RFA
RFA Burmese
2023.12.13
.png)
ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) က တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခဲ့တဲ့ စခန်းတွေဟာ စစ်ကောင်စီအတွက် အရေးပါတဲ့နေရာ တွေ ဖြစ်တယ်လို့ လုံခြုံရေးအရ အမည်မဖော်လိုတဲ့ ရခိုင်ဒေသခံတစ်ဦးက RFA ကိုပြောပါတယ်။
"အခု AA ကသိမ်းလိုက်တဲ့ တရိုင်အိုင်ဗျူဟာနဲ့ နှုံးဘူးဗျူဟာကတော့ မြန်မာနိုင်ငံ၊ ရခိုင်ပြည်နယ်နဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံ ထွက်ပေါက်ပေ့ါ။ ကုလားတန်မြစ်ကြောင်း စီမံကိန်းရဲ့ အဓိကနေရာလည်းဖြစ်တယ်။ အခု မောင်တောမှာ သိမ်း ထားတဲ့ ဒုံးညိုစခန်း ဆိုရင်လည်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နဲ့ မြန်မာနယ်စပ် ကင်းစခန်းတွေဖြစ်တယ်။ ဒီစခန်းတွေဟာ ပထဝီအနေအထားအရ အတော်လေးကို အရေးပါတဲ့စခန်းတွေ ဖြစ်တယ်။ နောက် ဒုံးပိုက်နဲ့ ချိန်ခါလိန်စခန်း တို့ဆိုရင်လည်း မောင်တော-စစ်တွေကားလမ်းကို ထိန်းချုပ်လိုက်နိုင်ပြီလို့ ပြောလို့ရတာပေါ့"
အဲဒီမြန်မာ-အိန္ဒိယနယ်စပ်မှာရှိတဲ့ တရွန်အိုင်ဗျူဟာနဲ့ နှုံးဘူးဗျူဟာကို နိုဝင်ဘာ ၁၄ ရက် နေ့ကစလို့ ရက္ခိုင့်တပ် တော် (AA) က ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး ရက်ပေါင်း ၂၇ ရက်အကြာ ဒီဇင်ဘာ ၁၀ ရက်နေ့မှာသိမ်းပိုက် နိုင်ခဲ့တာလို့ ဒီဇင်ဘာ ၁၁ ရက်နေ့မှာ AA က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နယ်စပ်က ဒုံးညို၊ ခထီးလှနယ်ခြားစောင့်စခန်းနဲ့ ချိန်ခါလိန်၊ ဒုံးပိုက် စတဲ့ စခန်းတွေကိုတော့ တိုက် ပွဲစဖြစ်တဲ့ နိုဝင်ဘာလအတွင်းကမှာပဲ သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး နောက်ထပ် စခန်း လေးဆယ်ကျော်ကိုလည်း သိမ်းပိုက်ထားတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
အခု တစ်ကျော့ပြန်တိုက်ပွဲမှာ နယ်စပ်ဒေသက တပ်စခန်းတွေကို အဓိက ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်တာတွေ့ရပြီး ဒါဟာ ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) အနေနဲ့ နယ်စပ်ဒေသတွေကို စိုးမိုးပြီး စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး ဖန်တီးလိုတဲ့ အခြေအနေ မြင်တွေ့ရတယ်လို့ ရခိုင် ဝါရင့်နိုင်ငံရေးသမား ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်ဟောင်း ဦးဖေ သန်းက RFA ကို ပြောပါတယ်။
"ကျွန်တော့်အမြင်ကတော့ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်နေတာက အိန္ဒိယနယ်စပ်နဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နယ်စပ်ပေါ့။ အဲဒီလို နယ် စပ်ဒေသကို AA က စိုးမိုးထားပြီးတော့ စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေးပေါ့နော်၊ သူ့ဘက်က ဖန်တီးလိုပုံရ ပါ တယ်။ တစ်ဖက်က လွတ်မြောက်ဒေသ တည်ဆောက်မယ်ဆိုရင်လည်း အဲဒီ နယ်စပ်ဒေသတွေကို နောက်ခံ ထားပြီး တည်ဆောက်ရတာဖြစ်တဲ့အတွက် အဲဒီရည်ရွယ်ချက်လည်း ပါကောင်းပါနိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် တတိယ အကြိမ် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးဆိုတာကတော့ AA ဘက်က အသာမရသမျှ ဖြစ်လာစရာအကြောင်းမရှိတော့ဘူး။ ဒါက အဆုံးအဖြတ်တိုက်ပွဲ တစ်ခုဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ မြင်ပါတယ်"
တစ်ဖက်မှာလည်း ရခိုင်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) တို့ တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်လာတာနဲ့အမျှ အရပ်သား သေဆုံး၊ ဒဏ်ရာရတာတွေနဲ့ အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေရသူတွေ နေ့စဉ်နဲ့အမျှ တိုးလာနေပါတယ်။
RFA က ပြုစုထားတဲ့စာရင်းတွေအရ ရခိုင်မှာတိုက်ပွဲစတင်တဲ့ နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက်နေ့ကနေ ဒီကနေ့အထိ သေဆုံး တဲ့ အရပ်သား ၁၉ ဦးနဲ့ ဒဏ်ရာရသူ ၆၀ ကျော်ရှိပါတယ်။
တစ်ကျော့ပြန်တိုက်ပွဲကာလအတွင်း ပေါက်တော၊ မင်းပြားနဲ့ ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်တွေက ဒေသခံ တစ်သိန်း ကျော် ဘေးလွတ်ရာကို အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေရပြီး လူနေအိမ် ရာနဲ့ချီပြီး မီးရှို့ခံခဲ့ရတယ်လို့လည်း ကုလ သမဂ္ဂ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်းရေးရုံး (UNOCHA) က ဒီဇင်ဘာ ၈ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန် ထားပါတယ်။
"ပေါက်တောဒေသခံတွေရဲ့ အခြေအနေကတော့ အခုလက်ရှိ ကူရာကယ်ရာမဲ့ ဖြစ်နေတယ်။ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့တွေရဲ့ အထောက်အပံ့လည်း မရှိဘူး"လူပေါင်းနှစ်သောင်းကျော် မြို့လုံးကျွတ်ထွက်ပြေးနေရတဲ့ ပေါက်တောမြို့ ဒေသခံ တစ်ဦးကတော့ သူတို့ အနေနဲ့ ကူရာ၊ ကယ်ရာမဲ့အခြေအနေဖြစ်နေတယ်လို့ RFA ကိုပြောပါတယ်။
"ပေါက်တောဒေသခံတွေရဲ့ အခြေအနေကတော့ အခုလက်ရှိ ကူရာကယ်ရာမဲ့ ဖြစ်နေတယ်။ နိုင်ငံတကာအ ဖွဲ့ တွေရဲ့ အထောက်အပံ့လည်း မရှိဘူး။ လူတွေက ဒုက္ခတွေ အမျိုးမျိုးပေါ့ဗျာ။ တချို့ရွာတွေမှာဆိုရင် ဘုန်းကြီး ကျောင်းတွေမှာ နေကြရတယ်။ တချို့ကဆိုရင် စစ်တွေဘက်ကို ခိုလှုံလာကြတဲ့သူတွေလည်း ရှိတယ်။ ဒုက္ခတွေ ကို ခါးစည်းပြီးတော့ ကိုယ်အဆင်ပြေသလို ဖြတ်ကျော်နေရတာပဲ။ ကိုယ့်မှာက ဘာမှ ပါမလာဘူးလေ။ အခု ဆောင်းတွင်းကာလကိုလည်း ဖြတ်ကျော်ရမယ်ဆိုတော့ ဒုက္ခတွေ အများကြီးရောက်မှာပဲ။ အသက်တွေ ဆုံးရှုံးမှု ဖြစ်မှာကိုလည်း စိုးရိမ်ရတယ်။ အထူးသဖြင့် ကလေးငယ်တွေနဲ့ သက်ကြီးပိုင်းတွေပေါ့နော်။ ကျွန်တော်တို့တော့ ဒုက္ခတွေ အများကြီး ကြုံရမယ်လို့ ယူဆထားတယ်"
အဲဒီပေါက်တောမြို့မှာ နိုဝင်ဘာ ၁၆ ရက်နေ့က မြို့မရဲစခန်းကို ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)က သိမ်းပိုက်ပြီးနောက် ဒီ ကနေ့အထိ မြို့တွင်းမှာ တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေတာပါ။ စစ်ကောင်စီတပ်က ဖမ်းဆီးထားတဲ့ ဒေသခံ နှစ်ရာကျော် ကိုတော့ နိုဝင်ဘာ ၂၁ ရက်နဲ့ ၂၃ ရက်နေ့တွေမှာ ကယ်ထုတ်နိုင်ခဲ့တယ်လို့ AA က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
စစ်ကောင်စီတပ်ရဲ့ ကြည်း၊ ရေ၊ လေ သုံးခု ပူးပေါင်းပြီး လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်မှုတွေကြောင့်လည်း မြို့ရဲ့ နေအိမ်တော်တော်များများ မီးလောင်ပျက်စီးခဲ့တယ် လို့လည်း ဆိုပါတယ်။ လက်ရှိ ပေါက်တောဒေသခံတွေက တော့ စစ်တွေအပါအဝင်၊ နီးစပ်ရာကျေးရွာတွေမှာ ခိုလှုံနေကြရပြီး စားဝတ်နေရေး အခက်အခဲဖြစ်နေကြတယ် လို့ ဒေသခံတွေက RFA ကိုပြောပါတယ်။
ရခိုင်မှာ တိုက်ပွဲစတင်ဖြစ်ပွားတဲ့ နိုဝင်ဘာ ၁၃ ရက်နေ့ကစလို့ ရခိုင်တစ်ပြည်နယ်လုံးက ကုန်လမ်း၊ ရေလမ်း တွေ ကို စစ်ကောင်စီတပ်က ဒီနေ့အထိ ပိတ်ပင်ထားဆဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒေသခံတွင်းမှာ လောင်စာဆီတွေ အပါအဝင် အခြေခံစားသောက်ကုန်တွေ ပြတ်လပ်နေပြီး ဒေသခံတွေ အတော်လေးကို အခက်တွေ့နေတယ်လို့ လုံခြုံရေးအရ အမည်မဖော်လိုတဲ့ စစ်တွေဒေသခံတစ်ဦးက RFA ကိုပြောပါတယ်။
"လမ်းတွေကတော့ အားလုံးနီးပါး ပိတ်ထားတဲ့သဘောရှိတာပေါ့လေ။ ကုန်စည် စီးဆင်းမှုကလည်း အားလုံး ပိတ်ဆို့ခံထားရတာဆိုတော့ အဝင်အထွက်တွေက မရှိဘူးပေါ့။ ကုန်စည်ပြတ်လပ်မှုတွေ အများကြီး ဖြစ်လာ တယ်။ ဒေသတွင်းမှာတော့ အားလုံးအကျပ်အတည်းဖြစ်လာတဲ့ အနေအထားမျိုးပေါ့နော်။ အခြေခံ လူတန်းစား တွေ ကတော့ တော်တော်လေးကို ထိခိုက်လာတဲ့ အခြေအနေရှိတယ်"
ဒီအတိုင်းသာ ဆက်ပြီးပိတ်ထားမယ်ဆိုရင် ဒေသခံတွေအတွက် အတော်လေးကို အခက်အခဲ ဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
.png)
ကုန်းလမ်း၊ ရေလမ်းတွေ ပိတ်ဆို့ဖြတ်တောက်ခံထားရတဲ့ကိစ္စအပြင် ရခိုင်ဒေသ အခြေအနေတွေနဲ့ပတ်သက်လို့ မေးမြန်းနိုင်ဖို့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်ပြောခွင့်ရသူ ပြည်နယ်ဥပဒေချုပ် ဦးလှသိန်းကို RFA က ဖုန်းနဲ့ အ ကြိမ်ကြိမ်ဆက်သွယ်ခဲ့ပေမယ့် လက်ခံဖြေကြားတာမရှိပါဘူး။
စစ်ကောင်စီပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ် ဇော်မင်းထွန်းကတော့ အခု ရခိုင်မှာ တိုက်ပွဲ ဖော်ဆောင်နေတဲ့ AA ဟာ ရခိုင် ပြည်သူလူထုလွတ်မြောက်ရေး၊ ရခိုင်ပြည်နယ် လွတ်မြောက်ရေးအတွက် ဟုတ်ပါ့မလားဆိုတာကို ယခင် တိုက် ပွဲတုန်းက ကောင်းကျိုးမပေးခဲ့တာကို ကြည့်ပြီး သေချာစဉ်းစားကြဖို့လိုတယ်လို့ ဒီဇင်ဘာ ၄ ရက်နေ့က စစ် ကောင်စီ လက်အောက်ခံ မီဒီယာတွေကို ပြောဆိုထားပါတယ်။
တစ်ဖက်မှာလည်း ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းမှာ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးဆင်နွှဲနေတဲ့ ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA) အပါအဝင် ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့နဲ့ ဒီဇင်ဘာ ၁၁ ရက်နေ့က တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ဒီဇင်ဘာအကုန်မှာလည်း နောက်တစ်ကြိမ် တွေ့ဆုံဖို့ရှိတယ်လို့လည်း ဗိုလ်ချုပ် ဇော်မင်းထွန်းက ပြောပါတယ်။
ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့ကတော့ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးဟာ ရည်မှန်းချက်အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိ ပြည့်ဝခဲ့ပြီ ဆိုပေမယ့် ရည်မှန်းချက်အလုံးစုံ ပြည့်ဝဖို့ ဆက်လက် တိုက်ပွဲဝင်ဦးမယ်လို့ ဒီဇင်ဘာ ၁၂ ရက်နေ့ မနေ့က ထုတ် ပြန်ပါတယ်။ စစ်ကောင်စီရဲ့ ဖိနှိပ်မှုတွေကို ခံလာရတဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ နိုင်ငံရေး ရည်မှန်းချက်ကို လျစ်လျူ ရှုသွားမှာ မဟုတ်သလို နောက်ပြန်လှည့်သွားမှာမဟုတ်ဘူးလို့လည်း ဆိုပါတယ်။
ရခိုင်ဒေသက စစ်ရေးအခြေအနေတွေနဲ့ပတ်သက်လို့ မေးမြန်းနိုင်ဖို့ AA အဖွဲ့ပြောခွင့်ရ ဦးခိုင်သုခကို RFA က အကြိမ်ကြိမ် ဆက်သွယ်ခဲ့ပေမယ့် တစ်စုံတစ်ရာ အကြောင်းမပြန်ပါဘူး။
ရခိုင်နိုင်ငံရေးလေ့လာသူတွေကတော့ လက်ရှိ ရခိုင်ဒေသက တိုက်ပွဲတွေဟာ ပိုပြီးပြင်းထန်လာနိုင်တဲ့ အခြေ အ နေ ရှိနေတယ်လို့ သုံးသပ်ကြပါတယ်။
ဆက်နွယ်သောသတင်းများ
- မြောက်ပိုင်းသုံးဖွဲ့ ဆွေးနွေးမှု တခြားစစ်ဆင်ရေးတွေအပေါ် သက်ရောက်မှု ရှိလာမလား
- ရခိုင်သတင်းမျှဝေမှတ်ချက်ပေးသူတွေ ခြိမ်းခြောက်ခံနေရ
- စစ်ရေးပဋိပက္ခတွေကြောင့် ရခိုင်ပြည်နယ် မြို့လေးမြို့က ဒေသခံတွေ တိမ်းရှောင်
- ရှမ်းမြောက်စစ်ဆင်ရေးအတွင်း ပြည်ပဒရုန်းပညာရှင်တွေပါဝင်နေကြောင်း စစ်ကောင်စီစွပ်စွဲ
- ဆေးရုံ၊ ဆေးခန်းနဲ့ ဆေးဝန်ထမ်းတွေကို မတိုက်ခိုက်ဖို့ MSF နဲ့ လူထုအခြေပြုအဖွဲ့တွေ တောင်းဆို
Link : Here
No comments:
Post a Comment