မူဆလင္ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လက္ခံေရး လုပ္ငန္းစဥ္ အေကာင္အထည္ ေပၚလာႏုိင္မလား

VOA
ဗြီအိုုေအ (ျမန္မာဌာန
ျပည္တြင္းသတင္းသံုးသပ္ခ်က္
29 ဇူလိုင္၊ 2019
ဦးစည္သူေအာင္ျမင့္

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာန အၿမဲတမ္းအတြင္း၀န္ ဦးျမင့္သူ (ဇူလိုင္ ၂၈၊ ၂၀၁၉)

ႏွစ္ႏိုင္ငံ သေဘာတူညီခ်က္ရတာ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီရွိခဲ့ေပမယ့္ တကယ္ လက္ေတြ႕ လုပ္ငန္းစဥ္ မစတင္ႏိုင္ေသးတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံေရာက္ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္ ျပန္ပို႔မယ့္ ကိစၥ လာမယ့္စက္တင္ဘာ မွာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီး အဗၺဒူမိုမင္က ေျပာပါတယ္။ ျပီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင္ ၂၄ ရက္ေန႔က ျမိဳ႕ေတာ္ ဒကၠားမွာ လုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ အတြင္း သူက သတင္း ေထာက္ေတြကို အဲဒီလို ေျပာလိုက္တာပါ။
ဒါဟာ ဒုကၡသည္ေတြကို လက္ခံထားတဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံ ဘက္က အဓိက တာ၀န္ရွိသူတစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ မူဆလင္ေတြ ျပန္လာေရး အေကာင္းျမင္ သေဘာ ပထ မဦးဆံုး အၾကိမ္ ေျပာတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ့မတုိင္ခင္ကေတာ့ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ရွိတ္ဟာဆီနာ အပါအ၀င္ ဘဂၤ လားေဒ့ရွ္ တာ၀န္ရွိသူေတြဟာ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္ပို႔ေရး၊ အေကာင္အထည္ ေပၚမလာတဲ့ကိစၥ ျမန္မာ အစိုးရ ဘက္ကိုပဲ အျပစ္တင္ေနခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဘက္ကေတာ့ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံ သေဘာ တူ ညီခ်က္ေတြနဲ႔အညီ ထြက္ေျပးသြားသူေတြ ျပန္လက္ခံဖို႔ ျပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၈ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းကတည္းက အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနျပီ၊ တကယ္ မစတင္ႏုိင္ေသးတာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရဘက္က ျပန္မပို႔လို႔ ဆိုျပီး ျငင္းဆုိေနခဲ့တာပါ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ထဲ ေရာက္သြားတဲ့ မူဆလင္ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ျပန္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ စတင္ႏုိင္ေတာ့ မ လား ဆုိတာ ေလ့လာ တင္ျပသြားပါ့မယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ေမာင္ေတာခရိုင္မွာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ က နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႕ ကြပ္ကြဲမွဳ ဌာနခ်ဳပ္နဲ႔ အျခား စခန္း ၂ ခုကို ARSA အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႕က ၀င္ေရာက္ တုိက္ခိုက္ခဲ့ပါတယ္။ တိုက္ခိုက္မွဳေနာက္ပိုင္း တပ္မေတာ္ နဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႕ဘက္က အၾကမ္းဖက္မွဳ တန္ျပန္ႏွိမ္နင္းတဲ့ စစ္ဆင္ေရး လုပ္ ခဲ့ျပီး အဲဒီအခ်ိန္ကတည္းက မူဆလင္ ေက်းရြာသား တစ္ခ်ိဳ႕ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံထဲ ထြက္ေျပးမွဳ ရွိခဲ့ ပါတယ္။ အရည္အတြက္ သိပ္ အမ်ားၾကီးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီ့မတိုင္ခင္ကတည္းက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ ငံဘက္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဘက္က ထြက္ေျပးလာတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ေတြ သိန္းနဲ႔ခ်ီ ရွိေနတယ္လုိ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရဘက္က ေျပာဆိုထားပါတယ္။ အဲဒီ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းမွာ အေျခအေနေတြ တည္ျငိမ္မွဳ မရွိေသးခင္ ၂၀၁၇ ၾသဂုတ္လ မွာေတာ့ ARSA အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႕ကေန ရဲကင္းစခန္း ၃၀ ေလာက္ကို တစ္ျပိဳင္ထဲ ၀င္ေရာက္ စီးနင္း တုိက္ခိုက္ခဲ့ျပန္ပါတယ္။ ဒီတစ္ၾကိမ္ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခိုက္မွဳ ျဖစ္ပြားအျပီး တပ္မေတာ္ကေန တန္ျပန္ႏွိမ္နင္းရာမွာ တစ္ပတ္ မျပည့္မီ အခ်ိန္အတြင္း လူအေယာက္ ၃၇၀ ေလာက္ ေသဆံုးသည္ အထိ ျပင္းထန္ခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီအခ်ိန္ကစ မူဆလင္ေနအိမ္ေတြ မီးေလာင္မွဳေတြ ျဖစ္ေပၚ ၊ ရြာသားေတြလည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံထဲ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကျပီး လက္ရွိ အခ်ိန္ထိ လူ(၇) သိန္းေက်ာ္ ေရာက္လာတယ္လို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အာဏာပိုင္ ေတြဘက္က ဆိုပါတယ္။ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္း သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတစ္ခုမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ အစိုးရ အဖြဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး ဦးတင္ေမာင္ေဆြ ေျပာတာကေတာ့ ေမာင္ေတာခရိုင္မွာ မူဆလင္ တစ္သန္းေက်ာ္ ရွိတဲ့အနက္ ၅၃၅၀၀၀ ေက်ာ္ ထြက္ေျပးသြားၾကတယ္လို႔ ဆုိထားပါတယ္။ ေမာင္ေတာခရိုင္မွာ ရွိတဲ့ မူဆ လင္ အရည္အတြက္ တစ္၀က္ေက်ာ္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ ထြက္ေျပးသြားတယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာပါ။ ဘယ္လို ပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒါဟာ အလြန္မ်ားတဲ့ အရည္အတြက္ ျဖစ္ျပီး ဒီ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လက္ခံေရးဟာလည္း ၾကီးမားတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ၾကီးတစ္ခု ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

ဒီ လက္ခံေရး အစီအစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ျမန္မာအစိုးရဘက္က ေျပာဆိုထားတာေတြက ျပန္၀င္လာမယ့္ သူေတြ ကို လက္ခံမယ့္ ေတာင္ျပိဳလက္၀ဲနဲ႔ ငါးခူရ စခန္းႏွစ္ခု တည္ေဆာက္ျပီးသြားလို႔ အဲဒီမွာ စိစစ္မယ့္ လူ၀င္မွဳၾကီးၾကပ္ေရး ဆုိင္ရာ ၀န္ထမ္းေတြ၊ လံုျခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြ၊ က်န္းမာေရး ၀န္ထမ္းေတြ အစရွိ သျဖင့္ တာ၀န္ခ်ထား အသင့္ရွိေနျပီလို႔ ဆုိပါတယ္။ အဲဒီ ၾကားစခန္း ၂ ခုကေန တစ္ေန႔ လူအေယာက္ ၃၀၀ ေလာက္ စိစစ္ လက္ခံႏိုင္မယ္လို႔လည္း ေျပာထားပါတယ္။

စိစစ္ျပီး ယာယီထားမယ့္ လွဖိုးေခါင္ ၾကားစခန္းကိုလည္း တည္ေဆာက္ျပီးသြားျပီ၊ အဲဒီ စခန္းၾကီးဟာ လူ ၃ ေသာင္းေလာက္ ဆန္႔ျပီး ေနအိမ္ေတြ တည္ေဆာက္လို႔ မျပီးေသးမီစပ္ၾကား ယာယီပဲ ေနၾကရမယ္လို႔ ဆို ထားပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဟာ ဒီလို ျပင္ဆင္ထားမွဳ အေျခအေနေတြကို ႏိုင္ငံတကာ သံတမန္ေတြနဲ႔ ျပည္ တြင္း ျပည္ပ မီဒီယာေတြ သိေအာင္ မၾကာခဏ ေခၚသြားျပေလ့ ရွိပါတယ္။

ျမန္မာအစိုးရဘက္က အဲလို လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေနေပမယ့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရဘက္ကေတာ့ ျမန္မာ အစိုးရဟာ ဒုကၡသည္ေတြကို ျပန္လက္ခံလိုစိတ္ မရွိဘူးလို႔ပဲ တြင္တြင္ေျပာျပီး ဘယ္လို အက်ိဳးအေၾကာင္း ဆိုတာကိုေတာ့ အေသအျခာ ရွင္းျပတာ သိပ္မေတြ႕ရပါဘူး။ ႏိုင္ငံတကာမွာ ေရာက္ေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ အေရး တက္ၾကြ လွဳပ္ရွားသူေတြ ဘက္ကေတာ့ မူဆလင္ေတြ ရခုိင္ျပည္နယ္ ျပန္သြားရင္ လံုျခံဳမွဳ ရွိတယ္ ဆိုတာ အာမခံ ေပးရမယ္၊ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေပးရမယ္၊ သူတုိ႔ ေက်းရြာေတြမွာပဲ သူတုိ႔ကို ျပန္္ေနရာ ခ်ေပးရမယ္လို႔ ေတာင္းဆိုတာမ်ိဳး ၾကားၾကရပါတယ္။ ျပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းကေတာ့ ASPI လို႔ ေခၚတဲ့ ၾသစေၾတး လ် မဟာဗ်ဴဟာ မူ၀ါဒ ဆုိင္ရာ အဖြဲ႕ဟာ ျဂိဳလ္တုက ရိုက္ကူးထားတဲ့ ဓာတ္ပံုေတြကို အသံုးျပဳျပီး ဒုကၡ သည္ ေတြ ျပန္လက္ခံေရး ျမန္မာအစိုးရ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို ေလ့လာတာ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။

သူတုိ႔ေတြ႕ရွိခ်က္ကေတာ့ ၂၀၁၈ နဲ႔ ၂၀၁၉ ခုႏွစ္ အတြင္း အဲဒီ ေဒသမွာ အစိုးရဘက္ကေန ေနအိမ္ေတြကို ျဖိဳခ်ရွင္းလင္းတာမ်ိဳး လုပ္ေနတာပဲ ေတြ႕ရျပီး ျပန္၀င္လာမယ့္သူေတြ ေနထိုင္ဖို႔ ဘယ္လို အေဆာက္အဦေ တြမွ ေဆာက္ေနတာ မေတြ႕ရဘူး ဆုိျပီး ထုတ္ျပန္ပါတယ္။

အဲဒီ ထုတ္ျပန္ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး လူမွဳ၀န္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရး ၀န္ၾကီး ေဒါက္တာ ၀င္းျမတ္ေအးက ေနအိမ္ေတြ ၾကိဳတင္ျပီး ေဆာက္မထားတာဟာ ေနသူေတြ မရွိရင္ ပ်က္စီး သြား မွာ စိုးရိမ္ရလို႔ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျပန္၀င္လာသူေတြကို ေနအိမ္ေဆာက္ဖို႔ ေငြေပးမွာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း၊ ကိုယ္ တုိင္ မေဆာက္ႏုိင္သူေတြကိုေတာ့ အစိုးရက ေဆာက္ေပးမွာ ျဖစ္ျပီး ၾကားစခန္းမွာ ယာယီေနထိုင္ ေစာင့္ ဆုိင္းရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒါတင္မက သူတုိ႔အတြက္ ဘာသာေရး အေဆာက္အဦေတြ၊ စာသင္ေက်ာင္းေတြ၊ ေဆးခန္းေတြ နဲ႔ အျခား အေျခခံ အေဆာက္အဦေတြ ပါ၀င္တဲ့ ပိုေကာင္းတဲ့ ေက်းရြာေတြ တည္ေထာင္ေပး သြားမယ္လို႔ CAN သတင္းဌာနကို ေျဖၾကားတာ ေတြ႕ၾကရပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လက္ ခံေရး ကိစၥ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရပိုင္းနဲ႔ ေဆြးေႏြးဖို႔၊ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြထဲ အထိ သြားျပီး အစီ အစဥ္ေတြ ရွင္းျပဖို႔ ျမန္မာ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံကို သြားေရာက္ေန ပါ တယ္။

လက္ရွိ အေျခအေန အားလံုးကို ျခံဳငံုသံုးသပ္ၾကည့္ရင္ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လက္ခံေရး ျမန္မာအစိုးရဘက္က ျပင္ဆင္မွဳေတြ လံုေလာက္မွဳ မရွိေသးဘူး ဆုိတာကိုေတာ့ လက္ခံႏုိင္စရာ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီ ျပသ နာေတြကို ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္ပို႔ရင္း အာစီယံ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းက ၀ိုင္းေျဖရွင္းေပးရင္ တေျဖးေျဖး အဆင္ေျပသြားႏုိင္စရာ ရွိပါတယ္။ ျပန္၀င္လာတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကို ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ေပးဖို႔ ျပသနာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ တည္ဆဲ ဥပေဒအရ ေရရွည္ေျဖရွင္းရမယ့္ ျပည္တြင္းေရး ကိစၥျဖစ္ျပီး အဲဒါကို ေတာင္းဆိုေနလို႔ သိပ္ အက်ိဳးထူးမယ့္ပံုေတာ့ မေတြ႕ရပါဘူး။ အေရးၾကီးတာက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ပါပဲ။ ဒုကၡသည္ စခန္းထဲမွာ အေၾကာက္တရား လႊမ္းမိုးေနတာ၊ လူတစ္စု တစ္ဖြဲ႕ကေန ဒုက ၡသည္ေတြရဲ႕ တကယ့္ဆႏၵကို ၾကိဳးကိုင္ေနတာမ်ိဳး မျဖစ္ရေအာင္ ကူညီေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြ ကိုယ့္သေဘာနဲ႔ ကိုယ္ ေနရပ္ျပန္ႏုိင္တဲ့အခါက်မွသာ အဲဒီ ဒုကၡသည္ေတြ အတြက္လည္း အဆင္ေျပ၊ ဘဂၤ လားေဒ့ရွ္ အစိုးရလည္း ၀န္ထုတ္၀န္ပိုးေလ်ာ့၊ ျမန္မာအစိုးရ အတြက္လည္း ႏုိင္ငံတကာ ဖိအားေတြ ေလ်ာ့ က် ဆုိတဲ့ သံုးဦးသံုးဖလွယ္ အက်ိဳးရွိတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး ေရာက္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ေၾကာင္းပါ။


လင့္၊https://burmese.voanews.com/a/sithu-aung-myint-news-analysis-/5019212.html?nocache=1&fbclid=IwAR2BsiiSp3nSHyz1pDvhqz25QBv48JRTQ2SNmLyx4CU_4wf1c1Y0fhWMEaw