B B C
ဘီဘီစီ ၿမန္မာပိုင္း2020.01.22
ပစၥည္းေတြလုယူတာ၊ အိမ္ေတြအျပန္အလွန္မီးရွို႔တာေတြကို လုံျခဳံေရးအဖြဲ႕ေတြက တားဆီးဖို႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့တယ္လို႔ဆို
ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္းမွာ အာဆာအဖြဲ႕က တိုက္ခိုက္မႈေတြကို တပ္ဘက္က စစ္ဆင္ေရး လုပ္ရာမွာ အင္အား အ မ်ား အျပားအသုံးျပဳတာရယ္၊ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ၊ စစ္ရာဇဝတ္မႈေတြ ရွိနိုင္တယ္လို႔လြတ္ လပ္ ေသာ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ (Independent Commission of Enquiry-ICOE) ရဲ့အၿပီး သတ္ အစီရင္ခံ စာ အက်ဥ္းခ်ဳပ္မွာ ေဖာ္ျပထားတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဥပေဒနဲ႔အညီ ဆက္လက္စုံစမ္းမယ္လို႔ တပ္ မ ေတာ္ က ေျပာပါတယ္။
ဇန္နဝါရီ ၂၁ ရက္မွာ ထုတ္ျပန္တဲ့ ICOE ရဲ့ အၿပီးသတ္ အစီရင္ခံစာ အက်ဥ္းခ်ဳပ္မွာ တရားေရး၊ တပ္နဲ႔အစိုးရ တို႔က ထပ္မံ စုံစမ္းေဖာ္ထုတ္ၿပီး အေရးယူပါလို႔ တိုက္တြန္းထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ တာဝန္ရွိသူေတြ အေကာင္ထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္သင့္တဲ့ အခ်က္ ၂၂ခ်က္ကို လည္း အစီရင္ခံစာ မွာ ICOE က အႀကံျပဳထားပါတယ္။
ရခိုင္ကေန ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကို ထြက္ေျပးခဲ့တဲ့ လူေတြဟာ အာဆာနဲ႔ တပ္ရဲ့ တိုက္ပြဲေတြအတြင္း စြန႔္ခြာ ထြက္ေျပးၾကတာ ျဖစ္ၿပီး တိုက္ပြဲေတြအတြင္း ေဒသခံေတြကို အစုလိုက္အျပဳံလိုက္သတ္ျဖတ္မႈကိုေတာ့ အဖြဲ႕ေပါင္းစုံက က်ဴးလြန္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ေဒသခံေတြရဲ့ ပစၥည္းေတြကိုလုယူတာ၊ ေနအိမ္ေတြကို အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္မီးရွို႔တာေတြကို လုံျခဳံေရးအဖြဲ႕ေတြက တားဆီးကာကြယ္ဖို႔အတြက္ ပ်က္ကြက္ခဲ့တယ္လို႔လည္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
"သူတို႔ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြက ဘာေတြ ေတြ႕ရွိထားတယ္ဆိုတာေတာ့ အေသးစိတ္ မသိရပါဘူး။ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ တယ္ဆိုတဲ့ သက္ေသအေထာက္အထားေတြ ရရွိရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ဥပေဒနဲ႔အညီ ဆက္လက္စုံစမ္းပါ မယ္။ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ေဆာင္ရြက္နိုင္ေအာင္ လုပ္ပါမယ္။ အဓိက ဥပေဒနဲ႔အညီ စုံစမ္းမႈ ျပဳတာ ပါ" လို႔ တပ္မေတာ္သတင္းမွန္ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႕ အတြင္းေရးမႉး ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္း ဘီဘီစီကို ေျပာ ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ လုံျခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြရဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ အားနည္းခ်က္ေတြကိုလည္း အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထား တာ ကို ေတြ႕ရပါတယ္။
အဲဒီလို ေဖာ္ျပထားတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး "Standard Army တည္ေဆာက္ရာမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေတြ နဲ႔တင္ မရဘူး။ စိတ္ဓာတ္ပိုင္းဆိုင္ရာေရာ ျမင္နိုင္တဲ့ဟာေတြကိုေရာ မျမင္နိုင္တဲ့ဟာေတြကိုေရာ ကၽြန္ေတာ္ေျပာျခင္းျဖစ္ပါတယ္"
"ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လက္ေတြ႕ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ဟာေတြကေတာ့ အဆင့္မီဆိုတဲ့ေနရာမွာ နိုင္ငံတကာ အဆင့္မီေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ ဥပေဒပိုင္းဆိုင္ရာေတြ၊ စစ္စည္းကမ္းပိုင္းဆိုင္ရာေတြ၊ ဖြဲ႕စည္းပုံ ဆိုင္ ရာေတြ၊ စိတ္ဓာတ္ပိုင္းဆိုင္ရာေတြ ဒါေတြကို လုပ္ေဆာင္ရမွာ ျဖစ္တယ္"
"သမၼတႀကီးဆိုလိုတာကေတာ့ ဒီဟာေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္သြားရမယ္လို႔ ဆိုလိုျခင္း ၿဖစ္တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္"
"ကၽြန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔လည္း ေခတ္မီတပ္မေတာ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ေနတယ္။ သို႔ေသာ္ လည္း 100 percent ဆိုတာကေတာ့ ျဖစ္နိုင္တာေတာ့ မရွိေသးပါဘူး" လို႔ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းက ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာျပည္ဘက္မွာရွိတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကို ကုလအဖြဲ႕အစည္းတာဝန္ရွိသူတခ်ိဳ႕ ေတြ႕ဆုံခြင့္ရေလ့ရွိပါတယ္။
အစီရင္ခံစာ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ရဲ့ နိုင္ငံသားျဖစ္မႈကိစၥမွာ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့အေခၚအေဝၚက ၁၉၄၈ခုႏွစ္ ျမန္မာဌာေန တိုင္းရင္းသားစာရင္းမွာပါခဲ့တာမရွိလို႔ နိုင္ငံမဲ့ဘဝနဲ႔ ကာလရွည္ေနခဲ့ရတယ္လို႔ ေဖာ္ျပပါတယ္။
အစီရင္ခံစာရဲ့ အႀကံျပဳခ်က္ ၂၂ ခ်က္ထဲမွာ ရခိုင္အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး နိုင္ငံသားစိစစ္ေရးလုပ္ငန္းမွာ NVC လို႔ေခၚတဲ့ နိုင္ငံသားစိစစ္ေရး လုပ္ ငန္းကို လက္ခံမယ့္သူေတြကို ကတ္ ထုတ္ေပးတဲ့ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ေကာင္းက်ိဳး၊ ဆိုးက်ိဳး ေတြကို ျပန္ သုံးသပ္ဖို႔ ပါရွိပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ရဲနဲ႔တပ္အပါအဝင္ အဖြဲ႕အစည္းေတြက ရခိုင္ ေျမာက္ပိုင္းက မြတ္ဆလင္ေတြ လြတ္လပ္စြာ သြား လာေရး အေပၚ အခြင့္ေကာင္းယူကာ အက်ိဳးအျမတ္ရယူေနတာေတြ၊ ေရရွည္ အသက္ေမြးဝမ္း ေက်ာင္းလုပ္ ငန္း ေတြအတြက္ တားျမစ္ပိတ္ပင္ထား တာေတြကို ဖယ္ရွားဖို႔၊ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကို အေကာင္ထည္ေဖာ္ တာကို ေစာင့္ၾကည့္အကဲျဖတ္ဖို႔ အဘက္ဘက္က ကိုယ္စားလွယ္ေတြပါတဲ့ အဖြဲ႕ကိုဖြဲ႕ၿပီး လုပ္ေဆာင္ခ်က္ တြ ကို တစ္ႏွစ္ ႏွစ္ႀကိမ္ အကဲျဖတ္ကာ သမၼတကို အစီရင္ခံဖို႔တို႔ ပါရွိပါတယ္။
ဒီအစီရင္ခံစာကို မ်က္ျမင္သက္ေသေပါင္း ၂၉၈ဦးကို ICOEက ေတြ႕ဆုံေမးျမန္း ျပဳလုပ္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါ တယ္။
ရခိုင္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး နိုင္ငံတကာနဲ႔ ကုလသမဂၢတို႔က ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ အစီရင္ခံစာ ေတြက ဘဂၤ လား ေဒ့ရွ္ နိုင္ငံကိုေရာက္ႏွင့္ေနၿပီးတဲ့ လူေတြရဲ့ ေျပာဆိုခ်က္ေတြကိုပဲ ကိုးကားထားလို႔ အကန႔္အ သတ္ ေတြရွိ တယ္လို႔လည္း ICOEက ေထာက္ျပထားပါတယ္။
ဒီအစီရင္ခံစာ အက်ဥ္းခ်ဳပ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သမၼတ႐ုံးက ICOEရဲ့ အႀကံျပဳခ်က္အတိုင္း ရာဇဝတ္မႈဆိုင္ရာ စုံစမ္း စစ္ေဆးမႈေတြ ဆက္လုပ္ဖို႔နဲ႔ အေထာက္အထား ခိုင္လုံပါက တရားစြဲဖို႔ သေဘာတူတယ္လို႔ ေဖာ္ ၿပထားပါတယ္။
လက္ရွိမွာလည္း စြပ္စြဲထားမႈေတြအေပၚ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနတာအျပင္ တိုးခ်ဲ႕ျပဳလုပ္ဖို႔နဲ႔ အေရး ယူတာေတြ လုပ္ဖို႔အတြက္ကိုလည္း တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကို ေကာ္မရွင္ ရဲ့အစီရင္ခံ စာကို ေပးပို႔ၿပီး ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ပါရွိပါတယ္။
ICOE ကို ဖိလစ္ပိုင္နိုင္ငံက ဒုတိယ နိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးေဟာင္း ရိုဆာရီယို မယ္နာလို ဦးေဆာင္ၿပီး၊ လူ သားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈနဲ႔ အကူအညီေပးေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢအေထြေထြအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ့ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ဖူးသူ ဂ်ပန္နိုင္ငံသား သံတမန္ေဟာင္း ကန္ဇို အိုရွီမ၊ ျမန္မာနိုင္ ငံဘက္က ကုလသမဂၢအရာရွိေဟာင္း ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေအာင္ထြန္းသက္၊ အေျခခံဥပေဒခုံ႐ုံး ဥကၠဌ ေဟာင္း ဦးျမသိမ္းတို႔နဲ႔ ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး အဲဒီ ေကာ္မရွင္ကို အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ NLD အစိုးရက ဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့တာပါ။
No comments:
Post a Comment