ဘီဘီစီ ၿမန္မာပိုင္း
22 ဇြန္ 2019
ဇြန္လ ၂၂ ရက္မွာ စတင္က်င္းပတဲ့ အာဆီယံ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြအေရးကို လည္း ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ျမန္မာနိုင္ငံက ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြအေရးဟာ အာဆီယံ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ အၿပီးထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ပါ လာ ဖို႔ရွိတယ္လို႔လည္း ထိုင္းနိုင္ငံ ေရာက္ေနၾကတဲ့ နိုင္ငံတကာ သတင္းမီဒီယာေတြက ေဖာ္ျပၾကပါတယ္။
ဒုကၡသည္ေတြအေရး ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒရွ္တို႔ၾကား သေဘာထားကြဲလြဲေနမူကို အာဆီယံ အစည္းေဝး ကေန အစိုးရကို အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အကူညီေတြ ရနိုင္တယ္လို႔ မဟာဗ်ဳဟာ နဲ႔ မူဝါဒေလ့လာေရး အဖြဲ႕ က ဒါရိုက္တာ ဦးေအာင္သူၿငိမ္းက ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။
ဒီအာဆီယံေဆြးေႏြးပြဲမွာ အေရးတႀကီး ေဆြးေႏြးၾကတဲ့ အေၾကာင္းအရာ သုံးခုထဲမွာ ရခိုင္က ရိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္ ဒုကၡသည္ေတြ ကိစၥလည္း ပါပါတယ္။ ေနာက္ အာဆီယံ နိုင္ငံေတြနဲ႔ တ႐ုတ္တို႔ ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္က ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈ ကိစၥနဲ႔ ပလပ္စတစ္ျပႆနာေတြလည္း ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိပါတယ္။
ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျမန္မာျပည္က ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ က်ဴးလြန္ဖိႏွိပ္သူေတြကို တရားဥပေဒအရ အေရးယူ ရမယ္လို႔ မေလးရွားနိုင္ငံဘက္က ေျပာပါတယ္။ ဒါဟာ ပုံမွန္အားျဖင့္ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့ အာဆီယံ ထိပ္သီးပြဲေတြနဲ႔ မတူတဲ့ ျမင္ကြင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ျမန္မာျပည္ ျပန္ပို႔မယ့္ ကိစၥမွာ နိုင္ငံသားေပးတဲ့ ကိစၥပါ ပါရမယ္လို႔လည္း မေလးရွား ဝန္ ႀကီး ဆိုင္ဖုဒင္ ဘင္ အဗၺဒူလာက ေျပာေၾကာင္း မေလးရွား နိုင္ငံျခားေရး႐ုံးရဲ့ တြစ္တာ ဝက္ဆိုက္မွာ ေရးသား ပါတယ္။
နိုင္ငံသားေပးတဲ့ ကိစၥ ဟာ ျမန္မာနဲ႔ဘဂၤလားေဒရွ္တို႔ အၾကား ဒုကၡသည္အေရးမွာ အဓိကကြဲလြဲေနတဲ့ကိစၥ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ မေလးရွားဟာ ဒီကိစၥ မွာ သေဘာထားတင္းမာတဲ့ သေဘာရွိတယ္လို႔ ဦးေအာင္သူၿငိမ္းက ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာက သေဘာထားေပ်ာ့ေျပာင္းတဲ့ အင္ဒိုနီးရွားတို႔ ၊ ကိုယ္တိုင္ျပႆနာရွိတဲ့ ဖိလစ္ပိုင္တို႔နဲ႔ ပူးေပါင္းလို႔ ရနိုင္တယ္လို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
ထိုင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ပရာယြတ္ ခ်န္အိုခ်ာကေတာ့ ဒီထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲက အျမင္ေတြ ဖလွယ္ဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့ အစည္းအေဝးလို႔ပဲ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျမန္မာျပည္က ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ က်ဴးလြန္ဖိႏွိပ္သူေတြကို တရားဥပေဒအရ အေရးယူ ရမယ္လို႔ မေလးရွားနိုင္ငံဘက္က ေျပာပါတယ္။ ဒါဟာ ပုံမွန္အားျဖင့္ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့ အာဆီယံ ထိပ္သီးပြဲေတြနဲ႔ မတူတဲ့ ျမင္ကြင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ျမန္မာျပည္ ျပန္ပို႔မယ့္ ကိစၥမွာ နိုင္ငံသားေပးတဲ့ ကိစၥပါ ပါရမယ္လို႔လည္း မေလးရွား ဝန္ ႀကီး ဆိုင္ဖုဒင္ ဘင္ အဗၺဒူလာက ေျပာေၾကာင္း မေလးရွား နိုင္ငံျခားေရး႐ုံးရဲ့ တြစ္တာ ဝက္ဆိုက္မွာ ေရးသား ပါတယ္။
နိုင္ငံသားေပးတဲ့ ကိစၥ ဟာ ျမန္မာနဲ႔ဘဂၤလားေဒရွ္တို႔ အၾကား ဒုကၡသည္အေရးမွာ အဓိကကြဲလြဲေနတဲ့ကိစၥ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ မေလးရွားဟာ ဒီကိစၥ မွာ သေဘာထားတင္းမာတဲ့ သေဘာရွိတယ္လို႔ ဦးေအာင္သူၿငိမ္းက ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာက သေဘာထားေပ်ာ့ေျပာင္းတဲ့ အင္ဒိုနီးရွားတို႔ ၊ ကိုယ္တိုင္ျပႆနာရွိတဲ့ ဖိလစ္ပိုင္တို႔နဲ႔ ပူးေပါင္းလို႔ ရနိုင္တယ္လို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
ထိုင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ပရာယြတ္ ခ်န္အိုခ်ာကေတာ့ ဒီထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲက အျမင္ေတြ ဖလွယ္ဖို႔ အေရးႀကီးတဲ့ အစည္းအေဝးလို႔ပဲ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
အာဆီယံလူ ဦးေရ သန္း ၆၄၀ ေက်ာ္မွာ ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္က မူဆလင္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အာဆီယံ စတင္ဖြဲ႕စည္းရာ မွာပါတဲ့ အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ မေလးရွား ေပါင္းရင္ သန္း၂၉ဝ ေက်ာ္ေလာက္ရွိပါတယ္။ျမန္မာနိုင္ငံ မွာက မြတ္ဆလင္ ႏွစ္သန္းေလာက္ရွိမယ္လို႔မွန္းၾကပါတယ္။
အာဆီယံကို အတြင္းက ခိုင္ခံ့ေအာင္ တည္ေဆာက္ၿပီး အနာဂတ္ လုံျခဳံေရးအတြက္ အုတ္ျမစ္ ျဖစ္လာနိုင္ တယ္လို႔လည္း မစၥတာ ပရာယြတ္က ေျပာပါတယ္။
ေနာက္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ျပန္လည္လက္ခံေရး အစီအစဥ္ေတြကို အာဆီယံက ေထာက္ခံထားတာကို ျပန္စဥ္း စားဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕ေတြက ေတာင္းဆိုထားတာလည္း ရွိပါတယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ျမန္မာျပည္ ျပန္ပို႔ရင္ သူတို႔ ခြဲျခားဆက္ဆံခံရတာနဲ႔ ဖိႏွိပ္ညႇဥ္းပန္းခံရတာေတြ ျဖစ္လာနိုင္ တယ္ ဆိုၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕ေတြက ကန႔္ကြက္ေနၾကပါတယ္။
ဒီအစည္းအေဝးမွာေတာ့ ျမန္မာဘက္က ဒုကၡသည္အေရး ျမန္မာအစိုးရက ဘယ္လိုျပင္ဆင္ေနတာေတြကို ရွင္းျပဖို႔ရွိလာနိုင္တယ္လို႔ ဦးေအာင္သူၿငိမ္းက ေျပာပါတယ္။
အာဆီယံကို အတြင္းက ခိုင္ခံ့ေအာင္ တည္ေဆာက္ၿပီး အနာဂတ္ လုံျခဳံေရးအတြက္ အုတ္ျမစ္ ျဖစ္လာနိုင္ တယ္လို႔လည္း မစၥတာ ပရာယြတ္က ေျပာပါတယ္။
ေနာက္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ျပန္လည္လက္ခံေရး အစီအစဥ္ေတြကို အာဆီယံက ေထာက္ခံထားတာကို ျပန္စဥ္း စားဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕ေတြက ေတာင္းဆိုထားတာလည္း ရွိပါတယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ျမန္မာျပည္ ျပန္ပို႔ရင္ သူတို႔ ခြဲျခားဆက္ဆံခံရတာနဲ႔ ဖိႏွိပ္ညႇဥ္းပန္းခံရတာေတြ ျဖစ္လာနိုင္ တယ္ ဆိုၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕ေတြက ကန႔္ကြက္ေနၾကပါတယ္။
ဒီအစည္းအေဝးမွာေတာ့ ျမန္မာဘက္က ဒုကၡသည္အေရး ျမန္မာအစိုးရက ဘယ္လိုျပင္ဆင္ေနတာေတြကို ရွင္းျပဖို႔ရွိလာနိုင္တယ္လို႔ ဦးေအာင္သူၿငိမ္းက ေျပာပါတယ္။
အရင္မတ္လက အာဆီယံ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္႐ုံးက ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ျမန္မာအစိုးရရဲ့ လုပ္ရပ္ ေတြကို ခ်ီးက်ဴးထားတဲ့ အခ်က္ေတြ ပါေနလို႔ လူ႔အခြင့္အေရး အဖြဲ႕ေတြက ေဝဖန္ေနၾကတာပါ။
၇ သိန္းေက်ာ္တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကေန ျပန္လက္ခံေရးအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ အဆင့္ေတြကို လုပ္ဖို႔လိုတယ္ လို႔ ထိုင္းနိုင္ငံျခားေရး ဌာန ေျပာခြင့္ရ အမ်ိဳးသမီး မစၥဘူဆာဒီးက ဆိုပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ အဲဒီမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ရွိဖို႔နဲ႔ ေနာက္အဆင့္ေတြ ဆက္တက္ခ်င္တဲ့ စိတ္ရွိဖို႔ လိုတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။
ေဆြးေႏြးပြဲ ပထမေန႔ အာဆီယံ နိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးေတြ အစည္းေဝး အၿပီးမွာေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္
၇ သိန္းေက်ာ္တဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကေန ျပန္လက္ခံေရးအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ အဆင့္ေတြကို လုပ္ဖို႔လိုတယ္ လို႔ ထိုင္းနိုင္ငံျခားေရး ဌာန ေျပာခြင့္ရ အမ်ိဳးသမီး မစၥဘူဆာဒီးက ဆိုပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ အဲဒီမွာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ရွိဖို႔နဲ႔ ေနာက္အဆင့္ေတြ ဆက္တက္ခ်င္တဲ့ စိတ္ရွိဖို႔ လိုတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။
ေဆြးေႏြးပြဲ ပထမေန႔ အာဆီယံ နိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးေတြ အစည္းေဝး အၿပီးမွာေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္
ေတြ အေရး ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒရွ္တို႔ၾကား အခ်ိန္ တစ္ခုသတ္မွတ္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ဖို႔ အာဆီယံ ဘက္က ဆႏၵရွိေနတယ္ လို႔ ထိုင္းနိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးက သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာနိုင္ငံက အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တက္ေရာက္လာတဲ့ ဒီအာဆီယံထိပ္သီး အစည္း ေဝးမွာ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ အေရးလိုပဲ ရိုဟင္ဂ်ာ အေရးကလည္း ထိပ္တန္းက ေနရာယူထားပါတယ္။
ျမန္မာနိုင္ငံက အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တက္ေရာက္လာတဲ့ ဒီအာဆီယံထိပ္သီး အစည္း ေဝးမွာ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ အေရးလိုပဲ ရိုဟင္ဂ်ာ အေရးကလည္း ထိပ္တန္းက ေနရာယူထားပါတယ္။
အာဆီယံမွာ သူတို႔ခ်င္းၾကား တစ္နိုင္ငံအေရး တစ္နိုင္ငံက ဝင္မစြက္ေရးမူ ရွိပါတယ္။
ျမန္မာနိုင္ငံက၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္မွာ လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ အာဆီယံ ပဋိညာဥ္အရ အာဆီယံေဒသအတြင္း မည္သည့္အိမ္နီးခ်င္းနိုင္ငံကမွ နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံရဲ့အေရးကို ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ခြင့္မရွိလို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္ ။
သို႔ေသာ္လည္း အာဆီယံက ခုလို ျမန္မာနိုင္ငံက ရိုဟင္ဂ်ာအေရးကို ထိပ္တန္းတင္လာတာကလည္း စိတ္ ဝင္စားဖြယ္ရာျဖစ္ ပါတယ္။
ျမန္မာ အစိုးရက ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လာေရး အတြက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ၂ဝ၁၇ ထဲက သေဘာတူညီမႈ ယူ ထားေပမယ့္ လူနည္းနည္းေလးပဲ ျပန္လာခဲ့ပါတယ္။
ဘယ္သူမွ ျမန္မာျပည္ မျပန္ခ်င္ဘူး ၊ ျပန္ရင္ ေသမွာ၊ ထပ္အဖမ္းခံရတာေတြ ျဖစ္မွာ ေၾကာက္ေနၾကတယ္လို႔ ထိုင္းက ရိုဟင္ဂ်ာ အစည္းအ႐ုံး ဥကၠ႒ ဆာယိဒ္ အလမ္က ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ ကိစၥလက္ရွိ ျပသနာကို အေရးတယူကိုင္တြယ္ေနတာကို အာဆီယံအေနနဲ႔ အသိ မွတ္ျပဳတယ္လို႔လည္း ဒီေန႔အစည္ေဝး အၿပီးသတင္းေတြက ေရးပါတယ္။
အာဆီယံ ၁ဝ နိုင္ငံမွာ မွာ တ႐ုတ္ နဲ႔ အေမရိကန္တို႔ က လႊမ္းမိုးေရး ႀကိဳးပမ္းတာေတြရွိသလို လက္ရွိ တ႐ုတ္ နဲ႔ အေမရိကန္တို႔ရဲ့ စီးပြားေရးပဋိပကၡမွာ အာဆီယံ အေနနဲ႔ ဘက္မလိုက္သင့္ဘူး ဆိုတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။
" ဒီလိုအာဆီယံ နိုင္ငံတကာ သံခင္းတမန္ခင္းေတြမွာ ျမန္မာအေနနဲ႔ ဘယ္လိုေနရာ ရပ္မလဲ၊ ဘာေတြေျပာ မလဲ၊ ဘာေတြေဆြးေႏြးမလဲ ဆိုတာထက္ ကိုယ့္ရဲ့ျပႆနာနဲ႔ကို လည္ေနတုန္းပဲ " လို႔ ဦးေအာင္သူၿငိမ္းက ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာနိုင္ငံက၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္မွာ လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ အာဆီယံ ပဋိညာဥ္အရ အာဆီယံေဒသအတြင္း မည္သည့္အိမ္နီးခ်င္းနိုင္ငံကမွ နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံရဲ့အေရးကို ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ခြင့္မရွိလို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္ ။
သို႔ေသာ္လည္း အာဆီယံက ခုလို ျမန္မာနိုင္ငံက ရိုဟင္ဂ်ာအေရးကို ထိပ္တန္းတင္လာတာကလည္း စိတ္ ဝင္စားဖြယ္ရာျဖစ္ ပါတယ္။
ျမန္မာ အစိုးရက ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လာေရး အတြက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ၂ဝ၁၇ ထဲက သေဘာတူညီမႈ ယူ ထားေပမယ့္ လူနည္းနည္းေလးပဲ ျပန္လာခဲ့ပါတယ္။
ဘယ္သူမွ ျမန္မာျပည္ မျပန္ခ်င္ဘူး ၊ ျပန္ရင္ ေသမွာ၊ ထပ္အဖမ္းခံရတာေတြ ျဖစ္မွာ ေၾကာက္ေနၾကတယ္လို႔ ထိုင္းက ရိုဟင္ဂ်ာ အစည္းအ႐ုံး ဥကၠ႒ ဆာယိဒ္ အလမ္က ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ ကိစၥလက္ရွိ ျပသနာကို အေရးတယူကိုင္တြယ္ေနတာကို အာဆီယံအေနနဲ႔ အသိ မွတ္ျပဳတယ္လို႔လည္း ဒီေန႔အစည္ေဝး အၿပီးသတင္းေတြက ေရးပါတယ္။
အာဆီယံ ၁ဝ နိုင္ငံမွာ မွာ တ႐ုတ္ နဲ႔ အေမရိကန္တို႔ က လႊမ္းမိုးေရး ႀကိဳးပမ္းတာေတြရွိသလို လက္ရွိ တ႐ုတ္ နဲ႔ အေမရိကန္တို႔ရဲ့ စီးပြားေရးပဋိပကၡမွာ အာဆီယံ အေနနဲ႔ ဘက္မလိုက္သင့္ဘူး ဆိုတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။
" ဒီလိုအာဆီယံ နိုင္ငံတကာ သံခင္းတမန္ခင္းေတြမွာ ျမန္မာအေနနဲ႔ ဘယ္လိုေနရာ ရပ္မလဲ၊ ဘာေတြေျပာ မလဲ၊ ဘာေတြေဆြးေႏြးမလဲ ဆိုတာထက္ ကိုယ့္ရဲ့ျပႆနာနဲ႔ကို လည္ေနတုန္းပဲ " လို႔ ဦးေအာင္သူၿငိမ္းက ေျပာပါတယ္။
No comments:
Post a Comment