ေနမ်ိဳးထြန္း၊ ျဖဴျဖဴခိုင္
2019-11-21
Photo: Myanmar State Counsellor Office's Facebook
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္ေတြအေပၚ တပ္မေတာ္နဲ႔ လုံျခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြရဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ခဲ့မႈေတြကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး OIC လို႔ေခၚတဲ့ အစၥလာမ္မစ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး အဖြဲ႕ ကိုယ္စား ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံက ျမန္မာနိုင္ငံကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား႐ုံး ICJ မွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းက တရားစြဲခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံရဲ့ အမႈဖြင့္တိုင္ၾကားခ်က္ကို နယ္သာလန္နိုင္ငံ သဟိဂ္ၿမိဳ႕မွာ ဒီဇင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔မွာ ပထမဦးဆုံးအေနနဲ႔ ၾကားနာမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဇင္ဘာလ ၁၁ ရက္မွာေတာ့ တရားစြဲခံရတဲ့ ျမန္မာဘက္က ေလၽွာက္လဲခ်က္ကို ၾကားနာမွာျဖစ္ပါတယ္။
နိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အခုလိုတရားစြဲထားတာကို ကိုယ္တိုင္ဦးစီးၿပီး ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ NLD ပါတီရဲ့ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ေဒါက္တာမ်ိဳးညြန႔္က ရခိုင္ျပည္ေျမာက္ပိုင္း အေရးအခင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တစ္စုံတစ္ရာ ဟန႔္တားေျပာဆိုမႈ မရွိဘဲ ႏႈတ္ဆိတ္ေနတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ကို ေခါင္းေဆာင္ကိုယ္တိုင္ သြားေရာက္ေျဖရွင္းမွာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံအေပၚ စြပ္စြဲထားတဲ့အခ်က္က ဓနအင္ အား ေကာင္းတဲ့ နိုင္ငံတကာဥပေဒေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူေတြရဲ့ စနစ္တက် စီမံထားတဲ့ စီမံခ်က္ႀကီးတစ္ခုရဲ့ အစိတ္အပိုင္းျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ဒီကိစၥရဲ့ေနာက္ကြယ္က လက္သည္ကို ျမင္ေအာင္ၾကည့္ၿပီး နိုင္ငံတစ္ခုရဲ့ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို အလြယ္တကူ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္တဲ့ အစဥ္အလာတစ္ခု မျဖစ္ေအာင္ ကမၻာ့ျပည္သူေတြက ဒါကို ဆန႔္က်င္ နိုင္မယ္ လို႔ ေမၽွာ္လင့္ေၾကာင္းလည္း ေဒါက္တာမ်ိဳးညြန႔္က ေျပာပါတယ္။
dr-myonyunt-350.jpg
“ထြက္ခြာသြားတဲ့ လူသိန္းေပါင္းမ်ားစြာအနက္မွာ အခုမွ ေသာင္း ဂဏန္းပဲ ျပန္လာပါတယ္။ ဒီဟာျပန္မလာခင္ ကဆိုရင္ ျပန္လာ တဲ့ သူ တစ္ဦးမွေတာင္ မရွိပါဘူး။ ဒီေလာက္လူအမ်ားႀကီးမွာ တစ္ ေယာက္မွ ျပန္မလာဘူးဆိုတာဟာ ဒီပုဂၢိဳလ္ေတြကို ထိန္းသိမ္း ထားၿပီးေတာ့ သူတို႔လိုခ်င္တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ မေရာက္မခ်င္း ဥပေဒ အရ ေဆာင္ရြက္ ရာမွာ အားျဖစ္ေအာင္လို႔ လုပ္ခဲ့တယ္လို႔ပဲ ကၽြန္ ေတာ္တို႔ ျမင္ ပါတယ္။ ဒါဟာ ရိုးသားမႈမရွိတာကိုလည္း ျပပါတယ္။ ဒီကိစၥရဲ့ ေနာက္ကြယ္က လက္သည္ကို ျမင္ေအာင္ၾကည့္ၿပီး နိုင္ငံ တစ္ခုရဲ့ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကို အလြယ္တကူ ဝင္ေရာက္ စြက္ ဖက္တဲ့ အစဥ္အလာတစ္ခု မျဖစ္ေအာင္လို႔ ကမၻာျပည္သူမ်ားက ဒါကို ဆန႔္က်င္နိုင္မယ္လို႔ ေမၽွာ္လင့္ပါတယ္"
ခုလိုအေျခအေနမ်ိဳးေၾကာင့္ နိုင္ငံတကာနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ဆက္ဆံေရးအေျခအေနေတြက အ လား အလာေကာင္းနိုင္ပါဦးမလားဆိုတာလည္း ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေနၾကပါတယ္။
၈၈ မ်ိဳးဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႕အစည္းက ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုမင္းကိုနိုင္ ကေတာ့ ျဖစ္လာတဲ့ျပႆနာကို ကိုယ္တိုင္က်ဴးလြန္တာပဲျဖစ္ေစ မက်ဴးလြန္တာပဲျဖစ္ေစ ေခါင္းေဆာင္ပီပီ ေခါင္းမ ေရွာင္ ဘဲ ေျဖရွင္းတယ္ဆိုတာ ထင္ရွားၿပီး ေျဖရွင္းတဲ့ပုံစံဟာ နမူေကာင္းျဖစ္ဖို႔လိုတယ္လို႔ RFA ကို ေျပာပါတယ္။ minkonaing-350.jpg
“ဒါဟာတရားဥပေဒကို ရင္ဆိုင္ျခင္းပဲ။ အဲဒီအတြက္ ျပည္တြင္းမွာ ျပင္ဆင္သင့္တာေတြရွိတယ္။ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ တာေတြရွိရမယ္။ ၿပီးရင္ လြဲမွားတာေတြကို ျပင္ရမယ္။ အဓိကနဲ႔ သာမညေရြးဖို႔ပဲ။ ဒီကိစၥဟာ နိုင္ငံရဲ့ႏွလုံးရည္ကို ျပရမယ့္ပြဲ။ လက္႐ုံးရည္ပြဲမ ဟုတ္ ဘူး။ ဒီေတာ့ ႏွလုံးရည္သမားေတြကို တန္ဖိုးထားၾကဖို႔လိုတယ္။ ကိုယ့္ ကိုကိုယ္ ေခါင္းေဆာင္ထင္တဲ့သူေတြ အထူးသျဖင့္ ဒီလိုပြဲ မ်ိဳးမွာ ေခါင္းေဆာင္နိုင္တဲ့သူမွ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တယ္"
တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ အခုလို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သြားေရာက္ ေျဖရွင္း ရာမွာ အေထာက္အကူျပဳနိုင္ ဖို႔အတြက္ လိုအပ္တဲ့ အခ်က္ အလက္ေတြအတြက္ ပူူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသလို ညႇိႏွိုင္း ေဆြးေႏြး မႈေတြလည္း လုပ္ေနတယ္လို႔ တပ္မေတာ္သတင္းမွန္ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႕ အတြင္းေရးမႉး ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေဇာ္မင္း ထြန္းက ေျပာပါတယ္။zawmintun-350
“တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ လိုအပ္တဲ့အခ်က္အလက္မ်ားအတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါတယ္။ ညႇိႏွိုင္းေဆြးေႏြးမႈမ်ားလည္း ရွိပါတယ္။”ဒါေၾကာင့္ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္း ေအာင္လွိုင္နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တို႔ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြး ၾကဖို႔ ရွိတယ္လို႔လည္း သတင္းေတြၾကားသိရၿပီး တပ္မေတာ္နဲ႔ ေဒၚ ေအာင္ ဆန္းစုၾကည္တို႔ရဲ့ အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရးကလည္း ဒီထက္ပိုၿပီး ခိုင္မာလာနိုင္မယ္လို႔လည္း ေဝဖန္သုံးသပ္ေနၾက ပါ တယ္။
လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို တပ္မေတာ္က က်ဴးလြန္တာျဖစ္ၿပီး အင္းဒင္နဲ႔ ဂူတာျပင္လို ကိစၥမ်ိဳးေတြ ကို ဝန္ခံထားသလို အေရးယူမႈေတြလုပ္ခဲ့ေၾကာင္းနဲ႔ အစိုးရဘက္က အဲဒီလို ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ မရွိခဲ့ဘူးလို႔ နိုင္ ငံတကာမွာ အျမဲျငင္းဆန္ခဲ့တယ္လို႔ Fortify Rights အဖြဲ႕ရဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး ကၽြမ္းက်င္ သူ နစ္ကီဒိုင္းမြန္းက ေျပာပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ အခုလို သြားေရာက္ေျဖရွင္းတာဟာ NLD နဲ႔စစ္တပ္ရဲ့ ရင္ၾကားေစ့ ေရး အတြက္ စစ္တပ္ကိုကာကြယ္တဲ့ဘက္ကေနရပ္တည္ၿပီး ေရွ႕ဆက္ေနတာျဖစ္တယ္လို႔ နစ္ကီဒိုင္းမြန္းက သုံးသပ္ထားပါတယ္။nickey-diamond-350.jpg
ဂမ္ဘီယာနိုင္ငံရဲ့ တရားေရးဝန္ႀကီးက ျမန္မာကို ICJ တင္သြင္း တာဟာ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္တဲ့ ရာဇဝတ္မႈ ေတြ အေပၚ ကမၻာက လက္ပိုက္ၾကည့္မေနသင့္ဘူးဆိုတာ ျမန္မာ အပါအဝင္ နိုင္ငံတကာအဝန္းအဝိုင္းကို သတင္း စကားေပးလိုက္တာလို႔ ရိုက္တာသတင္းဌာနကို ေျပာထား ပါတယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕ RWWS တည္ေထာင္သူ ရာဇီယာ ဆူလ္တာနာ Raziya Sultana က တရားမၽွတမႈအတြက္ လက္ေလ်ာ့သြားမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။
“အားလုံးအတြက္ တရားမၽွတမႈနဲ႔ အာဏာတပ္မက္မႈေတြ၊ ျငင္းဆိုေနမႈေတြက ထာဝရလြတ္ေျမာက္ေနမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီအတြက္ အျမဲတမ္းလည္း ေမၽွာ္လင့္ေနၿပီးေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွလည္း လက္ေလၽွာ့သြားမွာ မဟုတ္ဘူး” လို႔ ရာဇီယာ ဆူလ္တာနာ က RFA ကို လူမႈကြန္ရက္ မက္ဆင္ဂ်ာကေနတဆင့္ ေျပာပါတယ္။
ဒီအမႈအတြက္ နိုင္ငံတကာ ဥပေဒပညာရွင္ေတြကို ငွားရမ္းထားတယ္လို႔ မေန႔က အစိုးရက ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားေပမယ့္ ဘယ္အဖြဲ႕ကို ငွားရမ္းထားတယ္ဆိုတာ ကိုေတာ့ ျမန္မာအစိုးရဘက္က အေသးစိတ္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုထားတာေတာ့ မရွိေသးပါဘူး။
လင့္၊https://www.rfa.org/burmese/program_2/dassk-faces-icj-11212019064921.html
No comments:
Post a Comment