိုင်ငံတကာအပါအဝင် ဒေသတွင်းကယုံကြည်လက်ခံနိုင်သည့် သက် သေ ခိုင်မာသော တင်ပြချက်များ ပါဝင်ရန်လိုအပ်ပြီး ထိုသို့မဟုတ်ဘဲ လက်တွေ့အမှန်တရားနှင့် ကွာဟ သော ထုတ်ပြန်ချက်မျိုးဖြစ်ပါက အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးတရားခွင်တွင် မျက်နှာပန်းလှနိုင်မည်မဟုတ် ကြောင်း ဦးအေးလွင်က ပြောသည်။

"သူ့ (အစီရင်ခံစာတွေ)ရဲ့Credibility က ဘယ်လောက်ရှိမလဲဆိုတဲ့ အပေါ်မှာ မူတည်တယ်။ သိပ်ပြီးတော့ Cover up ကစ လုပ်တဲ့သဘောမျိုးဖြစ်သွားရင်တော့ အဲဒါက တိုင်းပြည်အတွက် မျက်နှာပန်းမလှဘူးပေါ့" ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

လွတ်လပ်သော စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးကော်မရှင်၏ အစီရင်ခံစာသည် ယခုလမကုန်မီ ထွက်ရှိမည်ဟု ကော်မ ရှင် အဖွဲ့ဝင် ဒေါက်တာအောင်ထွန်းသက်က ထုတ်ဖော်ပြောဆိုထားသော်လည်း အစီရင်ခံစာပါ ကော်မရှင် ၏ တွေ့ရှိချက်များနှင့်ပတ်သက်ပြီး ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့ခြင်းမရှိပေ။ ထို့အတူ တပ်မတော်စစ်ခုံရုံးက ၎င်း တို့၏ တရားခွင်စစ်ဆေးမှုကို အများပြည်သူရှေ့မှောက်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သော်လည်း ထိုစစ်ဆေးမှု ရလဒ် များနှင့်ပတ်သက်သည့် တစ်စုံတစ်ရာ ထုတ်ပြန်မှု ယနေ့တိုင်မရှိသေးပေ။ တပ်မတော်သတင်း မှန်ပြန်ကြား ရေး အဖွဲ့ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်း၏ အဆိုအရ လက်ရှိတွင်တပ်မတော်စစ်ခုံရုံး တရား ခွင်စစ်ဆေးမှု ခုနစ်ကြိမ် ပြီးစီးထားပြီး တရားလိုသက်သေစစ်ဆေးမှုလုပ်ငန်းစဉ် ပြီးဆုံးခါနီးပြီဟု သိရသည်။

"ကျွန်တော်တို့တပ်မတော်ဘက်အနေနဲ့ တာဝန်ယူမှု တာဝန်ခံမှုအပြည့်နဲ့ ပွင့်လင်းမြင်သာစွာ ဆောင်ရွက် လျက် ရှိပါတယ်။ အစိုးရဘက်အနေနဲ့လည်း အဲဒီအတိုင်းပဲ ဆောင်ရွက်နေပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ စစ်ဆေး တွေ့ရှိချက်တွေ အကုန်လုံးကို ထုတ်ပြန်ပေးမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါက တရားရုံးမှာ အထောက်အကူပြုဖို့ မပြုဖို့ဆို တာထက် အစိုးရနဲ့တပ်မတော်ရဲ့ တာဝန်ယူမှု တာဝန်ခံမှုရယ်၊ကျွန်တော်တို့ရဲ့

ဆောင်ရွက်ချက်တွေကို ဖော်ပြခြင်းသာ ဖြစ်ပါတယ်" ဟု

ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ပြောသည်။
ကြောင်း တင်ပြချက်အတွက် ခိုင်မာအားကောင်းစေမည့် အရာသည်လွတ်လပ်သော စုံစမ်း စစ်ဆေးရေးကော်မရှင်၏ အစီရင်ခံစာနှင့် တပ်မတော်စစ်ခုံရုံး၏ အစီရင်ခံစာများပင်ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ အစီရင်ခံစာများသည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံး၏ ကြားဖြတ်လုပ်ဆောင်မှု ဆိုင်ရာအမိန့် ဆုံး ဖြတ်ချမှတ်ပါက ပြန်လည်ခုခံချေပရန်နှင့်ဆက်လက်ရင်ဆိုင်ရမည့် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု စွပ်စွဲချက် ပယ် ဖျက်ရေး တရားခွင်အတွက် အရေးကြီးသည့် အစီရင်ခံစာများ ဖြစ်လာမည်ဖြစ်သည်။

သို့သော် ထိုအစီရင်ခံစာနှစ်ခုသည် နိုင်ငံတကာအပါအဝင် ဒေသတွင်းကယုံကြည်လက်ခံနိုင်သည့် သက်သေ ခိုင်မာသော တင်ပြချက်များ ပါဝင်ရန်လိုအပ်ပြီး ထိုသို့မဟုတ်ဘဲ လက်တွေ့အမှန်တရားနှင့် ကွာဟ သော ထုတ်ပြန်ချက်မျိုးဖြစ်ပါက အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံးတရားခွင်တွင် မျက်နှာပန်းလှနိုင်မည်မဟုတ် ကြောင်း ဦးအေးလွင်က ပြောသည်။

"သူ့ (အစီရင်ခံစာတွေ)ရဲ့Credibility က ဘယ်လောက်ရှိမလဲဆိုတဲ့ အပေါ်မှာ မူတည်တယ်။ သိပ်ပြီးတော့ Cover up ကစ လုပ်တဲ့သဘောမျိုးဖြစ်သွားရင်တော့ အဲဒါက တိုင်းပြည်အတွက် မျက်နှာပန်းမလှဘူးပေါ့" ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

လွတ်လပ်သော စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးကော်မရှင်၏ အစီရင်ခံစာသည် ယခုလမကုန်မီ ထွက်ရှိမည်ဟု ကော်မ ရှင် အဖွဲ့ဝင် ဒေါက်တာအောင်ထွန်းသက်က ထုတ်ဖော်ပြောဆိုထားသော်လည်း အစီရင်ခံစာပါ ကော်မရှင်၏ တွေ့ရှိချက်များနှင့်ပတ်သက်ပြီး ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့ခြင်းမရှိပေ။ ထို့အတူ တပ်မတော်စစ်ခုံရုံးက ၎င်း တို့၏ တရားခွင်စစ်ဆေးမှုကို အများပြည်သူရှေ့မှောက်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သော်လည်း ထိုစစ်ဆေးမှု ရလဒ် များနှင့်ပတ်သက်သည့် တစ်စုံတစ်ရာ ထုတ်ပြန်မှု ယနေ့တိုင်မရှိသေးပေ။ တပ်မတော်သတင်း မှန်ပြန်ကြား ရေး အဖွဲ့ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်း၏ အဆိုအရ လက်ရှိတွင်တပ်မတော်စစ်ခုံရုံး တရား ခွင်စစ်ဆေးမှု ခုနစ်ကြိမ် ပြီးစီးထားပြီး တရားလိုသက်သေစစ်ဆေးမှုလုပ်ငန်းစဉ် ပြီးဆုံးခါနီးပြီဟု သိရသည်။

"ကျွန်တော်တို့တပ်မတော်ဘက်အနေနဲ့ တာဝန်ယူမှု တာဝန်ခံမှုအပြည့်နဲ့ ပွင့်လင်းမြင်သာစွာ ဆောင်ရွက် လျက် ရှိပါတယ်။ အစိုးရဘက်အနေနဲ့လည်း အဲဒီအတိုင်းပဲ ဆောင်ရွက်နေပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့ စစ်ဆေး တွေ့ရှိချက်တွေ အကုန်လုံးကို ထုတ်ပြန်ပေးမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါက တရားရုံးမှာ အထောက်အကူပြုဖို့ မပြုဖို့ဆို တာထက် အစိုးရနဲ့တပ်မတော်ရဲ့ တာဝန်ယူမှု တာဝန်ခံမှုရယ်၊ကျွန်တော်တို့ရဲ့ဆောင်ရွက်ချက်တွေကို ဖော်ပြခြင်းသာ ဖြစ်ပါတယ်" ဟုဗိုလ်မှူးချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက ပြောသည်။

Limk : Here