14 ႏိုဝင္ဘာ၊ 2019
ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္ လႈိင္ အပါအဝင္ ထိပ္တန္း ေခါင္းေဆာင္ အမ်ားအျပားကို ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူစလင္ေတြအေပၚ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ ၿဖတ္ မႈနဲ႔ စြပ္စြဲၿပီး ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ လက္တင္အေမရိက လူ႔အခြင့္ေရး အဖြဲ႕ေတြက ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ အာဂ်င္တီး နား တရား႐ုံးမွာ တင္သြင္းခဲ့ပါတယ္။
ဒါဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ႐ိုဟင္ဂ်ာျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပထမဆုံး အႀကိမ္အျဖစ္ တရားေရးအရ ပစ္မွတ္ထား လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အာဂ်င္တီးနားႏိုင္ငံနဲ႔ အျခားႏိုင္ငံ အမ်ားအျပားရဲ႕ ဥပေဒအရ လက္ခံထားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ စီရင္ပိုင္ခြင့္ (universal jurisdiction) မူ အရ အာဂ်င္တီးနားမွာ တရားစြဲဆိုလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံမွာ က်ဴးလြန္တဲ့ စစ္ရာဇဝတ္မႈေတြနဲ႔ လူသားထုအေပၚ က်ဴးလြန္မႈေတြ အပါအဝင္ ဆိုးဝါးတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြအတြက္ ဘယ္ေနရာမွာ မဆို ဒီစီရင္ပိုင္ခြင့္ ဥပေဒအရ တရားစြဲဆို ႏိုင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ က်ဴးလြန္သူေတြ၊ အကူညီေပးသူေတြနဲ႔ ဖုံးကြယ္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္သူေတြကို ရာဇဝတ္ ၿပစ္မႈနဲ႔ တရားစြဲဆိုႏိုင္ဖို႔ အခုလို လုပ္ေဆာင္ရတာ ျဖစ္ၿပီး၊ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြကို တျခားဘယ္ေနရာ မွာမွ ရာဇဝတ္ျပစ္မႈနဲ႔ တရားစြဲဆိုဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အတြက္ အခုလို အာဂ်င္တီးနားႏိုင္ငံကေန တဆင့္ တရားစြဲ ဆိုရတာျဖစ္ေၾကာင္း တရားလိုေရွ႕ေန Tomas Ojea က AFP သတင္းဌာနကို ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာ အစိုးရဘက္ကေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတဲ႔ အသံုးအႏႈန္းကို လက္မခံပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အခြင့္အေရး ခိ်ဳး ေဖာက္မႈေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးမယ္၊ ဒုကၡသည္ေတြကို စိစစ္ၿပီး ျပန္လက္ခံရမယ့္ တာ၀န္ကိုလည္း ေရွာင္ လႊဲမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေျပာထားတာပါ။
အာဂ်င္တီးနား တရား႐ုံးက လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ တျခား ႏိုင္ငံတကာ စီရင္ပိုင္ခြင့္ ဆိုင္ရာအမႈေတြထဲမွာ တ ႐ုတ္ႏိုင္ငံက Falun Gong လႈပ္ရွားမႈ ဆိုင္ရာ အမႈအျပင္ ကြယ္လြန္သူ စပိန္ႏိုင္ငံက အာဏာရွင္ေဟာင္း Francisco Franco နဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ အမႈလည္း ပါဝင္ပါတယ္။
ဒါဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ႐ိုဟင္ဂ်ာျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပထမဆုံး အႀကိမ္အျဖစ္ တရားေရးအရ ပစ္မွတ္ထား လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အာဂ်င္တီးနားႏိုင္ငံနဲ႔ အျခားႏိုင္ငံ အမ်ားအျပားရဲ႕ ဥပေဒအရ လက္ခံထားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ စီရင္ပိုင္ခြင့္ (universal jurisdiction) မူ အရ အာဂ်င္တီးနားမွာ တရားစြဲဆိုလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံမွာ က်ဴးလြန္တဲ့ စစ္ရာဇဝတ္မႈေတြနဲ႔ လူသားထုအေပၚ က်ဴးလြန္မႈေတြ အပါအဝင္ ဆိုးဝါးတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြအတြက္ ဘယ္ေနရာမွာ မဆို ဒီစီရင္ပိုင္ခြင့္ ဥပေဒအရ တရားစြဲဆို ႏိုင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ က်ဴးလြန္သူေတြ၊ အကူညီေပးသူေတြနဲ႔ ဖုံးကြယ္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္သူေတြကို ရာဇဝတ္ ၿပစ္မႈနဲ႔ တရားစြဲဆိုႏိုင္ဖို႔ အခုလို လုပ္ေဆာင္ရတာ ျဖစ္ၿပီး၊ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြကို တျခားဘယ္ေနရာ မွာမွ ရာဇဝတ္ျပစ္မႈနဲ႔ တရားစြဲဆိုဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အတြက္ အခုလို အာဂ်င္တီးနားႏိုင္ငံကေန တဆင့္ တရားစြဲ ဆိုရတာျဖစ္ေၾကာင္း တရားလိုေရွ႕ေန Tomas Ojea က AFP သတင္းဌာနကို ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာ အစိုးရဘက္ကေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတဲ႔ အသံုးအႏႈန္းကို လက္မခံပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အခြင့္အေရး ခိ်ဳး ေဖာက္မႈေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးမယ္၊ ဒုကၡသည္ေတြကို စိစစ္ၿပီး ျပန္လက္ခံရမယ့္ တာ၀န္ကိုလည္း ေရွာင္ လႊဲမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေျပာထားတာပါ။
အာဂ်င္တီးနား တရား႐ုံးက လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ တျခား ႏိုင္ငံတကာ စီရင္ပိုင္ခြင့္ ဆိုင္ရာအမႈေတြထဲမွာ တ ႐ုတ္ႏိုင္ငံက Falun Gong လႈပ္ရွားမႈ ဆိုင္ရာ အမႈအျပင္ ကြယ္လြန္သူ စပိန္ႏိုင္ငံက အာဏာရွင္ေဟာင္း Francisco Franco နဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ အမႈလည္း ပါဝင္ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment