လြတ္လပ္တဲ့ အာရွအသံ
2019-05-29
ေနျပည္ေတာ္မွာ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၇ ရက္ေန႔ကက်င္းပတဲ့ ၇၃ ႏွစ္ေျမာက္
တပ္မေတာ္ေန႔ စစ္ေရးျပအခမ္းအနားမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္ ကို
ေတြ႕ရစဥ္
ဓါတ္ပံု - တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္႐ုံး ေဖ့စ္ဘြတ္
တာ္ AA ႏွစ္ဖြဲ႔စလံုးက စစ္ရာဇဝတ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ AI အဖြဲ႔ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ဟာ အေထာက္ အထားမဲ့ စြပ္စြဲခ်က္သာျဖစ္တယ္လို႔ ႏွစ္ဘက္ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူေတြက တံု႔ျပန္ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ တပ္မေတာ္ရဲ႕ စစ္ဆင္ေရးဟာ ေသာင္းက်န္းမႈႏွိမ္ႏွင္းတဲ့ စစ္ဆင္ေရးျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ ဖမ္း ဆီးထိန္းသိမ္းမႈေတြကို ဥပေဒေဘာင္အတြင္းကသာ ေဆာင္ရြက္ၿပီး AI အဖြဲ႔ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြဟာ အေထာက္အထားမဲ့တဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ တပ္မေတာ္သတင္းမွန္ ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႔က ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္း ကေျပာပါတယ္။
ရကိၡဳင့္တပ္မေတာ္ AA ရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ခိုင္သုခ ကလည္း စစ္ရာဇဝတ္မႈက်ဴးလြန္တယ္ဆိုတဲ့ AI ရဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ကို ျငင္းဆုိလိုက္ၿပီး ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အေပၚ ကူညီေပးသူေတြကို AA အဖဲ႔ြ ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးတာ ရွိေပမယ့္ ဥပေဒမဲ့ သတ္တာေတာ့ မရွိဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။
AI အပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို အေထာက္အထားေတြနဲ႔တကြ ရင္ဆိုင္ေျဖ ရွင္းဖို႔ အသင့္ရွိတယ္လို႔လည္း ခိုင္သုခက ေျပာပါတယ္။
AI ရဲ႕ ဒီေန႔ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဘက္က လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြကို ေက်ာ္လြန္ၿပီး အရပ္ သားေတြကို သတ္ျဖတ္တာေတြ၊ ဥပေဒမဲ့ဖမ္းဆီးတာေတြ၊ လက္စေဖ်ာက္တာေတြရွိခဲ့တယ္လို႔ ေျပာထား ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ရကိၡဳင့္တပ္မေတာ္ AA ကလည္း အရပ္သားေတြကို ျပန္ေပးဆြဲတာေတြ၊ ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး aတြ၊ ေဒသခံ စီးပြားေရးသမားေတြကို သူတို႔ရဲ႕ စစ္ဆင္ေရးမွာ ဝင္ေရာက္ေႏွာင့္ယွက္ရင္ အသက္အႏၱရာယ္ ေပး မယ္ဆိုတဲ့ က်ည္တစ္ေတာင့္စီပါတဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္စာ ေပးပို႔တာေတြ ရွိခဲ့တယ္လို႔ AI က ေထာက္ျပထား ပါတယ္။
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႔ AI ဟာ “ဘယ္သူမွက်ေနာ္တို႔ကို မကာကြယ္ေပးႏိုင္ဘူး” လို႔ တုိက္ရိုက္အဓိပၸာယ္ရတဲ့ နာမည္နဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္က စစ္ရာဇဝတ္မႈ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားဆိုတဲ့ အစီရင္ခံစာကို ထုတ္ျပန္လိုက္တာပါ။
ဒီအစီရင္ခံစာမွာ ဒီႏွစ္ ဇန္နဝါရီလကစလို႔ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဘက္က အရပ္သားေတြအေပၚ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္ ခဲ့တာေတြကို အေသးစိတ္ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
တပ္မေတာ္သားေတြဟာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြကို ေက်ာ္လြန္ၿပီး အရပ္သားေတြကို သတ္တာေတြ၊ ဥပေဒမဲ့ ဖမ္းဆီးတာေတြနဲ႔ အတင္းအၾကပ္ဖမ္းဆီးၿပီး လက္စေဖ်ာက္တာေတြရွိခဲ့တယ္လို႔ AI က ေျပာထားပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ၊ စစ္ရာဇဝတ္မႈက်ဴးလြန္တာေတြဟာ AA ကို အျမစ္ျပတ္ေခ်မႈန္းဖို႔ အမိန္႔ ေပးၿပီးေနာက္ ပိုဆိုးလာခဲ့ၿပီး တပ္သားသစ္ေတြ ထပ္ပို႔တဲ့အေျခအေနေတြအရ တပ္မေတာ္ထိပ္တန္း အရာ ရွိေတြလည္း ဒီကိစၥေတြမွာပါဝင္တယ္လို႔ ေျပာရမွာျဖစ္ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာက ဆိုပါတယ္။
ဒီလိုအေျခအေနေတြအရ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဟာ ေနာင္တမရ၊ ေျပာင္းလဲျခင္းမရွိ၊ တာဝန္ယူမႈမရွိဘဲ အရပ္ သားေတြကို ေျခာက္လွန္႔ၿပီး ထိတ္လန္႔ေအာင္လုပ္ေနဆဲ ျဖစ္တယ္လို႔ AI အဖြဲ႔ရဲ႕ အေရွ႕နဲ႔ အေရွ႕ေတာင္ အာရွဆိုင္ရာ ဒါရိုက္တာ Nicholas Bequelin က ေျပာပါတယ္။
ဒီအစီရင္ခံစာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တပ္မေတာ္သတင္း မွန္ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႔က ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းက အခု လိုတံု႔ျပန္ပါတယ္။
"အေထာက္အထားမရွိဘဲ စြပ္စြဲတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေျပာလိုတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားတဲ့ အခါ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ လြတ္သြားၿပီ။ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ကေတာ့ ရွိေသးတယ္။ ဘယ္ဟာေတြကိုေတာ့ တ ရား စြဲတင္ထားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက တရားဥပေဒေတြနဲ႔ တရားစြဲတင္တာပဲ ျဖစ္တယ္။ ဥပေဒ မညီဘဲ ထိန္းသိမ္းထားတာ၊ လက္လြတ္စပယ္ လုပ္ေနတာမ်ိဳးမရွိဘူး။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ဆင္ႏႊဲေနတဲ့ စစ္ ဆင္ေရးသည္ ေသာင္းက်န္းမႈႏွိမ္ႏွင္းေရး စစ္ဆင္ေရး၊ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရကို လက္နက္စြဲကိုင္ၿပီး ေသာင္း က်န္းေနတာျဖစ္တယ္။ ဒါသည္ ႏိုင္ငံေရးျပစ္မႈလို႔ က်ေနာ္တို႔က သတ္မွတ္ပါတယ္"
လူ႔အခြင့္ေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ျမန္မာတပ္မေတာ္က အမ်ားစု က်ဴးလြန္ေနခ်ိန္မွာ ရကိၡဳင့္တပ္မေတာ္ AA ကလည္း အရပ္သားေတြကို ျပန္ေပးဆြဲတာေတြ၊ ၿခိမ္းေျခာက္တာေတြရွိခဲ့တယ္လို႔ AI က ဆိုပါတယ္။
ခ်င္းျပည္နယ္၊ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္ထဲက ကင္းတလင္းေက်းရြာအပါအဝင္ ေက်းရြာ ေလးခုက ေဒသခံ ၁၀၀ ေက်ာ္ကို AA က ဖမ္းဆီးထားတဲ့ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ခ်င္း လူအခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြက ေဝဖန္ရႈတ္ ခ်ေနၾက တာပါ။
ရကိၡဳင့္တပ္မေတာ္ AA ရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ခိုင္သုခက ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္ထဲက ခူမီးနဲ႔ ရခိုင္တိုင္းရင္း သား ေတြကို သူတို႔က ဖမ္းဆီးထားတာမဟုတ္ေၾကာင္းနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္မွာ သြားေရာက္ ေခၚေဆာင္လို သူေတြရွိ ရင္ ေခၚေဆာင္ႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
"တကယ္သြားေတြ႔ခ်င္တယ္ဆိုရင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္မွာ သြားေတြ႔၊ သူတို႔ဘက္က ထမင္းေကြ်းႏိုင္ လို႔ ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ပိုၿပီးေတာ့မွ ဝမ္းသာဦးမွာ အဲဒီလူေတြကို သူတို႔ေခၚသြားမယ္၊ လံုလံုျခံဳျခံဳနဲ႔ တစ္ေန ရာရာမွာ ထားမယ္ အဲလိုကူညီႏိုင္ရင္ က်ေနာ္တို႔ဘက္က အမ်ားႀကီး ေက်းဇူးတင္မွာ အခုဆိုရင္ အဲလူေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔က ေျပာမယ္ဆိုရင္ တစ္ခါတေလ ရိကၡာေတြမေလာက္လည္း က်ေနာ္တို႔က ကူညီ ေပး ရတာရွိတယ္။ အစစအရာရာ လိုက္ၿပီးေတာ့ ကူညီေပးရတာေတြရွိတယ္။ ေျပာမယ္ဆိုရင္ ဝန္ထုတ္ ဝန္ ပိုးျဖစ္တာေပါ့။ အဲလိုမ်ိဳးအခု လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔လို႔ ေအာ္ေနၾကတဲ့လူေတြ လာေခၚရင္ က်ေနာ္တို႔က အ တိုင္းမသိ ေက်းဇူးတင္မွာ"
စစ္ရာဇဝတ္မႈ က်ဴးလြန္တယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြဟာ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္နဲ႔ ဆက္စပ္သူ ေတြ၊ ကူညီေပးသူေတြကို AA က ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးတာရွိေပမယ့္ ဥပေဒမဲ့ သတ္တာေတြ မရွိဘူးလို႔ ခိုင္သုခ ကေျပာပါတယ္။
AI ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ AA တပ္သားေတြဟာ ေက်းရြာေတြ၊ ၿမိဳ႕ျပေတြအနီးမွာ စစ္ဆင္ေရးေတြလုပ္ၿပီး ေဒ သ ခံ အရပ္သားေတြကို အႏၱရာယ္ထဲက်ေအာင္ လုပ္တာေတြရွိသလို ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေတြ၊ ေဒသခံ စီးပြားေရး သမားေတြကို သူတို႔ရဲ႕ စစ္ဆင္ေရးမွာ ဝင္ေရာက္ေႏွာင့္ယွက္ရင္ အသက္အႏၱရာယ္ေပးမယ္ဆိုတဲ့ က်ည္တစ္ ေတာင့္စီပါတဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္စာ ေပးပို႔တာေတြလည္း ရွိခဲ့တယ္လို႔လည္း ေျပာထားပါတယ္။
ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဘက္က ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြထဲမွာဆိုရင္ ျပည္တြင္းသတင္းဌာန သံုးခုက အယ္ဒီတာ
ေတြ ကို အမႈဖြင့္တိုင္ၾကားတာေတြရွိခဲ့ၿပီး ဒါေတြဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္က လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရသူေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သတင္းမေရးသားရဲေအာင္ ဟန္႔တားမႈျဖစ္တဲ့အျပင္ လြတ္လပ္စြာေရးသားေဖာ္ျပခြင့္ကို ခ်ိဳးေဖာက္ရာ ေရာက္ေနတယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။
ဒီလုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြအေပၚ NLD အစိုးရအေနနဲ႔ တားျမစ္ႏိုင္တဲ့ အခြင့္အာဏာရွိၿပီး သတင္းေထာက္ေတြ ကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနတဲ့ ဥပေဒေတြ ကို ျပဳျပင္ဖို႔လိုတယ္လို႔ အစီရင္ခံစာမွာ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။
အစိုးရအေပၚ ေထာက္ျပခ်က္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး NLD ပါတီရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ေဒါက္တာ မ်ိဳးညြန္႔ က အစိုးရ အေနနဲ႔ လက္ရွိမွာ လုပ္ႏိုင္သေလာက္ကို အတတ္ႏိုင္ဆံုး လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
"က်ေနာ္တို႔ လက္ရွိမွာ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ႏိုင္တဲ့အလုပ္ေတြကို အစြမ္းကုန္လုပ္ေနတယ္။ က်ေနာ္တို႔ မလုပ္ႏိုင္ တာေတြ အတြက္က လုပ္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေရာက္ေအာင္လည္း ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ အဓိကေတာ့ ပြင့္ လင္း ၿမင္သာမႈနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ လံုျခံဳေရးအေၾကာင္းျပခ်က္ေတြကလည္း အျမဲတမ္းဝင္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာ လုံျခံဳေရးအတြက္ ႏွစ္ဘက္ နားလည္မႈရိွတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးေပၚလာရင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈကို ပိုၿပီး ေတာ့ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ လိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္"
ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္ေတြကို ရခိုင္ျပည္နယ္ကေန ေမာင္းထုတ္ၿပီး တစ္ႏွစ္ခြဲအၾကာမွာ ဒီလိုျဖစ္ရပ္ေတြ ေပၚ ေပါက္လာတာျဖစ္ၿပီး ဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြနည္းတူ ရာဇ၀တ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ေနတာေၾကာင့္ ကုလသမဂၢအ
ေန နဲ႔ အေရးယူေဆာင္ရြက္ဖို႔ သင့္တယ္လို႔ AI က ေျပာထားပါတယ္။
တပ္မေတာ္သားေတြဟာ ရာဇဝတ္မႈေတြကို ရဲရဲဝံ့ဝံ့ က်ဴးလြန္လာတဲ့အေပၚ ႏိုင္ငံတကာက ျမန္မာႏိုင္ငံအ
ေပၚ ဖိအားေပးဖို႔ အခ်ိန္က်ေနၿပီလို႔လည္း အစီရင္ခံစာမွာ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းဟာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ရဲ႕ ရာဇဝတ္မွႈက်ဴးလြန္မႈေတြကို ရပ္တန္႔ေအာင္လုပ္ဖို႔ ပ်က္ကြက္ေနၿပီး လံုျခံဳေရးေကာင္စီအေနနဲ႔လည္း ဒီအေျခအေနေတြကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔အတြက္ ဖြဲ႔စည္း ထားတဲ့ အဖြဲ႔ျဖစ္တာမို႔ သူတို႔ရဲ႕ တာဝန္ေတြကို အေလးအနက္ထား ေဆာင္ရြက္သင့္ၿပီလို႔ AI အဖြဲ႔ရဲ႕ အေရွ႕ နဲ႔ အေရွ႕ေတာင္ အာရွဆိုင္ရာ ဒါရိုက္တာ Nicholas Bequelin က ေျပာပါတယ္။
ဒီလိုေျပာၾကားခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အာရွလူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ တာဝန္ခံ ဦးမင္းလြင္ဦး က တိုက္ပြဲေတြရပ္စဲသြားတဲ့အခါမွ ရာဇဝတ္မႈက်ဴးလြန္သူေတြကို အေရးယူဖို႔ ႏိုင္ငံတကာက ဖိအားေပးႏိုင္ မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
"ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ပြားတဲ့ေဒသေတြမွာ တပ္မေတာ္သားေတြအေနနဲ႔ တရားလက္လြတ္ လုပ္မိတာေတြ ရွိ မယ္။ အသက္အႏၱရာယ္နဲ႔ ရင္းၿပီးျဖစ္ေနတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြမွာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြနဲ႔ မညီဘဲ က်ဴးလြန္ မိတာေတြလည္း ရွိမွာေပါ့။ ဒါေတြကို တပ္မေတာ္စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း ဥပေဒေတြနဲ႔ အေရးယူမယ္ဆိုရင္ အ ေရးယူလို႔ရပါတယ္။ တိုက္ပြဲေတြၿပီးသြားမွလည္း ဒါေတြကို အေရးယူလို႔ရမွာေလ။ တိုက္ပြဲေတြက ဆက္ရွိေန ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းကလည္း ဘယ္လိုလုပ္တိုက္တြန္းႏိုင္မလဲ"
စစ္ပြဲေတြအတြင္း ဓာတုလက္နက္ေတြသံုးေနတာ၊ သာမာန္အရပ္သားျပည္သူေတြကို အစုလိုက္အျပံဳ လိုက္ သတ္ျဖတ္တာ၊ အမ်ိဳးသမီးေတြကို အဓမၼျပဳက်င့္တာ၊ ကေလးငယ္ေတြကို သတ္ျဖတ္တာ စတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြ မရွိခဲ့တာေၾကာင့္ ICC တင္ရေလာက္ေအာင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စစ္ေရးအေျခအေနက မဆိုးေသးဘူးလို႔လည္း ဦးမင္းလြင္ဦးက သံုးသပ္ပါတယ္။
လက္ေတြ႔မွာေတာ့ တိုက္ပြဲျဖစ္ရာေဒသေတြမွာ ေဒသခံေတြကို အစိုးရတပ္မေတာ္က AA အဖြဲ႔နဲ႔ပတ္ သက္ တဲ့ သတင္းေတြ ေပးဖို႔နဲ႔ ရြာေတြအတြင္းကို AA တပ္ဖြဲ႔ဝင္ေတြ ဝင္ေရာက္လာတာကို လက္မခံဖို႔ ဖိအားေပး ေျပာတာေတြရွိသလို AA ဘက္ကလည္း အစိုးရတပ္မေတာ္နဲ႔ ဆက္သြယ္မႈရွိတ့ဲ ေဒသခံေတြကို ဖမ္းဆီး တာ၊ ၿခိမ္းေျခာက္စာပို႔တာ ေတြရွိေနၿပီး ေဒသခံေတြက လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းႏွစ္ခုလံုးကို ေၾကာက္ရြံ ေနရတဲ့ အေျခအေနေတြ ရွိေနပါတယ္။
ဒီသတင္းကို RFA သတင္းေထာက္ မေဝမာထြန္း ေပးပို႔တာပါ။
လင့္၊https://www.rfa.org/burmese/news/response-to-ai-statement-by-aa-and-govt-army-05292019093553.html
No comments:
Post a Comment