ဇြန္လကထုတ္ျပန္သည့္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ အစီရင္ခံစာ။ (ဇြန္ ၂၀၁၈)
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ဟာ စုိးရိမ္ဖြယ္ အေျခအေနမွာ ရွိေနတယ္ဆိုတာ မွန္ကန္တယ္လို႔ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား တခ်ဳိ႕က သုံးသပ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒါဟာ အစိုးရရဲ႕ မူဝါဒနဲ႔ မသက္ဆုိင္ဘူးလို႔ ျမင္သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။
အေမရိကန္က ႏွစ္စဥ္ထုတ္ျပန္တဲ့ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာ ထြက္ေပၚလာအၿပီး အခုလိုေျပာဆိုလိုက္ၾကတာပါ။ ဒီအေၾကာင္းကိုေတာ့ ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္ က စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။
အေမရိကန္အစိုးရက ဒီဇင္ဘာ ၂၀ ရက္ေန႔ ထုတ္ျပန္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို စိုးရိမ္ရတဲ့ ႏုိင္ငံမ်ားစာရင္းမွာ ဆက္လက္ ထည့္သြင္းထားပါတယ္။ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္ကခ်မွတ္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ ဥပေဒအရ ျမန္မာႏုိင္ငံအပါအဝင္ ႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕မွာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ စနစ္တက် ခ်ဳိးေဖာက္ခံေနရတယ္၊ ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ဆက္ျဖစ္ေနၿပီး ဒါကို အစိုးရက လက္ပိုက္ၾကည့္ေနတယ္လို႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားတာပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အထူးသျဖင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္ဆလင္ေတြအေပၚမွာေရာ အျခားလူနည္းစု ဘာသာဝင္ေတြ အ ေပၚမွာပါ ဘာသာေရးအရ၊ လူမ်ဳိးေရး အရ ဆိုးဝါးတဲ့ လူ႔အခြင့္ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ လုပ္ခဲ့တာေၾကာင္ တပ္မ ေတာ္ေခါင္းေဆာင္ ၄ ဦးကို အေမရိကန္က အေရးယူ ဒဏ္ခတ္ခဲ့တာကို ဥပမာေပး ေဖၚျပထားပါတယ္။ ကမာၻလုံးဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈဥပေဒအရ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္ အပါဝင္၊ ဒုဗိုလ္ ခ်ဳပ္ မွဴးႀကီး စိုးဝင္း၊ အမွတ္ ၉၉ ေျခလ်င္တပ္မမွဴး ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းဦးနဲ႔ ၃၃ ေျခလ်င္တပ္မမွဴး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ ေအာင္တို႔ကို အေမရိကန္ဘ႑ာေရး ဌာနက ႏုိင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရးေန႔ ဒီဇင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔မွာ ဒဏ္ခတ္အေရးယူခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဆိုတဲ့အသံုးအႏႈန္းကို လက္မခံတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ မ႐ွိဘူးဆိုတဲ့အခ်က္ကို ပယ္ခ်ထားပါတယ္။
အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕လက္ေတြ႔ အေျခ အေနကို ထင္ဟပ္ေစပါသလား။ အစၥလမ္ဘာသာဝင္ တဦးျဖစ္တဲ့ ကေနဒါႏိုင္ငံမွာေနထုိင္သူ ဦးညြန္႔လွက ခုလို ရွင္းျပပါတယ္။
“အေတာ္မွန္ပါတယ္ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြကို ခြဲျခားဆက္ဆံတာေတြက အေျမာက္ အမ်ား ရွိတယ္ဗ်။ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ ႏိုင္ငံသားေတြဟာ passport ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ေတြလုပ္ တဲ့ေန ရာမွာ ေတာ္ေတာ္ အခက္အခဲရွိတာေတြ၊ အကန္႔အသတ္ေတြ ရွိတာေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္နံပတ္ ၂ အခ်က္ က အသက္ ၁၂ ႏွစ္ျပည့္ၿပီးတဲ့ ကေလးေတြ မွတ္ပံုတင္ေလွ်ာက္ထားတဲ့ေနရာမွာ လူမ်ိဳးေရးတို႔ ၊ ေသြးေႏွာ တယ္ဆိုတာေတြနဲ႔ ခြဲျခားဆက္ဆံၿပီးေတာ ့အခက္အခဲမ်ားစြာနဲ႔ ေတြ႔ေနရတယ္။ ေနာက္တခါ ဗလီေက်ာင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပိတ္ဆို႔ ခံထားရတယ္။ ရခိုင္ေဒသမွာရွိတဲ့ ဗလီေတြကိုဆိုရင္ ေတာ္ေတာ္နဲ႔ လံုး၀ ဖြင့္မ ေပး ဘူး။ စာသင္ေက်ာင္းေတြ ဖြင့္မေပးဘူး။ ဒါမ်ိဳးေတြရွိတယ္။ ေနာက္တခါ ဘာသာေပါင္းစံု စုေပါင္းၿပီး
အေမရိကန္က ႏွစ္စဥ္ထုတ္ျပန္တဲ့ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာ ထြက္ေပၚလာအၿပီး အခုလိုေျပာဆိုလိုက္ၾကတာပါ။ ဒီအေၾကာင္းကိုေတာ့ ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္ က စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။
အေမရိကန္အစိုးရက ဒီဇင္ဘာ ၂၀ ရက္ေန႔ ထုတ္ျပန္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို စိုးရိမ္ရတဲ့ ႏုိင္ငံမ်ားစာရင္းမွာ ဆက္လက္ ထည့္သြင္းထားပါတယ္။ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္ကခ်မွတ္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ ဥပေဒအရ ျမန္မာႏုိင္ငံအပါအဝင္ ႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕မွာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ စနစ္တက် ခ်ဳိးေဖာက္ခံေနရတယ္၊ ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ ဆက္ျဖစ္ေနၿပီး ဒါကို အစိုးရက လက္ပိုက္ၾကည့္ေနတယ္လို႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားတာပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အထူးသျဖင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္ဆလင္ေတြအေပၚမွာေရာ အျခားလူနည္းစု ဘာသာဝင္ေတြ အ ေပၚမွာပါ ဘာသာေရးအရ၊ လူမ်ဳိးေရး အရ ဆိုးဝါးတဲ့ လူ႔အခြင့္ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ လုပ္ခဲ့တာေၾကာင္ တပ္မ ေတာ္ေခါင္းေဆာင္ ၄ ဦးကို အေမရိကန္က အေရးယူ ဒဏ္ခတ္ခဲ့တာကို ဥပမာေပး ေဖၚျပထားပါတယ္။ ကမာၻလုံးဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈဥပေဒအရ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္ အပါဝင္၊ ဒုဗိုလ္ ခ်ဳပ္ မွဴးႀကီး စိုးဝင္း၊ အမွတ္ ၉၉ ေျခလ်င္တပ္မမွဴး ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းဦးနဲ႔ ၃၃ ေျခလ်င္တပ္မမွဴး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ ေအာင္တို႔ကို အေမရိကန္ဘ႑ာေရး ဌာနက ႏုိင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရးေန႔ ဒီဇင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔မွာ ဒဏ္ခတ္အေရးယူခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဆိုတဲ့အသံုးအႏႈန္းကို လက္မခံတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ မ႐ွိဘူးဆိုတဲ့အခ်က္ကို ပယ္ခ်ထားပါတယ္။
အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕လက္ေတြ႔ အေျခ အေနကို ထင္ဟပ္ေစပါသလား။ အစၥလမ္ဘာသာဝင္ တဦးျဖစ္တဲ့ ကေနဒါႏိုင္ငံမွာေနထုိင္သူ ဦးညြန္႔လွက ခုလို ရွင္းျပပါတယ္။
“အေတာ္မွန္ပါတယ္ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြကို ခြဲျခားဆက္ဆံတာေတြက အေျမာက္ အမ်ား ရွိတယ္ဗ်။ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ ႏိုင္ငံသားေတြဟာ passport ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ေတြလုပ္ တဲ့ေန ရာမွာ ေတာ္ေတာ္ အခက္အခဲရွိတာေတြ၊ အကန္႔အသတ္ေတြ ရွိတာေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္နံပတ္ ၂ အခ်က္ က အသက္ ၁၂ ႏွစ္ျပည့္ၿပီးတဲ့ ကေလးေတြ မွတ္ပံုတင္ေလွ်ာက္ထားတဲ့ေနရာမွာ လူမ်ိဳးေရးတို႔ ၊ ေသြးေႏွာ တယ္ဆိုတာေတြနဲ႔ ခြဲျခားဆက္ဆံၿပီးေတာ ့အခက္အခဲမ်ားစြာနဲ႔ ေတြ႔ေနရတယ္။ ေနာက္တခါ ဗလီေက်ာင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပိတ္ဆို႔ ခံထားရတယ္။ ရခိုင္ေဒသမွာရွိတဲ့ ဗလီေတြကိုဆိုရင္ ေတာ္ေတာ္နဲ႔ လံုး၀ ဖြင့္မ ေပး ဘူး။ စာသင္ေက်ာင္းေတြ ဖြင့္မေပးဘူး။ ဒါမ်ိဳးေတြရွိတယ္။ ေနာက္တခါ ဘာသာေပါင္းစံု စုေပါင္းၿပီး
ေတာ့ အခမ္းအနားအစီအစဥ္မ်ိဳးေတြ တခ်ိဳ႕ကိစၥေတြမွာေတာင္ ပိတ္ပင္တာရွိတယ္။”
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု နယူးေယာက္ျပည္နယ္ ေအာ္ဘာနီၿမဳိ့ ဓမၼဝါဒီေအာင္ေျမမဂၤလာေက်ာင္းက ႏိုင္ ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း ဆရာေတာ္ ဦးဇဝနကေတာ့ ဒီႏွစ္အေစာပိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မဘသ အစြန္း ေရာက္ သံဃာအဖြဲ႔ရဲ႕လႈပ္ရွားမႈေတြ အားေကာင္းခဲ့တာေၾကာင့္ အဲဒီအခ်က္ေပၚ အေျခခံၿပီး အေမရိကန္က အစီရင္ခံစာေရးဆြဲခဲ့ပုံရေၾကာင္း တုန္႔ျပန္ပါတယ္။
“တခါတုန္းကေတာ့ မဘသ ဆိုတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းကို တရား၀င္နီးပါး ရပ္တည္ခြင့္ေပးၿပီးေတာ့ လြတ္လြတ္လပ္ လပ္ လႈပ္ရွားခြင့္ျပဳခဲ့တဲ့ အခ်ိန္တုန္းက ဘာသာျခားျဖစ္တဲ့ အထူးသျဖင့္ မြတ္ဆလင္ေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈတိုင္း ကို လႈပ္လို႔မရေအာင္ အႀကီးအက်ယ္ အသံုးခ်ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရး အျမတ္ထုတ္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့တဲ့အခ်ိန္ တခုရွိခဲ့ တယ္ဆိုတာေတာ့ ေသခ်ာတယ္။ အဲဒီအရွိန္ဟာ မေသပဲနဲ႔ ဒီဘက္အစိုးရ လက္ထက္သစ္ ေရာက္တဲ့အခ်ိန္ မွာ ဒီအစိုးရကလည္း အဲလိုလုပ္တယ္ဆိုၿပီးေတာ ့အဲဒီရဲ႕အရွိန္ ရိုက္ခတ္တယ္လို႔ထင္တယ္။ တႏိုင္ငံလံုး အစိုးရတရပ္လံုးက ေနၿပီးေတာ့ အဲဒီဘာသာကို ႏွိပ္ကြပ္တာ မဟုတ္ဘူး။”
ဒါေပမဲ့လည္း ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္အမ်ားစုရွိတဲ့ ခ်င္းျပည္နယ္လို ေဒသမ်ဳိးမွာေတာ့ ဝတ္ျပဳဆုေတာင္ ပြဲေတြကေန ဘုရားေက်ာင္းေဆာက္တဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈေတြအထိ အာဏာပုိင္ေတြရဲ႕ ပိတ္ပင္တားျမစ္မႈေတြ အခုအခ်ိန္ထိ ခံေနရဆဲျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္ အင္ဒီယားနားျပည္နယ္က ခရစ္ယာန္ဓမၼဆရာ ဦးဟရယ္မန္းက ေထာက္ျပပါတယ္။
“ျမန္မာျပည္မွာ တရားမွ်တမႈ မရွိဘူးဆိုတာကေတာ့ က်ေနာ္ယံုၾကည္တယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ခရစ္ ယာန္ေတြအတြက္လည္း ဘုရား ေက်ာင္းေတြေဆာက္တဲ့အခ်ိန္မွာ အစိုးရက မွတ္ပံုတင္ခြင့္မေပးဘူး။ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ဘုရားေက်ာင္းေတြ ေဆာက္တဲ့ေနရာကို ပိတ္ထားတာေတြ ရွိတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ခရစ္ ယာန္ေတြက အိမ္မွာ အစုလိုက္ Fellowship ေပါ့ေနာ္ အတူတကြ ဆုေတာင္း သီခ်င္းဆိုတယ္။ ဒါမ်ိဳးေတြကို ပိတ္ပင္ ထားတာေတြရွိတယ္။ ေနာက္ၿပီး Missionary ဧ၀ံေဂလိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္တဲ့အခ်ိန္မွာ ပိတ္ပင္ ထားတာေတြရွိတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာ ဗဟိုအစိုးရက ဘာသာေရးအတြက္ ေငြေရးေၾကးေရးအ ေထာက္အပံ႔ေတြလည္း ဗုဒၶဘာသာအတြက္ပဲ သံုးတယ္။ ဘာသာေရး Freedom မရွိၾကဘူး။”
လူတိုင္းဟာ ဘယ္ေနရာမွာမဆို ကိုယ္ယံုၾကည္ရာကို လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္႐ွိတယ္လို႔ အေမရိ ကန္ ၿပည္ေထာင္စုက ယံုၾကည္ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဘာသာေရးနဲ႔ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အ ေရးေတြကို ခ်ဳိးေဖာက္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အဖဲြ႔အစည္းေတြကို သူတုိ႔ရဲ႕ လုပ္ရပ္အတြက္ တာဝန္ခံေစဖို႔ အေမရိ ကန္က ဆက္လက္ ေဆာင္႐ြက္သြားမယ္လို႔လည္း ဒီဇင္ဘာ ၁၈ ရက္ေန႔စြဲနဲ႔ ထုတ္ျပန္တဲ့ေၾကညာခ်က္ ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ ခ်ဳိးေဖာက္ေနဆဲ စိုးရိမ္ရတဲ့ ႏုိင္ငံစာရင္းထဲ ေဖၚျပခံရတဲ့ႏိုင္ငံေတြကေတာ့ ျမန္ မာအျပင္၊ တ႐ုတ္၊ အီရီႀထီးယား၊ အီရန္၊ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ ပါကစၥတန္၊ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယား၊ တာဂ်စ္ ကစၥတန္နဲ႔ တပ္ခ္မန္နစၥတန္ ႏိုင္ငံေတြ ပါဝင္ၾကပါတယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု နယူးေယာက္ျပည္နယ္ ေအာ္ဘာနီၿမဳိ့ ဓမၼဝါဒီေအာင္ေျမမဂၤလာေက်ာင္းက ႏိုင္ ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း ဆရာေတာ္ ဦးဇဝနကေတာ့ ဒီႏွစ္အေစာပိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မဘသ အစြန္း ေရာက္ သံဃာအဖြဲ႔ရဲ႕လႈပ္ရွားမႈေတြ အားေကာင္းခဲ့တာေၾကာင့္ အဲဒီအခ်က္ေပၚ အေျခခံၿပီး အေမရိကန္က အစီရင္ခံစာေရးဆြဲခဲ့ပုံရေၾကာင္း တုန္႔ျပန္ပါတယ္။
“တခါတုန္းကေတာ့ မဘသ ဆိုတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းကို တရား၀င္နီးပါး ရပ္တည္ခြင့္ေပးၿပီးေတာ့ လြတ္လြတ္လပ္ လပ္ လႈပ္ရွားခြင့္ျပဳခဲ့တဲ့ အခ်ိန္တုန္းက ဘာသာျခားျဖစ္တဲ့ အထူးသျဖင့္ မြတ္ဆလင္ေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈတိုင္း ကို လႈပ္လို႔မရေအာင္ အႀကီးအက်ယ္ အသံုးခ်ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရး အျမတ္ထုတ္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့တဲ့အခ်ိန္ တခုရွိခဲ့ တယ္ဆိုတာေတာ့ ေသခ်ာတယ္။ အဲဒီအရွိန္ဟာ မေသပဲနဲ႔ ဒီဘက္အစိုးရ လက္ထက္သစ္ ေရာက္တဲ့အခ်ိန္ မွာ ဒီအစိုးရကလည္း အဲလိုလုပ္တယ္ဆိုၿပီးေတာ ့အဲဒီရဲ႕အရွိန္ ရိုက္ခတ္တယ္လို႔ထင္တယ္။ တႏိုင္ငံလံုး အစိုးရတရပ္လံုးက ေနၿပီးေတာ့ အဲဒီဘာသာကို ႏွိပ္ကြပ္တာ မဟုတ္ဘူး။”
ဒါေပမဲ့လည္း ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္အမ်ားစုရွိတဲ့ ခ်င္းျပည္နယ္လို ေဒသမ်ဳိးမွာေတာ့ ဝတ္ျပဳဆုေတာင္ ပြဲေတြကေန ဘုရားေက်ာင္းေဆာက္တဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈေတြအထိ အာဏာပုိင္ေတြရဲ႕ ပိတ္ပင္တားျမစ္မႈေတြ အခုအခ်ိန္ထိ ခံေနရဆဲျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္ အင္ဒီယားနားျပည္နယ္က ခရစ္ယာန္ဓမၼဆရာ ဦးဟရယ္မန္းက ေထာက္ျပပါတယ္။
“ျမန္မာျပည္မွာ တရားမွ်တမႈ မရွိဘူးဆိုတာကေတာ့ က်ေနာ္ယံုၾကည္တယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ခရစ္ ယာန္ေတြအတြက္လည္း ဘုရား ေက်ာင္းေတြေဆာက္တဲ့အခ်ိန္မွာ အစိုးရက မွတ္ပံုတင္ခြင့္မေပးဘူး။ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ဘုရားေက်ာင္းေတြ ေဆာက္တဲ့ေနရာကို ပိတ္ထားတာေတြ ရွိတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ခရစ္ ယာန္ေတြက အိမ္မွာ အစုလိုက္ Fellowship ေပါ့ေနာ္ အတူတကြ ဆုေတာင္း သီခ်င္းဆိုတယ္။ ဒါမ်ိဳးေတြကို ပိတ္ပင္ ထားတာေတြရွိတယ္။ ေနာက္ၿပီး Missionary ဧ၀ံေဂလိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္တဲ့အခ်ိန္မွာ ပိတ္ပင္ ထားတာေတြရွိတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာ ဗဟိုအစိုးရက ဘာသာေရးအတြက္ ေငြေရးေၾကးေရးအ ေထာက္အပံ႔ေတြလည္း ဗုဒၶဘာသာအတြက္ပဲ သံုးတယ္။ ဘာသာေရး Freedom မရွိၾကဘူး။”
လူတိုင္းဟာ ဘယ္ေနရာမွာမဆို ကိုယ္ယံုၾကည္ရာကို လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္႐ွိတယ္လို႔ အေမရိ ကန္ ၿပည္ေထာင္စုက ယံုၾကည္ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဘာသာေရးနဲ႔ အေျခခံ လူ႔အခြင့္အ ေရးေတြကို ခ်ဳိးေဖာက္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အဖဲြ႔အစည္းေတြကို သူတုိ႔ရဲ႕ လုပ္ရပ္အတြက္ တာဝန္ခံေစဖို႔ အေမရိ ကန္က ဆက္လက္ ေဆာင္႐ြက္သြားမယ္လို႔လည္း ဒီဇင္ဘာ ၁၈ ရက္ေန႔စြဲနဲ႔ ထုတ္ျပန္တဲ့ေၾကညာခ်က္ ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ ခ်ဳိးေဖာက္ေနဆဲ စိုးရိမ္ရတဲ့ ႏုိင္ငံစာရင္းထဲ ေဖၚျပခံရတဲ့ႏိုင္ငံေတြကေတာ့ ျမန္ မာအျပင္၊ တ႐ုတ္၊ အီရီႀထီးယား၊ အီရန္၊ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ ပါကစၥတန္၊ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယား၊ တာဂ်စ္ ကစၥတန္နဲ႔ တပ္ခ္မန္နစၥတန္ ႏိုင္ငံေတြ ပါဝင္ၾကပါတယ္။
No comments:
Post a Comment