ဗြီအိုုေအ (ျမန္မာဌာန)
၂၀၁၇ ခုႏွစ္ကစတဲ့ ရခုိင္ ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ထပ္မံ စီစစ္ အတည္ျပဳႏိုင္ဖို႔ ဆိုၿပီး ျမန္မာစစ္ တပ္က အဖဲြ႔၀င္ ၃ ဦးပါ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ခံု႐ံုးကို ဖဲြ႔စည္းလိုက္ၿပီး စတင္ စစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္မယ္လို႔ တပ္မ aတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္႐ံုးက ထုတ္ျပန္ပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ျမတ္ေက်ာ္ ဦးစီးတဲ့ ၃ ဦးပါအဖဲြ႔ကို “ခံု႐ံုး” ဆိုတဲ့ အမည္တပ္ထားေပမယ့္ ဘယ္လို လုပ္ပိုင္ခြင့္နဲ႔ ဘယ္ေလာက္ ကိုင္တြယ္ ေဆာင္ရြက္မလဲဆိုတဲ့ အေသးစိတ္ကိုေတာ့ ထုတ္ျပန္ေျပာဆိုတာ မရိွသလို၊ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ တပ္မေတာ္ ေျပာခြင့္ရသူေတြကိုလည္း ဆက္သြယ္ေမးျမန္းလို႔ မရပါဘူး။
“ျဖစ္စဥ္မ်ားအား စံုစမ္းစစ္ေဆးခဲ့သည့္ စုံစမ္း စစ္ေဆးေရးအဖြဲ႔၏ အစီရင္ခံစာမ်ားအေပၚ စစ္ဥပေဒခ်ဳပ္႐ံုးက ေလ့လာသုံးသပ္ အႀကံျပဳ တင္ျပခ်က္မ်ားအရ လည္းေကာင္း၊ Human Rights Watch အဖြဲ႔၊ Amnesty International အဖြဲ႔ႏွင့္ ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရးအဖြဲ႔ Fact Finding Mission တို႔၏ စြပ္စဲြေရး သား ေဖာ္ျပေသာ အစီရင္ခံစာမ်ားအေပၚ စစ္ဥပေဒခ်ဳပ္႐ံုးက ေလ့လာသုံးသပ္ အႀကံျပဳတင္ျပခ်က္မ်ား အရ လည္းေကာင္း အစီရင္ခံစာ အသီးသီး၏ ေရးသား ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားကို ထပ္မံ စီစစ္အတည္ျပဳရန္ လိုအပ္ပါ သည္။” လို႔ အခု မတ္လ ၁၈ ရက္ေန႔စတဲ့ စံုစမ္း စစ္ေဆးေရး ခံု႐ံုးဖဲြ႔ရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကိုပဲ ေျပာထားပါ တယ္။
၂၀၁၇ ခုႏွစ္က ရခိုင္ ေျမာက္ပိုင္းေဒသမွာ အစြန္းေရာက္ ARSA အဖဲြ႔ရဲ႕ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ျဖစ္ၿပီးေနာက္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႔ေတြရဲ႕ စစ္ဆင္ေရးေတြအတြင္း၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္ေတြအေပၚ ဆိုးဆိုး၀ါး၀ါး လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရိွခဲ့တယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာ အစီရင္ခံစာ အသီးသီးမွာ ေဖာ္ျပထားတာပါ။
အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွနုိင္ငံဘက္ ထြက္ေျပးလာတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းထားတာ aတြကို အေျခခံၿပီး၊ မြတ္ဆလင္ေတြ အေပၚ လူမ်ိဳးစုလိုက္ ရွင္းလင္း ဖယ္ရွားမႈေတြ လုပ္ခဲ့တယ္လို႔လည္း ႏိုင္ငံတကာ စြပ္စဲြခ်က္ေတြ ထြက္ခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာ အစိုးရဘက္ကေရာ စစ္တပ္ဘက္ကပါ ႏိုင္ငံတကာ သံုးႏႈန္းတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ အသံုးအႏႈန္းကို လက္မခံ တဲ့အျပင္၊ ဒီ စြပ္စဲြခ်က္ေတြဟာလည္း အေျခအျမစ္ မရိွဘူးလို႔ ျငင္းဆန္ထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ဒီလို စြပ္စဲြခ်က္ေတြကို စံုစမ္းဖို႔ ျမန္မာအစိုးရက လြတ္လပ္တဲ့ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ ဖဲြ႔ထားသလို စြပ္စဲြခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ခိုင္မာတဲ့ အေထာက္အထားေတြလည္း ေတာင္းခံထားပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာေတာ့ ဒီအျဖစ္အပ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ICC ႏိုင္ငံတကာ ခံု႐ံုးကို လဲႊေျပာင္းဖို႔ တိုက္တြန္း မႈေတြ ရိွေနတာပါ။ အခု မတ္လအတြင္းမွာပဲ ICC ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ Fatou Bensouda ဦးေဆာင္တဲ့ ပဏာမ စံုစမ္း စစ္ေဆးေရး အဖဲြ႔ဟာ ရိုဟင္ဂ်ာအေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အမႈတည္ေဆာက္ဖို႔ အခု ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွက ဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။
ICC ခံု႐ံုး ဖဲြ႔စည္းဖို႔ သေဘာတူညီခ်က္မွာ ျမန္မာက လက္မွတ္ ေရးထိုးထားျခင္း မရွိေပမဲ့၊ လက္မွတ္ေရးထိုး ထားတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဘက္ကို ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ ေမာင္းထုတ္ခဲ့ရတယ္ဆိုတဲ့ အေနနဲ႔ နယ္ေျမ စီရင္ပိုင္ခြင့္ အာဏာယူႏိုင္ဖို႔ ICC ဘက္ကလည္း နည္းလမ္းရွာေဖြေနပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလ လူ႔ အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ကေတာ့ ဒီအမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ICC ကို လဲႊေျပာင္းႏိုင္ျခင္း မရိွရင္သီးျခားႏိုင္ ငံ တကာ ခံု႐ံုးသစ္ဖဲြ႔ၿပီး အေရးယူဖို႔ တိုက္တြန္းေနပါတယ္။
https://burmese.voanews.com/a/rakhine-issue-myanmar-icc/4835704.html
No comments:
Post a Comment