ရုိဟင္ဂ်ာေတြ လုံျခံဳစြာ ေနရပ္ျပန္နုိင္ေရးစီစဥ္ဖို႔ အေမ ရိကန္ တုိက္တြန္း

RFA 

လြတ္လပ္တဲ့ အာရွအသံ

2019-08-25

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ ကုတုပေလာင္ ဒုကၡသည္စခန္းက ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္ ဒုကၡသည္ေတြကို ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔က ေတြ႔ရစဥ္ Photo: Dibyangshu SARKAR / AFP

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကိုေရာက္ေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ သူတို႔ေနရပ္ကို သူတို႔ဆႏၵအရ ျပန္ခြင့္ရဖို႔ဆိုရာမွာ သူတို ႔ႏုိင္ငံ သားျဖစ္ခြင့္ရေရး အာမခံခ်က္မရေသးႏိုင္တဲ့အခ်က္က အဓိကက်ေနပါတယ္။အရင္ဆံုးေန ရပ္ျပန္ လာၾကၿပီးမွသာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရွိေရးကို ဆက္လက္လုပ္ ေဆာင္သြားေပးမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ျမန္မာအစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံထဲက ဒုကၡသည္စခန္းေတြအထိ ရွင္းျပေပးခဲ့ၿပီးျဖစ္တယ္လို႔ ႏိုင္ ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနက သတင္းထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။


ၾသဂုတ္လ ၂၂ ရက္ေန႔ ျပန္လည္လက္ခံေရးအစီအစဥ္မွာ ဒုကၡသည္ေတြ တစ္ဦးမွ ျပန္မေရာက္လာၾက ေသး တဲ့ အတြက္ မေန႔က အေမရိကန္အစိုးရက အဲဒီေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားလိုက္တာပါ။ဒါေၾကာင့္ သူ တို႔ျပန္ လာႏိုင္ေရးနဲ႔ ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အၾကံျပဳခ်က္ေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ျမန္မာ အစိုးရ ကို ဆက္လက္တိုက္တြန္းဖို႔အတြက္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက ႏုိင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္ သြားမယ္လို႔လည္း ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။

ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္မွာ ပါဝင္ခဲ့သူတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေအးလြင္ကလည္း သူတို႔အေနနဲ႔ စိုး ရိမ္စိတ္ေတြရွိေနေသးလို႔ မျပန္လာၾကေသးတာျဖစ္မယ္လို႔ မွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။

"သူတို႔အိမ္ကို မျပန္လာခ်င္တဲ့အေၾကာင္းကေတာ့ သူတို႔အတြက္ စိုးရိမ္စိတ္ေတြရွိေနလို႔ပဲျဖစ္တယ္၊ ႏွစ္ႏိုင္ငံလည္း သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ထိုးထားတယ္ ျပန္လာမယ့္သူေတြကို NVC ထုတ္ေပးမယ္၊ NVC ဆိုတာက အေထာက္အထားမရွိတဲ့သူေတြကုိ ထုတ္ေပးတာ ရွိတဲ့သူေရာ မရွိတဲ့သူေရာ ထုတ္ေပးမယ့္ သေဘာမ်ိဳးေျပာေနတယ္ မိဘအဘိုးအဘြား အေထာက္အထားရွိလည္း ႏိုင္ငံသားပဲေပးမယ္ မေပးႏိုင္ ဘူး ဆိုတဲ့သေဘာမ်ိဳး ထြက္ေနတဲ့အတြက္ သူတို႔မွာ အမ်ားႀကီးအေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေနတာပါ"
တပ္မေတာ္ရဲ႕လုပ္ရပ္ေၾကာင့္ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ခုႏွစ္သိန္း ေလးေသာင္းေက်ာ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကို ထြက္ေျပး ခဲ့ရၿပီး ဒီလုပ္ရပ္က လူမ်ိဳးစု ရွင္းလင္းဖယ္ရွားမႈေျမာက္တယ္လို႔လည္း အဲဒီေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထား ပါ တယ္။

ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ RFA က တပ္မေတာ္ သတင္းမွန္ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႔က ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းကို ေမး ၿမန္း ခဲ့ရာမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၇ ၾသဂုတ္လက ေမာင္ေတာေဒသမွာ အာဆာအၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔ေတြကို တပ္မေ တာ္က နယ္ေျမရွင္း လင္းခဲ့ၿပီးေနာက္ပိုင္း ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ထဲက မြတ္စလင္ေတြဟာ တစ္ျခား လႈံ႕ ေဆာ္ ေတြေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ ရွ္ႏုိင္ငံဘက္ဆီ ေရာက္သြားရတာလို႔ ေျပာပါတယ္။

"တပ္မေတာ္ကေန နယ္ေျမလုပ္လို႔ေျပးတဲ့ဟာမွာ ၂၀၁၇ ၾသဂုတ္ စစ္ဆင္ေရးေနာက္ပိုင္းမွာ အာဆာနဲ ႔ေပါ့ စစ္ဆင္ေရးလုပ္ၿပီးေနာက္ပိုင္းမွသာ လႈံ႕ေဆာ္မႈေတြေၾကာင့္ ထြက္ေျပးၾကတာ မ်ားပါတယ္လို႔ ေထာက္ျပခ်င္ တယ္၊ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားခ်ိန္ ထြက္ေျပးတဲ့သူရွားပါတယ္"
အဲဒီေမာင္ေတာေဒသ စစ္ဆင္ေရးျဖစ္စဥ္ေတြအတြင္း ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တာေတြကိုလည္း တပ္မေတာ္က စံုစမ္း စစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ၿပီး လုပ္ေဆာင္ေနၿပီး မၾကာခင္မွာလည္း ထုတ္ျပန္ပါလိမ့္မယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
"အေမရိကန္က ဒီလိုေျပာလာတဲ့အခါက်ေတာ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႔ ဖြဲ႔ၿပီးေတာ့ ျပႆနာတစ္ရပ္က ဘယ္သူ႔ေၾကာင့္ျဖစ္ပြားရတာလဲဆိုတာကို တာဝန္ရွိသူက သက္ေသခံခ်က္ေတြနဲ႔ တရားစြဲရန္ ဖြ႔ဲစည္း ထားတဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႔လို႔ ဆိုလိုပါတယ္၊ တပ္္မေတာ္ အက္ဥပေဒ နည္းဥပေဒနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထား တာျဖစ္တယ္၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ႔ဟာကိုေတာ့ ေလးစားဖို႔သင့္တယ္လို႔ ထင္တယ္၊ အဲ့လိုမ်ိဳး လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ ဆႏၵမရွိိဘူး၊ ရည္ရြယ္ခ်က္ မရွိခဲ့ဘူးဆိုရင္ စကတည္းက ဖြဲ႔စရာအေ ၾကာင္း မရွိဘူး၊ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စတင္ေဆာင္ရြက္တဲ့အခ်ိန္မွာ လုပ္ေဆာင္တဲ့အခ်ိန္မွာ ထုတ္ျပန္တာတို႔ လုပ္ပါလိမ့္မယ္"

တပ္မေတာ္ဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္တစ္ခုတည္းတင္ မဟုတ္ဘဲ ရခုိင္၊ ကခ်င္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ေတြ အပါအဝင္နဲ႔ ႏုိင္ငံတဝွမ္းလံုးမွာ လြန္ခဲ့တဲ႔ႏွစ္ေပါင္း ၇၀ ကစၿပီး ဒီကေန႔အထိ ဖိႏွိပ္ေနတယ္လို႔လည္း ပါရွိပါတယ္။
အဲဒီျဖစ္စဥ္ေတြနဲ႔ ပါဝင္ပတ္သက္သူေတြ လူ႔အခြင့္အေရး ေလးစားလိုက္နာၾကဖို႔အတြက္ကိုလည္း ထည့္သြင္းတိုက္တြန္းထားပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ အၾကံျပဳခ်က္ေတြကို ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္က အခ်က္ ေပါင္း ၈၀ ေက်ာ္ကို ျမန္မာအစိုးရဆီ တင္ျပထားၿပီးျဖစ္လို႔ အခုဆိုရင္ ႏွစ္ႏွစ္တာကာလအတြင္း ေရာက္ ေန ၿပီျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီအၾကံျပဳခ်က္ေတြကိုလည္း ဆက္လက္အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ အေမရိကန္အစိုးရက ဆက္လက္တိုက္ တြန္းမယ္လို႔ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ပါရွိပါတယ္။

အဲဒီအၾကံျပဳခ်က္ေတြ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနတာေတြကို အားရမႈရွိရဲ႕လားလို႔ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔ဝင္ တစ္ဦး ၿဖစ္ခဲ့တဲ့ ဦးေအးလြင္ကိုေမးရာမွာ သူက အခုလို ေျပာပါတယ္။

"လုပ္တာေတြေတာ့ တခ်ိ္ဳ႕လုပ္ေနၾကတယ္၊ အထူးသျဖင့္ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာတို႔ လမ္းေဖာက္တာ တံတား ေဆာက္တာ အဓိကေတာ့ ဒီအုပ္စုႏွစ္ခုကို သဟဇာတျဖစ္မယ့္ လုပ္ငန္းေတြလုပ္ဖို႔လိုအပ္တယ္၊ ဟိုဘက္ ကို မသြားဘဲက်န္ခဲ့တဲ့ သူေတြရဲ႕ အေျခအေနေတြ၊ အခြင့္အေရးေတြကို ျမွင့္တင္ေပးတာကို ရသင့္ရ ထုိက္တယ္ဆိုတာကို ျမင္သာ ထင္သာေအာင္ လုပ္ေပးတယ္ဆိုတာကို ဟိုဘက္ကသူေတြကလည္း ဒီ ဘက္က လူေတြကို ဘာလုပ္ေပးတယ္ ဆိုတာကို ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကပါတယ္၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အစီရင္ခံစာ ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္၊ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသားဥပေဒဟာ ျပန္လည္ေလ့လာ သံုးသပ္သင့္ပါတယ္လို႔ အၾကံေပးထားတယ္၊ တည္ဆဲဥပေဒျဖစ္တဲ့ အတြက္ ဒီအတိုင္းလုပ္ရမယ္ဆိုတာကိုလည္း အသိအမွတ္ ၿပဳထားတယ္၊ လုပ္စရာေတြ လိုေသးတယ္လို႔ပဲ ေျပာပါရေစဗ်ာ"

ျပႆနာေတြေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔အတြက္ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အခ်က္အလက္အမွန္ေတြကို ေသခ်ာဆန္း စစ္ၿပီး စစ္ေဆးေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကေန ခုလို တိုက္တြန္းထားတာေတြကို တစ္ဖက္ကလည္း ေလးစားလိုက္ နာၿပီး လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လို႔ အၾကံျပဳၾကပါတယ္။
(RFA သတင္းေထာက္ ကိုေက်ာ္သူ ေပးပို႔သည္)

လင့္၊https://www.rfa.org/burmese/news/rohingya-repatriation-08252019083114.html