By Muktadir Rashid
15 June 2019
တ႐ုတ္ သံအမတ္ႀကီးသည္ အာရကန္ ရိုဟင္ဂ်ာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအသင္း (ARSPHR) ဥကၠ႒ မိုဟစ္ အူလာ အပါအဝင္ ရိုဟင္ဂ်ာ အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံခဲ့သည္ / Supplied
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံဆိုင္ရာ တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီး Zhang Zuo သည္ အဂၤါေန႔က ေကာ့ဘဇားခရိုင္ရွိ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားသို႔ ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ သြားေရာက္ၾကည့္ရႈခဲ့သည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နိုင္ငံတြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္သည့္ ကာလ ၁ ႏွစ္ႏွင့္ ၄ လၾကာၿပီးေနာက္ သံအမတ္ႀကီးက ယင္းကဲ့သို႔ သြားေရာက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ၎သည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရ တာဝန္ရွိသူမ်ား၊ ဒုကၡသည္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံၿပီး ဒုကၡသည္မ်ား ျမန္မာနိုင္ငံသို႔ ျပန္ပို႔ေရး ျဖစ္နိုင္ေျခမ်ား ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားသို႔ ၎၏ ပထမဆုံးခရီးစဥ္သည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ျမန္မာ ႏွစ္နိုင္ငံစလုံးႏွင့္ ခိုင္မာသည့္ သံတမန္ဆက္ဆံေရးကို တ႐ုတ္က ထိန္းသိမ္းထားဆဲ ျဖစ္သည္ကို အလြန္သိသာ ထင္ရွားစြာ ျပသလိုက္ေၾကာင္း၊ ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ ဖြံ့ၿဖိဳးေရးတို႔အတြက္ ခ်ိတ္ဆက္မႈကိုလည္း ေပၚလြင္ေစခဲ့ေၾကာင္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရ တာဝန္ရွိသူမ်ားက ေျပာၾကားခဲ့ၾကသည္။
အဂၤါေန႔က ၎တို႔ခရိုင္သို႔ တ႐ုတ္သံအမတ္ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီး ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ျပန္လည္ ထြက္ခြာေၾကာင္း ေကာ့ဘဇားခရိုင္ရွိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရ၏ ဒုကၡသည္ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ေနရပ္ျပန္ပို႔ေရး ေကာ္မရွင္ တာဝန္ရွိသူမ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ယခု တ႐ုတ္သံအမတ္၏ ခရီးစဥ္သည္ လာမည့္ ဇူလိုင္ပထမပတ္၌ တ႐ုတ္နိုင္ငံသို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွိတ္ဟာစီနာ သြားေရာက္ရန္ အစီအစဥ္ကို ဦးတည္ေၾကာင္း၊ ဒုကၡသည္ အက်ပ္အတည္းအေပၚ အထူး အာ႐ုံထားသည့္ လက္ရွိ ျဖစ္စဥ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ဒါကာၿမိဳ႕ အေျခစိုက္ နိုင္ငံျခား သံတမန္မ်ားကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနက ရွင္းလင္း ေျပာၾကားရန္ စီစဥ္ထားေၾကာင္း သိရသည္။
တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီး ယခုလာေရာက္သည့္ ခရီးစဥ္သည္ အျပဳသေဘာေဆာင္ေၾကာင္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ေအေကအဘူမိုမန္က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“သူတို႔ (တ႐ုတ္) ေတြ အေနနဲ႔ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေနထိုင္ရတဲ့ အေျခအေနေတြကို လူကိုယ္တိုင္ လာေလ့လာေနတာပါ။ က်ေနာ္တို႔မွာ ဘာမွ ဖုံးကြယ္ထားဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္မရွိပါဘူး” ဟု ၎က ဆိုသည္။
ဒုကၡသည္ အက်ပ္အတည္းကို ေျဖရွင္းရန္ တ႐ုတ္က ျမန္မာအေပၚ ဖိအားေပးလိမ့္မည္ဟု ဒါကာဘက္က ေမၽွာ္လင့္ေၾကာင္းလည္း သူက ေျပာၾကားသည္။
ဟာစီနာသည္ လာမည့္ဇူလိုင္လတြင္ တ႐ုတ္ျပည္သို႔ သြားေရာက္နိုင္ဖြယ္ ရွိေၾကာင္း၊ တ႐ုတ္ႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွစ္နိုင္ငံ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားအတြင္း ဒုကၡသည္ အက်ပ္အတည္းကိုလည္း အေၾကာင္းအရာ တခုအေနျဖင့္ ထည့္သြင္း သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎ဝန္ႀကီးက ေျပာသည္။
ေကာ့ဘဇား ခရီးစဥ္အတြင္း တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီးသည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဒုကၡသည္ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ေနရပ္ပို႔ေရး ေကာ္မရွင္နာမင္းႀကီး မိုဟာမက္ အဘူကလန္ႏွင့္ ခရိုင္႐ုံးခ်ဳပ္ရွိ ၎၏႐ုံးခန္းသို႔ သြားေရာက္ ေတြ႕ဆုံခဲ့သည္။
ဒုကၡသည္မ်ား ျမန္မာနိုင္ငံသို႔ ျပန္ပို႔ေရး လုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ယခုကဲ့သို႔ တ႐ုတ္ဘက္မွ တိုက္ရိုက္အားျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ သြယ္ဝိုက္၍ လည္းေကာင္း ပါဝင္ပတ္သက္လာျခင္း အေပၚ ၎၏ ခရီးစဥ္က ထင္ထင္ရွားရွား ျပသလိုက္ေၾကာင္း ကလန္က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။
ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားအတြင္းရွိ ျပႆနာမ်ားႏွင့္ ေနရပ္ျပန္ပို႔ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ အထေျမာက္ေစေရး ျဖစ္နိုင္ေခ်မ်ားကို ၎တို႔ အျမင္ခ်င္း ဖလွယ္ခဲ့ၾကေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ ေျပာၾကားသည္။
“ဒီအက်ပ္အတည္း ေျဖရွင္းတဲ့ေနရာမွာ တ႐ုတ္က စိတ္ဝင္စားပါတယ္တဲ့။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ့္ကို သူ လာေတြ႕တာပါလို႔ သူက ေျပာပါတယ္” ဟု ေကာ္မရွင္နာမင္းႀကီးက ဆိုသည္။
တ႐ုတ္ သံအမတ္ႀကီးသည္ အာရကန္ ရိုဟင္ဂ်ာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအသင္း (ARSPHR) ဥကၠ႒ မိုဟစ္ အူလာ အပါအဝင္ ရိုဟင္ဂ်ာ အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံခဲ့သည္။ အဆိုပါအသင္းသည္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ကတည္းက ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားအတြင္း ရိုဟင္ဂ်ာအေရး ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားေနေသာ အခြင့္အေရး အဖြဲ႕တခု ျဖစ္သည္။
ေနရပ္ျပန္ပို႔ေရး လုပ္ငန္းစဥ္အေၾကာင္း တ႐ုတ္သံမတ္ႀကီးႏွင့္ ၎တို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္း ARSPHR အဖြဲ႕ဝင္မ်ားက ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔ဟာ ျမန္မာရဲ့ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုတခုျဖစ္ေၾကာင္း အတည္ျပဳနိုင္တဲ့ အေထာက္အထားမ်ိဳးစုံ ျပသခဲ့ပါတယ္” ဟု သံအမတ္ႀကီးႏွင့္ ေတြ႕ဆုံခဲ့ရသည့္ ရိုဟင္ဂ်ာ အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူတဦးက ေျပာသည္။
၎တို႔ တဖန္ လာေရာက္ဦးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း သံအမတ္ႀကီးက ေျပာခဲ့သည္ဟု အဆိုပါလႈပ္ရွားသူက ဆိုသည္။
“သူ႔ခရီးစဥ္ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔က သူ႔ကိုေမးပါတယ္။ ေနရပ္ျပန္ေရး သူတို႔ ဘယ္လို ကူညီနိုင္မလဲဆိုတာနဲ႔ သူတို႔ မဟာဗ်ဴဟာက ဘာမ်ားျဖစ္မလဲေပါ့။ က်ေနာ္တို႔အေၾကာင္း ျမန္မာအစိုးရကို သူေျပာပါမယ္ ဆိုၿပီး သူက ကတိေပးပါတယ္” ဟု အဆိုပါ လႈပ္ရွားသူက ရွင္းျပသည္။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ ၁ ဒသမ ၁ သန္းေက်ာ္ လက္ရွိခိုလႈံေနၾကသည္။ ၎တို႔ထဲမွ အမ်ားစုမွာ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္က ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ျမန္မာစစ္တပ္၏ ႏွိမ္နင္းမႈေၾကာင့္ ေကာ့ဘဇားခရိုင္ထဲသို႔ ထြက္ေျပး လာၾကျခင္းျဖစ္သည္။
အဂၤါေန႔ ညေနပိုင္းက ဒါကာၿမိဳ႕ရွိ တ႐ုတ္သံ႐ုံးမွ မည္သည့္ ေၾကညာခ်က္မွ ထြက္ေပၚလာခဲ့ျခင္း မရွိသကဲ့သို႔ သံအမတ္ႀကီး အေနျဖင့္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားသို႔ လာေရာက္ခဲ့ျခင္းအေပၚ အီးေမးလ္ေပးပို႔ စုံစမ္းျခင္းကိုလည္း သံ႐ုံးက တုန႔္ျပန္ျခင္းမရွိေပ။
Zhang သည္ ဒါကာၿမိဳ႕သို႔ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီတြင္ ေရာက္ရွိၿပီး ၎၏ရာထူးတာဝန္ စတင္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။
ေမလ ၁၈ ရက္က ၎သည္ ႏွစ္နိုင္ငံျပည္သူခ်င္း ခ်စ္ၾကည္ေရးအတြက္ ဒါကာၿမိဳ႕ေတာ္၊ အမ်ိဳးသား သတင္းကလပ္တြင္ က်င္းပသည့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္-တ႐ုတ္ ပိုးလမ္းမဖိုရမ္သို႔ အလုပ္သေဘာအရ တက္ေရာက္ ခဲ့သည္။
ပိုးလမ္းမအစီအစဥ္ ျမႇင့္တင္ေရး ေၾကညာခ်က္ တေစာင္တြင္ တ႐ုတ္သံတမန္က “ျမန္မာနိုင္ငံ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ အေရးကိစၥအတြက္ အၾကမ္းဖက္မႈ အဆုံးသတ္ေရး၊ ေနရပ္ျပန္ပို႔ေရးနဲ႔ ဖြံ့ၿဖိဳးေရး အဆင့္ ၃ ဆင့္ ေျဖရွင္းဖို႔ က်ေနာ္တို႔ အဆိုျပဳထားပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ျမန္မာနဲ႔ တ႐ုတ္တို႔ၾကား အလြတ္သေဘာ သုံးပြင့္ဆိုင္ ေဆြးေႏြးေရး၊ ဘဂၤါလီျပန္ပို႔ေရး စည္းကမ္းသတ္မွတ္ခ်က္ကို ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွစ္နိုင္ငံစလုံး သေဘာတူ လာေအာင္ အားေပးေရးနဲ႔ ေဒသတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တည္ၿငိမ္ေရးတို႔အတြက္ တ႐ုတ္မွာ တာဝန္ရွိတယ္ ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ ေဖာ္ေဆာင္ေရးတို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဆိုထားသည္။
တ႐ုတ္သည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၏ အႀကီးမားဆုံး ကုန္သြယ္ေရး မိတ္ဖက္ျဖစ္သည္။
(ဒါကာၿမိဳ႕ရွိ ဧရာဝတီ သတင္းေထာက္ Muktadir Rashid ၏ Chinese Ambassador to Bangladesh Makes 1st Visit to Rohingya Camps ကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
ဆက္စပ္ဖတ္ရႈရန္
ရိုဟင္ဂ်ာအမည္ကို နိုင္ငံသားအခြင့္အေရးႏွင့္ လဲျခင္း
တ႐ုတ္သံအမတ္ ဟုန္လ်ံကို ျမစ္ဆုံႏွင့္ တြဲလ်က္ အမွတ္ရေနၾကမည္
No comments:
Post a Comment