ဓာတုလက္နက္သိုေလွာင္မႈ စြပ္စြဲခ်က္ တပ္မေတာ္ ျငင္း

လြတ္လပ္တဲ့အာရွအသံ ( RFA ) 

သန႔္ဇင္ဦး
2019-11-26

၂၀၁၆ ခုႏွစ္ တပ္မေတာ္ေန႔ အခမ္းအနားမွာ စစ္ေရးျပေနစဥ္
Photo: RFA

ျမန္မာနိုင္ငံထဲမွာ သမိုင္းမွာ နာမည္ဆိုးနဲ႔ေက်ာ္ၾကားတဲ့ ဓာတုလက္နက္ေတြ သိုေလွာင္ထားတာ ရွိေကာင္းရွိ နိုင္တဲ့အတြက္ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ရတယ္လို႔ အေမရိကန္အစိုးရရဲ့ အႀကီးတန္းအရာရွိတစ္ဦးက မေန႔ကျပဳလုပ္ တဲ့ ဓာတုလက္နက္ဆိုင္ရာတားဆီးေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ OPCW ႏွစ္ပတ္လည္အစည္းအေဝးမွာ ေျပာဆို လိုက္ ပါတယ္။

တပ္မေတာ္ဘက္ကေတာ့ ဓာတုလက္နက္ေတြသိုေလွာင္တာေရာ အသုံးျပဳတာေရာမရွိဘူးလို႔ တုံ႔ျပန္လိုက္ ပါတယ္။

ျမန္မာနိုင္ငံဟာ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွာျပဌာန္းခဲ့တဲ့ ဓာတုလက္နက္ေတြ ထုတ္လုပ္၊ သိုေလွာင္၊ အသုံးျပဳတာကို တား ၿမစ္တဲ့ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ CWC ကို ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ပါဝင္လက္မွတ္ေရးထားထားတဲ့ ၁၉၁ နိုင္ငံေျမာက္ နိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ၁၉၈၀ ေလာက္ကတည္းက နိုင္ငံထဲမွာ ဓာတုလက္နက္ေတြ သိုေလွာင္ထားတာျဖစ္နိုင္ေျခရွိ တယ္ လို႔ အေမရိကန္အစိုးရရဲ့အႀကီးတန္းအရာရွိက ေသာမတ္ဒီနန္းနိုက ေျပာဆိုခဲ့တာပါ။

တပ္မေတာ္သတင္းမွန္ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႕ အတြင္းေရးမႉး ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းကေတာ့ ဓာတုေဗဒ ပစၥည္းေတြ သိုေလွာင္ထားလည္းမရွိသလို ထုတ္လုပ္ဖို႔လည္းမရွိေၾကာင္းနဲ႔ အသုံးျပဳတာလည္းမရွိဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။

ေသာမတ္ဒီနန္းနိုကေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံအေနနဲ႔ ဓာတုလက္နက္ပစၥည္းေတြကို ဖ်က္ဆီးလိုတယ္ဆိုရင္ အေမ ရိကန္နိုင္ငံက ကူညီဖို႔အသင့္ရွိေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

အခုလိုစြပ္စြဲတာေတြဟာ အေမရိကန္နိုင္ငံရဲ့ အစီအစဥ္ေတြထဲက နိုင္ငံေရးအရ ဖိအားေပးမႈတစ္ရပ္ သာျဖစ္ တယ္လို႔ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေဇာ္မင္းထြန္း က ဆိုပါတယ္။

ဓာတုလက္နက္ေတြရွိလား မရွိလား မသိတဲ့အတြက္ မွတ္ခ်က္ေပးဖို႔ ခက္ေပမယ့္ စစ္ေျမျပင္မွာသုံးတဲ့ အေထာက္အထားမေတြ႕ဘဲ စြပ္စြဲ႐ုံေလာက္နဲ႔ေတာ့ ဘာမွမျဖစ္နိုင္ဘူးလို႔ နိုင္ငံေရး စစ္ေရးေလ့လာသူ ဦးေမာင္ေမာင္စိုးကေျပာပါတယ္။

စစ္အစိုးရလက္ထက္ ကရင္လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕ေတြကို တိုက္ခိုက္ခဲ့တုန္းကလည္း ဓာတုေဗဒ လက္နက္ေတြကို အသုံးျပဳခဲ့တယ္လို႔ လန္ဒန္အေျခစိုက္ ခရစ္ယာန္ေသြးစည္းညီညြတ္ေရးအဖြဲ႕က ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာ စြပ္စြဲခဲ့ဖူးပါတယ္။

ဒါအျပင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းဆႏၵျပမႈျဖစ္စဥ္မွာ ဆႏၵျပသူေတြရဲ့ အေရ ျပားေတြ မီးေလာင္ေအာင္ ဓာတုေဗဒပစၥည္း ေဖာ့စရက္ေတြအသုံးျပဳၿပီး ၿဖိဳခြင္းခဲ့တယ္လို႔ စြပ္စြဲခံထားရသလို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာလည္း ေပါက္ၿမိဳ႕မွာ ဓာတုေဗဒလက္နက္စက္႐ုံ တည္ေဆာက္ေနတယ္ဆိုၿပီး သတင္းေဖာ္ ထုတ္ ေရးသားခဲ့တဲ့ ယူနတီသတင္းေထာက္ေတြကို ေထာင္ဒဏ္ ၁၀ ႏွစ္စီ ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့အတြက္ နိုင္ငံတကာ ရဲ့ေဝဖန္မႈနဲ႔ သံသယျဖစ္မႈေတြနဲ႔ ၾကဳံေတြခဲ့ရဖူးပါတယ္။

လင့္၊https://www.rfa.org/burmese/program_2/army-rejects-chemical-weapon-store-11262019070520.html