လူ႔အခြင့္အေရးအစီရင္ခံစာနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အ လား အလာ

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရးကို ဖိႏွိပ္တဲ့ဥပေဒေတြ ျပင္ဆင္ဖို႔လိုတယ္လို႔ HRW လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ ၾကည့္ အဖြဲ႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ျမန္မာအစိုးရကို တိုက္တြန္းလိုက္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ မႈနဲ႔ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာဖြံ႔ၿဖဳိးေရး အကူအညီေတြဟာ ဆက္စပ္ေနတယ္လို႔ HRW ကေျပာဆိုတဲ့အေပၚ ျမန္မာ့ အေရး ေလ့လာသုံးသပ္သူေတြၾကား ကြဲျပားတဲ့အျမင္ေတြ ရွိေနၾကပါတယ္။ ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္က စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။


အရပ္သားေတြ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ထားတဲ့ NLD အစိုးရလက္ထက္မွာ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာ ဆိုခြင့္၊ သင္းပင္းဖြဲ႔စည္းခြင့္နဲ႔ စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္ေတြအေပၚ ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တဲ့ ဥပေဒေတြ ကိုအသံုးျပဳၿပီး ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ေနတာကို ရပ္ပစ္ဖို႔နဲ႔ အဲဒီဥပေဒေတြကို ျဖည့္စြက္ ျပင္ဆင္ဖို႔လိုေၾကာင္း ေဖေဖာ္ဝါရီ ၁ ရက္ ေန႔မွာ ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ HRW ရဲ႕အစီရင္ခံစာမွာ တိုက္တြန္းထားတာပါ။

“ဖ်က္ဆီးခံလိုက္ရသည့္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ား” ဆိုတဲ့ HRW ရဲ႕ အစီရင္ခံစာထဲမွာေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ကို ျပန္ၾကည့္ရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ စုေဝးသူေတြကို ရာဇဝတ္ေၾကာင္းဆိုင္ရာ ပုဒ္မေတြနဲ႔ ဖမ္းဆီး အေရးယူေနတာေတြ ရွိေနဆဲပဲလို႔ ေထာက္ျပထားပါတယ္။ HRW ရဲ႕အစီရင္ခံစာဟာ လက္ေတြ႔အေျခ အေန ေတြနဲ႔ ကိုက္ညီတယ္လို႔ သုံးသပ္သူက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႔ AAPPB ရဲ႕ တြဲဘက္ အတြင္းေရးမႉး ဦးဘုိၾကည္ျဖစ္ပါတယ္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုလို႔၊ အဲလုိပဲ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာစုေဝးတဲ့အတြက္လည္း ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္း ခံေနရတဲ့ ကိစၥေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီကိစၥေတြကေတာ့ လႊတ္ေတာ္အေနနဲ႔ ဥပေဒျပင္ဖို႔လိုတယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုတာ၊ လြတ္လပ္စြာ စည္း႐ံုးတာ၊ စုေဝးတာက ရာဇဝတ္မႈ မဟုတ္ဘူး။ အခုဟာက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဥပေဒေတြနဲ႔ တက္ႂကြလႈပ္ရွားေနတဲ့သူေတြကို အသံတိတ္သြားေအာင္ လုပ္ေနတဲ့အရာ လိုမ်ဳိး ျဖစ္ေနတယ္။ …ဆိုေတာ့ ဒီလိုဟာမ်ဳိးက ရပ္တန္းက ရပ္ဖို႔လိုတယ္ေပါ့။ မဟုတ္ဘူး ဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာမ်က္ႏွာစာမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္တဲ့ႏိုင္ငံအျဖစ္နဲ႔ ဆက္ၿပီး ရွိေနအံုးမွာပါပဲ။”

လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္ လႈပ္ရွားသူေတြကို ပုဒ္မ (၁၈)၊ (၁၉) ၿငိမ္းစုစီဥပေဒနဲ႔ ၆၆(ဃ) ဆက္ သြယ္ ေရး ပုဒ္မေတြ၊ ၅၀၅(ခ) အၾကည္ၿငဳိ ပ်က္မႈပုဒ္မလို ဟာမ်ဳိးေတြ၊ ၁၇ (၁/၂) မတရားအသင္း ဆက္ သြယ္မႈ ပုဒ္မ ေတြ၊ လယ္သမားေတြဆုိရင္ ပုဒ္မ ၄၄၃/ ၄၂၇ နဲ႔ အေရးယူခံေနရၿပီး စတဲ့ ပုဒ္မေတြကို ျပင္ဆင္ဖုိ႔လုိတယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြက ေထာက္ျပၾကပါတယ္။

၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံဥပေဒအရ NLD အစိုးရဟာ ႏိုင္ငံ့အာဏာကုိ အျပည့္အဝ အသုံးခ်ပိုင္ခြင့္ မရွိတာေၾကာင့္ အစိုးရအေပၚမွာသာ အျပစ္ပုံခ်လို႔ မရဘူးလို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ေနတဲ့ ျမန္မာ့အေရးသုံးသပ္သူ ေဒါက္တာတင့္ေဆြက ျမင္ပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ ဒီမိုကေရစီအစိုးရတက္လာေတာ့လည္းပဲ လူ႔အခြင့္အေရးကို ေထာက္ျပတာ ကိုေတာ့ က်ေနာ္ တို႔က ႀကိဳဆိုရမွာ။ သို႔ေသာ္လည္း အဲဒီေထာက္ျပခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ ရင္ေတာ့ ေမးခြန္းထုတ္စ ရာေတြရွိ တာ အမွန္ပါပဲ။ ဒီေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒအရဆိုရင္ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနေအာက္ မွာရွိတဲ့ ကိစၥေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား NLD အစိုးရက သူလုပ္ခ်င္သလို လုပ္ႏိုင္တာ မရွိပါဘူး။ ေနာက္တခုက NLD က အစိုးရျဖစ္ လာေတာ့ အစိုးရတရပ္နဲ႔တူေအာင္လုပ္ရတာေတြ ရွိေတာ့ကာ ေျပာစရာေတြ၊ ေထာက္ ၿပ စရာေတြ ရွိေကာင္းရွိမယ္။ ဒါကတခ်က္ေပါ့ေနာ္။ ေနာက္တခ်က္က ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္ အေရးအဖြဲ႔ အစည္းေတြကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ဘာသာရပ္ေထာင့္က တခုတည္းၾကည့္ၾက တာကိုး။ ဒါ့ေၾကာင့္ အၿမဲတမ္း သူတို႔က မွန္ေနတယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္ကေတာ့ သိပ္မယံုၾကည္ဘူးခင္ဗ်။”

ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာကေပးတဲ့့ ဖြံ႔ၿဖဳိးေရးအစီအစဥ္ေတြဟာ လူ႔အခြင့္ အေရးနဲ႔ သီးျခားစီ ခြဲထားလို႔ မရဘူးလို႔လည္း HRW က ေထာက္ျပပါတယ္။ ရခိုင္ေျမာက္ ပိုင္းအေရးမွာ သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ တြ ထြက္ေျပးသြားေအာင္ ျမန္္မာစစ္တပ္က ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္ဆိုၿပီး ႀကီးမားတဲ့ လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈအျဖစ္ ႏိုင္ငံတကာက ျမင္ေနၾကတာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ မႈေတြ သိပ္ဝင္ မလာဘူးလို႔ ေဝဖန္ေနၾကပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးကို ေလးစားမွသာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ရင္းႏွီး ၿမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ပိုဝင္လာ မွာျဖစ္တယ္လို႔ ျမင္သူက ဦးဘုိၾကည္ ျဖစ္ပါတယ္။

“လူ႔အခြင့္အေရးသာမရွိဘူးဆိုရင္ လူေတြရဲ႕ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈေတြလည္း ရွိလာမွာ မဟုတ္ ပါဘူး။ လူ႔အခြင့္ အေရးမွာ တန္းတူညီမွ်မႈဆိုတာေတြကလည္း ပါပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တန္းတူညီမွ်မႈမရွိလို႔ ျဖစ္ေနတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ျပႆနာေတြရွိတယ္။ အဲဒီ ျပည္တြင္း စစ္ ေၾကာင့္လည္း လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ အမ်ားအျပား ျဖစ္ေပၚေနတာေတြ ရွိပါ တယ္။ ဒါေတြက က်ေနာ္တို႔လူ႔အခြင့္အေရး ကင္းမဲ့ေနတယ္ဆိုတာကို ျပသေနတာျဖစ္ပါ တယ္။ ဒါေတြကို တုိးတက္ေအာင္လုပ္ဖို႔ လိုတယ္။ အဲဒါေတြကိုတိုးတက္ေအာင္ လုပ္မယ္ ဆိုလို႔ရွိရင္ အဲဒီေတာ့မွပဲ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြက ပိုၿပီးေရာက္လာမွာပါ။ အခုရွိေနတဲ့ တ႐ုတ္နဲ႔ ရင္းႏွီး ၿမႇဳပ္ႏွံမႈတို႔ တျခား အာရွရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈတို႔က သူတို႔ကိုယ္တုိင္က လူ႔အခြင့္ အေရးကို ေလးစားလိုက္နာ တဲ့ႏိုင္ငံေတြ မဟုတ္တဲ့အတြက္ သူတို႔က အက်ဳိး အျမတ္ တခုတည္းကိုပဲ အဓိကထားတယ္၊ လူကိုလူလို ဆက္ဆံတဲ့အေနအထားမ်ဳိးေတြ ေလ်ာ့ပါးေနတာမ်ဳိးေတြ ရွိပါတယ္။ ေနာက္ သူတို႔ေတြဆီမွာ ဒီလို တာဝန္ ယူမႈ၊ တာဝန္ခံမႈ ကိစၥေတြမွာ နည္းနည္းေလး ေလ်ာ့ပါးေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ”

ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ျပႆနာမွာ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ဝင္မလာေသးတာဟာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိး ေဖာက္မႈ တခုတည္းေပၚမွာ မူတည္ေနတာမ်ဳိး မဟုတ္ဘူးလို႔ ေဒါက္တာတင့္ေဆြက ေထာက္ျပပါတယ္။
“ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆိုပါစို႔၊ ဒါကလည္း တုိင္းျပည္အတြက္ အေရးႀကီးပါတယ္။ သို႔ေသာ္ လူ႔အခြင့္အေရး တခု ေၾကာင့္ ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနည္းတာ ဟုတ္ေကာင္းမွ ဟုတ္ ပါလိမ့္ မယ္ေလ။ တစိတ္တပိုင္းေတာ့ ရွိလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ယူဆပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔  ႏိုင္ငံလိုပဲ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံေတြ ကိုၾကည့္ လိုက္ရင္ လူ႔အခြင့္အေရး စံနဲ႔ ပတ္သက္ ရင္ မျပည့္ဝတဲ့ႏိုင္ငံေတြခ်ည့္ပဲလို႔ ေျပာရမွာပါ။

တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးဆံုးလို႔ ေျပာရမယ့္ စကၤာပူႏုိင္ငံ မွာလည္း ဒီမိုကေရစီေျပာေျပာ၊ လူ႔အခြင့္အေရးေျပာေျပာ အျပည့္အဝ ရွိတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီ ႏိုင္ငံေတြၾကားထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကလည္း ပါေတာ့ ကာ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ကိစၥနဲ႔ ဆက္စပ္ေနရတာေတာ့ သိပ္ၿပီးေတာ့ ေတာ့ မဆီေလွ်ာ္ လွဘူးလို႔ က်ေနာ္ ျမင္တယ္ခင္ဗ်။”

နိုင္ငံျခားကုမၸဏီႀကီးေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ခ်က္ခ်င္းလည္ပတ္ႏိုင္မယ့္ လူသားအရင္းအျမစ္ ရွားပါးတာ၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ညံ့ဖ်င္းေနေသးတာ၊ အစိုးရ႐ုံးေတြမွာ ႀကဳိးနီစနစ္ေတြ ဆက္ရွိေန တာေတြက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြ မလာရဲေသးေအာင္ ဟန္႔တားသလိုျဖစ္ေန တယ္ဆိုတဲ့ သုံးသပ္မႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။

https://burmese.voanews.com/a/hrw-report-and-potential-investment-in-myanmar-/4769654.html