2019-11-07
ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ထဲက မြတ္စလင္ ေက်းရြာကို ေတြ႕ရစဥ္
Photo: AFP
Photo: AFP
ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ စိုင္းဒင္တံတားအနီး သရက္ျပင္၊ ၾကာညိဳျပင္ေက်းရြာေတြမွာ မေန႔က လက္နက္ႀကီး က်ေရာက္ေပါက္ကြဲလို႔ ေနအိမ္ ၃၀ ေက်ာ္မီးေလာင္ၿပီး လူ သုံးဦး ထိခိုက္ဒဏ္ရာရသြားသလို ဒီေန႔မွာလည္း အဲဒီအနားက ဖုံညိဳလိပ္ေက်းရြာမွာ က်ည္ဆံထိမွန္လို႔ ေဒသခံတစ္ဦး ေသဆုံးခဲ့ပါတယ္။
လက္နက္ႀကီးက်ည္ က်ေရာက္ေပါက္ကြဲတဲ့ ေက်းရြာေတြဟာ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ အေရွ႕ဘက္ စိုင္းဒင္ တံ တား အနီးမွာ ရွိတဲ့ေက်းရြာေတြျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေန႔ေန႔လယ္ပိုင္းမွာ ဖုံညိဳလိပ္မြတ္စလင္ေက်းရြာက အသက္ ၄၀ ေက်ာ္အရြယ္ ဦးေရွာင္ရႉအာေလာင္ဟာ ရြာျပင္နားမွာ အလုပ္လုပ္ေနရင္း အနီးကေဈးဆိုင္တစ္ခုမွာ ခဏနားေနရာကေန က်ည္ထိမွန္ၿပီး ေသဆုံး သြားတာလို႔ ေက်းရြာလူႀကီးေတြက RFA ကိုအတည္ျပဳေျပာပါတယ္။
ခါးမွာက်ည္ဆံထိမွန္သြားတဲ့ ဦးေရွာင္ရႉအာေလာင္ကို ဘူးသီးေတာင္ ေဆး႐ုံကို ေမာ္ေတာ္ဘုတ္နဲ႔ အေရး
ေပၚ ပို႔ေဆာင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနစဥ္မွာပဲ ေသဆုံးသြားခဲ့တာလို႔ လုံျခဳံေရးအရ အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ ေက်းရြာ လူ ႀကီးပိုင္းတစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။
“ရပ္ကြက္ထဲမွာ လယ္လုပ္ေနရင္း သူကဆိုင္မွာခဏထိုင္ေနပါတယ္။ စားကုန္ဆိုင္မွာပါ။ ဆိုင္မွာ ထိုင္ေနရင္း က်ည္ဆံလာထိတာပါ။ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးကေနတဆင့္ အိုင္စီအာစီကို ဖုန္းဆက္ပါတယ္။ အိုင္စီအာ ရီ ဘုတ္ လာတဲ့အခါမွာ သူ႔ကိုပို႔ဖို႔သြားပါတယ္။ သူကေတာ့ လမ္းတစ္ဝက္မွာပဲ ဆုံးသြားပါတယ္” လို႔ သူက ေၿပာဆိုသြားတာပါ။
ဒီေဒသတဝိုက္မွာ တပ္မေတာ္နဲ႔ ေအေအအဖြဲ႕တို႔ စစ္ေရးအေျခအေနေတြ ျပင္းထန္ေနသလို ဘယ္အရပ္က လာတဲ့က်ည္မွန္းမသိရတဲ့အတြက္ ဘယ္သူ႔လက္ခ်က္ဆိုတာကို မသိနိုင္ဘူးလို႔ ရြာလူႀကီးေတြက ေျပာပါ တယ္။
က်ည္ထိမွန္ေသဆုံးသြားတဲ့ ဦးေရွာင္ရႉအာေလာင္ကို ဒီမွာပဲ ရြာမွာ သၿဂိၤုဟ္လိုက္ပါတယ္။
မေန႔က ေန႔လယ္ သုံးနာရီေလာက္ကလည္း စိုင္းဒင္တံတားအနီးက သရက္ျပင္ရခိုင္ရြာမွာ လက္နက္ႀကီး က်ေရာက္ေပါက္ကြဲလို႔ ေနအိမ္ ေျခာက္လုံး မီးေလာင္သြားသလို သရက္ျပင္ မြတ္စလင္ရြာမွာလည္း လက္ နက္ ႀကီးက်ည္ေၾကာင့္ ေနအိမ္ ၂၉ လုံး မီးေလာင္သြားတယ္လို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။
လက္နက္ႀကီးေၾကာင့္ ေနအိမ္ေတြ မီးေလာင္သြားတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လုံျခဳံေရးအရ အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ ေဒသခံ မ်က္ျမင္သက္ေသ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦး ေျပာတာက ---
“အခုျဖစ္ေနတဲ့ရြာနဲ႔ ကၽြန္မတို႔က နီးနီးေလးေလ။ ဗုံးခိုတြင္းထဲမွာ ပုန္းေနရာကေန ထြက္ၾကည့္ေတာ့ မီးခိုး
ေတြ ထြက္ေနတာကို ျမင္တာ။ ရခိုင္ရြာကေတာ့ ေျခာက္လုံးေလာက္ ေလာင္သြားတယ္။ ေနာက္ ကုလားရြာ မွာေတာ့ အိမ္ေၿခ ၃၀ ေလာက္ ရွိတယ္။ အဲဒီအထဲက ၂၉ လုံးေလာင္သြားတယ္။ အိမ္ တစ္လုံးပဲ က်န္တယ္။ တပ္မေတာ္ ဘက္ကလူေတြက လက္နက္ႀကီးေတြ၊ လက္နက္ငယ္ေတြနဲ႔ ပစ္ၾကတယ္။ ပစ္ၾကတဲ့အခါ ကု လား ရြာထဲက လူေတြ ထြက္ေျပးၾကတယ္။ ထြက္ေျပးတဲ့အခါ လက္နက္ႀကီးက အိမ္တစ္လုံးမွာ အရင္က်ၿပီး မီးကေနာက္အိမ္ေတြပါ ကူးသြားတာေပါ့။ မီးေလာင္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေလကလည္း တအားတိုက္ေနတယ္”
တပ္မေတာ္ဘက္က လက္နက္ႀကီးေတြနဲ႔ အဆက္မျပတ္ပစ္ခတ္ေနရာကေန ရြာထဲကို က်ေရာက္ၿပီး အခုလို မီးေလာင္မႈ ျဖစ္ခဲ့တာလို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာၾကပါတယ္။
တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ မေန႔က လက္နက္ႀကီးက ၾကာညိဳျပင္မြတ္စလင္ရြာထဲကို က်ေရာက္ေပါက္ကြဲလို႔ ရိုဟင္ ဂ်ာ သုံးဦး ဒဏ္ရာအျပင္းအထန္ရၿပီး ဘူးသီးေတာင္ေဆး႐ုံမွာ ေဆးကုသေနပါတယ္။
သူတို႔ေတြကေတာ့ ၂ ႏွစ္အရြယ္ ကေလးတစ္ဦး၊ ၄၅ ႏွစ္အရြယ္ ေဒၚရႉးနားဘာႏု၊ ၃၂ ႏွစ္အရြယ္ ဦးမာမတ္ ေဇာ္ လိတ္တို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
ေဒၚရႉးနားဘာႏုနဲ႔ ကေလးကေတာ့ ဒီေန႔ညေနပိုင္းအထိ သတိျပန္မရေသးဘူးလို႔ လူနာသြားေတြ႕ခဲ့ သူတစ္ ဦးက ေျပာပါတယ္။
တပ္မေတာ္ဘက္က လက္နက္ႀကီးေတြ မေရတြက္နိုင္ေအာင္ ပစ္ခတ္ခဲ့တယ္လို႔ ေဒသခံ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ေတြေရာ မြတ္စလင္ေတြကပါ ေျပာၾကပါတယ္။
တပ္မေတာ္ ေျပာခြင့္ရသူကေတာ့ မေန႔က တပ္မေတာ္စစ္ေၾကာင္းကို သရက္ျပင္ရြာထဲကေန ေအေအ အဖြဲ႕က ပစ္ခတ္ခဲ့သလို မြတ္စလင္ရြာေတြထဲကိုလည္း ဆက္လက္ပစ္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
အေနာက္ပိုင္းတိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ တိုင္းဦးစီး ဗိုလ္မႉးႀကီး ဝင္းေဇာ္ဦးကေတာ့ မြတ္စလင္ရြာေတြထဲ ပစ္ခတ္လို႔ ေနအိမ္ေတြမီးေလာင္တာ၊ လူေတြထိခိုက္ဒဏ္ရာရတာ၊ ေသဆုံးတာေတြဟာ ေအေအအဖြဲ႕ရဲ့ လက္ခ်က္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“အိမ္ေတြဘာေတြ မီးေလာင္တယ္ဆိုတဲ့ဥစၥာကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ပစ္လို႔ ေလာင္တာမဟုတ္ဘူး။ ဒီေကာင္ ေတြက တမင္ကို အဲဒီၾကာညိဳျပင္ ကုလားရြာထဲကိုပစ္ခ်တာ။ ဖုံညိဳလိပ္က ကုလားကိုလည္း တမင္ပစ္လို႔
ေသ တာ။ ၿပီးတဲ့အခါက်မွ ရြာသားေတြကေနၿပီးေတာ့မွ သရက္ျပင္ရြာမွာ မီးေလာင္ပါတယ္လို႔ ေအာ္ေန တာက မီးေလာင္ေအာင္ အဲဒီေကာင္ေတြက တမင္အဲဒီရခိုင္ေတြက ေအေအေတြက သရက္ျပင္ ရြာထဲမွာ ေန တယ္။ ရြာထဲကေနၿပီး ပစ္တာအတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကိုပစ္တဲ့ ေနရာ ကိုျပန္ပစ္မွာပဲ။ စစ္ရဲ့သေဘာသဘာဝအရ မပစ္ဘဲနဲ႔ေနရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔လူေတြ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရမွာေပါ့”
တပ္မေတာ္ဘက္က စြပ္စြဲေျပာဆိုခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ရကၡိဳင့္တပ္ေတာ္(AA)ရဲ့ေျပာခြင့္ရသူ ခိုင္သုခကို RFA က -- ဘူးသီးေတာင္မွာ တိုက္ပြဲျဖစ္တာမရွိေၾကာင္း၊ သရက္ျပင္ရြာကို တပ္မေတာ္ဘက္က လက္နက္ ႀကီးေတြနဲ႔ ပစ္ခတ္တာျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဲဒီပစ္ခတ္မႈေတြေၾကာင့္သာ လူေသဆုံးတာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
အခုလို ပစ္ခတ္မႈေတြေၾကာင့္ ရခိုင္နဲ႔ မြတ္စလင္ေက်းရြာသားအမ်ားအျပားဟာ ေဘးလြတ္ရာကို ထြက္ေျပး ေနၾကရတယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အခုႏွစ္အတြင္း လက္နက္က်ည္၊ မိုင္း စတာေတြေၾကာင့္ ေသဆုံးသူ ၉၀ ေက်ာ္ရွိေနၿပီး ထိခိုက္ဒဏ္ရာရသူကေတာ့ လူဦးေရ ၁၄၀ နီးပါးအထိရွိေနၿပီလို႔ ေဒသခံ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းေတြက ေျပာၾကပါတယ္။
လက္နက္ႀကီးက်ည္ က်ေရာက္ေပါက္ကြဲတဲ့ ေက်းရြာေတြဟာ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ အေရွ႕ဘက္ စိုင္းဒင္ တံ တား အနီးမွာ ရွိတဲ့ေက်းရြာေတြျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေန႔ေန႔လယ္ပိုင္းမွာ ဖုံညိဳလိပ္မြတ္စလင္ေက်းရြာက အသက္ ၄၀ ေက်ာ္အရြယ္ ဦးေရွာင္ရႉအာေလာင္ဟာ ရြာျပင္နားမွာ အလုပ္လုပ္ေနရင္း အနီးကေဈးဆိုင္တစ္ခုမွာ ခဏနားေနရာကေန က်ည္ထိမွန္ၿပီး ေသဆုံး သြားတာလို႔ ေက်းရြာလူႀကီးေတြက RFA ကိုအတည္ျပဳေျပာပါတယ္။
ခါးမွာက်ည္ဆံထိမွန္သြားတဲ့ ဦးေရွာင္ရႉအာေလာင္ကို ဘူးသီးေတာင္ ေဆး႐ုံကို ေမာ္ေတာ္ဘုတ္နဲ႔ အေရး
ေပၚ ပို႔ေဆာင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနစဥ္မွာပဲ ေသဆုံးသြားခဲ့တာလို႔ လုံျခဳံေရးအရ အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ ေက်းရြာ လူ ႀကီးပိုင္းတစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။
“ရပ္ကြက္ထဲမွာ လယ္လုပ္ေနရင္း သူကဆိုင္မွာခဏထိုင္ေနပါတယ္။ စားကုန္ဆိုင္မွာပါ။ ဆိုင္မွာ ထိုင္ေနရင္း က်ည္ဆံလာထိတာပါ။ ၿမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးကေနတဆင့္ အိုင္စီအာစီကို ဖုန္းဆက္ပါတယ္။ အိုင္စီအာ ရီ ဘုတ္ လာတဲ့အခါမွာ သူ႔ကိုပို႔ဖို႔သြားပါတယ္။ သူကေတာ့ လမ္းတစ္ဝက္မွာပဲ ဆုံးသြားပါတယ္” လို႔ သူက ေၿပာဆိုသြားတာပါ။
ဒီေဒသတဝိုက္မွာ တပ္မေတာ္နဲ႔ ေအေအအဖြဲ႕တို႔ စစ္ေရးအေျခအေနေတြ ျပင္းထန္ေနသလို ဘယ္အရပ္က လာတဲ့က်ည္မွန္းမသိရတဲ့အတြက္ ဘယ္သူ႔လက္ခ်က္ဆိုတာကို မသိနိုင္ဘူးလို႔ ရြာလူႀကီးေတြက ေျပာပါ တယ္။
က်ည္ထိမွန္ေသဆုံးသြားတဲ့ ဦးေရွာင္ရႉအာေလာင္ကို ဒီမွာပဲ ရြာမွာ သၿဂိၤုဟ္လိုက္ပါတယ္။
မေန႔က ေန႔လယ္ သုံးနာရီေလာက္ကလည္း စိုင္းဒင္တံတားအနီးက သရက္ျပင္ရခိုင္ရြာမွာ လက္နက္ႀကီး က်ေရာက္ေပါက္ကြဲလို႔ ေနအိမ္ ေျခာက္လုံး မီးေလာင္သြားသလို သရက္ျပင္ မြတ္စလင္ရြာမွာလည္း လက္ နက္ ႀကီးက်ည္ေၾကာင့္ ေနအိမ္ ၂၉ လုံး မီးေလာင္သြားတယ္လို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။
လက္နက္ႀကီးေၾကာင့္ ေနအိမ္ေတြ မီးေလာင္သြားတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လုံျခဳံေရးအရ အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ ေဒသခံ မ်က္ျမင္သက္ေသ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦး ေျပာတာက ---
“အခုျဖစ္ေနတဲ့ရြာနဲ႔ ကၽြန္မတို႔က နီးနီးေလးေလ။ ဗုံးခိုတြင္းထဲမွာ ပုန္းေနရာကေန ထြက္ၾကည့္ေတာ့ မီးခိုး
ေတြ ထြက္ေနတာကို ျမင္တာ။ ရခိုင္ရြာကေတာ့ ေျခာက္လုံးေလာက္ ေလာင္သြားတယ္။ ေနာက္ ကုလားရြာ မွာေတာ့ အိမ္ေၿခ ၃၀ ေလာက္ ရွိတယ္။ အဲဒီအထဲက ၂၉ လုံးေလာင္သြားတယ္။ အိမ္ တစ္လုံးပဲ က်န္တယ္။ တပ္မေတာ္ ဘက္ကလူေတြက လက္နက္ႀကီးေတြ၊ လက္နက္ငယ္ေတြနဲ႔ ပစ္ၾကတယ္။ ပစ္ၾကတဲ့အခါ ကု လား ရြာထဲက လူေတြ ထြက္ေျပးၾကတယ္။ ထြက္ေျပးတဲ့အခါ လက္နက္ႀကီးက အိမ္တစ္လုံးမွာ အရင္က်ၿပီး မီးကေနာက္အိမ္ေတြပါ ကူးသြားတာေပါ့။ မီးေလာင္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေလကလည္း တအားတိုက္ေနတယ္”
တပ္မေတာ္ဘက္က လက္နက္ႀကီးေတြနဲ႔ အဆက္မျပတ္ပစ္ခတ္ေနရာကေန ရြာထဲကို က်ေရာက္ၿပီး အခုလို မီးေလာင္မႈ ျဖစ္ခဲ့တာလို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာၾကပါတယ္။
တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ မေန႔က လက္နက္ႀကီးက ၾကာညိဳျပင္မြတ္စလင္ရြာထဲကို က်ေရာက္ေပါက္ကြဲလို႔ ရိုဟင္ ဂ်ာ သုံးဦး ဒဏ္ရာအျပင္းအထန္ရၿပီး ဘူးသီးေတာင္ေဆး႐ုံမွာ ေဆးကုသေနပါတယ္။
သူတို႔ေတြကေတာ့ ၂ ႏွစ္အရြယ္ ကေလးတစ္ဦး၊ ၄၅ ႏွစ္အရြယ္ ေဒၚရႉးနားဘာႏု၊ ၃၂ ႏွစ္အရြယ္ ဦးမာမတ္ ေဇာ္ လိတ္တို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
ေဒၚရႉးနားဘာႏုနဲ႔ ကေလးကေတာ့ ဒီေန႔ညေနပိုင္းအထိ သတိျပန္မရေသးဘူးလို႔ လူနာသြားေတြ႕ခဲ့ သူတစ္ ဦးက ေျပာပါတယ္။
တပ္မေတာ္ဘက္က လက္နက္ႀကီးေတြ မေရတြက္နိုင္ေအာင္ ပစ္ခတ္ခဲ့တယ္လို႔ ေဒသခံ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား ေတြေရာ မြတ္စလင္ေတြကပါ ေျပာၾကပါတယ္။
တပ္မေတာ္ ေျပာခြင့္ရသူကေတာ့ မေန႔က တပ္မေတာ္စစ္ေၾကာင္းကို သရက္ျပင္ရြာထဲကေန ေအေအ အဖြဲ႕က ပစ္ခတ္ခဲ့သလို မြတ္စလင္ရြာေတြထဲကိုလည္း ဆက္လက္ပစ္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
အေနာက္ပိုင္းတိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ တိုင္းဦးစီး ဗိုလ္မႉးႀကီး ဝင္းေဇာ္ဦးကေတာ့ မြတ္စလင္ရြာေတြထဲ ပစ္ခတ္လို႔ ေနအိမ္ေတြမီးေလာင္တာ၊ လူေတြထိခိုက္ဒဏ္ရာရတာ၊ ေသဆုံးတာေတြဟာ ေအေအအဖြဲ႕ရဲ့ လက္ခ်က္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“အိမ္ေတြဘာေတြ မီးေလာင္တယ္ဆိုတဲ့ဥစၥာကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ပစ္လို႔ ေလာင္တာမဟုတ္ဘူး။ ဒီေကာင္ ေတြက တမင္ကို အဲဒီၾကာညိဳျပင္ ကုလားရြာထဲကိုပစ္ခ်တာ။ ဖုံညိဳလိပ္က ကုလားကိုလည္း တမင္ပစ္လို႔
ေသ တာ။ ၿပီးတဲ့အခါက်မွ ရြာသားေတြကေနၿပီးေတာ့မွ သရက္ျပင္ရြာမွာ မီးေလာင္ပါတယ္လို႔ ေအာ္ေန တာက မီးေလာင္ေအာင္ အဲဒီေကာင္ေတြက တမင္အဲဒီရခိုင္ေတြက ေအေအေတြက သရက္ျပင္ ရြာထဲမွာ ေန တယ္။ ရြာထဲကေနၿပီး ပစ္တာအတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကိုပစ္တဲ့ ေနရာ ကိုျပန္ပစ္မွာပဲ။ စစ္ရဲ့သေဘာသဘာဝအရ မပစ္ဘဲနဲ႔ေနရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔လူေတြ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရမွာေပါ့”
တပ္မေတာ္ဘက္က စြပ္စြဲေျပာဆိုခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ရကၡိဳင့္တပ္ေတာ္(AA)ရဲ့ေျပာခြင့္ရသူ ခိုင္သုခကို RFA က -- ဘူးသီးေတာင္မွာ တိုက္ပြဲျဖစ္တာမရွိေၾကာင္း၊ သရက္ျပင္ရြာကို တပ္မေတာ္ဘက္က လက္နက္ ႀကီးေတြနဲ႔ ပစ္ခတ္တာျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဲဒီပစ္ခတ္မႈေတြေၾကာင့္သာ လူေသဆုံးတာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
အခုလို ပစ္ခတ္မႈေတြေၾကာင့္ ရခိုင္နဲ႔ မြတ္စလင္ေက်းရြာသားအမ်ားအျပားဟာ ေဘးလြတ္ရာကို ထြက္ေျပး ေနၾကရတယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အခုႏွစ္အတြင္း လက္နက္က်ည္၊ မိုင္း စတာေတြေၾကာင့္ ေသဆုံးသူ ၉၀ ေက်ာ္ရွိေနၿပီး ထိခိုက္ဒဏ္ရာရသူကေတာ့ လူဦးေရ ၁၄၀ နီးပါးအထိရွိေနၿပီလို႔ ေဒသခံ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းေတြက ေျပာၾကပါတယ္။
No comments:
Post a Comment