ဖီးနစ်
26 October 2022
.png)
စစ်ကျွန်ပညာရေး အလိုမရှိကြောင်း ဆန္ဒဖော်ထုတ်
၁၉၇၆ ခုနှစ်မှာ ဒေါက်တာ ညီညီက “တက္ကသိုလ်ပညာရေး မြန်မာလိုသင်မည်” ဆိုတဲ့ ဆောင်းပါးတပုဒ် ရေးသား ခဲ့တယ်။ ဆောင်းပါးကတော့ ပုဂံတိုက်ထုတ် “စနစ်သစ်ပညာရေး” ဆိုတဲ့ စာအုပ်မှာ ပါတာပါ။ ထိုနှစ်ပိုင်းတွေက ထွက်ရှိတဲ့ စာအုပ်တွေရဲ့ ထုံးစံအတိုင်း အဲဒီစာအုပ်ဟာလည်း လက်ဝဲအငွေ့အသက်တွေ ပျံ့လွင့်လို့ နေပါတယ်။ အဆိုပါ ဆောင်းပါးထဲမှာ ပါဝင်တဲ့ ဒေါက်တာ ညီညီဆိုလိုတဲ့ အကြောင်းအရာတွေကို ခြုံငုံတင်ပြရမယ်ဆိုရင်အင်္ဂ လိပ်တွေဟာ မြန်မာနိုင်ငံသားတို့ရဲ့ ဇာတိသွေး၊ ဇာတိမာန် တက်ကြွမလာအောင် ချိုးနှိမ်ထားလိုတဲ့အတွက်တက္က သိုလ်မှာ အင်္ဂလိပ်လို သင်ကြားစေခဲ့ခြင်း ဖြစ်တယ်။ တက္ကသိုလ်ပညာရပ်တွေကို မြန်မာဘာသာနဲ့ သင် ကြားမယ် ဆိုရင် မြန်မာတို့အနေနဲ့ အဆင့်မြင့် ပညာရပ်တွေကို ပိုမိုနားလည်လိမ့်မယ်လို့ ယူဆကြောင်း ရေးသားခဲ့ပါတယ်။
ဒေါက်တာ ညီညီရဲ့ ရေးသားချက်တွေကို ခြုံငုံကြည့်လိုက်ရင် ဇာတိမာန်ကို အလေးပေးလွန်းခြင်း၊ ပညာရေးဟာ နိုင်ငံရေး ဦးတည်ချက်အောက် ရောက်နေတာတွေကို တွေ့မြင်နိုင်ပါတယ်။ ထို့ပြင် ဒေါက်တာ ညီညီရဲ့ ရေးသားချက်ဖြစ်တဲ့ မြန်မာဘာသာနဲ့ တက္ကသိုလ် ပညာရပ်ဆိုင်ရာ စာအုပ်တွေကို ထုတ်ဝေမယ်ဆိုပါက မြန်မာတို့အနေနဲ့ အဆင့်မြင့် ပညာရပ်တွေကို ပိုပြီး နားလည် မယ်ဆိုတဲ့ အချက်ကိုလည်း ကျနော့်အနေနဲ့ သဘောမတူပါ။
ဒါ့ပြင် “တက္ကသိုလ်ပညာရေး စနစ်သစ်၏ ထူးခြားချက်များ” ဆိုတဲ့ ဆောင်းပါးမှာလည်း မဆလခေတ် ပညာရေးနဲ့ ကိုလိုနီခေတ်၊ ပညာရေးတို့ကို နှိုင်းယှဉ်ပြီး ရေးသားထားတာကို တွေ့ရှိရတယ်။ အဲဒီလို နှိုင်းယှဉ်ရေးသားရာ မှာ လည်း မဆလခေတ် ပညာရေးဟာ ဆိုရှယ်လစ်လူ့ဘောင် တည်ဆောက်ရေးကို ဦးတည်ခြင်း ဖြစ်တဲ့အတွက် ပိုပြီး အဆင့်မြင့်ကြောင်း ရေးသားထားပါတယ်။
အထက်ပါ ဒေါက်တာ ညီညီရဲ့ ရေးသားချက်တွေကို ခြုံငုံကြည့်လိုက်ရင် ဇာတိမာန်ကို အလေးပေးလွန်းခြင်း၊ ပညာရေးဟာ နိုင်ငံရေး ဦးတည်ချက်အောက် ရောက်နေတာတွေကို တွေ့မြင်နိုင်ပါတယ်။ ထို့ပြင် ဒေါက်တာ ညီညီရဲ့ ရေးသားချက်ဖြစ်တဲ့ မြန်မာဘာသာနဲ့ တက္ကသိုလ် ပညာရပ်ဆိုင်ရာ စာအုပ်တွေကို ထုတ်ဝေမယ်ဆိုပါက မြန်မာတို့အနေနဲ့ အဆင့်မြင့် ပညာရပ်တွေကို ပိုပြီး နားလည်မယ်ဆိုတဲ့ အချက်ကိုလည်း ကျနော့်အနေနဲ့ သဘောမတူပါ။
အားလုံး သိကြတဲ့အတိုင်းပဲ မြန်မာ့တက္ကသိုလ် ပညာရေးဟာ မဆလခေတ်ကစပြီး နိမ့်ကျခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီလို နိမ့်ကျရခြင်းရဲ့ အဓိက အကြောင်းရင်းက ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှု များပြားတာ၊ တက္ကသိုလ်ရဲ့ မူဝါဒများတွေမှာ နိုင် ငံရေး ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်းတွေ ဖြစ်ပေမယ့် မြန်မာဘာသာနဲ့ သင်ရိုးစာအုပ်တွေ ရေးသားခြင်းဟာလည်း တခုအပါအဝင် ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုရပါမယ်။
.png)
ပညာရပ်ဆိုင်ရာ ဝေါဟာရအခက်အခဲ
တက္ကသိုလ်ပညာရပ်တွေကို မြန်မာလို စသင်မယ်ဆိုရင် ပထမဆုံးကြုံရမှာက ပညာရပ်ဆိုင်ရာ ဝေါဟာရတွေကို ဘာသာပြန်ရမယ့် အခက်အခဲပါပဲ။ ဘာသာရပ် တခုစီ တခုစီတိုင်းမှာ အဲ့ဒီ ဘာသာရပ်တွေနဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့ ပညာ ရပ်ဆိုင်ရာ အသုံးအနှုန်း technical/ academic term တွေဆိုတာ ရှိပါတယ်။ အဲ့ဒီ အသုံးအနှုန်းတွေရဲ့နောက်မှာ အဓိပ္ပာယ်ကြီးတွေ ရှိပါတယ်။ ဒီလို ပညာရပ်ဆိုင်ရာ အသုံးအနှုန်းတိုင်းအတွက် သူနဲ့ကိုက်ညီမယ့် မြန်မာဝေါ ဟာရကို ပြန်ဖို့ဆိုတာ လုံးဝ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။
ဖြစ်နိုင်မယ်ဆိုရင်တောင် အချိန်အား၊ ငွေအား၊ ပညာရှင်အားတွေ အများအပြား စိုက်ထုတ်ပြီး လုပ်ရမယ့်စီမံကိန်း မျိုးပါ။ မြန်မာနိုင်ငံလို နှစ်ပေါင်း ရာစုနှစ်ဝက်လောက် ပညာရှင်မျိုးဆက် ခါးပြတ်ထားတဲ့၊ ဓနအားရော ဉာဏ အားပါ ချိနဲ့နေတဲ့ နိုင်ငံမျိုးမှာ ဒီပရောဂျက်က လုံးဝမဖြစ်နိုင်တဲ့ အနေအထားမှာ ရှိပါတယ်။ ပြီးတော့ နေ့ စဉ်နေ့ စဉ် အသစ်အသစ် ပေါ်ပေါက်လာနေတဲ့ နယ်ပယ်တိုင်းက ပညာရပ်ဆိုင်ရာ စာလုံးအသစ်တွေကို ချက်ချင်းလက် ငင်း ဘာသာပြန်ပစ်ဖို့ကလည်း လုံးဝမဖြစ်နိုင်တဲ့ အခြေအနေမျိုးပါပဲ။
ပညာရပ်ဆိုင်ရာ အသုံးအနှုန်းတွေကို ခက်ဆစ်ပြန်ဖွင့်တဲ့ အဘိ ဓာန်စီမံကိန်းမျိုးတောင် တော်တော်လုပ်ယူရမယ့် သဘော မျိုးရှိ ပါတယ်။ အရင်ကတော့ တက္ကသိုလ် ဘာသာပြန် စာပေအ သင်း ကြီး ကနေပြီး “တက္ကသိုလ်ပညာရပ် ဝေါဟာရများ“ စာအုပ် ထုတ် ခဲ့ဖူးပါတယ်။ အဲဒီစာအုပ်က ရှိသမျှ ပညာရပ်နယ်ပယ် (အများစု က သိပ္ပံ ပညာရပ်တွေ) ထဲက ဝေါဟာရတွေကို မြန်မာလိုပြန် ထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မြန်မာလို တိုက်ရိုက် ဘာသာပြန် ထားခြင်း ဖြစ်ပြီး အဓိပ္ပာယ်တွေကို ရှင်းလင်းမဖော်ပြထားလို့ ကျောင်းသားတွေအတွက် အထောက်အကူဖြစ်မယ် မထင်ပါ။ပညာရပ်ဆိုင်ရာ အသုံးအနှုန်းတွေကို ခက်ဆစ်ပြန်ဖွင့်တဲ့ အဘိဓာန်စီမံကိန်းမျိုးတောင် တော်တော်လုပ်ယူရမယ့် သဘောမျိုးရှိပါတယ်။ အရင်ကတော့ တက္ကသိုလ် ဘာသာပြန် စာပေအသင်းကြီးကနေပြီး “တက္ကသိုလ်ပညာရပ် ဝေါဟာရများ“ စာအုပ် ထုတ်ခဲ့ဖူးပါတယ်။ အဲဒီစာအုပ်က ရှိသမျှ ပညာရပ်နယ်ပယ် (အများစုကသိပ္ပံ ပညာရပ် တွေ) ထဲက ဝေါဟာရတွေကို မြန်မာလိုပြန်ထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် မြန်မာလို တိုက်ရိုက် ဘာသာပြန်ထားခြင်း ဖြစ်ပြီး အဓိပ္ပာယ်တွေကို ရှင်းလင်းမဖော်ပြထားလို့ ကျောင်းသားတွေအတွက် အထောက်အကူဖြစ်မယ် မထင်ပါ။
ဒီဘက်ခေတ်မှာတော့ ပိုစ့်ကိုလိုနီရယ် Post-Colonial အဘိဓာန်တို့လို စာအုပ်တွေ ထွက်လာတာရှိပေမယ့် ပိုစ့်ကိုလိုနီရယ် နယ်ပယ်မှာ အထူးပြုတဲ့ ပညာရှင်တယောက်ကနေ ရေးသားခြင်း မဟုတ်လို့ အနက် ကောက်ရာ မှာ လွဲမှားတာတွေ တွေ့ရသလို ပိုစ့်ကိုလိုနီရယ် နယ်ပယ်က မြန်မာပြည်မှာ သိပ်မထွန်းကားတာမို့ ပေါက်ပေါက် ရောက်ရောက်လည်း သိပ်မရှိခဲ့ပါဘူး။
ဒါ့အပြင် နိုင်ငံတကာ တက္ကသိုလ်တွေမှာ ကျောင်းမတက်ခင်ကတည်းက စာဖတ်ဖို့ဆိုပြီး စာရင်းနဲ့ စာအုပ်တွေ ပေးလိုက်တာရှိပါတယ်။ တက္ကသိုလ်တက်မယ့် ကျောင်းသားတွေဟာ ပညာရပ်တခုကို တစိုက်မတ်မတ် ထဲထဲ ဝင်ဝင် အထူးပြုလေ့လာကြမယ့်သူတွေမို့ သူတို့ဖတ်ရမယ့် ပညာရပ်ဆိုင်ရာ စာပေတွေဟာ ခက်ခဲနက်နဲပြီး မြန်မာဘာသာကို ဘာသာပြန်ဆိုရတာလည်း ခက်ခဲပါတယ်။
နိုင်ငံတကာက ထုတ်ဝေတဲ့ စာအုပ် သုံး၊ လေးအုပ်ထဲက ကောင်းနိုးရာရာလေးတွေ ထုတ်နုတ်ဘာသာပြန်ပြီး ပြ ဌာန်းစာအုပ်တွေ ပုံသေသတ်မှတ်ကာ သင်ကြားလို့ ပညာရပ်အဆင့်အတန်းတွေ နိမ့်ကျပြီးပါပြီ။ တက္ကသိုလ်မှာ ပညာသင်မယ့် ကျောင်းသားတဦးသာ အင်္ဂလိပ်စာ၊ အထူးသဖြင့် ပညာရပ်ဆိုင်ရာ အင်္ဂလိပ်စာကို ကောင်းကောင်း ကြီး ရေးတတ်ဖတ်တတ်ဖို့ လိုပါတယ်။
အချို့ တက္ကသိုလ်မှာတော့ ဥပစာတန်းမှာ Academic English ရေးနည်းကို သင်ပေးလေ့ရှိပါတယ်။ တက္ကသိုလ် ကျောင်းသားတွေ အနေနဲ့ နိုင်ငံတကာမှာ နေ့စဉ်ထုတ်ဝေနေတဲ့ ပညာရပ်ဆိုင်ရာ ဂျာနယ်တွေကို ဖတ်ရှုနိုင်မှ သာ လျှင် စာသင်ခန်းထဲမှာ ဆရာတွေ၊ အခြားကျောင်းသားတွေနဲ့ ငြင်းခုန်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့လိုဖြစ်ဖို့ဆိုရင် အင်္ဂ လိပ်စာ သင်ကြားနည်းတွေကို ပြောင်းလဲပစ်ဖို့ လိုပါ့မယ်။
ကမ္ဘာ့အဆင့်မီ စာတမ်းတွေထွက်ဖို့
မြန်မာနိုင်ငံက တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားတွေ ပါရဂူဘွဲ့အတွက် ရေးသားတင်သွင်းတဲ့ ကျမ်းတော်တော် များများ ဟာ ကိုးကားဖတ်ရှုသူ မရှိကြတဲ့အတွက် (ရှိတော့ရှိတယ်။ တကယ့်ပညာရှင်တွေနည်းပြီး ဝါသနာရှင်တွေသာ များပါတယ်။) တက္ကသိုလ်များ ဗဟိုစာကြည့်တိုက်ရဲ့ စင်လေးတွေအပေါ်မှာ မျက်နှာငယ်စွာနဲ့ ထိုင်နေရရှာ ပါ တယ်။
.png)
ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် / ဧရာဝတီ
ဒါ့အပြင် သုတေသန စည်းဘောင်ကိုလည်း အစိုးရက ကန့်သတ်ထားတာတွေ ရှိပါတယ်။ ဥပမာ ၁၉၆၂ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းတာကို ရေးတဲ့အခါမှာ အာဏာသိမ်းမှုဆိုပြီး သုံးလို့မရပါဘူး။ နိုင်ငံတော်၏ ယိုယွင်းလာသော အခြေအနေများကို ထိန်းသိမ်းစိမ့်သောငှာ တပ်မတော်မှ နိုင်ငံတော်အာဏာကို လက်လွှဲယူလိုက်သည် စသဖြင့်ပဲ သုံးရပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ အစိုးရလက်ထက်မှာဆိုရင် ရိုဟင်ဂျာအကြောင်း စာတမ်းရေးခွင့် မရှိပါ။
တီထွင်စမ်းသစ်မှု မရှိတာကလည်း မြန်မာနိုင်ငံက စာတမ်းတွေ၊ ကျမ်းတွေ ကမ္ဘာကို မပေါက်မြောက်ရခြင်းရဲ့ အကြောင်းအရင်း တခုပါပဲ။ ဥပမာ သမိုင်းဌာနဆိုပါစို့။ ဌာနက ဆရာ ဆရာမတွေ ပါရဂူဘွဲ့အတွက် ကျမ်းရေး တယ်ဆိုရင် ပုဂံအကြောင်းပဲ ရေးကြတာ များပါတယ်။ ပုဂံမဟုတ်တဲ့ တခြားအကြောင်းအရာတွေကို ရေးသားရာ မှာလည်း ကိုးကားတဲ့ ကျမ်းရင်းတွေဟာ လွန်ခဲ့တဲနှစ်ပေါင်း ရာစုနှစ်ဝက်လောက်က ရေးသားပြုစုခဲ့တဲ့ ခေတ် နောက်ကျနေတဲ့ စာရွက်စာတမ်းတွေပဲ များပါတယ်။ ဒါဟာ ဘွဲ့ကြိုသင်တန်း တက်စဉ်အခါက ခေတ်မီတဲ့ ပညာ ရပ်ဆိုင်ရာ စာရွက်စာတမ်းတွေနဲ့ ထိတွေ့ခွင့်မရခဲ့တဲ့ အကျိုးဆက်ပါပဲ။
ဒါ့အပြင် သုတေသန စည်းဘောင်ကိုလည်း အစိုးရက ကန့်သတ် ထားတာတွေ ရှိပါတယ်။ ဥပမာ ၁၉၆၂ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းတာကို ရေးတဲ့အခါမှာ အာဏာသိမ်းမှုဆိုပြီး သုံးလို့မရပါဘူး။ နိုင်ငံတော် ၏ ယိုယွင်းလာသော အခြေအနေများကို ထိန်းသိမ်းစိမ့်သောငှာ တပ်မတော်မှ နိုင်ငံတော်အာဏာကို လက်လွှဲယူလိုက်သည် စသ ဖြင့်ပဲ သုံးရပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ အစိုးရလက်ထက်မှာဆိုရင် ရိုဟင်ဂျာ အကြောင်း စာတမ်းရေးခွင့် မရှိပါ။ဒါ့အပြင် Primary source တွေကိုသာ သုံးရမယ်ဆိုပြီး အပေါ်က ချမှတ်ပေးတဲ့ မူဝါဒကြောင့် Source တွေရဲ့ နောက်က Hidden meaning တွေကို မကြည့်ဘဲ Face value အတိုင်းယူတဲ့ သာဓကတွေကို ကြုံတွေ့ရပါတယ်။ ဒီလိုကိစ္စတွေ မဖြစ်ဖို့ဆိုရင် ဝိဇ္ဇာနဲ့ လူမှုသိပ္ပံ ဘာသာရပ်တွေမှာ Source အဓိပ္ပာယ်ကောက်နည်းတွေ သင်ကြားဖို့ လိုပါမယ်။ Diverse ဖြစ်တဲ့ Source တွေနဲ့ ထိတွေ့နိုင်ဖို့ဆိုရင် အင်္ဂလိပ်လို ဖတ်နိုင်မှသာလျှင် အ ဆင်ပြေမှာ ဖြစ် ပါတယ်။
ဒီကိုလိုနိုက်ဇေးရှင်း
ဒုတိယကမ္ဘာစစ် အပြီးကစလို့ ကိုလိုနီအစိုးရတွေ ထားရစ်ခဲ့တဲ့ ယဉ်ကျေးမှု၊ ပညာရေး အမွေအနှစ်တွေကို ဖယ် ထုတ်ရှင်းလင်းတဲ့ လှုပ်ရှားမှု ကမ္ဘာပေါ်က နိုင်ငံတွေမှာ ဖြစ်ပွားပါတယ်။ အဲ့ဒီလှုပ်ရှားမှုကို “ဒီကိုလိုနိုက်ဇေးရှင်း Decolonization ” လှုပ်ရှားမှုလို့ ခေါ်ပြီး အဲဒီလှုပ်ရှားမှုဟာ လက်ရှိအချိန်အထိ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ဖြစ်ပွားနေဆဲပဲ ဖြစ် ပါတယ်။
တက္ကသိုလ်တွေမှာတော့ ကိုလိုနီခေတ်အာဏာပိုင်တွေရဲ့ လွှမ်းမိုးမှု ခံခဲ့ရတဲ့ အသိပညာတွေကို ဒီကိုလိုနိုက်ဇ် လုပ်တာတွေ လုပ်လေ့ရှိကြပါတယ်။ ဥပမာပြောရရင် ကိုလိုနီနယ်ချဲ့တွေရဲ့ ဒေသခံလူမျိုးတွေမှာ ယဉ်ကျေးမှု၊ စာပေတွေ မရှိဘူး၊ လူရိုင်းသာသာဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့ ပြောဆိုချက်တွေကို အချက်အလက်ပြပြီး ပြန်လည် ချေပခြင်း မျိုးပါပဲ။
တက္ကသိုလ်တွေမှာတော့ ကိုလိုနီခေတ်အာဏာပိုင်တွေရဲ့ လွှမ်းမိုး မှု ခံခဲ့ရတဲ့ အသိပညာတွေကို ဒီကိုလိုနိုက်ဇ် လုပ်တာတွေလုပ်လေ့ ရှိ ကြပါတယ်။ ဥပမာပြောရရင်ကိုလိုနီနယ်ချဲ့တွေရဲ့ဒေသခံလူမျိုး တွေ မှာ ယဉ်ကျေးမှု၊ စာပေတွေ မရှိဘူး၊ လူရိုင်းသာသာဖြစ် တယ် ဆိုတဲ့ ပြောဆိုချက်တွေကို အချက်အလက်ပြပြီး ပြန်လည် ချေပ ခြင်းမျိုးပါပဲ။မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ မဆလခေတ်မှာ စပြီး ကိုလိုနီခေတ်အမွေတွေ ချေဖျက်တာတွေကို ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါ ပေ မယ့် တလွဲဆံပင်ကောင်းပြီး ကားမောင်းတဲ့စနစ်တွေ ပြောင်းတာမျိုးကို ပြုလုပ်ခဲ့ပေမယ့် ပညာရပ် ဆိုင်ရာတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဒီကိုလိုနိုက်ဇေးရှင်း ကောင်းကောင်း မလုပ်နိုင်ခဲ့ပါဘူး။ တက္ကသိုလ်တွေနဲ့ ပညာရှင်အသိုင်းအဝိုင်း ဟာ အစိုးရရဲ့ Burmese superiority နဲ့ Xenophobic narrative တွေကို စာရွက်ပေါ်တင်ပေးတဲ့ လက်ကိုင်တုတ် သာသာဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။
မဆလခေတ်မှာဆိုရင်တော့ တက္ကသိုလ်က ပြဌာန်းစာအုပ်တွေကို မြန်မာလိုပြုစုတာ၊ ပဉ္စမတန်းမှာ အင်္ဂလိပ်လို သင်တာတွေကို ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ပညာရေး အဆင့်နိမ့်ကျ သွားတာသာလျှင် အဖတ်တင်ခဲ့ပါတယ်။ တလွဲဆံပင်ကောင်းလို့ အကျိုးဆက်ကို ခံစားရတာပါပဲ။ ကိုလိုနီခေတ် အမွေတွေကို ချေဖျက်ပြီး ဒီကိုလိုနိုက်ဇေး ရှင်း လုပ်မယ်ဆိုရင် အင်္ဂလိပ်ဘာသာနဲ့ သင်ကြားခြင်းကို ချေဖျက်ရမှာ မဟုတ်ဘဲ ရိုးရာဒေသခံ Source (ဥပမာ – မြန်မာဘက်က မှတ်တမ်းတွေ၊ ရာဇဝင်တွေ) တွေကို အသုံးချပြီး အင်္ဂလိပ်ဘာသာနဲ့ ကမ္ဘာကို ပေါက်အောင် ပညာရှင်ဆန်ဆန် ရေးသားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ပြန်ပြီးချုံ့ရမယ် ဆိုရင်တော့ ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ကာလမှာ ပြန်ပြီး ပြုပြင် ပြောင်းလဲရမယ့် အရာတွေထဲမှာ တက္ကသိုလ်ပညာရေး၊ အထူးသဖြင့် ဝိဇ္ဇာသိပ္ပံ ပညာရပ်တွေကလည်း တခုအပါအဝင်ပါပဲ။ ပြောင်းရမယ်ဆိုရာမှာ ဆိုရှယ်လစ်ခေတ်ရဲ့ အမွေတွေဖြစ်တဲ့ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှု များပြားတာတွေ၊ ပြဌာန်းစာအုပ် တအုပ်တည်းကို အသေ ကိုင်ဆွဲပြီး သင်ကြားတာတွေကို ပြုပြင်ရမှာ ဖြစ်သလို အားနည်းခဲ့တဲ့ သုတေသန နည်းနာတွေကိုလည်း အရှိန် မြှင့် သင်ကြားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒါမှသာလျှင် မြန်မာပြည်ရေး ပြန်လည်တိုးတက်လာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
(ဖီးနစ်သည် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်မှ CDM လုပ်ထားသော ကျောင်းသားတဦးဖြစ်သည်။)
You may also like these stories:
- ပညာရေး ဒုဝန်ကြီးဟောင်း ဒေါက်တာညီညီ ကွယ်လွန်
- ဆရာကန်တော့ပွဲဓလေ့ တက္ကသိုလ်ပညာရေးအတွက် အဆိပ်အတောက်လား
- ပေါက်မြို့နယ် NUG ကျောင်းမှ ဆရာ ၁ ဦး ရက်စက်စွာ အသတ်ခံရ
- ဖမ်းဆီးခံရသည့် မန္တလေးတက္ကသိုလ် CDM ဝန်ထမ်းတချို့ ပြန်လွတ်
Topics: ဆိုရှယ်လစ်လူ့ဘောင် တည်ဆောက်ရေး, ဒေါက်တာ ညီညီ, နဝတခေတ်, ပညာရေး, မဆလခေတ်, မြန်မာဘာသာ, သင်ကြားရေး, သုတေသန, အင်္ဂလိပ်ဘာသာ
Link : Here
No comments:
Post a Comment