ျပန္ဝင္လာတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ဘယ္လိုရပ္တည္ေနၾကသလဲ

RFA

လြတ္လပ္တဲ့ အာရွအသံ

2019-10-11

ေတာင္ၿပိဳလက္ဝဲက လက္ခံေရးစခန္းကို ေတြ႔ရစဥ္
Photo: Min Thein Aung/RFA

ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွဘက္မွာ ခိုလံႈေနရတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာတခ်ဳိ႕ ရခုိင္ျပည္နယ္ဘက္ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္လာၾကေပမယ့္ သူတို႔ ေနာက္ဆံုးေနထိုင္သြားတဲ့ေနရာေတြမွာ ျပန္လည္ေနထိုင္ဖို႔ အေျခအေန မေပးေသးပါဘူး။

ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၆-၁၇ ခုႏွစ္က ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ ဘဂၤ လားေဒ့ရ္ွႏုိင္ငံဘက္ကို ထြက္ေျပးသြားၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြထဲက ၃၀၀ ေလာက္ဟာ ကိုယ့္သေဘာနဲ႔ ကိုယ္ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္ေနၾကၿပီလို႔ အစိုးရက ေျပာဆိုထားပါတယ္။



အဲဒီ ၃၀၀ ေလာက္ဟာ ဘယ္လိုပံုစံနဲ႔ဝင္ေရာက္လာၾကသလဲ၊ ေမာင္ေတာေဒသမွာ သူတို႔ ဘယ္လိုရပ္တည္ ေန ၾကရသလဲ ဆိုတာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ RFA သတင္းေထာက္ ကုိေက်ာ္သူက တင္ျပထားပါတယ္။

ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏုိင္ငံ ဘာလူခါလီ အမွတ္(၂)စခန္းမွာ ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ ဦးအီႏုဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ ၁၀ ရက္ေန႔က ေမာင္ေတာေဒသကို ျပန္ဝင္လာတာျဖစ္တာေၾကာင့္ ျပန္လာတာ မေန႔ကဆိုရင္ တစ္ႏွစ္တိ တိ ၿပည့္ခဲ့ပါၿပီ။

ဦးအီႏုမွာ မိသားစု ငါးဦးပါဝင္ၿပီး အခုေမာင္ေတာမွာ မိသားစု စားဝတ္ေနေရးျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႔အတြက္ ၾကံဳရာက်ပန္းအလုပ္ကို လုပ္ကိုင္ေနပါတယ္။

ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏိုင္ငံကို ထြက္ေျပးေရာက္ရိွေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကို ႏွစ္ႏိုင္ငံ သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔အညီ ျမန္မာအစိုးရက လက္ခံဖို႔ ႀကိဳးစားတာ သံုးႀကိမ္တိုင္ရိွခဲ့ေပမယ့္ ဘယ္သူမွျပန္ဝင္လာတာ မရိွခဲ့ပါဘူး။

ဦးအီႏုက သူတစ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာေနထိုင္ခဲ့တဲ့ ဘာလူခါလီဒုကၡသည္စခန္း အမွတ္(၂)မွာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ သေဘာ တူ ညီ ခ်က္အတိုင္း ျမန္မာျပည္ကိုျပန္လို႔ရတယ္ဆိုတာကို ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွ အာဏာပိုင္ေတြက ရွင္းျပတာ မရိွ ဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။

မူလ သူေနထိုင္ခဲ့တဲ့ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ႀကိမ္ေခ်ာင္းေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးထံကုိ Viber ကေန တဆင့္ ဆက္သြယ္ၿပီး ကိုယ့္အစီအစဥ္နဲ႔ကိုယ္ ျပန္ဝင္လာခဲ့တာလို႔ ေျပာပါတယ္။

“ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏုိင္ငံက ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ျမန္မာျပည္ဘက္ကို ဘယ္သူသြားမယ္၊ မသြား ဘူး ဆိုတာကို ေမးျမန္းတာလည္း မရိွဘူး၊ ေျပာတာလည္း မရိွဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ ႀကိမ္ေခ်ာင္းအုပ္ခ်ဳပ္ ေရးမွဴး ရိွတယ္။ သူနဲ႔ေဆြးေႏြးၾကည့္ၿပီးေတာ့မွ ျပန္အေၾကာင္းၾကားတယ္။ အဆင္ေျပတယ္ ဝင္လာလို႔ရ တယ္၊ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း ဝင္လာလိုက္ဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဝင္လာတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္က ေတာင္ၿပိဳ လက္ခံေရး စခန္းက ေတာက္ေလွ်ာက္ဝင္လာတာပါ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွ သေဘာတူညီ ခ်က္ ခ်ဳပ္ဆို ထားတာရိွတယ္။ မင္းတို႔သြားမယ့္လူရိွရင္ စာရင္းေပးပါ ဘာညာဆိုတာ ဟိုဘက္မွာ ဘာမွအ ေၾကာင္းၾကားတာ မရိွပါဘူး။ ကိုယ့္အစီအစဥ္နဲ႔ကိုယ္ လာရတာပါ”

မနက္ပိုင္း ေတာင္ၿပိဳလက္ခံေရးစခန္းကေန လွဖိုးေခါင္ၾကားစခန္းကိုျဖတ္ၿပီး ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြက ေန႔ ခ်င္း ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ကို အေရာက္ပို႔ေဆာင္ေပးခဲ့တာေၾကာင့္ ၾကားစခန္းေတြမွာ ေနခဲ့ရတာ မရိွခဲ့ဘူးလို႔ ေျပာ ၿပပါတယ္။

ႀကိမ္ေခ်ာင္းေက်းရြာမွာ ျပန္ၿပီးအေျခခ်ေနထိုင္လိုေပမယ့္ ရြာမွာ မြတ္ဆလင္ေတြ ဘယ္သူမွ မရိွေတာ့ တာ ေၾကာင့္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕မွာ တစ္လ ရွစ္ေသာင္းက်ပ္နဲ႔ အိမ္ငွားၿပီး ေနထိုင္ေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

စားနပ္ရိကၡာေတြကို အာဏာပိုင္ေတြက ကူညီေပးတယ္၊ အျခားလိုအပ္ခ်က္ေတြ အတြက္ေတာ့ ၾကံဳရာက် ပန္း အလုပ္ေတြလုပ္ၿပီး ရပ္တည္ေနရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က မိသားစုနဲ႔အတူ ျပန္ဝင္လာသူ ဦးမာမတ္ရ္ွရီကလည္း ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏိုင္ငံကို ေရာက္ရိွေန သူ ေတြထဲမွာ ျမန္မာျပည္ ျပန္လာခ်င္တဲ့သူ အေတာ္မ်ားမ်ားရိွေနေပမယ့္ အဟန္႔အတားေတြ ရိွေနတဲ့ အတြက္ ျပန္မလာႏိုင္ၾက တာလို႔ ေျပာပါတယ္။

“ႏွစ္ႏိုင္ငံသေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ လာမယ့္ကိစၥမွာ ဘဂၤလားမွာ စခန္းအမွတ္ ၂၆၊ ၂၇၊ ၂၈ ဘက္ကလူေတြပဲ ၾကားသိၾကရတာ။ ျပန္ဝင္လာမယ့္စာရင္း လုပ္တာက အဲဒီစခန္းေတြမွာပဲ ရိွေနတဲ့အခါက်ေတာ့ အဲဒီစခန္း ေတြမွာ လာခ်င္တဲ့လူေတြလည္းရိွတယ္။ မလာခ်င္တဲ့ လူေတြလည္းရိွပါတယ္။ လာခ်င္တဲ့လူေတြကလည္း အတားအဆီး တစ္စံုတစ္ရာေၾကာင့္ မလာႏိုင္ဘူးလို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အသံေတြၾကားေနရပါတယ္။ မူလေနရာ ေတြကို ေပးပါ့မလား။ ဒါမွမဟုတ္ ငါတို႔ေနရာ မဟုတ္တဲ့ တျခားေနရာေတြကို ေရာက္သြားမလားဆိုတဲ့ စိုးရိမ္ ခ်က္ေတြရိွတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီစိုးရိမ္ခ်က္က သိပ္အဓိက မဟုတ္ပါဘူး။ အဓိကက အာဆာအဖြဲ႔ေၾကာင့္ပဲ ျပန္မလာႏိုင္တာလို႔ ကၽြန္ေတာ္ ယူဆပါတယ္”

ဦးမာမတ္ရွရီဟာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြမျဖစ္ခင္ ေမာင္ေတာေဒသမွာ ေနထိုင္ခဲ့သူပါ။ အခုအဲဒီေနရာမွာ မြတ္စ လင္ေတြ မရိွေတာ့တာေၾကာင့္ သူလည္း ေမာင္ေတာၿမိဳ႕က တျခားေနရာမွာပဲ အိမ္ငွားၿပီး ေနထိုင္ေနရ ပါ တယ္။

သူလည္း ဦးအီႏုတို႔မိသားစုလို ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြကို ဆက္သြယ္ၿပီး မိသားစုကိုေခၚၿပီး ကိုယ့္အစီအစဥ္နဲ႔ ကိုယ္ ျပန္ဝင္လာခဲ့သူပါ။

နည္းလမ္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္လာသူေတြဟာ သူတို႔ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ မူလေနရာေတြမွာ အိမ္ေတြမရိွ ေတာ့ တာေၾကာင့္ နီးစပ္ရာေနရာေတြမွာ ေနထိုင္ေနၾကရပါတယ္။

ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ပန္းေတာျပင္ေက်းရြာမွာဆိုရင္ ဒီလိုေနထိုင္ေနတာ ၁၀ ဦးေက်ာ္ရိွတယ္လို႔ပန္းေတာျပင္ ေက်းရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးအဏၰဝါက ေျပာပါတယ္။

“ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပန္းေတာျပင္မွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္လေလာက္ကေနၿပီးေတာ့ လက္ခံေရးစခန္းေတြကေနတဆင့္ ဝင္လာတာေတြရိွပါတယ္။ လူကေတာ့ ၁၁ ေယာက္ပါ။ စားေရးေသာက္ေရးကေတာ့ အစိုးရက ေထာက္ပံ့ တာေတြရိွပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ အလယ္သံေက်ာ္ကပါ။ တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ့ အျခားရြာေတြကပါ။ အလယ္ သံေက်ာ္မွာ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြ မရိွေတာ့ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပန္းေတာျပင္မွာ ေဆြမ်ိဳးသားခ်င္းေတြရိွတယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ ဒီမွာလာေနပါတယ္။ အစိုးရကေတာ့ သူတို႔ကို သီးသန္႔အေဆာင္ေတြ ေဆာက္ေပးမယ္လို႔ ေျပာထားပါတယ္”

ျမန္မာျပည္ကို ျပန္လည္ေရာက္ရိွလာသူေတြထဲမွာ အဓိကၾကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ အခက္အခဲက ႏိုင္ငံသားကိစၥပါ။

ျပန္ဝင္လာသူေတြကို လက္ခံေရးစခန္းေတြကေန NVC လို႔ေခၚတဲ့ ႏိုင္ငံသားေလွ်ာက္ရမယ့္ အေထာက္အ ထား ကတ္ကို ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြက ထုတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ အဲဒီ NVC ကတ္နဲ႔ ႏိုင္ငံသားေလွ်ာက္ထားတာ တစ္ႏွစ္နီးပါးၾကာလာတဲ့အထိ ဘာမွထူးျခား မလာ ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။

NVC ကဒ္နဲ႔ ႏိုင္ငံသားေလွ်ာက္ထားတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာအစိုးရဘက္က ဘာေၾကာင့္ေႏွာင့္ေႏွး ေနရ သ လဲဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရပါဘူး။

ျမန္မာျပည္ထဲကို ေရာက္ရိွေနသူေတြကို ႏိုင္ငံသားကိစၥ အပါအဝင္ အျခားအေျခခံရပိုင္ခြင့္ေတြကို အစိုးရက လုပ္ေဆာင္ေပးမယ္ဆိုရင္ ေနာက္ထပ္ဝင္ေရာက္လာမယ့္သူေတြ အမ်ားအျပား ရိွႏိုင္တယ္လို႔ ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕ မြတ္စလင္ ရပ္မိရပ္ဖတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးခင္ေမာင္က ေျပာပါတယ္။

“ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီမွာရိွေနတဲ့လူေတြကို နည္းနည္းပါးပါး အဆင္ေျပေအာင္လုပ္ေပးရင္၊ သြားလာေရးေပါ့၊ ပညာေရးေပါ့၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံသားကိစၥေပါ့။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီမွာက်န္ခဲ့တဲ့လူေတြလည္းရိွတယ္။ သူတို႔က လူအမ်ားရိွေနတဲ့ရြာေတြမွာ ခိုလံႈၿပီးေတာ့ေနတယ္။ သူတို႔ေနရာကို သူတို႔ကိုျပန္ေပးရင္၊ ႏိုင္ငံသား ကိစၥ လုပ္ေပးရင္၊ ျပည္နယ္မွာျဖစ္ျဖစ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သြားလာခြင့္ေပးရင္ လူေတြက အမ်ားႀကီး လာ မယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ထင္ပါတယ္။ ဟိုဘက္ကလူေတြေျပာေနၾကတာက ဒီမွာရိွတဲ့လူေတြကိုေတာင္ ဘာမွ လုပ္မေပးဘူး၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘယ္လိုလာရမလဲဆိုၿပီးေတာ့ အဲ့လိုေျပာပါတယ္”

ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏိုင္ငံ သခၤါလီ အမွတ္(၁၃)မွာ ခိုလံႈေနတဲ့ ေမာင္ေတာေဒသက ဦးခင္ေမာင္ကေတာ့ ဒုကၡ သည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ဖို႔ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့ အေျခအေနေတြကို ျမန္မာအစိုးရက ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ လိုတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

“ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ႏိုင္ေရး အဓိကေတာင္းဆိုေနတဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အၾကြင္းမဲ့ အသိအမွတ္ျပဳေရး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံကေျပာေနတဲ့ NVC ဆိုတဲ့ ကိစ ၥကို လံုးဝ႐ုပ္သိမ္းေပးေရး၊ ကိုယ့္ရပ္ရြာကိုျပန္ႏုိင္ေရး၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔အတြက္ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕အကာအကြယ္ကို ရရိွေရး ဒါေတြက ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ အဓိက ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြပါ။ ဒါကို မရမခ်င္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ျပန္ႏိုင္မွာ မ ဟုတ္ဘူး။ ဒီဒုကၡသည္ေတြ ျပန္ႏိုင္မယ့္အေျခအေနကို ျမန္မာအစိုးရက ဖန္တီးေပးဖို႔လိုတယ္”

ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းမွာျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏိုင္ငံကို ထြက္ ေၿပးတိမ္းေရွာင္သြားခဲ့ၾကသူေတြအထဲက ၃၀၀ ေလာက္ဟာ သူတို႔ဆႏၵသေဘာထားအေလ်ာက္ ျမန္မာ ဘက္ကို ျပန္ဝင္လာၾကၿပီး လံုျခံဳၿပီးသိကၡာရိွတဲ့ ဘဝေတြကို ထူေထာင္ေနၾကၿပီလို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ အတုိင္ပင္ခံ႐ံုး ဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္တင့္ေဆြက ၇၄ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢညီလာခံမွာ ေျပာဆို ခဲ့ပါတယ္။

RFA ကေလ့လာေတြ႔ရိွခဲ့တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြအရ အဲဒီအထဲက လူဦးေရ ၂၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ဟာ ေလွစီး ေၿပး ဒုကၡသည္ေတြ၊ ဘူးသီးေတာင္ အက်ဥ္းေထာင္ကေန ျပန္လႊတ္ေပးလိုက္သူေတြ ပါဝင္ေနပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၈ ဇြန္လ ၁၁ ရက္ေန႔က ၁၀၄ ဦး လိုက္ပါလာတဲ့ စက္ေလွတစ္စီးဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏိုင္ငံကေန မေလးရွားႏုိင္ငံကို ထြက္ခြာခဲ့ရာမွာ လိႈင္းေလႀကီးၿပီး ရေသ့ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ အငူေမာ္ကမ္းေျခအနီးမွာ ျမန္မာ အာဏာပိုင္ေတြက ေတြ႔ရိွခဲ့ၾကပါတယ္။

အဲဒီအထဲက ၉၂ ဦးဟာ ေမာင္ေတာေဒသမွာ ေနထိုင္ခဲ့သူေတြျဖစ္တာေၾကာင့္ ျမန္မာအစိုးရက ငခူရလက္ ခံေရးစခန္းကို ပို႔ေဆာင္ၿပီး ျပန္လည္လက္ခံေရး အစီအစဥ္အတိုင္း လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အတြင္းက ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏိုင္ငံကေန မေလးရွားႏုိင္ငံကို ထြက္ခြာရာကေန ျမန္မာေရတပ္က ေနာက္ ထပ္ဖမ္းမိသူေတြကိုလည္း ျပန္လည္လက္ခံေရးစခန္းကိုပို႔ၿပီး ျပန္ဝင္လာတဲ့စာရင္းမွာ ထည့္သြင္း ခဲ့ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေမလအတြင္းကလည္း ဘူးသီးေတာင္အက်ဥ္းေထာင္မွာ အက်ဥ္းက်ေနတဲ့ ၅၈ ဦး၊ တရား႐ံုးမွာ အမႈရင္ဆိုင္ေနရသူ ေလးဦး စုစုေပါင္း ၆၂ ဦးကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတက လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ျပဳၿပီး ငခူရလက္ ခံေရး စခန္းကေန ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွကေန ျပန္ဝင္လာတဲ့စာရင္းမွာ ထည့္သြင္းခဲ့ပါတယ္။

အစိုးရက ျပန္လည္လက္ခံထားတဲ့ စာရင္းမွာပါရိွတဲ့ အမ်ားအျပားဟာ တရားဝင္နည္းလမ္းနဲ႔ ဆက္သြယ္ ဝင္ေရာက္ လာၾကတာ မဟုတ္ဘဲ နည္းလမ္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ခိုးၿပီးဝင္ေရာက္လာၾကတာလို႔ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ နယ္ က အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ ေဒသခံ မြတ္စလင္တစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။

“တစ္ခ်ိဳ႕ေလာက္ပဲ ဒီကိုျပန္လာၾကတာ။ သူတို႔က ညအခ်ိန္မွာ ျမစ္ကိုျဖတ္ၿပီး ေလွနဲ႔ခိုးၿပီးေတာ့ လာၾကတာ ေလ။ သူတို႔ အဲ့လိုပံုစံမ်ိဳးနဲ႔လာတာ။ သူတို႔တရားဝင္လာတာ မဟုတ္ဘူး။ သူတို႔ဒီမွာလာၿပီးေတာ့ ေလွ်ာက္ လႊာတင္ လိုက္တယ္။ ၿပီးေတာ့ လက္ခံေရးစခန္းကိုသြားၿပီးေတာ့ ဟိုဘက္ကလာတာလို႔ စာရင္းျပတယ္။ အစိုးရက အဲ့လိုျပတယ္။ တရားဝင္လာတာဆိုၿပီးေတာ့ ျပတာ။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔က တရားဝင္လာတာ မဟုတ္ ဘူး။ သူတို႔က ခိုးၿပီးေတာ့လာတာ”

ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ လူမႈဝန္ထမ္း ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ဝန္ႀကီးဌာန ဒုတိယအျမဲ တမ္း အတြင္းဝန္ ဦးေနဝင္းကုိ RFA က ဆက္သြယ္ဖုိ႔ႀကိဳးစားခဲ့ေပမယ့္ တစ္စုံတစ္ရာ ေျပာဆုိျခင္း မရွိခဲ့ပါ ဘူး။

Fortify Right လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔က ကိုနစ္ကီဒိုင္းမြန္းကေတာ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံသေဘာတူညီခ်က္နဲ႔အညီ ျပန္ဝင္မ လာ တာကိုၾကည့္ရင္ အစိုးရရဲ႕ေဆာင္ရြက္ခ်က္ဟာ နည္းလမ္းမမွန္တာေၾကာင့္လို႔ ေဝဖန္ပါတယ္။

“သူတို႔က ဘာေၾကာင့္ျပန္မလာႏိုင္တာလဲ၊ သူတို႔အခက္အခဲက ဘာလဲ။ သူတို႔ဘာျပႆနာေတြ ရင္ဆိုင္ေန ရလို႔ ျပန္မလာႏိုင္တာလဲ။ အစိုးရက ေငြေၾကးအကုန္အက်ခံၿပီးေတာ့ လုပ္ေနတယ္။ ဖိတ္ေခၚေနတယ္။ သူ တို႔ျပန္ မလာဘူး။ ျပန္မလာတာ သူတို႔အျပစ္လား၊ ကိုယ္ကဖိတ္ေခၚတဲ့နည္းလမ္းက မမွန္လို႔လား။ ႏွစ္ဦးႏွစ္ ဖက္ေပါ့ေနာ္ သက္ဆိုင္တဲ့အဖြဲ႔အစည္းေတြ အကုန္လံုးေပါင္းၿပီးေတာ့ အေျဖရွာဖို႔လိုတယ္။ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွနဲ႔ ျမန္မာကလုပ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္လည္း မျဖစ္ႏိုင္ေသးဘူး။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွနဲ႔ ျမန္မာတို႔လုပ္တဲ့ ကိစၥေတြကိုၾကည့္ရင္ အစိုးရႏွစ္ဖက္ပဲ ေဆြးေႏြးတာမ်ိဳးေတြ႔ၿပီးေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို အစည္းအေဝးေတြမွာ ဖိတ္ေခၚၿပီးေတာ့ သူတို႔ရဲ႕လိုလားခ်က္ေတြ၊ သူတို႔ရဲ႕ျပႆနာေတြက ဘာေတြလဲဆို တာ သိရိွနားလည္ေအာင္ အားထုတ္မႈေတြ အစိုးရကလုပ္တာ မေတြ႔ရဘူး။ ဆိုေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳး အခ်ိန္ သံုးႏွစ္ ေလာက္ထိၾကာေနတာ မထူးဆန္းဘူးလို႔ ကၽြန္ေတာ္ျမင္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆို အစိုးရရဲ႕ နည္းလမ္းက မမွန္ဘူးလို႔ ကၽြန္ေတာ္ သံုးသပ္တယ္”

ျပန္လည္ေရာက္ရိွေနတဲ့ ဒုကၡသည္အေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေမာင္ေတာ ခ႐ိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးစိုးေအာင္ ကို RFA က ေမးျမန္းခဲ့ရာမွာ တိတိက်က် ျပန္လည္တုံ႔ျပန္တာ မရိွခဲ့ပါဘူး။

“ကၽြန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံသေဘာတူညီခ်က္အရဆိုတာ အျမဲတမ္းေျပာေနက်ေလ။ ဒီမွာကေတာ့ ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ သူ႔စခန္းအလုိက္ သူ႔ဟာနဲ႔သူရိွေနတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္က လက္မခံဘူးဆိုမွ ကၽြန္ေတာ္တို႔က လက္မခံဘူးျဖစ္မွာေလ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ ထူးထူးေထြေထြ က်န္တာဘာမွလုပ္စရာမရိွဘူး”

ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာေဒသမွာၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၆ နဲ႔ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ေတြမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ ခိုက္ မႈေတြေၾကာင့္ လူေပါင္း ခုႏွစ္သိန္းေလာက္ တစ္ဘက္ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏုိင္ငံကို ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ သြားခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

လင့္၊https://www.rfa.org/burmese/program_2/rohingya-refugees-return-10112019093817.html