" ယူနီကုတ်နှင့် ဖော်ဂျီ ဖောင့် နှစ်မျိုးစလုံးဖြင့် ဖတ်နိုင်အောင်( ၂၁-၀၂-၂၀၂၂ ) မှစ၍ဖတ်ရှုနိုင်ပါပြီ။ (  Microsoft Chrome ကို အသုံးပြုပါ ) "

Monday, November 5, 2018

ၿမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာဖိအားမ်ား

RFA 
လြတ္လပ္တဲ့ အာရွအသံ
(နႏၵာခ်မ္း)
2018-11-05

႐ိုဟင္ဂ်ာအေရး ျမန္မာစစ္တပ္အေပၚ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ဖိအားေပးမႈေတြဟာ ဒီမိုကေရစီေရး၊ ျပည္တြင္း ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးနဲ႔ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးအတြက္ အစိုးရရဲ႕ႀကိဳးပမ္းမႈေတြမွာ အေထာက္အကူ ျဖစ္ ေစႏုိင္သလား။ ႏုိင္ငံတကာဖိအားေတြေၾကာင့္ တပ္မေတာ္က ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးမွာ ေျပာင္းလဲလာဖို႔ တြန္း အားေတြ ျဖစ္လာမလားဆိုတဲ့အေပၚ ျမန္မာ့အေရး အကဲခတ္သူေတြရဲ႕ အျမင္ေတြကို ေမးျမန္းၿပီး RFA ဝုိင္းေတာ္သူ မနႏၵာခ်မ္းက တင္ျပထားပါတယ္။




■ ရိုဟင္ဂ်ာျပႆနာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာစစ္တပ္အေပၚ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ေဝဖန္သံေတြ အေတာ္ေလး အရွိန္ ၿမင့္ လာေနပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့တပတ္ကပဲ EU ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကေန ျပန္သြားၿပီး နာက္ပုိင္း… ႏုိင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းရဲ႕ စိုးရိမ္မႈေတြကို NLD အစိုးရက မေျဖရွင္းႏုိင္ဘူးဆုိရင္ ေပးထားတဲ့ ကုန္သြယ္မႈ အထူးအခြင့္အေရးကို ျပန္ရုပ္သိမ္းမယ္လို႔ ၿခိမ္းေျခာက္ထားတာပါ။



ဒီ့မတုိင္ခင္ကလည္း ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ စစ္တပ္က လူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္ မႈ ေတြ ရွိခဲ့တယ္ဆုိတဲ့ ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္စံုစမ္းေရး မစ္ရွင္အဖြဲ႔ရဲ႕ အစီရင္ခံစာကို လံုျခံဳေရးေကာင္ စီ အစည္းအေဝးမွာ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးရတဲ့အထိ ျဖစ္လာခဲ့တယ္။ အဲဒီကမွတဆင့္ ICC ႏုိင္ငံတကာ ရာဇ ဝတ္ခံုရံုးအထိ ဆက္ၿပီးႀကိဳးပမ္းသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါတင္မကေသးပါဘူး၊ ၾသစေၾတးလ်အစိုးရကလည္း ရိုဟင္ဂ်ာကိစၥနဲ႔ပဲ တပ္မေတာ္အရာရွိႀကီး ၅ ဦးကို ပစ္ မွတ္ထား ဒဏ္ခတ္မႈေတြ မၾကာေသးခင္က လုပ္ခဲ့သလို၊ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားမႈ အဖြဲ႔ေတြက လည္း ျမန္မာစစ္တပ္ကို ေထာက္ပံ့ကူညီေနတာေတြရပ္ဖုိ႔ ၾသစေၾတးလ်အစိုးရကို တိုက္တြန္းေနၾကတာပါ။

အခုလို ရိုဟင္ဂ်ာအေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာစစ္တပ္အေပၚ ႏုိင္ငံတကာဖိအားေတြ တိုးလာေနတာဟာ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးအတြက္ NLD အစိုးရရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြမွာ အေထာက္အကူေတြ ျဖစ္ေစႏုိင္ပါသလား။ အရင္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္က ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးအက်ိဳးေတာ္ေဆာင္တဦး ျဖစ္ခဲ့သူ ေဒါက္တာမင္းေဇာ္ဦးကေတာ့… ဒီဖိအားေတြဟာ ျမန္မာ့အ နာဂတ္အတြက္ ေနာက္ျပန္ဆုတ္မယ့္ေျခလွမ္းလို႔ ယူဆပါတယ္။

“ရခိုင္ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံတကာဖိအားေတြဟာ လက္ရွိ ဒီမိုကေရစီ အေျပာင္းအလဲေရာ၊ အမ်ိဳး သား ရင္ၾကားေစ့ေရး အတြက္ေရာ အႏႈတ္လကၡဏာ ပိုၿပီး ေဆာင္တယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ ျမင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အစိုးရကေရာ တပ္မေတာ္ဘက္ကေရာ အေျပာင္းအလဲ အမ်ား ဆံုး လုပ္ခဲ့တဲ့ ကာလက ၂ဝ၁၁ ကေန ၂ဝ၁၅ အတြင္းမွာ အဓိက နံပါတ္ ၁ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ ဆက္ဆံႏုိင္ဖို႔ဆုိရင္ ပိုၿပီးေတာ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ရမယ္ဆုိတဲ့ အေျခခံ နဲ႔ အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ခဲ့တာျဖစ္တယ္။ ဥပမာဆိုပါစို႔ - တပ္မေတာ္မွာဆုိရင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္အဆင့္ထိ၊ တပ္မမွဴးအထိ ေထာင္ေတြခ်ပစ္တာတုိ႔ ဘာတုိ႔ လုပ္ခဲ့တာေတြ ရွိ တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီရခိုင္ကိစၥေတြ ျဖစ္လုိက္ၿပီးတဲ့အခါမွာ ဒီလိုမ်ိဳး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈထက္စာရင္ အစိုးရနဲ႔ တပ္ မေတာ္ၾကားမွာ ပိုၿပီးေတာ့ ကြာဟမႈေတြ၊ တင္းမာမႈေတြ၊ ပြတ္တုိက္မႈေလးေတြ ေတြ႔လာရပါတယ္။

ေနာက္တခု… အခု ေနျပည္ေတာ္မွာ လုပ္သြားတဲ့ ႏွစ္ဘက္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေတြ႔တဲ့ဟာမ်ိဳး ႏုိင္ငံတကာ ဖိအားေတြေၾကာင့္ လုပ္တယ္လို႔ ေျပာၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ တကယ္တမ္းကက်ေတာ့ တပ္မေတာ္ဘက္က ဘာ မွ ရပ္တည္ခ်က္ေျပာင္းတာမဟုတ္ဘူး။ အဲ့လို မေတြ႔ရဘူးဆုိေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လက္ရွိ ျဖတ္သန္း မႈေတြ အရ ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြအရ ကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာဖိအားေၾကာင့္ သိသိသာသာႀကီး ေျပာင္းသြားတာထက္ ပိုၿပီးေတာ့ တပ္မေတာ္ကို တင္းမာတဲ့ လမ္းေၾကာင္းေပၚ ပို႔လိုက္သလိုျဖစ္တယ္ဆိုတာေတာ့ ေတြ႔ေနရတယ္ခင္ဗ်”

ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးေလ့လာသူ ဦးေအာင္သူၿငိမ္းကေတာ့… NLD နဲ႔ ႏုိင္ငံတကာအၾကား ဦးစားေပးမႈခ်င္း မတူဘူးလို႔ သံုးသပ္ပါတယ္။

“က်ေနာ္ျမင္တာကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ လက္ရွိ ျမန္မာအစိုးရအပိုင္းေပါ့ေနာ္ သူတုိ႔ရဲ႕ ဦးတည္ခ်က္ေတြ ထဲက ၂ ခုက ကြဲျပားတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးရွိတယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ ဦးစားေပးတဲ့ လုပ္ငန္းေတြလည္း ကြဲျပားမႈရွိတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏုိင္ငံတကာဘက္က ေျပာမယ္ဆုိရင္ အခု တဘက္ႏုိင္ငံ မွာေရာက္ေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေပါ့ေနာ္ အခု တႏွစ္ေက်ာ္လာတဲ့အထိ ဒီလူေတြက မျပန္ရေသးဘူးဆိုေတာ့ ႏုိင္ငံတကာအတြက္က်ေတာ့ အေရးတႀကီး စဥ္းစားရမယ့္ အေရးေပၚ ကိစၥလို ျဖစ္တာေပါ့ေနာ္။ ေနာက္ တခု က်ေတာ့လည္း ႏုိင္ငံတကာဘက္က စဥ္းစားတာ က အခုလို က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ အမႈေတြအတြက္က ဒီအတုိင္းပဲ လႊတ္ေပးလိုက္ရတယ္ဆုိတာမ်ိဳး မျဖစ္ေစခ်င္ဘူးေပါ့ေနာ္။ အေရးယူမႈေတြ ျမင္ခ်င္တယ္ဆုိတဲ့ သေဘာမ်ိဳး ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာအစိုးရဘက္က စဥ္းစားတဲ့ပံုစံက်ေတာ့ အခုလက္ရွိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွာ အဓိ က လုပ္ေနတဲ့ တပ္မေတာ္ရယ္၊ အစိုးရရယ္၊ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေပါ့ေနာ္ ဒါကို ဦးစားေပးၿပီး လုပ္ ခ်င္တယ္ဆိုတဲ့သေဘာမ်ိဳး ေတြ႔ပါတယ္။ အဲေတာ့ ႏွစ္ဘက္မွာ ဒီစဥ္းစားခ်က္ေတြလည္း ကြာတယ္။ ေနာက္ တခုက ဦးတည္ၿပီး လုပ္ေနတဲ့ကိစၥေတြလည္း ကြာတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ ဖိအားေတြက ပိုမ်ားလာတယ္ေပါ့”

ႏုိင္ငံတကာျဖစ္ေစခ်င္သလို ရိုဟင္ဂ်ာေတြကုိ ျပန္လက္ခံၿပီး တာဝန္ရွိသူေတြကို အေရးယူဖို႔ကိစၥဟာ NLD အစိုးရအတြက္ ေခါင္းခဲစရာ ဆုိတာကေတာ့ ေသခ်ာေနပါၿပီ။ ဒါဆုိရင္ ေနာက္ျပႆနာတခုျဖစ္တဲ့ တုိင္းရင္း သားလက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ႏုိင္ဖို႔ကေရာ… ဒါကလည္း ယိုင္နဲ႔နဲ႔ဆိုတဲ့ အသံေတြက တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြၾကားမွာ အေတာ္ေလး ၾကားလာေနရပါတယ္။

အခုေနာက္ဆံုး ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကို ၾကည့္မယ္ဆုိရင္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္တဲ့ NLD ပါတီက ၆ ေနရာေလာက္ ရွံဳးနိမ့္ခဲ့တာပါ။ ဒီအခ်က္ေတြကိုၾကည့္ရင္ ၂ဝ၂ဝ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ NLD မွာ စိန္ေခၚမႈေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနပါၿပီ။ ဒါေတြကို ေက်ာ္လႊားႏုိင္ဖို႔အတြက္ NLD မွာ ဘယ္လို ထြက္ ေပါက္ရွိႏုိင္မလဲ။ ႏုိင္ငံေရးေဆာင္းပါးေတြ ေရးသားေနသူ ဦးတင္ေမာင္သန္းကေတာ့… NLD ရဲ႕ ေႂကြး
ေၾကာ္ သံေတြကို လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ လိုအပ္ၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္။

“တုိတိုေျပာရရင္ေတာ့ ေႂကြးေၾကာ္သံ ၂ ခုကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ေပါ့ေနာ္ ပထမေႂကြးေၾကာ္သံျဖစ္တဲ့ ေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ၿပီ။ ဒုတိယေႂကြးေၾကာ္သံျဖစ္တဲ့ ျပည္သူနဲ႔အတူ။ အဲဒီေႂကြးေၾကာ္သံ ၂ ခုနဲ႔ညီတဲ့ အလုပ္ အဖြဲ႔တခု၊ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ နက္နက္ရိႈင္းရိႈင္း၊ စဥ္းစားေဆြးေႏြး ေျပာဆုိႏုိင္မယ့္ ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ ၿပီးေတာ့လက္ ေတြ႔လည္း အေကာင္အထည္ ေဖာ္ဖူးတဲ့၊ ႏုိင္ငံတကာ အေတြ႔အႀကံဳလည္းရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔ အလုပ္အ ဖြဲ ႔ေလး တခု ဖြဲ႔ရင္ - အဲဒီ အလုပ္အဖြဲ႔ကေနမွ ဘယ္လိုမ်ိဳးနဲ႔ လက္ရွိ ႀကံဳေနရတဲ့ ျပႆနာေတြကို ေက်ာ္ လႊား မယ္လို႔ ေဆာင္ရြက္လုိ႔ ရမယ္ထင္လဲ။ ဥပမာအားျဖင့္ ေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ၿပီလို႔ ေျပာတဲ့ အခါမွာ အဲဒီ ေျပာင္း လဲ ခ်ိန္တန္ၿပီဆုိတဲ့ စကားဟာ စီးပြားေရးအားျဖင့္ဆုိရင္ ဘာကို ဆိုလိုတာလဲ။ အုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေနနဲ႔ဆုိရင္ ဘာ ကို ဆုိလိုတာလဲ။ ဘယ္အတုိင္းအဆထိ သြားမွာလဲ။ ႏုိင္ငံတကာမွာ တုိးတက္သြားတဲ့ ႏုိင္ငံေတြက ဘယ္ လိုမူဝါဒေတြ က်င့္သံုးၿပီးေတာ့ ဘယ္လို အုပ္ခ်ဳပ္ပံုစနစ္ေတြနဲ႔ သြားသလဲ။ အဲဒီအတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံကေရာ ဘယ္ေလာက္ အတုိင္းအတာထိ ကူးသြားလို႔ ရမလဲ။ ဒါက ပထမဆံုး ေႂကြးေၾကာ္သံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး”

“ဒုတိယေႂကြးေၾကာ္သံ - ျပည္သူနဲ႔အတူဆုိတဲ့အခါက်ေတာ့ ျပည္သူထဲမွာ ပါဝင္တဲ့ အစိတ္အပိုင္းအသီး သီး ေတြရဲ႕ အသံကို နားေထာင္ဖုိ႔ လိုအပ္တယ္။ အဲဒီထဲမွာ ေအာက္ေျခဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ အသံကိုလည္းနား ေထာင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္။ အေပၚမွာ ႀကံဳေနၾကတဲ့ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈစနစ္ကို က်င့္သံုးၿပီးေတာ့ ညႊန္ၾကားေရး မွဴး ေတြ၊ ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ေတြထက္မကဘဲ သူတို႔အသံ လည္း နားေထာင္ရမယ္။ ေအာက္ေျခ ကအသံ ကိုလည္း နားေထာင္။ အဲဒါဆိုရင္ ဘယ္လို လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ထြက္မယ္၊ ဘယ္လို လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ အက်ပ္ အတည္းကို ေက်ာ္လႊားမယ္ဆိုတာေတြ ရလာလိမ့္မယ္။ အဲလိုပဲ ယူဆပါတယ္”

ဒီလို ဒီမိုကေရစီေရး၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးေတြအျပင္ လက္ရွိ ျမန္မာ့စီးပြားေရးအေျခအေနကလည္း တုိး တက္မႈႏႈန္း က်ဆင္းသြားတယ္လို႔ ကမၻာ့ဘဏ္က ေထာက္ျပထားပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ေရႀကီးမႈ၊ ေငြ ေၾကး မတည္ၿငိမ္မႈနဲ႔ ရခိုင္ျပႆနာေတြေၾကာင့္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေဒၚလာေစ်းတက္ၿပီး ျမန္မာေငြ တန္ ဖိုးက်လို႔ ကုန္ေစ်းႏႈန္းတက္တဲ့ဒဏ္ကို ျပည္သူေတြ ညည္းတြားသံေတြလည္း ထြက္ေပၚလာေနပါၿပီ။ ဒီလို ဘက္ေပါင္းစံု ၾကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ ျပႆနာေတြကေန ရုန္းထြက္ၿပီး အေရွ႕ေတာင္အာရွႏုိင္ငံေတြ အလယ္ မွာ တိုးတက္ခ်မ္းသာတဲ့ ႏုိင္ငံတခု ျဖစ္လာေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ေရစုန္မွာ ေမ်ာ ရေတာ့မွာလား ဆိုတာကိုေတာ့ ၂ဝ၂ဝ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္ ၂ ႏွစ္ခြဲဆိုတဲ့ အခ်ိန္အတြင္းမွာ ေစာင့္ၾကည့္ ရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

လင့္၊https://www.rfa.org/burmese/program_2/rohingya-myanmar-11052018085503.html?searchterm:utf8:ustring=%20%E1%80%B1%E1%80%92%E1%80%AB%E1%80%80%E1%80%B9%E1%80%90%E1%80%AC%E1%80%99%E1%80%84%E1%80%B9%E1%80%B8%E1%80%B1%E1%80%87%E1%80%AC%E1%80%B9%E1%80%A5%E1%80%AE%E1%80%B8

No comments:

Post a Comment

/* PAGINATION CODE STARTS- RONNIE */ /* PAGINATION CODE ENDS- RONNIE */