လြတ္လပ္တဲ့ အာရွအသံ
2019-07-04
စစ္ေတြၿမိဳ႕ ICRC ရံုးကိုေတြ႔ရစဥ္။ Photo: Min Thein Aung/RFA
ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ စိုင္းဒင္ေရတံခြန္အထက္ပိုင္း ၾသရမေက်းရြာအုပ္စုမွာရိွတဲ့ ေက်းရြာ
ေတြ က ေဒသခံေတြကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာၾကက္ေျခနီေကာ္မတီ ICRC က ဇူလိုင္လ ၂ ရက္ေန႔က စား နပ္ရိကၡာအကူအညီေတြေပးအပ္ဖို႔သြားေရာက္ခဲ့ရာမွာ စိုင္းဒင္တံတားအေရာက္မွာ လံုၿခံဳေရးအေၾကာင္း ၿပခ်က္နဲ႔ တပ္မေတာ္က တားျမစ္ခဲ့တာလို႔ သိရပါတယ္။
အခုလိုတားျမစ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ျပန္လွည့္လာခဲ့ၾကရတယ္လို႔ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္ စားလွယ္ ဦးေအာင္ေသာင္းေရႊ က ေျပာပါတယ္။
“ICRC က ၾသရမေက်းရြာအုပ္စုအတြက္ ကင္းေတာင္ေက်းရြာမွာေခၚၿပီး စားနပ္ရိကၡာျဖန္႔မယ္ဆိုၿပီး
ေတာ့ ရြာကလူေတြကိုေခၚတယ္။ အဲဒီမွာ ေထြအုပ္ဝန္ထမ္းေတြလည္းပါတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေတြ လည္း ပါတယ္။ ေက်းရြာသားေတြလည္းပါတယ္။ ဟိုကိုေရာက္သြားေတာ့ စိုင္းဒင္တံတားမွာ တာ ဝန္ က်ေနတဲ့ တပ္မေတာ္ ကေ ပါ့ေနာ္၊ အဲဒီမွာတားလို႔ သူတို႔မသြားခဲ့ရဘူးေပါ့ေနာ္။ ရိကၡာေတြကို မျဖန္႔ခဲ့ရ ဘူးေပါ့”
ၾသရမေက်းရြာအုပ္စုမွာ ငတင္းတိမ္၊ ပိႏၷဲေခ်ာင္း၊ မင္းကိုင္း အစရိွတဲ့ ေက်းရြာ ၁၀ ရြာက ေဒသခံေတြဟာ တပ္မေတာ္နဲ႔ AA အဖြဲ႔တို႔ရဲ႕တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ လြန္ခဲ့တဲ့ ၆ လေလာက္ကစလို႔ သူတို႔ရဲ႕ပံုမွန္ ေတာင္ယာ လုပ္ငန္း၊ သစ္ဝါးခုတ္လုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ကိုင္ႏိုင္ျခင္း မရိွၾကေတာ့ဘဲ စားနပ္ရိကၡာအခက္အခဲနဲ႔ ရင္ဆိုင္ ေနၾကရတာလို႔ ဆိုပါတယ္။
အဲဒီေက်းရြာေတြက ရြာသားေတြကို စိုင္းဒင္တံတားအနီးက ကင္းေတာင္ေက်းရြာမွာ စုရပ္အျဖစ္ထားၿပီး ICRC က စားနပ္ရိကၡာေတြျဖန္႔ေဝဖို႔ စီစဥ္ခဲ့တာလို႔ ဆိုပါတယ္။
အခုလိုအကူအညီေတြေပးအပ္ဖို႔ သြားေရာက္ရာမွာ တားဆီးခံရတယ္ဆိုတဲ့ကိစၥကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ၾကက္ေျခနီေကာ္မတီ ICRC ကလည္း အတည္ျပဳပါတယ္။
အခုလိုတားဆီးခံရတဲ့ကိစၥအေပၚ သက္ဆိုင္ရာအာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ မေန႔က ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕မွာ သီးသန္႔ေတြ႔ ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ့ရာမွာ သေဘာတူညီမႈရခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
စစ္ေတြၿမိဳ႕အေျခစိုက္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ၾကက္ေျခနီေကာ္မတီ ICRC ရဲ႕ ျပန္ၾကားဆက္ဆံေရးအရာရိွ ဦးေအာင္ကိုကို က လာမယ့္ ဇူလိုင္လ ၈ ရက္ေန႔မွာ စားနပ္ရိကၡာအကူအညီေတြ ဆက္လက္ေပးအပ္ဖို႔ ရိွတယ္လို႔ RFA ကိုေျပာပါတယ္။
“အခုေလာေလာဆယ္ကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔က အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ အဓိကေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးတာေပါ့ေလ။ ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ သူတို႔ဆီက ခြင့္ျပဳခ်က္ေတြရခဲ့တယ္။ ၾသရမေက်းရြာအုပ္စုမွာ စားနပ္ရိကၡာေတြ ျဖန္႔ျဖဴးဖို႔ ခြင့္ျပဳခ်က္ေတြရခဲ့တယ္ဆိုေတာ့ အခုရတဲ့ခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႔ သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ဆိုလို႔ရိွရင္ လာမယ့္တနလၤာေန႔ ဇူလိုင္ ၈ ရက္ေန႔ဆိုလို႔ရိွရင္ေတာ့ သူတို႔ကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရိကၡာေတြေပးႏိုင္ပါလိမ့္မယ္”
စစ္ေဘးသင့္ဒုကၡသည္ေတြက အကူအညီေတာင္းခံလာလို႔ ICRC က စားနပ္ရိကၡာနဲ႔ လိုအပ္တဲ့အကူအ ညီေတြကို သြားေရာက္ေပးအပ္ခဲ့တာလို႔ဆိုပါတယ္။
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ၾကက္ေျခနီေကာ္မတီ ICRC အေနနဲ႔ ေျမျပင္အေျခအေနမွာ အေၾကာင္းအမ်ိဳး မ်ိဳး
ေၾကာင့္ အကူအညီေပးေရးခရီးစဥ္ေတြကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္ရတာ၊ ေရႊ႕ဆိုင္းလိုက္ရတာ စတာေတြႀကံဳေတြ႔ ရေပမယ့္ အခက္အခဲနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရသူေတြဆီကို လိုအပ္တဲ့အကူအညီေတြ အျမန္ဆံုးေရာက္ရိွဖို႔ ႀကိဳး ပမ္းေနတယ္လို႔လည္း ICRC ရဲ႕ ျပန္ၾကားဆက္ဆံေရးအရာရိွ ဦးေအာင္ကိုကိုက ေျပာပါတယ္။
ICRC အဖြဲ႔ကို တပ္မေတာ္က တားဆီးခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေနာက္ပိုင္းတိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ တိုင္းဦး ဗိုလ္မွဴးႀကီး ဝင္းေဇာ္ဦးကို RFA က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့ရာမွာေတာ့ ျငင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။
“ICRC တင္မဟုတ္ဘူးဗ် WFP ကလည္း ဒီဘက္ကိုပို႔ေနတာ။ WFP ကဆိုရင္ ပိုေတာင္မ်ားေသးတယ္။ အဲဒီအတြက္ ဘာမွကိုကၽြန္ေတာ္တို႔က အေႏွာင့္အယွက္ေတြက ဘာတစ္ခုမွမရိွဘူး။ အဲတစ္ခုေတာ့ရိွတယ္။ ဒါေတြနဲ႔အတူ တျခားမလိုလားအပ္တဲ့ဟာေတြ ဘာညာရိွလားဆိုၿပီးေတာ့မွ နည္းနည္းပါးပါးစစ္တာေတာ့ ရိွေကာင္းရိွလိမ့္မယ္။ က်န္တာကေတာ့ ဒါႀကီးကိုလက္မခံဘူး၊ မင္းတို႔ျပန္သြားေတာ့ ဘာညာဆိုၿပီးေတာ့ အဲလိုလုပ္တာကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က အခုအခ်ိန္အထိ မၾကားမိေသးဘူးခင္ဗ်။ အဲဒါက သတင္းမွား ပဲျဖစ္ပါ လိမ့္မယ္”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေျခခံက်တဲ့ လြတ္လပ္မႈေတြအေပၚ တင္းက်ပ္တဲ့ ပိတ္ပင္ မႈေတြရွိေနတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ Civicus က စိုးရိမ္ေၾကာင္း ဇူလိုင္ လ ၃ ရက္ေန႔ မေန႔က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အကူအညီအေရးတႀကီး လိုအပ္ေနတဲ့ ျပည္သူေတြအတြက္ ေထာက္ပ့ံမႈေတြကို ပိတ္ပင္ ထား တဲ့အေပၚ အထူးစိုးရိမ္ေၾကာင္းနဲ႔ ေဒသထဲမွာ က်ဴးလြန္ေနတဲ့ မတရားမႈေတြအေၾကာင္း လြတ္လပ္တဲ့ သတင္းေပးပို႔မႈေတြကို ပိတ္ပင္ထားတာေတြ ရွိေနတယ္လို႔လည္း ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အစိုးရရဲ႕စာရင္းေတြအရ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လ ၂၄ ရက္ေန႔အထိ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ဦးေရဟာ လူေပါင္းႏွစ္ေသာင္းႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ရိွၿပီး ယာယီကယ္ဆယ္ေရးစခန္းေနရာ ၈၂ ခုမွာ ခိုလံႈေနၾကရပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းေတြကို ေရာက္မလာဘဲ ေက်းရြာအသီးသီးမွာ စစ္ေဘးေၾကာင့္ စားဝတ္
ေနေရး အခက္အခဲျဖစ္ေနတဲ့ စစ္ေဘးသင့္လူဦးေရဟာလည္း ဇြန္လ တတိယပတ္အထိ လူေပါင္း ႏွစ္ ေသာင္း ေျခာက္ေထာင္ေက်ာ္ရိွတယ္လို႔ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္မ်ား အစည္းအ႐ံုး REC ကေျပာပါတယ္။
လင့္၊https://www.rfa.org/burmese/program_2/army-prohibit-icrc-in-butheetaung-07042019080928.html?fbclid=IwAR3gcRaW_fJzWHZAqjqI3u0bwizrYn7ZYvcqWz8Azd3
q2ipQLreVuNOdueU
No comments:
Post a Comment