VOA
ဗြီအိုုေအ (ျမန္မာဌာန)21 ဒီဇင္ဘာ၊ 2019
မဆုမြန္
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ၂၀၁၇ ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ အစီရင္ခံစာ။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ႏွစ္စဥ္ထုတ္ျပန္တဲ့ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို စိုးရိမ္ရတဲ့ ႏုိင္ငံစာရင္းမွာ ဆက္လက္ ထည့္သြင္းလိုက္ပါတယ္။ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံတကာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ ဥပေဒအရ ျမန္မာႏုိင္ငံ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕မွာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ စနစ္တက် ခ်ဳိးေဖာက္ေနတယ္၊ ဆက္လက္ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကိုလည္း လက္ပိုက္ၾကည့္ေနတယ္လို႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏိုင္ငံသားတုိင္း ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ရာ လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ အေျခခံဥပေဒပါ အခြင့္အေရးေတြကို ေပးလိုက္မယ္ဆိုရင္ ဒီစိုးရိမ္ခ်က္ေတြ ေလ်ာ့ပါးသြားႏုိင္မယ္လို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အဓိကဦးေဆာင္ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေမတၱာ ဘာသာေပါင္းစုံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔ (Religion for Peace) အဖြဲ႔ဝင္လည္းျဖစ္ အစၥလာမ္ ဓမၼဗိမာန္ ဦးေဆာင္ေဆာ္ၾသေရးမွဴးလည္းျဖစ္တဲ့ ဦးေအးလြင္က အႀကံျပဳပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံ အဆင့္ဆင့္၊ ၄၇ ၾကည့္မလား၊ ၇၄ ၾကည့္မလား၊ ၂၀၀၈ ဆုိတာႀကီးကုိပဲ ၾကည့္မလား၊ အားလုံး လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ဆုိတာ ရွိပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္လည္း အဲဒီ လြတ္လပ္စြာ ကုိးကြယ္ခြင့္ဆုိတာ ေျမျပင္မွာ လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ ေပၚလာဖုိ႔အတြက္က ေျမျပင္မွာ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ဖုိ႔ကိစၥရပ္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေသးတယ္။ အဲဒါေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေစတနာပါပါ လက္ေတြ႔က်က်ေလး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲၿပီးေတာ့ တကယ္တမ္း ဘာသာေပါင္းစုံကုိ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒမွာ ဥပေဒအရ ေပးထားတဲ့အတုိင္း က်ေနာ္တုိ႔ ဘာမွ အထူးပိုၿပီး မလိုအပ္ပါဘူး။ ဥပေဒက ေပးထားတဲ့အတုိင္းေလးပဲ ေစတနာမွန္မွန္ေလး လုပ္ျပလုိက္မယ္ ဆုိရင္ကို ျပည္တြင္းျပည္ပမွာ အမ်ားႀကီး အက်ဳိးေတြ ရလာပါမယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း အထူးသျဖင့္ ေဝးလံေခါင္သီတဲ့ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈဆိုင္ရာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို ပိုၿပီးေတာ့မွ အေလးထား ေဆာင္ရြက္သင့္တယ္လို႔လည္း ကခ်င္ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္မ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ေဒါက္တာခလမ္ဆမ္ဆြမ္ကလည္း ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒမွာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ ဆုိတာေတာ့ ပါေပမယ့္လည္း၊ လြတ္လပ္ခြင့္ ဆုိတဲ့ေနရာမွာ ကိုးကြယ္ခြင့္က နည္းနည္း လုိေသးတယ္လို႔ ျမင္တယ္။ အထူးသျဖင့္ က်ေနာ္တုိ႔ ခရစ္ယာန္ပုိင္းမွာ ၿမိဳ႕ေတြထဲမွာေတာ့ ေျပာစရာမလုိေပမယ့္လည္း နယ္ဘက္မွာေတြက်ေတာ့ နည္းနည္း ေျပာစရာေတြ ရွိပါတယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဘာသာေရး လြတ္လပ္မႈအေပၚ အေမရိကန္ အပါအဝင္ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ စိုးရိမ္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရပိုင္းအေနနဲ႔ သာသနာေရးဝန္ႀကီးဌာန အပါအဝင္ အစိုးရယႏၱရားအတြင္း ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို ကိုးကြယ္ရာဘာသာ မခြဲျခားဘဲ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ ဖိႏွိပ္မႈေတြ မလုပ္ဖို႔လည္း Syenergy လူမႈသဟဇာတေဖာ္ေဆာင္မႈအဖြဲ႔ ဦးေဆာင္သူ ကိုသက္ေဆြဝင္းကလည္း တိုက္တြန္းပါတယ္။
“ျဖစ္ေနတဲ့ဟာကို သူတုိ႔ ထင္ဟပ္ၿပီးေတာ့ ထည့္ေပးတာပဲေလ။ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြထဲမွာလည္း စိုးရိမ္မႈရွိတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒီဘာသာေရး လူနည္းစုေတြေပါ့၊ မြတ္စလင္ အပါအဝင္ ခရစ္ယာန္ေတြေရာ သူတုိ႔ဆီမွာလည္း ဖိႏွိပ္ခံရမႈေတြက ဆက္တုိက္ အစုိးရ Structure ပုိင္းအရ ဖိႏွိပ္ေနတာမ်ဳိးေတြလည္း ရွိတုန္းပဲ။ ပိုဆုိးလာတာက အစိုးရကေနၿပီးေတာ့ လူနည္းစု ဘာသာဝင္ေတြကို သြားၿပီးေတာ့ ေထာက္ပံ့တယ္ဆုိတဲ့ ပုံစံမ်ဳိးနဲ႔ ဓာတ္ပုံေတြ ဟုိတေလာက တက္လာတာမ်ဳိးေတြ။ ဗလီေတြသြားတယ္၊ Church ေတြသြားတယ္၊ ဘုရားေက်ာင္းေတြ သြားတယ္ဆုိတဲ့ ဟာမ်ဳိးေတြ တက္လာတယ္။ အဲဒီဟာ စစ္မွန္တဲ့ အေျပာင္းအလဲလုိ ဟာမ်ဳိးဆုိရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာ ေနာက္ပုိင္း ဘာသာေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ျပႆနာမ်ဳိးေတြ ျဖစ္ဖုိ႔ကေတာ့ နည္းမွာေပါ့၊ အစုိးရကေန ဖိႏွိပ္တာမ်ဳိးေတြကေတာ့ နည္းမွာေပါ့။ သုိ႔ေသာ္ တကယ္တမ္း အဲဒီလိုဟာမ်ဳိးေတြက ဟန္ျပသြားခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရးအရ အသုံးခ်တာမ်ဳိးဆုိရင္ တုိင္းျပည္အတြက္ ပုိၿပီး ျပႆနာေတြ ျဖစ္လာႏုိင္ေခ် ရွိေသးတယ္။
“အဲေတာ့ ဒါမ်ဳိး စာရင္းထဲမွာ ထည့္ထားတဲ့ကိစၥက က်ေနာ္တုိ႔လည္း စိတ္ပူတဲ့ကိစၥ၊ တကမၻာလုံးကလည္း စိတ္ပူမွာပဲ။ ျပည္တြင္းထဲမွာရွိတဲ့ ျပည္သူေတြ အမ်ားစုကလည္း ပုိၿပီး စိတ္ပူၾကမွာပဲ။ ေရြးေကာက္ပြဲလည္း နီးလာၿပီ။ ဒါကလည္း ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိတဲ့ ပုံစံမ်ဳိး ျဖစ္ေနေတာ့ ဒါမ်ဳိး ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဝုိင္းၿပီးေတာ့ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဖုိ႔ လိုေသးတယ္ ဆုိတဲ့ဟာကို Alarm ေပးလုိက္တဲ့ ပုံစံမ်ဳိးပါပဲ။ ၿပီးတဲ့အခါ အစုိးရရဲ႕ ယႏၱရားျဖစ္တဲ့ သာသနာေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ သာသနာေရး ဝန္ႀကီးဌာနဆုိတာ ျဖစ္သင့္တာက သာသနာအားလုံးအတြက္ အလုပ္လုပ္တဲ့ ဝန္ႀကီးဌာန ျဖစ္ရမယ္ဆုိတာ၊ အခုဟာက တဘာသာတည္းကုိ ပုိၿပီးေတာ့ Favour ေပးတဲ့ပုံစံမ်ဳိးေပါ့၊ ပိုၿပီးေတာ့ အေလးေပးတဲ့ ပုံစံမ်ဳိးေတြလည္း ေတြ႔ရတယ္။ အစုိးရ ယႏၱရားကေန တြန္းပို႔ေနတဲ့ ပုံစံမ်ဳိးေပါ့၊ အဲဒီတခုတည္းကုိပဲ အစိုးရေနၿပီးေတာ့ Favour ေပးတယ္ေပါ့။ ၿပီးေတာ့ အဲဒီဘာသာမဟုတ္တဲ့ တျခားဘာသာေတြက်ေတာ့ ပုိၿပီးေတာ့ ခက္ခဲေအာင္လုပ္တယ္ဆုိတဲ့ ပုံစံမ်ဳိးေတြက ဒါကေတာ့ လက္ရွိျဖစ္တဲ့ ျပႆနာေတြပါ။ ဒါမ်ဳိး ျပႆနာေြကို က်ေနာ္တို႔ အစုိးရေတြကို ေတြ႔တဲ့အခါ ေျပာျဖစ္တယ္။ ဝုိင္းၿပီး လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အခါေတြမွာ ေျပာျဖစ္တယ္။ သို႔ေသာ္ အခုထိ ဘာမွ ေျပာင္းလဲလာတာေတြ မရွိေသးပါဘူး။”
အေမရိကန္တို႔ထုတ္ျပန္တဲ့ ဘာသာေရးလြတ္လပ္မႈဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာထဲ ကမာၻတဝွမ္း ဘယ္ေနရာမွာမဆို လူတိုင္းဟာ ကိုယ္ယံုၾကည္ ကိုးကြယ္တဲ့အတိုင္း လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေနထိုင္ခြင့္ရွိတယ္လို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ယံုၾကည္ေၾကာင္းလည္း ေဖာ္ျပထားသလို အေျခခံအခြင့္အေရးေတြကို ခ်ဳိးေဖာက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ၊ အဖဲြ႔အစည္းေတြကို သူတုိ႔လုပ္ရပ္အတြက္ တာဝန္ခံေအာင္ အေမရိကန္က ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔လည္း ဒီဇင္ဘာ ၁၈ ရက္ေန႔စြဲနဲ႔ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြအျပင္ ဘာသာေရးအရနဲ႔ လူမ်ဳိးေရးအရ လူနည္းစုေတြအေပၚ ဆိုးဝါးတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာအစိုးရ စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္ ၄ ေယာက္ကို မၾကာေသးခင္က အေမရိကန္ဘက္က ဒဏ္ခတ္အေရးယူခဲ့တာကို အဲဒီအစီရင္ခံစာထဲ ဥပမာေပးထားပါတယ္။ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကို လက္မခံတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ မရွိဘူးဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို ပယ္ခ်ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment