လြတ္လပ္တဲ့ အာရွအသံ
2019-07-27
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ ေကာ့ဇ္ဘဇားေဒသက ရုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္စခန္းတစ္ခုကို ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၄ ရက္ေန႔က ေတြ႔ရစဥ္
Photo: Dibyangshu SARKAR / AFP
နိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ အျမဲတမ္းအတြင္းဝန္ ဦးျမင့္သူ ဦးေဆာင္တဲ့ ျမန္မာအစိုးရကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ ဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ၊ ဒါကာၿမိဳ႕ကို မေန႔ကေရာက္ရွိၿပီး ဒီေန႔မွာေတာ့ ေကာ့ဆက္ဘဇားခရိုင္အတြင္းက ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို သြားေရာက္ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေရာက္ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္လာႏိုင္ေရးအတြက္ ျမန္မာအစိုးရက ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ ထားမႈ အေျခအေနေတြကို ဒုကၡသည္ေတြကို ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ရွင္းျပဖို႔ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ အျမဲ တမ္း အတြင္းဝန္ ဦးျမင့္သူက ဦးေဆာင္ၿပီး ေကာ့ဆက္ဘဇားကို သြားခဲ့တာပါ။
ဒုကၡသည္ေတြျပန္လာတဲ့အခါ ေနထိုင္ေရးအတြက္ ျမန္မာအစိုးရဘက္က ေနအိမ္ေတြေဆာက္ထားၿပီး ျဖစ္ သလုိ ဒုကၡသည္ေတြ အေျမာက္အျမားျပန္လာလို႔ ေဆာက္လုပ္ၿပီး အဆင္သင့္ေနအိမ္ေတြ မလံုေလာက္ခဲ့ ရင္လည္း အစိုးရက လက္ခနဲ႔ အိမ္ေဆာက္စားရိတ္ေတြေပးၿပီး ျပန္လာသူေတြကိုယ္တိုင္ အိမ္ေတြ ေဆာက္ လုပ္ ေနထိုင္ခြင့္ျပဳမွာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းေတြ ရွင္းျပသြားဖို႔ရွိတယ္လို႔လည္း ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ ႏိုင္ငံ
ေရး ရာဦးစီးဌာန ညြန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးစိုးဟန္ ကေျပာပါတယ္။
အစိုးရရဲ႕ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေနထိုင္သူေတြ မသိတဲ့အတြက္ ျပန္လာဖို႔ ခက္ခဲမွာ ျဖစ္တာေၾကာင့္ အခုလို သြားေရာက္ရွင္းျပတာလို႔ ညြန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးစိုးဟန္ ကေျပာပါတယ္။
"က်ေနာ္တို႔ ဒီဘက္မွာ လုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို မသိၾကဘူး။ ျပန္လာဖို႔ သူတို႔မွာလည္း ဆံုးျဖတ္ရခက္ ခ်င္ခက္လိမ့္မယ္။ က်ေနာ္တို႔ကလည္း ဒီဘက္မွာလုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ရွင္းလင္းေျပာၾကားတယ္။ ေနာက္ ဒီတစ္ေခါက္ ထူးျခားခ်က္ကေတာ့ အာဆီယံ AHA Centre ကလူေတြလည္း လိုက္ပါၿပီး ဒီခရီးစဥ္မွာ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ကြင္းဆင္းေလ့လာၿပီး ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကို ရွင္းလင္းျပဖို႔ ရွိပါတယ္"
ဂ်ပန္၊ တရုတ္၊ အိႏၵိယ အစရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အကူအညီေတြနဲ႔ ေနအိမ္ေတြ ေဆာက္လုပ္ထားတာ ရွိေၾကာင္း နဲ႔ ေဆာက္လုပ္ၿပီး ေနအိမ္ေတြဟာ သူတို႔မူလေနထိုင္တဲ့ ေနအိမ္ေတြထက္ အဆင့္ျမွင့္တင္ၿပီး ကြန္ကရစ္နဲ႔ တည္ေဆာက္ေပးထားတာလို႔ ဆိုပါတယ္။
ဇူလိုင္ ၉ ရက္ေန႔က အိႏၵိယအကူအညီနဲ႔ ေဆာက္လုပ္ၿပီးေနအိမ္ အလံုး ၂၅၀ ကို ရခိုင္ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႔ ကို လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ေနအိမ္ေတြကို ဘယ္ၿမိဳ႕နယ္ေတြနဲ႔ ဘယ္ေနရာေတြမွာ ေဆာက္ ထားတယ္ဆိုတဲ့ စာရင္းအတိအက်ကိုေတာ့ ရံုးတက္ရက္ေရာက္မွ ေျပာေပးမွာျဖစ္တယ္လို႔ ညႊန္ၾကားေရး မွဴးခ်ဳပ္ ဦးစိုးဟန္က ေျပာပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လာတဲ့အခါ လုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူတို႔မူလလုပ္ခဲ့တဲ့ လယ္ယာ၊ ေမြးျမဴေရး၊ ေရလုပ္ငန္းေတြကို အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီး အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းေတြ ပိုရေအာင္ ဖန္တီးေပးသြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ေကာ့ဆက္ဘဇားက ဒုကၡသည္စခန္းအတြင္း ေနထိုင္ၾကသူ တခ်ိဳ႕ကို RFA က ဒီေန႔ ဖုန္းနဲ႔ ဆက္သြယ္ခဲ့ရာ မွာ ျမန္မာအစိုးရကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔နဲ႔ တိုက္ရိုက္ေတြ႔ခြင့္ရခဲ့သူေတြကိုေတာ့ အဆက္အသြယ္မရခဲ့ပါဘူး။
သခၤါလီဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေနထိုင္တဲ့ ဦးခင္ေမာင္က ျမန္မာအစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔နဲ႔ ေတြ႔ဆံုဖို႔ ဒီေန႔ႀကိဳး စား ခဲ့ေပမယ့္ ေတြ႔ခြင့္မရခဲ့ဘူးလို႔ RFA ကိုေျပာပါတယ္။
"က်ေနာ္တို႔ ရိုဟင္ဂ်ာကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့သူေတြနဲ႔ ေတြ႔တာမဟုတ္ဘူး။ ျမန္မာအစိုးရကို ေလာ္ဘီလုပ္ေနတဲ့ သူေတြနဲ႔ ေတြ႔တာ။ ဒီမွာရွိတဲ့ ကမ့္နံပါတ္ ၄ မွာပဲေတြ႔တာ။ က်ေနာ္တို႔ ကိုယ္တိုင္သြားခဲ့တယ္။ က်ေနာ္တို႔ နာ မည္ ေတာင္ အဲ့ဒီမွာပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးမွာ က်ေနာ္တို႔ကို ဝင္ခြင့္မျပဳဘူး။ အဓိက တင္ျပဖို႔ စဥ္းစားခဲ့တာ လည္း က်ေနာ့္ မွာ ရွိပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာနာမည္နဲ႔ က်ေနာ္တို႔ကို ႏိုင္ငံသား၊ တိုင္းရင္သားတန္းတူ အခြင့္အေ ရးေပးေရး၊ ကိုယ့္ရြာ ကိုယ္ ျပန္ႏိုင္ေရး၊ က်ေနာ္တို႔ ပိုင္ဆိုင္မႈကို ျပန္လည္ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ရေရး။ ေနရပ္ျပန္ေရး အတြက္ ေတာင္းဆို ခ်က္ေတြ က်ေနာ္တို႔မွာ အဆင္သင့္ရွိပါတယ္။ က်ေန္ာတို႔အဲ့ဒါကို ေလာေလာဆယ္ အေနနဲ႔ တင္ျပခြင့္မရဘူး"
ျမန္မာအစိုးရကို္ယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ လာမယ္ဆိုတာေၾကာင့္ ဒုကၡသည္စခန္းအသီးသီးမွာ စခန္းတြင္း ေတြ႔ဆံု ပြဲေတြ လုပ္ၿပီး တင္ျပလိုတာေတြကို သေဘာထားေတာင္းခံတာေတြကို အခုလ ၂၃ ရက္ေန႔က စလို႔လုပ္ ေဆာင္ခဲ့တာေတြရွိပါတယ္။
ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ကေန ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံက ဘာလူဟာလီဒုကၡသည္စခန္းကို ထြက္ေျပးသြားခဲ့ တာ လို႔ ေျပာသူ မိုဟာမတ္ဂ်ဴဟာရ္က ေနရပ္ျပန္ေရးအတြက္ သူတို႔လိုလားခ်က္ကို အခုလို ေျပာပါတယ္။
"ေတာင္းဆိုလိုတာက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳးေတြ ေနထိုင္လာတာ အမ်ားႀကီး ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ က်ေ နာ္တို႔ ေနခဲ့ပါတယ္။ ဘဂၤလားကေန ခိုးဝင္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကို ဘာမွ အခြင့္အေရးမေပးဘူး။ ခိုး ဝင္တာ မဟုတ္ဘဲ ေမြးရာပါဆိုၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာကို ေၾကညာၿပီး က်ေ နာ္ တို႔ကို ႏိုင္ငံသား သတ္မွတ္ေပးရမယ္။ ဒုတိယဦးစားေပး က်ေနာ္တို႔ စစ္ေတြမွာ IDP စခန္းနဲ႔ ေနတဲ့သူ ေတြ ကို မူလ သူတို႔ေနရာမွာ ေနအိမ္ေတြနဲ႔ ေနခြင့္ေပးရမယ္လို႔ ေျပာလိုပါတယ္"
ဒုကၡသည္ေတြက သူတို႔ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပန္မလာခင္ ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္ျပားထုတ္ေပးဖို႔ လိုလားေနၾက တာျဖစ္ပါတယ္။
အစိုးရဘက္က ျပည္တြင္းကို ျပန္ေရာက္မွသာ ႏိုင္ငံသားစိစစ္မႈ သက္ေသခံကတ္ျပား NVC ကတ္ထုတ္ ေပးမွာျဖစ္ၿပီး၊ ေမာင္ေတာေဒသအတြင္း လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္ျပဳမွာျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ သူတို႔ေတြဟာ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံသားဥပေဒနဲ႔အညီ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားႏုိင္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာထားပါတယ္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ထြက္ေျပးသြားသူေတြထဲက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရက ေပးပို႔ထားတဲ့ ျပန္လာလိုသူစာရင္း အရ လူဦးေရစာရင္း သံုးေသာင္းေက်ာ္ရွိၿပီး အဲဒီထဲက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေနထိုင္ခဲ့ေၾကာင္း ျမန္မာအစိုးရဘက္ က အတည္ျပဳေပးလိုက္သူ ႏွစ္ေသာင္းနီးပါးရွိေနၿပီျဖစ္ေပမယ့္ အဲဒီလူေတြ အမွန္တကယ္ျပန္လာတာ မရွိ ေသးဘူးလို႔ သိရပါတယ္။
ျပန္လာသူေတြကို လံုျခံဳေရးပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း အတက္ႏိုင္ဆံုး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးသြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ညြန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးစိုးဟန္ ကေျပာပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဧၿပီလက ေဒါက္တာ ဝင္းျမတ္ေအး ဦးေဆာင္တဲ့ ျမန္မာအစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံက ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို သြားေရာက္ခဲ့တာရွိၿပီး အခု ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန အျမဲ တမ္း အတြင္းဝန္ ဦးျမင့္သူ ဦးေဆာင္ၿပီး သြားေရာက္တာဟာ ဒုတိယအႀကိမ္ ျဖစ္ပါတယ္ရွင္။
(RFA သတင္းေထာက္ မေဝမာထြန္း တင္ျပသည္)
No comments:
Post a Comment