ရုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ သြားေလ့လာဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေန

RFA 

လြတ္လပ္တဲ့ အာရွအသံ 
2019-09-17

ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏိုင္ငံဆိုင္ရာ တရုတ္သံအမတ္သစ္ Li Jiming နဲ႔ ေကာ့ဘဇားခရိုင္ Shalbagan ဒုကၡသည္စခန္းက ရိုဟင္ဂ်ာေခါင္းေဆာင္ေတြ ၂၀၁၉ စက္တင္ဘာ ၁၆ ရက္ေန႔ကေတြ႕ဆံုစဥ္
Photo: BenarNews

ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ ကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ကို ရခိုင္ျပည္နယ္ အေျခအေနေတြ သြားေရာက္ေလ့ လာမယ့္ အစီ အစဥ္ တစ္ခုလုပ္ဖို႔ တရုတ္ႏိုင္ငံက ကမ္းလွမ္းထားၿပီး ဒီကမ္းလွမ္းခ်က္ကို ရိုဟင္ဂ်ာ ေခါင္းေဆာင္ ပိုင္းေရာ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွ အစိုးရပိုင္းကပါ လိုလားေနၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။



ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏိုင္ငံဆိုင္ရာ တရုတ္သံအမတ္သစ္ Li Jiming က တနလၤာေန႔မွာ ေကာ့ဘဇားခရိုင္ထဲက ရို ဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြကို သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုအၿပီးမွာ ရိုဟင္ဂ်ာအဖြဲ႔ဖြဲ႔ၿပီး ရခိုင္ေဒသအေျခအေနကို သြားေရာက္ ေလ့လာဖို႔ အဆိုျပဳခဲ့တာပါ။

တရုတ္သံအမတ္ရဲ့ အဆိုျပဳခ်က္ဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို ခ်က္ျခင္း သက္ေရာက္မႈရွိခဲ့ ပါ တယ္။

မေန႔က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္စံေတာ္ခ်ိန္ ေန႔လယ္ ၂ နာရီေလာက္မွာပဲ ေကာ့ဘဇားခရိုင္အတြင္းက ဒုကၡသည္ စခန္း အသီးသီးမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရတာဝန္ေပးထားတဲ့ စခန္းတာဝန္ခံေတြက ရိုဟင္ဂ်ာေခါင္း ေဆာင္ ေတြနဲ႔ စခန္းအတြင္းေနထိုင္သူေတြကို ေခၚေတြ႔တာေတြရွိခဲ့ပါတယ္။

စခန္းအမွတ္(၂၀) ဘာလူဟာလီ ဒုကၡသည္စခန္းက မိုဟာမတ္ဂ်ဴဟာရ္က စခန္းတာဝန္ခံက ရခိုင္ျပည္ နယ္ကို သြားေရာက္ေလ့လာဖို႔ ေျပာတာရွိၿပီး သူ႔တို႔က လက္မခံခဲ့ဘူးလို႔ RFA ကိုေျပာပါတယ္။

“ရိုဟင္ဂ်ာကိုယ္စားလွယ္ေကာ၊ သတင္းေထာက္ေကာ အကုန္လံုးပါမယ္။ ျပန္မယ့္ကိစၥေတြကို သေဘာတူ ေဆြးေႏြးမယ္လို႔ ေျပာခဲ့တယ္။ က်ေနာ္မသြားဘူး အဲလိုေျပာခဲ့ပါတယ္။”

စခန္းတာဝန္ခံဆိုတာဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာဆို ရပ္ကြက္၊ ၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး အဆင့္ပံုစံမ်ိဳးျဖစ္တယ္လို႔ သူ က ေျပာပါတယ္။ စခန္းတာဝန္ခံက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပန္ဖို႔ သြားသင့္ေၾကာင္းနဲ႔ အရင္ကလို အေျခအေနမ်ိဳး မဟုတ္ေတာ့ေၾကာင္း၊ ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ က်န္ေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္း ဖို႔လိုေၾကာင္းေျပာ တယ္လို႔ မိုဟာမတ္ဂ်ဴဟာရ္က ေျပာပါတယ္။

ရိုဟင္ဂ်ာေတြဘက္က ျမန္မာျပည္တြင္းက ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္ေပးၿပီးမွသူတို႔ ျမန္ မာျပည္ တြင္း သြားေရာက္ေလ့လာသင့္တယ္လို႔ ျမင္ေၾကာင္း တံု႔ျပန္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

သူေခါင္းေဆာင္ၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာ ၅၀ ေလာက္နဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္စခန္းတာဝန္ခံနဲ႔ ေတြ႔ခဲ့တာလို႔ မိုဟာမတ္ဂ်ဴ ဟာရ္က ေျပာပါတယ္။ တျခားစခန္းအသီးသီးမွာလည္း အဲ့ဒီလိုေတြ႔ဆံုမႈေတြရွိတယ္လို႔ သတင္းၾကား ရေၾကာင္းနဲ႔ လက္ရွိမွာ ဖုန္းလိုင္းအဆက္အသြယ္ေတြ ခက္ေနတာေၾကာင့္ သတင္းအျပည့္အဝမရဘူးလို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

RFA ကလည္း ကုတုပါေလာင္နဲ႔ သခၤါလီ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို ဆက္သြယ္ခဲ့ေပမယ့္ အဆက္အသြယ္ မရခဲ့တာပါ။

ျမန္မာျပည္ျပန္ သံအမတ္က တရုတ္ႏိုင္ငံကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ကို ေခါင္းေဆာင္ၿပီး သြားေရာက္ ခဲ့တာျဖစ္ တယ္လို႔ ဒုကၡသည္ကူညီေရးနဲ႔ ေနရပ္ျပန္ေရးဆုိင္ရာ အရာရိွတဦးျဖစ္တဲ့ Shamsu Douza Nayan (ရွမ္ဆူ ဒူးဇ နာရမ္) Benar news ကို ေျပာထားပါတယ္။

"တရုတ္သံအမတ္ေခါင္းေဆာင္တဲ့အဖဲြ႔က ရုိဟင္ဂ်ာေတြကို ကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ တဖဲြ႔ ဖဲြ႔ေပးမယ္၊ ၿပီးေတာ့ ေဒသအေျခအေနကို ေလ့လာဖို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ကိုပို႔မယ္၊ ရိုဟင္ဂ်ာ ေခါင္းေဆာင္ေတြကေတာ့ အဲဒီအ ဆိုျပဳခ်က္ကို လက္ခံၾကတယ္"

ရခိုင္ျပည္နယ္ကေန ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏိုင္ငံကို ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ခဲ့ၾကရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြထဲက လူဦးေရ ၃,၄၅၀ ေက်ာ္ ေနရပ္ျပန္ေရး ျမန္မာ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွ သေဘာတူ ႀကိဳးပမ္းခ်က္ မေအာင္မျမင္ျဖစ္သြားၿပီး တလနီးပါးအၾကာမွာ ဒီကမ္းလွမ္းခ်က္ ေပၚထြက္လာတာပါ။

ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏုိင္ငံကို ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ခဲ့ၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လည္လက္ခံဖို႔ ျမန္မာအစိုးရက ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါနဲ႔ ႏိုဝင္ဘာလေတြမွာ ႏွစ္ႀကိမ္တိုင္ ႀကိဳးစားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီႏွစ္ႀကိမ္စလံုးမွာ ျပန္ ဝင္ေရာက္လာ တာမရိွခဲ့ပါဘူး။ ၾသဂုတ္လ ၂၂ ရက္ေန႔က တတိယအႀကိမ္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရးအစီအစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔ေတြက ကန္႔ကြက္ေန တာ ရွိပါတယ္။

ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္တဲ့အခါမွာ သူတုိ႔သေဘာဆႏၵနဲ႔အညီ လုံျခံဳစိတ္ခ်ရၿပီး ဂုဏ္သိကၡာနဲ႔ ျပန္ခြင့္မ ရ မျခင္း ႏွစ္ဖက္အစုိးရတုိ႔ရဲ႕ ဒုကၡသည္လႊဲေျပာင္းေပးေရး အစီအစဥ္ကုိ ရပ္ဆုိင္းထားသင့္တယ္လုိ႔ HRW လူ႔အခြင့္ အေရးေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႔က မေန႔က ေျပာထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ Fortify Rights အဖဲြ႔ကလည္း ေန ရပ္ျပန္ေရး အစီအစဥ္ကို ရပ္ဆိုင္းထားသင့္တယ္လို႔ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ထားပါတယ္။

ဒီကမ္းလွမ္းခ်က္အေပၚ ျမန္မာအစိုးရက လက္ခံႏိုင္မလားဆိုတာ သိႏိုင္ဖို႔ RFA က ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဌာနက အၿမဲတမ္းအတြင္းဝန္၊ ဒုအၿမဲတမ္းအတြင္းဝန္၊ ညြန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္တို႔ကို ဖုန္းနဲ႔အႀကိမ္ႀကိမ္ ဆက္ သြယ္ခဲ့ေပမယ့္ အဆက္အသြယ္မရခဲ့ပါဘူး။

တရုတ္သံရံုးဘက္ကလည္း ဖုန္းလက္ခံေျဖၾကားတာမရွိပါဘူး။

ရခုိင္ျပည္နယ္ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီေပးေရး၊ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအဖြဲ႔ UEHRD ရဲ့ ဒုတိယဥကၠ႒လည္းျဖစ္ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးတစ္ဦးလည္းျဖစ္သူ ေဒါက္တာဝင္းျမတ္ေအးကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္း ရာမွာေတာ့

“က်ေနာ္တို႔က ျပန္လည္လက္ခံေတာ့မွေဆာင္ရြက္ရတာ၊ အဲဒါေတြက်ေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံရံုးတို႔ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရံုးတို႔ ေမးမွရမယ္။ အဲဒါေတြ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်တဲ့အထဲမွာ က်ေနာ္တို႔မပါဘူး။ ျပန္လည္ လက္ခံေရးကိုပဲ ညိွႏႈိင္းေဆာင္ရြက္တယ္။ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းေတြက ဒီမွာဝင္မယ္ဆိုတာေတြကို က်ေ နာ္ တို႔က မဆံုးျဖတ္ရဘူး။ က်ေနာ္တို႔ကို ေမးရင္ေတာ့ ဘာမွအေျဖမထြက္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ မဆံုးျဖတ္ ရ လို႔ပါ။”

မေန႕က ကုလသမဂၢအခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးမစ္ရွင္အဖြဲ႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ ျမန္မာ ၿပည္ တြင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ ၆ သိန္းေက်ာ္ ရွိေနၿပီး သူတို႔ဟာ ဖိႏွိပ္ညွင္းပမ္းမႈခံေနရေၾကာင္းနဲ႔ ၇ သိန္းေလးေသာင္း ေက်ာ္ဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိေနေၾကာင္း ေျပာထားပါတယ္ရွင္။
(RFA သတင္းေထာက္ မေဝမာထြန္းက စုစည္းတင္ျပသည္)

လင့္၊https://www.rfa.org/burmese/program_2/china-hopes-rohingya-refugees-visit-rakhine-state-09172019083808.html?fbclid=IwAR00kJvp_7Aoa90Fk7_ZDoxxnZGLKaPM3deVJhtrOj0IhouldbNlBnZPwLY