ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာရွိတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္ျခမ္းကို ဒီလအတြင္း စတင္ၿပီး ျပန္ပို႕မယ့္ အစီအစဥ္ကို ရုပ္သိမ္းေပးဖို႔ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမွဴး Yanghee Lee က ဘဂၤ လားေဒ့ရွ္အစိုးရကို ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။
ျမန္မာဘက္ျခမ္းမွာ အေျခအေနေတြအဟာ အဆင္သင့္မျဖစ္ေသးတဲ့အတြက္ ေနရပ္ျပန္မယ့္ ဒုကၡသည္ ေတြ ဟာ ဖိႏွိပ္မႈ အႏၱရာယ္ကို ႀကီးႀကီးမားမားရင္္ဆိုင္ရလိမ့္မယ္လို႔လည္း Yahghee Lee က သတိေပး ထားပါတယ္။
မအင္ၾကင္းႏိုင္က အေၾကာင္းစံုကို တင္ျပမွာပါ။
အဂၤါေန႕ ႏို၀င္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရးကိုယ္စား လွယ္ Yanghee Lee ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ဒုကၡသည္ေတြ အရင္ကႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရတဲ့ အလားတူ ႏွိပ္စက္မႈနဲ႕ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ေကာင္းတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ထပ္ၿပီး ျပန္မျဖစ္ပါဘူးဆိုတဲ့ အာမခံခ်က္ေတြေပးဖို႔ ျမန္မာ အစိုးရဘက္က ပ်က္ကြက္ခဲ့တဲ့အတြက္ သူတို႔ကို ဒီလအတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ဘက္ ျပန္ဖို႔မယ့္ အစီအစဥ္ကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရဘက္က ဆိုင္းငံထားဖို႔ Ms. Lee က ေမတၱာရပ္ခံ ပန္ၾကားလိုက္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့သတင္းပတ္က နယူးေရာက္ကုလသမဂၢဌာနခ်ဳပ္မွာ ကုလသမဂၢသတင္းေအဂ်င္စီနဲ႕ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္း ခန္းမွာလည္း ဒုကၡသည္ေတြေနရပ္ျပန္ေရးမွာ သူတို႔ဆႏၵအေလ်ာက္ျဖစ္ဖို႔နဲ႕ အေျခအေနေတြ လံုၿခံဳစိတ္ခ် ရတယ္ဆိုတာမ်ဳိး ျဖစ္ဖို႔ အေရးႀကီးေၾကာင္း Yanghee Lee က အခုလို ေျပာသြားပါတယ္။
"ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ဌာေနျပန္ေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေျခအေနစိတ္ခ်ရၿပီး ဒုကၡသည္ေတြ သူတို႔ သေဘာ အေလ်ာက္ျပန္လိုစိတ္ရွိရမယ့္အျပင္ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရၿပီး ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိနဲ႔ ျပန္ႏိုင္မွ ျပန္ပို႔မယ့္ကိစၥကို လုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္။"
ဒါအျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာသာမက ကခ်င္၊ရွမ္းနဲ႕ ကရင္ျပည္နယ္ေတြမွာ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ ရက္ စက္ၾကမ္းၾကဳတ္လွတဲ့ ဖိနွိပ္မႈေတြ ရပ္တန္႔ေစဖို႔အတြက္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္ လႈိင္အပါအ၀င္ တာ၀န္ရွိတဲ့ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ICC ႏိုင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ခံုရံုးတင္စစ္ေဆး သင့္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢနဲ႕ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခန္းမွာ Ms. Lee က အခုလို ေျပာသြားပါတယ္။
"က်မတို႔အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ICC ႏိုင္ငံတကာခံုရံုးကိုတင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္လုပ္ရက္ေတြအတြက္ တာ၀န္ရွိတဲ့ စစ္တပ္အႀကီးအကဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္ အျပင္ တပ္မ ၃၃ နဲ႔ တပ္မ ၉၉ တို႔ရဲ႕ တပ္ရင္းမွဴးေတြအပါအ၀င္ ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြကို ဥပေဒအရ အေရးယူ ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ေတြဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈေတြကို က်ဴးလြန္ခဲ့ၾက သူေတြျဖစ္ သလို ကခ်င္နဲ႔ ေျမာက္ပိုင္းရွမ္းျပည္နယ္မွာလည္း ဒီလိုျပစ္မႈေတြကို က်ဴးလြန္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြအေနနဲ႔ ဒီလိုေဘးဒုကၡေတြကို ဆက္မခံသင့္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း အေန နဲ႔လည္း ဒီလိုရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ့လုပ္ရက္ေတြနဲ႔ မတရားမႈေတြကို ဆက္ၿပီး သည္းမခံသင့္ပါဘူး။ က်မတို႔အေနနဲ႔ ကုလသမဂၢ ပဋိညာဥ္စာတန္းႀကီးကို မေမ႔သင့္ၾကပါဘူး။ ကုလသမဂၢ အေနနဲ႔ ဒါမ်ိဳး ထပ္ မျဖစ္ေစရပါဘူးလို႔ ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ေျပာခဲ့ေပမယ့္လို႔ သူတို႔ဘက္ကေတာ့ ထပ္ၿပီးလုပ္ခဲ့တဲ့ အၾကိမ္ေပါင္း ကလည္း မ်ားပါၿပီ။"
မေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ Yanghee Lee ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေနနဲ႕ အာမခံခ်က္ေပးထားတဲ့ သူတို႔ရဲ႕ အေျခခံအခြင့္အေရးေတြနဲ႕အတူ သူတို႔ မူရင္း ေနရပ္ျပန္ႏိုင္ၿပီး လံုလံုၿခံဳၿခံဳနဲ႕ ေနထိုင္ႏိုင္တဲ့ ပတ္ ၀န္းက်င္မ်ဳိး ျမန္မာအစိုးရက ဖန္တီးေပးထားတယ္ဆိုတဲ့ ခိုင္မာျမင္သာတဲ့ လုပ္ရပ္၊ အေထာက္ အထားေတြ ကို သူ႕အေနနဲ႕မျမင္ေတြ႕ရေသးေၾကာင္း ေဖၚျပထားပါတယ္။
ေအာက္တိုဘာလ (၃၀)ရက္ေန႔က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံ သေဘာတူညီခ်က္အရ အခုႏုိ၀င္ဘာ လလယ္မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာရွိေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္ ျပန္ပို႕ေရး စတင္ေတာ့ မွာပါ။
ျမန္မာအစိုးရဘက္ကေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြေနခဲ့တဲ့ ရြာေတြမွာ ျပန္ၿပီးေဆာက္လုပ္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြ တိုးတက္ မႈေတြရွိေနေၾကာင္း အႀကိမ္မ်ားစြာေျပာခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ဒါေပမယ္လို႔ ေနရပ္ျပန္လာမယ့္သူေတြအတြက္ အေဆာက္ အဦးေတြ ေဆာက္လုပ္ထားတယ္ဆိုတာနဲ႕ ျပႆနာေတြ ေျဖရွင္း မေပးႏိုင္ဘူးလို႕ Yanghee Lee ကေေထာက္ျပပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာ ပဋိပကၡမွာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ရရွိေရးအပါအ၀င္ လြတ္လပ္စြာ သြား လာခြင့္၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးနဲ႕ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းလုပ္ကုိင္ေရးအတြက္ အခြင့္အလမ္းေတြရရွိဖို႔၊ လံုလံုၿခံဳ ၿခံဳေနထိုင္ႏိုင္ဖို႔ စတဲ့ အဓိက အေျခခံအေၾကာင္းအရင္းေတြကို ပထမဦးဆံုး ေျဖရွင္းေပးရ မွာျဖစ္ တယ္လို႔ Ms. Lee ကဆိုပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ အေသအခ်ာ အကာအကြယ္ေပးႏိုင္ေရးနဲ႕ သူတို႔မွာ ရွိတဲ႕ ႏိုင္ငံတ ကာလူ႔အခြင့္အေရးခံစားပိုင္ခြင့္ကို လိုက္နာေရးနဲ႕ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ ဥပေဒနဲ႕အညီ လိုက္နာရ မယ့္ လံု လံုၿခံဳၿခံဳ၊ ဆႏၵအေလ်ာက္ ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ ျပန္ႏိုင္ေရး စတဲ့အခ်က္ေတြအရ အခုခ်ိန္မွာ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ ၿပန္ ဖို႔ အဆင္သင့္မျဖစ္ေသးတဲ့အတြက္ သူတို႔ကို ျပန္ပို႕ေရး အစီအစဥ္ ရပ္ဆိုင္းဖို႔ ျမန္မာနဲ႕ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရ ႏွစ္ရပ္လံုကို တိုက္တြန္းေၾကာင္း Yanghee Lee က သူ႔ရဲ႕ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ လူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈေတြအတြက္ Facebook လူမႈကြန္္ယက္ ရဲ႕တာ ဝန္ မကင္းဘူးလို႔ ဝန္ခံခဲ့တဲ့ေန႔မွာပဲ Ms. Yanghee Lee ရဲ႕ေၾကညာခ်က္ ထြက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သေဘာထားကြဲမႈေတြ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြျဖစ္ေအာင္ Facebook သံုးၿပီး လႈ႔ံေဆာ္မႈေတြကို မတားဆီးႏုိင္ခဲ့ဘူးလို႔ Facebook မူဝါဒေရးရာ မန္ေနဂ်ာ Alex Warofka က Facebook Blog ေပၚမွာ ဝန္ခံေရးသားခဲ့ပါတယ္။
အရင္ကလည္း Yanghee Lee အပါအ၀င္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢအခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရး အ ဖဲြ႕ေတြရဲ႕ အစီရင္ခံစာေတြမွာလည္း ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ နယ္ေျမရွင္းလင္းမႈ စစ္ဆင္ေရးကို လူအမ်ား ေထာက္ ခံလာေအာင္နဲ႕ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး ခဲြျခားမႈ အမုန္းစကားေတြ ျပန္႔ပြားေအာင္ Facbook ကေန လႈံေဆာ္ မႈေတြ လုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သက္ေသအေထာက္ေတြနဲ႕ တင္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။ Facebook ကုမၸဏီ ဘက္ကေတာ့ ၾသဂုတ္လ အကုန္ပိုင္းမွာ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ Facbook အေကာင့္ေတြနဲ႕ စာမ်က္ႏွာေတြကို အၿပီးတိုင္ ဖယ္ရွားခဲ့ပါတယ္။
https://burmese.voanews.com/a/rohingya-myanmar-un-yanghee-lee-/4647788.html?ltflags=mailer
No comments:
Post a Comment