အိုင္စီေဂ်မွာ ျမန္မာကို တရားစြဲထားတဲ့ကိစၥ တပ္မေတာ္ ဘယ္လို ရပ္တည္သလဲ

B B C 

ဘီဘီစီ ၿမန္မာပိုင္း

21 နိုဝင္ဘာလ 2019

ကုလသမဂၢ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ တရား႐ုံး ICJ မွာ ဂမ္ဘီယာက ျမန္မာကို တရားစြဲထားတဲ့ အမႈနဲ႔ ပတ္ သက္ ၿပီး တပ္မေတာ္ဟာ အစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ တပ္မေတာ္ သတင္းမွန္ ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႕က အတြင္းေရးမႉး ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းက ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။

ICJ ႐ုံးစိုက္ရာ နယ္သာလန္နိုင္ငံ သေဟ့ဂ္ၿမိဳ႕ကို ေစလႊတ္မယ့္အဖြဲ႕ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္ မယ္လို႔ ေျပာထားသလို တပ္ဘက္ကလည္း လိုအပ္ရင္ တပ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ပါေကာင္းပါလာနိုင္ တယ္ လို႔ လည္း နိုဝင္ဘာလ ၂၁ ရက္ မွာ သူက ေျပာပါတယ္။

ဒီအမႈကို နိုင္ငံေတာ္ရဲ့ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တိုင္ ဦးစီးေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုၿပီး ျမန္မာအစိုးရက နိုဝင္ဘာလ ၂ဝ ရက္စြဲနဲ႔ ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။

ICJ က ဒီဇင္ဘာလထဲ အမႈ႐ုံးခ်ိန္းရက္ေတြ ထုတ္ျပန္လာခဲ့အၿပီး ခ်က္ခ်င္းဆိုသလိုပဲ ျမန္မာဘက္ကလည္း အခုလိုတုံ႔ျပန္လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
                                

                                      ICJ ကို ကိုယ္တိုင္သြား ေျဖရွင္းမယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္
                  
                                      ICJ မွာ ျမန္မာအမႈဖြင့္ခံရမႈ သိသင့္တဲ့ အခ်က္ ၅ ခ်က္

ျမန္မာနိုင္ငံထဲမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္ေတြ တိုက္ခိုက္ခံခဲ့ရတာဟာ လူမ်ိဳးတုံး သတ္ျဖတ္မႈ ေျမာက္နိုင္ တယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္နဲ႔ အစၥလာမ္မစ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးအဖြဲ႕ OIC ကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး အေနာက္အာဖ ရိက နိုင္ငံ ဂမ္ဘီယာက ျမန္မာကို ICJ မွာ နိုဝင္ဘာ ၁၁ ရက္ မွာ တရားစြဲခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အေနာက္အာဖရိကထဲက ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံဟာ နိုင္ငံေပါင္း ၅၇ နိုင္ငံပါတဲ့ အစၥလာမ္မစ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ ေရး အဖြဲ႕ OIC ကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး ဒီအမႈကို ဖြင့္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ဒီဇင္ဘာ ၁ဝ ရက္ကေန ၁၂ ရက္ထိ ႏွစ္ဘက္ နိုင္ငံေတြရဲ့ ေလၽွာက္ထားခ်က္ေတြကို ၃ ရက္တာ ၾကားနာသြားမယ္လို႔ ICJ ဘက္က ႐ုံးခ်ိန္းရက္ေတြ ထုတ္ ၿပန္ထားပါတယ္။

"ကၽြန္ေတာ္တို႔ အစိုးရနဲ႔ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္၊ လိုအပ္တဲ့ အခ်က္ေတြ စုေဆာင္းတာေတြ၊ ေပးအပ္ တာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္လို႔လည္း " ဗိုလ္ မႉးခ်ဳပ္ေဇာ္မင္းထြန္းက ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။

                                      ျမန္မာအမႈ႐ုံးခ်ိန္းရက္ေတြ ဒီဇင္ဘာထဲ ICJ သတ္မွတ္ၿပီ

                                       အိုင္စီေဂ်မွာ ျမန္မာကို တရားစြဲရတဲ့အေၾကာင္း ဂမ္ဘီယာဝန္ႀကီးနဲ႔ ဘီဘီစီ
                                       အင္တာဗ်ဴး

သေဟ့ဂ္ၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ ကုလသမဂၢရဲ့ နိုင္ငံတကာ တရား႐ုံး

၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း တိုက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္ ခုနစ္သိန္း ေလး ေသာင္းေက်ာ္ ထြက္ေျပးသြားခဲ့ၾကၿပီးေတာ့ ဒါဟာ လူမ်ိဳးတုံး သတ္ျဖတ္မႈေတြနဲ႔ ဆက္စပ္နိုင္တယ္လို႔လည္း နိုင္ငံတကာက စြပ္စြဲမႈေတြ ရွိပါတယ္။

တပ္မေတာ္ဘက္ကေတာ့ အဲဒီတိုက္ခိုက္မႈေတြ စျဖစ္ပြားတာဟာ ရဲစခန္းနဲ႔ တပ္ရင္း တပ္စခန္း ေပါင္း ၃၀ ကို အာဆာလို႔ ေခၚတဲ့ မြတ္ဆလင္ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႕က စတင္တိုက္ခိုက္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး နိုင္ငံတကာ မွာ အဲဒီ အခ်က္ေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန႔္ျပန႔္ ေဖာ္ျပတာ မေတြ႕ရဘူးလို႔လည္း ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေဇာ္မင္းထြန္းက ေျပာပါတယ္။

၂၀၁၈ ၾသဂုတ္ ၂၅ ရက္မွာ တပ္မေတာ္ တပ္ရင္း ဂိတ္ကင္းစခန္းတစ္ခုနဲ႔ နယ္ျခားေစာင့္ရဲကင္း စခန္းေပါင္း ၃၀ ကို အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ေတြက အင္အားသုံး တိုက္ခိုက္ခဲ့လို႔ တစ္လအတြင္း နိုင္ငံ့ဝန္ထမ္းႏွစ္ဦး၊ ဟိႏၵဴ၊ ၿမိဳ၊ ရခိုင္၊ ဒိုင္းနက္ တိုင္းရင္းသားေတြ၊ လုံျခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္ ၁၃ ဦး အပါအဝင္ စုစုေပါင္း ၈၄ ဦး သတ္ျဖတ္ခံရၿပီး ၅၄ ဦး ေပ်ာက္ဆုံးခဲ့တယ္လို႔ အစိုးရဘက္က ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

ဂမ္ဘီယာရဲ့ တရားစြဲခ်က္ကို ICJ မွာ တုံ႔ျပန္ရင္ဆိုင္ဖို႔ နိုင္ငံတကာက ကၽြမ္းက်င္တဲ့ ဥပေဒ ပညာရွင္ေတြကိုလည္း ငွားရမ္းထားၿပီး ျဖစ္တယ္လို႔ ျမန္မာဘက္က ထုတ္ေျပာပါတယ္။

ICJ ႐ုံးစိုက္ရာ သေဟ့ဂ္ၿမိဳ႕ကို ေစလႊတ္မယ့္အဖြဲ႕ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရအဖြဲ႕ဝင္ နိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးတစ္ဦး အေနနဲ႔ ဦးေဆာင္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း နိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ႐ုံးက နိုဝင္ဘာလ ၂၀ ရက္က ထုတ္ျပန္ပါတယ္။

၂၀၁၇ မွာ ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္ ခုနစ္သိန္းေလးေသာင္းေက်ာ္ ထြက္ေျပးသြားခဲ့

ဂ်ီနိုဆိုက္ ကြန္ဗင္းရွင္းလို႔ ေခၚတဲ့ လူမ်ိဳးတုံး သတ္ျဖတ္မႈကို တားဆီးေရး၊ အျပစ္ေပးေရး ကုလသမဂၢ ပဋိ ညာဥ္ကို ျမန္မာက လက္မွတ္ထိုးထားေပမယ့္ လိုက္နာဖို႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ စြဲခ်က္နဲ႔ ဂမ္ဘီယာက အမႈဖြင့္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ အရပ္သားေတြကို ပစ္မွတ္ထားတဲ့ စစ္ဆင္ေရးေတြ ျမန္မာနိုင္ငံထဲမွာ ခ်က္ခ်င္းရပ္ဖို႔ အေရးေပၚ တားဆီးမိန႔္ တစ္ရပ္ ICJ က ထုတ္ျပန္ေပးဖို႔လည္း ဂမ္ဘီယာက ထည့္သြင္း ေလၽွာက္ထားခဲ့ပါတယ္။

ICJ က ျမန္မာနိုင္ငံကို အခုလို တရားစြဲ ခရတာဟာ စိန္ေခၚမႈ ျဖစ္သလို အခြင့္အေရးလည္း ျဖစ္လာနိုင္ တယ္ လို႔ လည္း ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေဇာ္မင္းထြန္းက ေျပာပါတယ္။

"ICJက ကုလသမဂၢ လက္ေအာက္ခံ သိကၡာရွိတဲ့ အဖြဲ႕အစည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႕က ခုနက ေျပာသလို အေၾကာင္းအရာအမွန္ေတြ ရွင္းခြင့္ရမယ္ဆိုရင္ နိုင္ငံတကာက အထင္အျမင္လြဲမွားမႈေတြ ကို ရွင္းနိုင္တယ္ အဲဒီ့ အခြင့္အေရး ရနိုင္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္" လို႔ လည္း သူက ေျပာပါတယ္။

"ဂမ္ဘီယာနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔နဲ႔ ဘာမွ မဆိုင္ဘူး၊ ပတ္သက္မႈလည္း မရွိ ဘူး" ဦးေဟာက္ဒိုဆြမ္းအဲဒီ ICJ ဒီဇင္ဘာ ႐ုံး ခ်ိန္း ရက္ေတြဟာ အေရး ေပၚ တားဆီးမိန႔္ ထုတ္ျပန္ေရးအတြက္ သာမက ICJ အမႈ တစ္ ခုလုံးရဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ အစလည္း ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ဂ်ီနိုဆိုက္ ကြန္ေဗး ရွင္း ခ်ိဳး ေဖာက္မႈ စြဲခ်က္ အမႈႀကီး တစ္ခုလုံး အတြက္လည္း ေျပာဆိုဖို႔ရာ အခြင့္ အလမ္းေကာင္းလည္း ျဖစ္တယ္လို႔ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ ျမန္မာ သံအ မတ္ဦးေဟာက္ဒိုဆြမ္းက ေျပာပါတယ္။

ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီကနဦး ၾကားနာပြဲေတြကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္ တက္ေရာက္ဖို႔ ဆုံးျဖတ္တာလို႔ သူ႔အေနနဲ႔ ရႈျမင္ေၾကာင္း ဦးေဟာက္ ဒို ဆြမ္းက ေျပာပါတယ္။

ဂ်ီနိုဆိုက္ ကြန္ေဗးရွင္း ခ်ိဳးေဖာက္မႈ စြဲခ်က္ ပင္မ အမႈကေတာ့ ICJ အေနနဲ႔ အခ်ိန္ယူ စစ္ေဆးရဖြယ္ ရွိပါ တယ္။

အခုလို ICJ အမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး နိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တိုင္ ဦး
ေဆာင္ ေျဖရွင္းမယ္၊ သေဟ့ဂ္ကို ကိုယ္တိုင္သြားမယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြဟာ ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္း အေရး ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာ အစိုးရက ဘယ္ေလာက္ အေရးတႀကီး သေဘာထား ကိုင္တြယ္ေနသလဲ ဆိုတာကို ျပ သေနတယ္လို႔လည္း ဦးေဟာက္ဒိုဆြမ္းက ေျပာပါတယ္။

ဒီလို ႀကီးေလးတဲ့ စြဲခ်က္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဦးေဆာင္ ေျဖရွင္းမယ္ ဆိုတာဟာ နိုင္ငံတစ္ခုလုံးရဲ့ သိကၡာ၊ နိုင္ငံရဲ့ ပုံရိပ္ကို ကာကြယ္ဖို႔ ဆိုတဲ့ စိတ္ေစတနာကို အမ်ား သိနားလည္လိမ့္မယ္လို႔ ဦးေဟာက္ဒို ဆြမ္းက ဆိုပါတယ္။

"တပ္ဘက္က ကိုယ္စားလွယ္ ပါျခင္းမပါျခင္းကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ မေျပာနိုင္ေသးပါဘူး၊ ဒီၾကားထဲမွာ ညႇိႏွိုင္း ေဆာင္ရြက္မႈေတြလည္း လုပ္ေနပါတယ္။ လိုအပ္ရင္ေတာ့ ပါေကာင္းပါနိုင္တာေပါ့ "လို႔ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေဇာ္မင္း ထြန္းက ေျပာပါတယ္။

ဘယ္သူမွ မနာတဲ့နည္း၊ အဓိက ျပည္သူမနာတဲ့ နည္းျဖစ္တဲ့ တပ္မေတာ္ အပါအဝင္ တိုင္းရင္းသား မ်ိဳးႏြယ္စု အသီးသီးၾကား အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးကို ဦးစားေပး လုပ္ေဆာင္တဲ့ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ ခ်ဳပ္ NLD ပါတီ ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရရဲ့ မူဝါဒ အတိုင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေဆာင္ရြက္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဦးေဟာက္ဒိုဆြမ္းက ေျပာပါတယ္။

လင့္၊https://www.bbc.com/burmese/burma-50506619