လြတ္လပ္တဲ့ အာရွအသံ
2019-06-25
အင္တာနက္လိုင္း ယာယီျဖတ္ေတာက္ခံတဲ့ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္က ဆက္သြယ္ေရးတာဝါတိုင္တစ္ခုကို ၂၀၁၉၊ ဇြန္ ၂၄ ရက္ေန႔က ေတြ႔ရစဥ္Photo: Min Thein Aung/ RFA
ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္က ၿမိဳ႕နယ္ ကိုးခုမွာ အစိုးရက မုိဘုိင္းဖုန္း အင္တာနက္အသံုးျပဳခြင့္ ယာယီ ပိတ္လိုက္ တာဟာ တပ္မေတာ္ရဲ႕လုပ္ရပ္ေတြကို သတင္းအေမွာင္ခ်ဖို႔နဲ႔ စစ္ရာဇ၀တ္မႈေတြကို ဖံုးကြယ္ဖို႔ အ တြက္ ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိရွိနဲ႔ ႀကိဳတင္ျပဳလုပ္ထားတာျဖစ္ေၾကာင္း ရကိၡဳင့္တပ္ေတာ္ AA က မေန႔က ေၾကညာ ခ်က္ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။
ဇြန္လ ၂၁ ရက္ေန႔က စၿပီး ပို႔ေဆာင္ေရးနဲ႔ ဆက္သြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ညႊန္ၾကားခ်က္နဲ႔ ျမန္မာ့ဆက္ သြယ္ ေရး MPT၊ Telenor၊ Ooredoo နဲ႔ Mytel ကုမၸဏီေတြက အင္တာနက္ဝန္ေဆာင္မႈ အားလံုးကုိ တိုက္ ပဲြျဖစ္ ပြားေနတဲ့ ေဒသေတြမွာ ရပ္ဆိုင္းလုိက္တာျဖစ္ပါတယ္။ အစုိးရတပ္မေတာ္နဲ႔ ရခိုင့္တပ္ေတာ္ AA တို႔ၾကား တိုက္ပြဲေတြျဖစ္ပြားေနတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ခ်င္းျပည္နယ္က ၿမိဳ႕နယ္ ၉ ခုမွာ မိုဘိုင္းဖုန္းအင္တာနက္ အသံုး ၿပဳခြင့္ေတြကို ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လ ၂၁ ရက္ေန႔ကစၿပီး အစိုးရက ပိတ္ပင္လိုက္တာ ဟာ ေဒသတြင္း သတင္းအ ေမွာင္ခ်တာျဖစ္တယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူး ကိုယ္စားလွယ္ ယန္ဟီးလီ က မေန႔က ေျပာလိုက္ပါတယ္။-------------
တဆက္တည္းမွာပဲ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ တပ္မေတာ္က နယ္ေျမ ရွင္း လင္းေရးနဲ႔ စစ္ဆင္ေရးေတြလုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ အခုလို အင္တာ နက္ျဖတ္ေတာက္လိုက္တာဟာ အရပ္သားေတြအေပၚ ျပင္းထန္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို ဖုံးကြယ္ဖို႔ ႀကိဳးစားမႈတခုပဲလို႔ လည္း ေျပာဆုိလိုက္တာပါ။
ဒါေၾကာင့္ ေဒသခံေတြအတြက္ စိုးရိမ္ပူပန္မိေၾကာင္း ယန္ဟီးလီ က ေျပာပါတယ္။
အင္တာနက္အသံုးျပဳခြင့္ ယာယီျဖတ္ေတာက္လိုက္တာဟာ တပ္မ ေတာ္က ေဆာင္ရြက္ခိုင္းတာမဟုတ္ဘူးလို႔ တပ္မေတာ္ သတင္းမွန္ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႔က ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၂ရက္ေန႔ က ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာၾကားထားပါတယ္။
ရကိၡဳင့္တပ္ေတာ္ AA ကေတာ့ အစိုးရက အခုလို မုိဘုိင္းဖုန္း အင္တာနက္အသံုးျပဳခြင့္ ယာယီပိတ္လိုက္ တာ ဟာ တပ္မေတာ္ရဲ႕လုပ္ရပ္ေတြကို သတင္းအေမွာင္ခ်ဖို႔နဲ႔ စစ္ရာဇ၀တ္မႈေတြကို ဖံုးကြယ္ဖို႔အတြက္ ရည္ရြယ္ ခ်က္ရွိရွိနဲ႔ ႀကိဳတင္ျပဳလုပ္ထားတာျဖစ္ေၾကာင္း မေန႔က ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။
ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ AA ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ခိုင္သုခ က NLD အစိုးရအေပၚ အခုလို စြပ္စဲြလိုက္ပါတယ္။
“ျပည္သူ႔အစိုးရလို႔ ေၾကြးေၾကာ္ၿပီး ႏိုဘယ္လ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အစိုးရလက္ထက္ ေရာက္ မွပဲ ဒီလိုမ်ိဳး အမ်ားျပည္သူကို ဆက္သြယ္ေရးေတြ ျဖတ္ေတာက္တယ္ဆိုတာဟာ သူတို႔ေျပာေျပာ ေနတဲ့ ဒီမိုကေရ စီ၊ လြတ္လပ္စြာထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္ေတြကို ကန္႔သတ္တာ၊ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ဆိုးဝါးတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ဖို႔အတြက္ အစိုးရကေထာက္ခံၿပီးေတာ့ အကူညီေပးေနတာလို႔ပဲ က်ေနာ္ကေတာ့ နားလည္တယ္”
AA အဖဲြ႔ရဲ့ စြပ္စြဲခ်က္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး NLD ပါတီ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူေဒါက္တာမ်ဳိးညြန္ကေတာ့
"ဒါကေတာ့ ႏွစ္ဘက္လံုးကေျပာလို႔ရပါတယ္၊ သူတိုကတာ့ သ တင္း လြတ္လပ္ခြင့္ကိုေျပာမွာေပါ့၊ ရခိုင္ျပည္ေျမာက္ပိုင္းဟာ စစ္ မက္ျဖစ္ ပြားေနတဲ့ေဒသျဖစ္ပါတယ္၊ အင္တာနတ္လိုင္းကို အသံုး ၿပဳၿပီးေတာ့ စစ္ေရးလႈပ္ရွားမႈေတြ စီမံေဆာင္ရြက္တာ၊ စစ္ေရးသ တင္းေတြ စုေဆာင္းေပးပို႔တာ ဒါေတြရွိ မရွိကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ေျပာ လို႔ မရပါဘူး။ တပ္မေတာ္ကလည္း ဒါကိုစိုးရိမ္တယ္လို႔ထင္ ပါ တယ္၊ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက အင္တာနတ္လိုင္းေတြ ပိတ္တယ္ ဆုိရင္ လည္း ဒီလို႔အခ်က္ေတြမူတည္ၿပီး ပိတ္တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ နားလည္ ပါတယ္၊ အမွန္တကယ္ ဘာျဖစ္လည္းဆိုတာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔တိတိက်က်သိမွဘယ္ဘက္ကဆံုးျဖတ္ခ်က္ကမွန္တယ္မွားတယ္ က်ေနာ္တို႔ေျပာလို႔ရပါမယ္”
တပ္မေတာ္က ေဒသတြင္း သတင္းအေမွာင္ခ်ဖို႔၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ဖို႔အတြက္ လုပ္ေဆာင္ တာျဖစ္ တယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ ယန္ဟီးလီ နဲ႔ AA အဖဲြ႔ရဲ့ ထုတ္ျပန္ေျပာဆုိခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီး တပ္မေတာ္ သတင္းမွန္ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႔ ဒုဥကၠဌ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထြန္းထြန္းညီ က----
“မဆိုင္ပါဘူးဗ်ာ က်ေနာ္တို႔ ဒါေတြလုပ္ေနတာမွ မဟုတ္တာ၊ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔က သီးျခားေျပာစရာမရွိပါဘူး၊ ဟိုမွာဆက္သြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနကလည္း ေျပာထားတာရွိပါတယ္”
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အင္တာနက္လိုင္းေတြ အစိုးရပိတ္လိုက္တာဟာ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ စစ္ရာဇဝတ္မႈေတြက်ဴးလြန္ဖိ႔ု၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ဖံုးကြယ္ဖို႔ ေထာက္ခံလိုက္တာလို႔ စြပ္စြဲခ်က္ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆက္သြယ္ေရးညႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာန ညႊန္ၾကား ေရး မွဴးခ်ဴပ္ ဦးမ်ိဳးေဆြကို RFA က ေမးျမန္းရာမွာေတာ့
“က်ေနာ္ဘာမွ မွတ္ခ်က္ေပးစရာမရွိပါဘူး၊ က်ေနာ္တို႔ဌာနက မွတ္ခ်က္ေပးတဲ့ဌာနမဟုတ္ပါဘူး၊ က်ေနာ္ တို႔ ဌာနက ၿပီးခဲ့တဲ့ေခါက္ေတြတုန္းက ေျဖထားတာရွိတယ္ေလ၊ ဒါအေပၚ မွတ္ခ်က္ေပးစရာမရွိပါဘူး”
ဒစ္ဂ်စ္တယ္အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေနၾကတဲ့ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း အင္တာနက္ အသုံးျပဳခြင့္ အျမန္ဆံုး ျပန္ေပးဖို႔ မေန႔က ေတာင္းဆိုၾကပါတယ္။
“ျပည္သူလူထုရဲ႕ သတင္းေတြ လြတ္လပ္စြာ ရယူခြင့္၊ ထုတ္ေဖာ္ခြင့္ေတြကုိ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို ဖလွယ္ခြင့္တုိ႔၊ အေရးေပၚအကူအညီေတြ၊ ဝန္ေဆာင္မႈေတြ စသျဖင့္ စစ္ေဘးေရွာင္ေတြ၊ ေရႊ႕ေျပာင္း မိသား စုေတြ အခ်င္းခ်င္း အဆက္အသြယ္မႈ ရနုိင္ဖုိ႔ အခြင့္အေရးတုိ႔ ဒါေတြက အခုအေျခအေနဆုိရင္ အရမ္းကုိ ထိ ခုိက္တယ္၊ အင္တာနက္ေတြကုိ ဖ်က္ေတာက္လုိက္တာ အရမ္းကုိ စုိးရိမ္တယ္၊ ဖ်က္ေတာက္လုိက္တာကုိ ခ်က္ျခင္းျပန္ ဖြင့္ေပးဖုိ႔ကုိ ကၽြန္မတုိ႔က ေတာင္းဆုိတာပါ”
MIDO အဖြဲ႔က မရတနာ ေျပာသြားတာပါ။
ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒမွာပါတဲ့ အင္တာနက္ဝန္ေဆာင္မႈ ျဖတ္ေတာက္တာနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ ဥပေဒပုဒ္မ ၇၇၊ ၇၈ နဲ႔ က်န္ပုဒ္မေတြကို လူ႔အခြင့္ေရးစံႏႈန္းေတြအညီ ျပန္လည္သံုးသပ္ျပင္ဆင္ဖို႔နဲ႔ ေနာင္တခ်ိန္မွာလည္း လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားရာ ေဒသေတြအျပင္ ေရြးေကာက္ပဲြကာလေတြမွာ အခုလိုအင္တာနက္နဲ႔ အ ၿခား ဆက္သြယ္ေရး စနစ္ေတြ ျဖတ္ေတာက္တာေတြ မလုပ္ဖို႔ကိုလည္း အရပ္ဖက္အဖဲြ႔ေတြက ေတာင္းဆို ထားပါတယ္။
ဖက္ဒရယ္ဒမီုကရက္တစ္ အင္အားစုအဖြဲ႔က ဦးျမေအး က အခုလိုေျပာပါတယ္။
တိုက္ပဲြဲျဖစ္ပြားရာေဒသေတြမွာ တရားဥပေဒစိုးမုိးမႈနည္းေနတဲ့ အတြက္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းတဲ့အခ်ိန္မွသာ မုိဘုိင္းဖုန္းအင္တာနက္ အသံုးျပဳခြင့္ ျပန္လည္ေပးမွာျဖစ္တယ္လို႔ ပို႔ေဆာင္ေရးနဲ႔ ဆက္သြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန အျမဲတမ္းအတြင္း၀န္ ဦးစိုးသိန္းက ဇြန္လ ၂၂ ရက္ေန႔က RFA ကို ေျပာထားပါတယ္။
ၿမိဳ႕နယ္ ၉ခုမွာ အင္တာနက္အသံုးျပဳခြင့္ အစိုးရက ယာယီျဖတ္ေတာက္ထားတာကို အျမန္ဆံုးျပန္ဖြင့္ေပးဖို႔ အဆုိကို ရခိုင္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မွာ မနက္ျဖန္ ေဆြးေႏြးၾကမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
(RFA သတင္းေထာက္ ကိုေက်ာ္လြင္ဦး ေပးပို႔သည္)
လင့္၊https://www.rfa.org/burmese/news/aa-statement-about-cutting-internet-in-rakhine-06252019022141.html
No comments:
Post a Comment