ဗြီအိုုေအ (ျမန္မာဌာန)
မဆုမြန္
16 ဇန္နဝါရီ၊ 2021
ရခုိင္ေျမာက္ပိုင္းကေန အိမ္နီးခ်င္းဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဘက္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာၾကတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡ သည္ သိန္းခ်ီခိုလံႈေနထိုင္တဲ့ ေကာ့ဇ္ဘာဇားခရိုင္တြင္း ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲက Nayapara Camp ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ဇန္နဝါရီလ ၁၄ရက္ေန႔ ၾကာသပေတးေန႔ မနက္ပိုင္းက မီးေလာင္မႈျဖစ္ပြားခဲ့ တာပါ။
ဒါေပမဲ့လို႔ ေကာ့ဇ္ဘဇားမွာ ရာသီဥတုျပင္းတဲ့ ေဆာင္းရာသီခ်ိန္ ခိုလံႈတဲ့ေနရာေတြအကုန္ မီးေလာင္ပ်က္စီး သြား လို႔ ဒုကၡသည္ေတြ ေတာ္ေတာ္ေလး ေနထိုင္စားေသာက္ေရးအခက္အခဲေတြနဲ႔ရင္ဆိုင္ေနရတယ္လို႔ ဘာ လုခါလီ ဒုကၡသည္စခန္း အမွတ္ ၉ မွာေနတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ ဦးေက်ာ္ျမင့္ေခၚ ဦးအီစလံက သူသိထားသမွ် ေျပာျပပါတယ္။
" အခုက သူတို႔က မီးေလာင္တဲ့ေနရာမွာပဲ ယာယီတဲေလးေတြ ထိုးၿပီးေနထိုင္ေနၾကတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ မီးေလာင္ ခံရတဲ့သူတဦးက ေျပာျပပါတယ္။ သူတို႔မွာ အရင္တုန္းကရွိခဲ့တဲ့ စုေဆာင္းခဲ့တဲ့ အိမ္သံုးပစၥည္းနဲ႔ စားနပ္ရိကၡာ ေတြ အပါအဝင္ အကုန္လံုးက မီးေလာင္ဆံုးရႈံးသြားခဲ့ပါတယ္ခင္ဗ်။ မီးေဘးမွာ အကုန္လံုးပါသြားပါတယ္။ အခုသူတို႔ၾကံဳေနရတဲ့အခက္အခဲက ေနအိမ္အေဆာက္အဦးနဲ႔ ျပန္လည္ေနထိုင္ေရး အတြက္ေရာ ေနာက္စား နပ္ ရိကၡာပိုင္းေရာ ေနာက္ ေဆာင္းရာသီကာလဆိုေတာ့ သူတို႔မွာ အဝတ္အထည္ေတြလည္း မရွိဘူး ေစာင္ လည္း မရွိဘူး အဲ့လို သူတို႔ေတာ္ေတာ္ေလး အခက္ၾကံဳေနၾကရပါတယ္။ လတ္တေလာေတာ့ ကုလသမဂၢ ဒုကၡ သည္မ်ားဆိုင္ရာမဟာမင္းၾကီးရံုး UNHCRနဲ႔ တျခား NGOsေတြကေတာ့ အဲ့ဒီ့မီးေဘးသင့္ ဒုကၡသည္ေတြကို စီ စဥ္ေဆာင္ရြက္ ေပးေနတာေတြ႔ရတယ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရဘက္ကလည္းပါဝင္ကူညီေပးေနပါတယ္။"
လူအစုလိုက္အျပံဳလုိက္ ျပြတ္သိပ္ေနထိုင္ရာ ဒုကၡသည္စခန္းထဲ ေနာက္ထပ္ ဒီလိုမီးမေတာ္တ ဆေလာင္ ကၽြမ္း မႈ ထပ္မျဖစ္ပြားေစရေအာင္ အခုဆိုရင္ စခန္းတိုင္းမွာ မီးသတိေပး ႏိုးေဆာ္ေပးေနတာေတြနဲ႔ အေရးေပၚ မီးၿငိွမ္း သတ္ႏုိင္ေရး မီးသတ္ဘူးေတြ လိုက္လံထားေပးၿပီး စခန္းတာဝန္ခံေတြ နဲ႔ စခန္းေခါင္းေဆာင္ေတြ က လိုက္လံ ပညာေပးေနၾကတယ္လို႔လည္း ဒုကၡသည္ဦးေက်ာ္ျမင့္ကေျပာျပပါတယ္။
" ၾကာသပေတးေန႔ ဇန္နဝါရီ၁၄ မနက္ ၂နာရီေလာက္စၿပီး မီးေလာင္ကၽြမ္းတာ ေနအိမ္အလံုးေပါင္း ၅၅၀ ေလာင္ကၽြမ္းပ်က္စီးသြားတယ္။ ေစ်းဆိုင္ေတြလည္း ၁၀၀ေက်ာ္ပါဝင္တယ္။ ေနာက္စာသင္ေက်ာင္းေတြနဲ႔ ဘာ သာေရးအေဆာက္အဦးေတြပါ ပါသြားပါတယ္။ အခု IOM ကေန မေတာ္တဆ မီးေလာင္မႈမျဖစ္ေအာင္ စခန္း တိုင္းမွာ လိုက္ၿပီး ႏိုးေဆာ္ေပးေနပါတယ္။မီးသတ္တဲ့ဗူးေတြ အခုအေဆာင္တိုင္းမွာ လိုက္ကပ္ေပးတယ္ ေနာက္ အေဆာင္ေတြကိုလည္း လိုက္ၿပီး မီးသတိေပးေၾကညာခ်က္ေတြ ကပ္ေပးတာရွိတယ္။ခ်က္ျပဳတ္ခ်ိန္ ရယ္ ေနအိမ္ထဲမွာ မီးခြက္ထြန္းတာတို႔ကိုလည္း ေနာက္ မီးကို တျခားအသံုးျပဳတာရွိရင္ သတိရွိရွိနဲ႔ မီးကို ကိုင္ တြယ္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ စခန္းတိုင္းက လူေတြကို လိုက္ၿပီးႏိုးေဆာ္ေနၾကပါတယ္။"
အိမ္ေတြထဲက ဂတ္စ္အိုးေတြပါ ေပါက္ကြဲေလာင္ကၽြမ္းလို႔ ပ်က္စီးဆံုးရံႈးမႈမ်ားခဲ့တဲ့ ဒီဒုကၡသည္စခန္းထဲ မီးလာင္ ကၽြမ္းမႈ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္သလဲဆိုတာကိုေတာ့ စခန္းလံုျခံဳေရးတာဝန္ရွိသူေတြက စံုစမ္းေနပါတယ္။ ဒီမီးေလာင္ ကြၽမ္းမႈက ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆင္းရဲဒုကၡအခက္အခဲေတြ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ေတာ့ ေနာက္ ထပ္ ဆိုး႐ြားတဲ့ ထိခိုက္ဆုံးရႈံးမႈႀကီးျဖစ္တယ္လို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အေျခစိုက္ Save the Children အဖြဲ႕က သတင္း ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ ဒီဒုကၡသည္ေတြကို အျမန္ဆံုး ေနရပ္ရင္းျပန္ေခၚပါလို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္က တုိက္ တြန္းေနေပမဲ့လို႔ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးကိုလက္ခံမထားတဲ့ျမန္မာအစိုးရဘက္ကေတာ့ ျပန္ လည္လက္ ခံ ေရးေႏွာင့္ေႏွးေနဆဲအေျခအေနမွာရွိေနပါတယ္။
16 ဇန္နဝါရီ၊ 2021
မီးေလာင္သြားတဲ့ ေကာ့ဇ္ဘဇားက ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္စခန္း အိမ္ရာတခ်ိဳ႕
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ေကာ့ဇ္ဘဇားက ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္စခန္းထဲ အိမ္ရာနဲ႔ခ်ီ မီးေလာင္ကၽြမ္းလို႔ ေထာင္ခ်ီတဲ့ မီး
ေဘး ဒဏ္သင့္ဒုကၡသည္အမ်ားအျပား ရာသီဥတုဒဏ္နဲ႔ ေနထုိင္ေရး စားနပ္ရိကၡာပိုင္း အေတာ့္ကို အခက္ေတြ ႔ေနၾကတယ္လို႔ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကေျပာပါတယ္။ ဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္း သတင္းေထာက္ မဆုမြန္ ဆက္ သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
ရခုိင္ေျမာက္ပိုင္းကေန အိမ္နီးခ်င္းဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဘက္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာၾကတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡ သည္ သိန္းခ်ီခိုလံႈေနထိုင္တဲ့ ေကာ့ဇ္ဘာဇားခရိုင္တြင္း ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲက Nayapara Camp ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ဇန္နဝါရီလ ၁၄ရက္ေန႔ ၾကာသပေတးေန႔ မနက္ပိုင္းက မီးေလာင္မႈျဖစ္ပြားခဲ့ တာပါ။
ဒီမီးေလာင္မႈေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ေတြ ခိုလံႈေနထိုင္တဲ့ စင္တာေတြနဲ႔ ယာယီတဲအိမ္ေလးေပါင္း ၅၅၀ ေက်ာ္ မီး ေလာင္ကၽြမ္းခဲ့ၿပီး လူေပါင္း ၃၅၀၀ မီးေဘးဒဏ္သင့္ခဲ့ရတယ္လို႔(UNHCR) ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းၾကီးရံုးက သတင္းထုတ္ျပန္ထားၿပီး မီးေဘးသင့္ ဒုကၡသည္ေတြကို ကုလသမဂၢ နဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုး ရ တာဝန္ရွိသူေတြဘက္က ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေပးေနပါတယ္။
ဒါေပမဲ့လို႔ ေကာ့ဇ္ဘဇားမွာ ရာသီဥတုျပင္းတဲ့ ေဆာင္းရာသီခ်ိန္ ခိုလံႈတဲ့ေနရာေတြအကုန္ မီးေလာင္ပ်က္စီး သြား လို႔ ဒုကၡသည္ေတြ ေတာ္ေတာ္ေလး ေနထိုင္စားေသာက္ေရးအခက္အခဲေတြနဲ႔ရင္ဆိုင္ေနရတယ္လို႔ ဘာ လုခါလီ ဒုကၡသည္စခန္း အမွတ္ ၉ မွာေနတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ ဦးေက်ာ္ျမင့္ေခၚ ဦးအီစလံက သူသိထားသမွ် ေျပာျပပါတယ္။
" အခုက သူတို႔က မီးေလာင္တဲ့ေနရာမွာပဲ ယာယီတဲေလးေတြ ထိုးၿပီးေနထိုင္ေနၾကတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ မီးေလာင္ ခံရတဲ့သူတဦးက ေျပာျပပါတယ္။ သူတို႔မွာ အရင္တုန္းကရွိခဲ့တဲ့ စုေဆာင္းခဲ့တဲ့ အိမ္သံုးပစၥည္းနဲ႔ စားနပ္ရိကၡာ ေတြ အပါအဝင္ အကုန္လံုးက မီးေလာင္ဆံုးရႈံးသြားခဲ့ပါတယ္ခင္ဗ်။ မီးေဘးမွာ အကုန္လံုးပါသြားပါတယ္။ အခုသူတို႔ၾကံဳေနရတဲ့အခက္အခဲက ေနအိမ္အေဆာက္အဦးနဲ႔ ျပန္လည္ေနထိုင္ေရး အတြက္ေရာ ေနာက္စား နပ္ ရိကၡာပိုင္းေရာ ေနာက္ ေဆာင္းရာသီကာလဆိုေတာ့ သူတို႔မွာ အဝတ္အထည္ေတြလည္း မရွိဘူး ေစာင္ လည္း မရွိဘူး အဲ့လို သူတို႔ေတာ္ေတာ္ေလး အခက္ၾကံဳေနၾကရပါတယ္။ လတ္တေလာေတာ့ ကုလသမဂၢ ဒုကၡ သည္မ်ားဆိုင္ရာမဟာမင္းၾကီးရံုး UNHCRနဲ႔ တျခား NGOsေတြကေတာ့ အဲ့ဒီ့မီးေဘးသင့္ ဒုကၡသည္ေတြကို စီ စဥ္ေဆာင္ရြက္ ေပးေနတာေတြ႔ရတယ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရဘက္ကလည္းပါဝင္ကူညီေပးေနပါတယ္။"
လူအစုလိုက္အျပံဳလုိက္ ျပြတ္သိပ္ေနထိုင္ရာ ဒုကၡသည္စခန္းထဲ ေနာက္ထပ္ ဒီလိုမီးမေတာ္တ ဆေလာင္ ကၽြမ္း မႈ ထပ္မျဖစ္ပြားေစရေအာင္ အခုဆိုရင္ စခန္းတိုင္းမွာ မီးသတိေပး ႏိုးေဆာ္ေပးေနတာေတြနဲ႔ အေရးေပၚ မီးၿငိွမ္း သတ္ႏုိင္ေရး မီးသတ္ဘူးေတြ လိုက္လံထားေပးၿပီး စခန္းတာဝန္ခံေတြ နဲ႔ စခန္းေခါင္းေဆာင္ေတြ က လိုက္လံ ပညာေပးေနၾကတယ္လို႔လည္း ဒုကၡသည္ဦးေက်ာ္ျမင့္ကေျပာျပပါတယ္။
" ၾကာသပေတးေန႔ ဇန္နဝါရီ၁၄ မနက္ ၂နာရီေလာက္စၿပီး မီးေလာင္ကၽြမ္းတာ ေနအိမ္အလံုးေပါင္း ၅၅၀ ေလာင္ကၽြမ္းပ်က္စီးသြားတယ္။ ေစ်းဆိုင္ေတြလည္း ၁၀၀ေက်ာ္ပါဝင္တယ္။ ေနာက္စာသင္ေက်ာင္းေတြနဲ႔ ဘာ သာေရးအေဆာက္အဦးေတြပါ ပါသြားပါတယ္။ အခု IOM ကေန မေတာ္တဆ မီးေလာင္မႈမျဖစ္ေအာင္ စခန္း တိုင္းမွာ လိုက္ၿပီး ႏိုးေဆာ္ေပးေနပါတယ္။မီးသတ္တဲ့ဗူးေတြ အခုအေဆာင္တိုင္းမွာ လိုက္ကပ္ေပးတယ္ ေနာက္ အေဆာင္ေတြကိုလည္း လိုက္ၿပီး မီးသတိေပးေၾကညာခ်က္ေတြ ကပ္ေပးတာရွိတယ္။ခ်က္ျပဳတ္ခ်ိန္ ရယ္ ေနအိမ္ထဲမွာ မီးခြက္ထြန္းတာတို႔ကိုလည္း ေနာက္ မီးကို တျခားအသံုးျပဳတာရွိရင္ သတိရွိရွိနဲ႔ မီးကို ကိုင္ တြယ္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ စခန္းတိုင္းက လူေတြကို လိုက္ၿပီးႏိုးေဆာ္ေနၾကပါတယ္။"
အိမ္ေတြထဲက ဂတ္စ္အိုးေတြပါ ေပါက္ကြဲေလာင္ကၽြမ္းလို႔ ပ်က္စီးဆံုးရံႈးမႈမ်ားခဲ့တဲ့ ဒီဒုကၡသည္စခန္းထဲ မီးလာင္ ကၽြမ္းမႈ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္သလဲဆိုတာကိုေတာ့ စခန္းလံုျခံဳေရးတာဝန္ရွိသူေတြက စံုစမ္းေနပါတယ္။ ဒီမီးေလာင္ ကြၽမ္းမႈက ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆင္းရဲဒုကၡအခက္အခဲေတြ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအတြက္ေတာ့ ေနာက္ ထပ္ ဆိုး႐ြားတဲ့ ထိခိုက္ဆုံးရႈံးမႈႀကီးျဖစ္တယ္လို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အေျခစိုက္ Save the Children အဖြဲ႕က သတင္း ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ ဒီဒုကၡသည္ေတြကို အျမန္ဆံုး ေနရပ္ရင္းျပန္ေခၚပါလို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္က တုိက္ တြန္းေနေပမဲ့လို႔ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အသံုးကိုလက္ခံမထားတဲ့ျမန္မာအစိုးရဘက္ကေတာ့ ျပန္ လည္လက္ ခံ ေရးေႏွာင့္ေႏွးေနဆဲအေျခအေနမွာရွိေနပါတယ္။
No comments:
Post a Comment