ဂျာမနီကကိုလိုနီခေတ်တွင်နမီးဘီးယားတွင်လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုကျူးလွန်ခဲ့သည်ဟုပြောကြား

VOA
AFP
‌မေလ 28 ရက်, 2021

နမီးဘီးယာ:

ဘာလင် -ဂျာမနီသည်ကိုလိုနီကိုလိုနီခေတ်တွင်နမီးဘီးယား၌လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုကျူးလွန်ခဲ့ ကြောင်းပထမ ဆုံးအကြိမ်သောကြာနေ့ကအသိအမှတ်ပြုခဲ့သည်။ ဘာလင်က အာဖရိကနိုင်ငံများမှ စီမံကိန်းများကို ကူညီရန် ယူရိုတစ်ဘီလီယံကျော်တန်ဖိုးရှိဘဏ္ဍာရေးအထောက်အပံ့ပေး မည်ဟု ကတိပေးခဲ့သည်။

၂၀ ရာစုကိုလိုနီနယ်မြေအတွင်းအာဖရိကအနောက်တောင်ပိုင်းတွင်မျိုးဖြုတ်သုတ်သင်မှုကျူးလွန် ကြောင်း ဂျာ မနီအသိအမှတ်ပြုကြောင်းနမီးဘီးယားနိုင်ငံကသောကြာနေ့တွင်ကြိုဆိုလိုက်သည်။

ဂျာမနီအနေဖြင့်လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုကျူးလွန်သည်ဟုလက်ခံခြင်းသည်လမ်းကြောင်းမှန်ပေါ်သို့ ဦးတည်စေေ သာပထမဆုံးခြေလှမ်းဖြစ်သည်ဟုသမ္မတဟေ့ဂ်ျဂင်ဂိုမှပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူအဲဖရက်ဖို ဟင်ဂရီက AFP သို့ပြော ကြားခဲ့သည်။

၁၉၀၄-၈၈ အစုလိုက်အပြုံလိုက်သတ်ဖြတ်မှုများတွင်ဂျာမန်ကိုလိုနီအခြေချသူများသည်သောင်း နှင်ချီ သော ဌာနေ တိုင်းရင်းသားများဟီရိုနှင့်နာမာလူမျိုးများကိုသတ်ဖြတ်ခဲ့သည် -

သမိုင်းပညာရှင်များက ၂၀ ရာစု၏ပထမဆုံးလူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုဟုသတ်မှတ်ပြီးနှစ်ပေါင်းများစွာနမီးဘီး ယား နှင့်ဂျာမနီအကြားဆက်ဆံရေးကိုအဆိပ်သင့်စေခဲ့သည်။

ဘာလင်သည်ကိုလိုနီအာဏာပိုင်များ၏လက်ချက်ဖြင့်ရက်စက်ယုတ်မာမှုများဖြစ်ပွားခဲ့သည် ကိုယခင်ကအသိ အမှတ်ပြုခဲ့သော်လည်းသူတို့သည်တိုက်ရိုက်လျော်ကြေးပေးရန်အကြိမ်ကြိမ်ငြင်းဆန်ခဲ့သည်။

"ဒီအဖြစ်အပျက်တွေကိုဒီနေ့မြင်ကွင်းကနေမျိုးဖြုတ်သုတ်သင်မှုအဖြစ်တရားဝင်အသိအမှတ်ပြုသွားမှာပါ" ဟု နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Heiko Maas မှပြောကြားခဲ့သည်။

၁၈၈၄ မှ ၁၉၁၅ အတွင်းဘာလင်၌ ကျင်းပခဲ့သောနယ်မြေ အတွင်းဖြစ်ရပ်များ အတွက်နမီးဘီးယားနှင့် ငါးနှစ် ကြာဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများအပြီးတွင်သူသည်သဘောတူညီချက်ကိုချီးကျူးခဲ့သည်။

“ ဂျာမနီရဲ့သမိုင်းနဲ့ကိုယ်ကျင့်တရားဆိုင်ရာတာဝန်ရှိမှုကြောင့်နမီးဘီးယားနဲ့သားကောင်ရဲ့ သားစဉ်မြေး ဆက် တွေ ရဲ့ခွင့်ပြုချက်တောင်းခံတာကိုခံရလိမ့်မယ်” ဟု Maas ကပြောကြားခဲ့သည်။

“ ဒုက္ခသည်များခံစားခဲ့ရသည့်ကြီးမားသောဆင်းရဲဒုက္ခများကိုအသိအမှတ်ပြုရန်အပြုအမူတစ်ခုအရ နမီးဘီး ယား နိုင်ငံ၏ပြန်လည်တည်ဆောက်ရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု” ကိုရန်ပုံငွေဒေါ်လာ ၁.၃၄ဘီလီ ယံဖြင့်ထောက်ပံ့ မည်ဖြစ်ကြောင်း၎င်းကပြောကြားခဲ့သည်။

ညှိနှိုင်းမှုများနှင့် နီးစပ်သော သတင်းရင်းမြစ်များအရနှစ်ပေါင်း ၃၀ကျော်ပေးချေရ မည့်ငွေများမှာ Herero နှင့် Nama မှဆင်းသက်လာသူများ၏အကျိုးအတွက်ဖြစ်သည်။

သို့သော်သူကငွေပေးချေမှုသည်မည်သည့် "လျော်ကြေးအတွက်တရားဝင်တောင်းဆိုမှု" ကိုမဆို လမ်း ဖွင့်ပေး နိုင်ခြင်းမရှိကြောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

ပုန်ကန်မှု, လက်စားချေ

နမီးဘီးယားကိုဘာလင်၏ ၁၈၈၄-၁၉၁၅ အုပ်ချုပ်မှုအတွင်းဂျာမန်တောင်အာဖရိကဟုခေါ်တွင်ခဲ့ ပြီးနောက် ၁၉၉၀ တွင်လွတ်လပ်ရေးမရမီတောင်အာဖရိက အုပ်ချုပ်မှုအောက် ၇၅ နှစ်ကျခဲ့သည်။

ဂျာမနီအင်ပါယာတပ်များမှနှိမ်နင်းသည့်ပုန်ကန်မှုတွင်နာမာနောက်မှ လိုက်၍ ဟီရို - သူတို့၏ မွေးမြူရေးနှင့် မြေယာများမဲ့သည့်ဟီရို - ၁၉၀၄ ခုနှစ်တွင်တင်းမာမှုများသည်ပြိုပျက်သွားသည်။

၁၉၀၄၊ သြဂုတ်လတွင် Waterberg စစ်ပွဲတွင်မိန်းမနှင့်ကလေးများအပါအဝင် Herero ၈၀,၀၀၀ ခန့် သည် ဂျာမန်စစ်တပ်မှ Kalahari သဲကန္တာရကိုဖြတ်ကျော်။ လိုက်လံဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ ၁၅၀၀၀ သာအသက်ရှင်ကျန်ရစ် ခဲ့သည်။

ပုန်ကန်မှုကိုနှိမ်နင်းရန်စေလွှတ်ခံရသည့်ဂျာမန်ဗိုလ်ချုပ်ကြီး Lothar von Trotha ကပြည်သူများကို သုတ်သင် ပယ်ရှင်းရန်အမိန့်ပေးခဲ့သည်။

၁၉၀၄ ခုနှစ်မှ ၁၉၀၈ ခုနှစ်အတွင်းအနည်းဆုံး ၆၀၀၀၀ ဟိုးရိုစ်နှင့်နမ္မစ်တစ်သောင်း ခန့်သေဆုံးခဲ့သည်။

ကိုလိုနီစစ်သားများသည်အစုလိုက်အပြုံလိုက်သတ်ဖြတ်မှုများကိုပြုလုပ်ခဲ့သည်။ မိန်းမများနှင့် ကလေးများသည် သဲကန္တာရသို့ပြည်ပရောက်ထောင်ပေါင်းများစွာသောရေငတ်ကြောင့်သေဆုံးခဲ့ရသည်။ နှင့် Shark ကျွန်း ပေါ်ရှိနာမည်ဆိုးဖြင့်ကျော်ကြားသော ချွေးတပ်စခန်းများ ကိုတည်ထောင်ခဲ့ သည်။

'အတိတ်ကိုကျော်လွှားပါ'

ကိုလိုနီခေတ်အတွင်းကျူးလွန်ခဲ့သောရက်စက်ယုတ်မာမှုများသည်ဘာလင်နှင့်ဝင်းဒိုးတို့အကြား ဆက်ဆံရေး ကိုနှစ်ပေါင်းများစွာအဆိပ်သင့်စေခဲ့သည်။

၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင်နှစ်နိုင်ငံသည်ဂျာမနီမှတရားဝင်တောင်းပန်ခြင်းနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးအကူအညီများကို ပေါင်းစပ်မည့် သဘောတူညီချက်ကိုစတင်ညှိနှိုင်းခဲ့သည်။

သို့သော်ပြီးခဲ့သည့်နှစ်သြဂုတ်လတွင်နမီးဘီးယားကဂျာမနီ၏ကမ်းလှမ်းမှုအ တွက်လျော်ကြေးငွေကို လက်မ ခံနိုင်ဟုပြောကြားခဲ့သည် ထိုအချိန်ကကမ်း လှမ်းချက်၏ အသေးစိတ်အချက်အ လက်များ မရှိပါ။

သမ္မတဟတ်ဂျင်းဂေါ့ဘ်ကဘာလင်သည်“ လျော်ကြေးငွေ” ဟူသောဝေါဟာရကိုလက်ခံရန် ငြင်းဆန်ခဲ့သည် ကိုသတိပြုမိခဲ့ပြီး၊သို့သော်ပြန်လည်ရင်ကြားစေ့ရေးကိုလွယ်ကူချောမွေ့စေရန်ကြိုးပမ်းရာတွင် ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ဂျာ မနီ သည်ဟီရိုနှင့်နာမာမျိုးနွယ်စု ဝင်တို့၏ အရိုးများကို ပြန်လည်ပေးအပ်ခဲ့သည်။ ထိုစဉ်ကနိုင်ငံခြား ရေး ဝန်ကြီးမိုက်ကယ်မူမန်တာဖာက "ကျွန်ုပ်၏နှလုံးသားထဲမှခွင့်လွှတ်ခြင်း" ကိုတောင်းခံခဲ့သည်

Link : Here ( ဘာသာၿပန္ )