ရိုဟင်ဂျာအကျပ်အတည်းကို UN က ထပ်မံဖြေရှင်းခဲ့ပြီး ယခုတစ်ကြိမ် တရုတ်-ရုရှားကို ထပ်မံဆန့်ကျင်သည်။

Amar Desh
သောကြာနေ့၊ 15 နိုဝင်ဘာလ 2019 

ရိုဟင်ဂျာအကျပ်အတည်းဆိုင်ရာ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံ တတိယကော်မတီတွင် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၏ ပွင့်လင်းမဲဆန္ဒဖြင့် ထပ်မံအတည်ပြုခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း တရုတ်နှင့် ရုရှားတို့က ယင်းဆုံးဖြတ်ချက်ကို ကန့်ကွက်မဲပေးခဲ့ကြသည်။ “ရိုဟင်ဂျာမွတ်စလင်များနှင့် မြန်မာနိုင်ငံရှိ အခြားလူနည်းစုများ၏ လူ့အခွင့်အရေးအခြေအနေ” ခေါင်းစဉ်ဖြင့် ဤဆုံးဖြတ်ချက်၏ အထူးအင်္ဂါရပ်မှာ ရိုဟင်ဂျာပြဿနာကို ဖြေရှင်းရန် နည်းလမ်းအမျိုးမျိုးကို မီးမောင်းထိုးပြပြီး မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် မည်သည့်ခြေလှမ်းများကို လုပ်ဆောင်သင့်သည်ကို ရှင်းလင်းဖော်ပြထားသည်။ 

 

အဆိုပါ ဆုံးဖြတ်ချက်သည် လုံခြုံရေးကောင်စီအား တိုက်ရိုက်ဖိအားပေးမည့် ရိုဟင်ဂျာပြဿနာကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် ခိုင်မာသောခြေလှမ်းများလုပ်ဆောင်ရန် လုံခြုံရေးကောင်စီကို တောင်းဆိုထားသည်။ ထို့အပြင် ရိုဟင်ဂျာများကို နေရပ်ပြန်ပို့ရန် ပျက်ကွက်မှုအတွက် မြန်မာနိုင်ငံအား အပြစ်တင်ပြီး ပြတ်သားသော နိုင်ငံရေးဆန္ဒကို ပြသရန်နှင့် နေရပ်ပြန်ပို့ရေး အထောက်အကူဖြစ်စေသော ပတ်ဝန်း ကျင်ဖန်တီးခြင်းအပါအဝင် တိကျသော ကိစ္စရပ်များ ၁၀ ခုတွင် ထိထိရောက်ရောက် လုပ် ဆောင်ရန် တောင်းဆိုထားသည်။ 

 

ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ်၏ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးသံတမန်ထံ ပကတိအခြေ အနေမှန်ကို အစီရင်ခံတင်ပြရန်လည်း ပြဌာန်းထားသည်။ ယခုနှစ် အထွေထွေညီလာခံတွင် ၎င်း၏မိန့်ခွန်းတွင် ၀န်ကြီးချုပ် ရှိတ်ဟာဆီနာမှ တင်သွင်းသည့် အဆိုပြုချက်အများအပြားတွင် ရိုဟင်ဂျာပြဿနာကို ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့ပြီး 'ရိုဟင်ဂျာ မွတ်ဆလင်' ဟူသော အသုံး အနှုန်းလည်း ပါဝင်ပါသည်။ 

 

အဆိုပါဆုံးဖြတ်ချက်ကို နိုင်ငံပေါင်း ၁၄၀ မှ ထောက်ခံမဲပေးခဲ့ကြသည်။ ကန့်ကွက်မဲ ၉ နိုင်ငံနှင့် ၃၂ နိုင်ငံတို့က ကြားနေမဲပေးခဲ့ကြသည်။ OIC ၏ ဦးဆောင်မှုအောက်တွင် မြန်မာနိုင်ငံ လူ့အခွင့်အရေး အကျပ်အတည်းဆိုင်ရာ တတိယကော်မတီသို့ ဤဆုံးဖြတ်ချက်ကို ၂၀၁၇ ခုနှစ်အတွင်း မငြိမ်မသက်ဖြစ်နေသော အခြေအနေကြောင့် ထိုနှစ်မှစ၍ ပုံမှန်တင်ပြခဲ့သည်။ 

 

ပြီးခဲ့သောနှစ်မှစ၍ OIC နှင့် ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) တို့သည် တတိယကော်မတီတွင် ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ပူးတွဲတင်ခဲ့ကြပြီး အကြိမ်တိုင်းတွင် တခဲနက်မဲဖြင့် အတည်ပြုခဲ့ကြသည်။ ဤဆုံးဖြတ်ချက်သည် မြန် မာ နိုင်ငံအပေါ် နိုင်ငံရေးအရ ဖိအားများကို အားကောင်းစေရုံသာမက ၎င်း၏ ဆက်လက်တည်မြဲရေးကိုပါ အထောက်အကူဖြစ်စေမည်ဖြစ်သည်။ အဆိုပါ ဆုံးဖြတ်ချက်အား OIC နှင့် EU အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများနှင့် အမေရိကန်၊ ကနေဒါ၊ သြစတြေးလျ၊ နယူးဇီလန်၊ ဆွစ်ဇာလန်နှင့် မက္ကဆီကိုအပါအဝင် နိုင်ငံပေါင်း 102 နိုင်ငံတို့က ပူးပေါင်းကမကထပြုကာ ကြီးကြီးမားမား ရောင်ပြန်ဟပ်နေသည့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ထင်ဟပ်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ 

 

ရိုဟင်ဂျာအရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး လူထုအမြင်၊ ဖင်လန် (အီးယူ)၊ ကနေဒါ၊ အမေရိကန်၊ တူရကီ၊ ဆော်ဒီအာရေးဗီးယားနှင့် ဆွစ်ဇာလန်တို့က မဲခွဲဆုံးဖြတ်ခြင်းမပြုမီ ထောက်ခံပြောဆိုခဲ့ကြသည်။ မဲမတိုင်မှီနှင့် မဲခွဲဆုံးဖြတ်ပြီးနောက်တွင် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအားလုံးနီးပါးမှ ကိုယ်စား လှယ်များက ယင်းဆုံးဖြတ်ချက်သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဒီမိုကရေစီနှင့် လူ့အခွင့်အရေး ထူထောင် ရေးတွင် အရေးပါသော ပံ့ပိုးကူညီမှုအဖြစ် အတင်းအကျပ် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ရိုဟင်ဂျာများ၏ လူ့အခွင့်အရေးကို အကာအကွယ်ပေးရေး၊ ရေရှည် တည်တံ့သော ပြန်လည်ထူထောင်ရေး၊ ကာကွယ်ရေး၊ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှု၊ လူမျိုးတုံးသတ် ဖြတ် မှု၊ အကြမ်းဖက်မှုကျူးလွန်သူတွေကို တာဝန်ခံမှုနဲ့ တရားစွဲဆိုမှုတွေ၊ ရိုဟင်ဂျာတွေကို နိုင်ငံ သားဖြစ်ခွင့် ပေးရေးစတဲ့ အဖြစ်အပျက်တွေ ထပ်တလဲလဲ ဖြစ်ပွားနေတယ်လို့ သူက ဆိုပါတယ်။ ရိုဟင်ဂျာပြဿနာကို ဖြေရှင်းဖို့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ခြေလှမ်းတွေထဲမှာ ဒါဟာ အလွန်အရေးကြီးတဲ့ ခြေလှမ်းဖြစ်တယ်လို့လည်း သူတို့က မှတ်ချက်ပေးပါတယ်။ 

 

ထို့အပြင်၊ ဤဆုံးဖြတ်ချက်သည် အကျပ်အတည်း ကို ဖြေရှင်းရန် အခြားပါတီများကို တွန်းအားပေးပြီး ယင်းအပေါ် အဆိုးမြင်မဲပေးနေသည့် နိုင်ငံများအပေါ် ကျင့်ဝတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဖိအားများပေးမည်ဟုလည်း အဆိုပါသံတမန်များက မှတ်ချက်ပေးခဲ့သည်။ 

 

နေရပ်စွန့်ခွာရသူ ရိုဟင်ဂျာတွေကို လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီတွေ ဆက်လက်ပေးအပ်ခဲ့တဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အစိုးရနဲ့ ပြည်သူတွေကို သူတို့အားလုံးက ချီးကျူးခဲ့ကြပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး Masood Bin Momen က ဆုံးဖြတ်ချက်ရဲ့ ကဏ္ဍစုံကို မီးမောင်းထိုးပြပြီး အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေကို ထောက်ခံဖို့ တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။ ၎င်းက “ဒါကို နိုင်ငံအခြေပြု ဖြေရှင်းချက်အဖြစ်သာမက နိုင်ငံတကာ အသိုက်အဝန်းအတွက် တာ ဝန် ရှိတဲ့ မှတ်တမ်းတစ်ခုအနေနဲ့ ကျနော်တို့ မြင်ပါတယ်၊ အဲဒီကနေတဆင့် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ရိုဟင်ဂျာတွေ ရေရှည်တည်တံ့တဲ့ နေရပ်ပြန်ရေးကို အာမခံနိုင်ပါတယ်။ ' သံအမတ်ကြီး Masood က နှစ်နိုင်ငံ ကြိုး ပမ်းမှုများအပြင် ဤပြဿနာကို ဖြေရှင်းရာတွင် နိုင်ငံတကာ ကြိုးပမ်းမှုများ၏ အရေးပါမှုကို အလေးပေးပြောကြားခဲ့သည်။ 

 

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ တရားရုံးတွင် မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် တရားစွဲဆိုထားမှုနှင့် နိုင်ငံတကာ ရာဇ၀တ်ခုံရုံးတွင် ထည့်သွင်းစဉ်းစားသည့် အရေးယူဆောင်ရွက်မှုများသည် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုဟု ခေါ်သည့် အကြမ်းဖက် ရာဇ၀တ်မှုတရားခံအစစ်အမှန်များကို တရားမျှတမှုဆီသို့ ပို့ဆောင်ရာတွင် အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက မှတ်ချက်ပေးသည်။ ဝန်ကြီးချုပ် Sheikh Hasina က ယခုနှစ် ကုလ သမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံတွင် မိန့်ခွန်းပြောကြားရာတွင် ရိုဟင်ဂျာပြဿနာကို ဖြေရှင်းရန် အဆိုပြုချက်များအားလုံးတွင် မြန်မာနိုင်ငံအတွက် ထိထိရောက်ရောက် ဆောင်ရွက်ပေးခြင်းဖြင့် နိုင်ငံရေးဆန္ဒပြည့်ဝသည့် ရောင်ပြန်ဟပ်မှု၊ ပြည်နယ်နှင့် 'ပြန်လည်နေရာချထားရေးတို့အတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေသော ပတ်ဝန်းကျင်ကို ဖန်တီးပေးခြင်း' ဟု သံအမတ်ကြီး Masood က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

 

ဒီအကြံပြုချက်အားလုံးကို အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းကို တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။ တတိယကော်မတီက ချမှတ်ထားတဲ့ ဒီဆုံးဖြတ်ချက်ကို လာမယ့် ဒီဇင်ဘာလမှာ အထွေထွေညီလာခံမှာ တင်ပြမှာဖြစ်ပါတယ်။ OIC နှင့် ဥရောပသမဂ္ဂကိုယ်စား အာရပ်စော်ဘွားများ ပြည်ထောင်စုနှင့် ဖင်လန်တို့က အသီးသီး တင်ပြခဲ့ကြသည်။ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အမြဲတမ်းမစ်ရှင်သည် စတင်ဆောင်ရွက်ချိန်မှစ၍ ဤဆုံးဖြတ်ချက်ကို စီမံဆောင်ရွက်ခြင်း၊ တင်ပြခြင်းနှင့် အတည်ပြုခြင်းများတွင် အပြင်းအထန် လုပ် ဆောင်နေပါသည်။ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို အတည်ပြုပြီးနောက် သံအမတ်ကြီး Masood bin Momen က ကုလသမဂ္ဂရုံးချုပ်ရှေ့တွင် ပြည်တွင်း သတင်းထောက်များအား အကျဉ်း ချုံး ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ 

 

Link : Here